Çocuklar nasıl beslenmelidir?
Çocuklar belli bir süre anne sütü aldıktan sonra uygun ek besine geçişle beslenmeye başlıyor. Ek besinlere geçiş zamanını, bebeğin gastrointestinal ve metabolik işlevlerinin gelişim derecesi belirliyor. İlk 3-4 ay bebeğin emerek beslenme dönemi. Bu süre içinde yutma refleksi zayıf olduğu için kaşıkla verilenleri ağızdan çıkarabiliyorlar. İlk 4-6 ay yalnızca anne sütüyle beslenen ve D vitamini alan bebekler, bu dönemden sonra başka besinlere de gereksinim duyuyor. Ek gıdalara başlama zamanı 4. aydan önce olmaz, ancak ek gıdalara geçişi zorlaştırmamak için 6. aydan geçe de bırakılmamalı. Ek besinlerle birlikte anne sütü bir yaşına kadar verilmeli. Tercihe göre 2 yaşına kadar da devam edilebilir.
Katı besinlere erken başlanması anne sütü alımını kısıtlıyor ve proteinlerin günlük enerjiye olan katkısını azaltıyor. Bu da büyüme hızını etkiliyor. Ek besinlere erken başlanması, alerjik hastalıkların, özellikle mide ve bağırsakla ilgili besin alerjilerinin görülme sıklığını arttırıyor. İlk 4-6 ayda bağırsaklar büyük moleküllere geçirgen olduğu ve bu geçirgenlik ishal sırasında arttığı için besin alerjilerinin gelişme olasılığı daha fazla oluyor. (Mesela, inek sütü ve soya proteinine karşı gelişen besin alerjileri.) Bu nedenle 4. aydan önce bebeğe ek gıda verilmesi ishal, kabızlık ve gaz sancılarına yol açabiliyor.
Ek gıdalara başlama dönemi yavaş ilerleyen bir süreç ve aylar alıyor. İlk 6 aydan sonra artan enerji ihtiyacının yanı sıra, diğer bazı gereksinimlerin, örneğin, demir ihtiyacının karşılanması için ek besinlerin verilmesi gerekiyor.
Ek besinler enerjisi yüksek gıdalardan seçilmeli. Anne sütü yanında sütlü, unlu mamalar ve yoğurt bebeğe ilk verilecek ek besinler. Buğday unu dışındaki alerjik özellikleri az olan diğer tahıl unlarını tercih edin. Pirinç unu bu özelliği nedeniyle öneriliyor. Anne sütüne ek olarak, aylara göre aşağıdaki gıdalara başlanabilir.
4. - 6. aylarda
Meyve suyu
Yoğurt
Unlu, sütlü mama
6. - 7. aylarda
Yumurta sarısı (7 dakika kaynatılır), haftada 3 gün
Meyve püresi
Sebze çorbası (sıvı yağ ilaveli)
Yoğurt
Tuzu alınmış beyaz peynir
Bisküvi
7. - 8. aylarda
Dana, balık ve tavuk eti
Baklagiller (mercimek, nohut)
Tam yumurta
Not: Bu aylarda besinler ince kıyılır ya da rendelenir. Bir sıvı veya yoğurt ile sulandırılır.
8. - 9. aylarda
Nişastalı besinler (pilav, makarna, ekmek)
Karaciğer
Not: Yemek taneleri biraz daha büyük olabilir. Rende yerine doğranmış yiyecekler hazırlanabilir. Kendi kendine yemeyi öğrenmesi için eline sık sık çubuk biçimli yiyecekler verilmelidir.
10. - 12. aylarda
Evde yenen her şeyi bebeğiniz de yiyebilir, ancak yemekler tuzsuz olmalıdır.
Ek besin verilirken dikkat edilecek hususlar nelerdir?
- Besinleri hazırlamadan ve bebeğinizi beslemeden önce ellerinizi mutlaka bol su ve sabun ile yıkayın.
- Bebeğe verilecek besinleri gıda hijyenine uygun olarak hazırlayın. Kullanılan su ve gereçler temiz olmalı, mutfak gereçlerini kaynatılıp temizlenecek türden seçin.
- Bebeğe verilecek yiyecekleri doğal ve taze ürünler kullanarak hazırlayın. Konserve, dondurulmuş yiyecekler, katı maddeli hazır besinler vermeyin.
- İlk kez verilecek besinleri haftada bir, eşit miktarda verin. Böylece istenmeyen bir alerjik reaksiyon geliştiğinde, buna hangi yiyeceğin neden olduğu kolayca anlaşılır.
- İlk kez verilecek besinleri bebek açken deneyin.
- Tüm besinleri kaşık ile verin.
- Ek besinleri tek öğün olarak ve çok az miktarlarda vermeye başlayın. Bebeğin alımına uygun olarak verilen miktar ve öğün sayısını arttırın.
- Bebeği almadığı besinler için zorlamayın, bir süre sonra tekrar deneyin.
- Ek besinlere geçiş döneminde karşılaşılan sorunların arasında başta ishal olmak üzere enfeksiyonlar geliyor. Böyle durumlarda doktorunuza başvurun.
- Bebeklerin gıdalarına tuz katmaya 12. aydan sonra başlayın ve bu miktarı mümkün olduğunca az tutun.
Beslenmenin önemli olduğu yaş aralığı nedir?
6. ayda ek besine geçiş, 1-3 yaş dönemi,4-6 yaş dönemi beslenme alışkanlıkları açısından önemli yaş gruplarıdır.
Haftada kaç kere et ve sebze verilmelidir?
Çocuklara her gün et ve sebze yedirin. Et olarak; haftada 2 kere balık, 2 kere tavuk eti, 2 kere de yağsız kırmızı et yedirin. Sebzeleri her öğünde bulundurun.
Abur cuburun çocuklara verdiği zarar nedir?
Abur cubur besin tüketimi, öncelikle normal yemek düzeni açısından sıkıntı yaratıyor. Genel olarak bu tür besinler bol kalorilidir, yüksek yağ ve şeker oranı içerir. Bu gıdaların kontrolsüz olarak tüketilmesi ise bozulmuş kan yağları, çocukluk tansiyonu, şişmanlık, bazı vitaminlerin yetersizliğine bağlı vücutta klinik sorunlar, beslenme becerisi kazanmada güçlük ve sağlıklı besini algılayamama gibi sorunlar yaratır.
Çocuklar belli bir süre anne sütü aldıktan sonra uygun ek besine geçişle beslenmeye başlıyor. Ek besinlere geçiş zamanını, bebeğin gastrointestinal ve metabolik işlevlerinin gelişim derecesi belirliyor. İlk 3-4 ay bebeğin emerek beslenme dönemi. Bu süre içinde yutma refleksi zayıf olduğu için kaşıkla verilenleri ağızdan çıkarabiliyorlar. İlk 4-6 ay yalnızca anne sütüyle beslenen ve D vitamini alan bebekler, bu dönemden sonra başka besinlere de gereksinim duyuyor. Ek gıdalara başlama zamanı 4. aydan önce olmaz, ancak ek gıdalara geçişi zorlaştırmamak için 6. aydan geçe de bırakılmamalı. Ek besinlerle birlikte anne sütü bir yaşına kadar verilmeli. Tercihe göre 2 yaşına kadar da devam edilebilir.
Katı besinlere erken başlanması anne sütü alımını kısıtlıyor ve proteinlerin günlük enerjiye olan katkısını azaltıyor. Bu da büyüme hızını etkiliyor. Ek besinlere erken başlanması, alerjik hastalıkların, özellikle mide ve bağırsakla ilgili besin alerjilerinin görülme sıklığını arttırıyor. İlk 4-6 ayda bağırsaklar büyük moleküllere geçirgen olduğu ve bu geçirgenlik ishal sırasında arttığı için besin alerjilerinin gelişme olasılığı daha fazla oluyor. (Mesela, inek sütü ve soya proteinine karşı gelişen besin alerjileri.) Bu nedenle 4. aydan önce bebeğe ek gıda verilmesi ishal, kabızlık ve gaz sancılarına yol açabiliyor.
Ek gıdalara başlama dönemi yavaş ilerleyen bir süreç ve aylar alıyor. İlk 6 aydan sonra artan enerji ihtiyacının yanı sıra, diğer bazı gereksinimlerin, örneğin, demir ihtiyacının karşılanması için ek besinlerin verilmesi gerekiyor.
Ek besinler enerjisi yüksek gıdalardan seçilmeli. Anne sütü yanında sütlü, unlu mamalar ve yoğurt bebeğe ilk verilecek ek besinler. Buğday unu dışındaki alerjik özellikleri az olan diğer tahıl unlarını tercih edin. Pirinç unu bu özelliği nedeniyle öneriliyor. Anne sütüne ek olarak, aylara göre aşağıdaki gıdalara başlanabilir.
4. - 6. aylarda
Meyve suyu
Yoğurt
Unlu, sütlü mama
6. - 7. aylarda
Yumurta sarısı (7 dakika kaynatılır), haftada 3 gün
Meyve püresi
Sebze çorbası (sıvı yağ ilaveli)
Yoğurt
Tuzu alınmış beyaz peynir
Bisküvi
7. - 8. aylarda
Dana, balık ve tavuk eti
Baklagiller (mercimek, nohut)
Tam yumurta
Not: Bu aylarda besinler ince kıyılır ya da rendelenir. Bir sıvı veya yoğurt ile sulandırılır.
8. - 9. aylarda
Nişastalı besinler (pilav, makarna, ekmek)
Karaciğer
Not: Yemek taneleri biraz daha büyük olabilir. Rende yerine doğranmış yiyecekler hazırlanabilir. Kendi kendine yemeyi öğrenmesi için eline sık sık çubuk biçimli yiyecekler verilmelidir.
10. - 12. aylarda
Evde yenen her şeyi bebeğiniz de yiyebilir, ancak yemekler tuzsuz olmalıdır.
Ek besin verilirken dikkat edilecek hususlar nelerdir?
- Besinleri hazırlamadan ve bebeğinizi beslemeden önce ellerinizi mutlaka bol su ve sabun ile yıkayın.
- Bebeğe verilecek besinleri gıda hijyenine uygun olarak hazırlayın. Kullanılan su ve gereçler temiz olmalı, mutfak gereçlerini kaynatılıp temizlenecek türden seçin.
- Bebeğe verilecek yiyecekleri doğal ve taze ürünler kullanarak hazırlayın. Konserve, dondurulmuş yiyecekler, katı maddeli hazır besinler vermeyin.
- İlk kez verilecek besinleri haftada bir, eşit miktarda verin. Böylece istenmeyen bir alerjik reaksiyon geliştiğinde, buna hangi yiyeceğin neden olduğu kolayca anlaşılır.
- İlk kez verilecek besinleri bebek açken deneyin.
- Tüm besinleri kaşık ile verin.
- Ek besinleri tek öğün olarak ve çok az miktarlarda vermeye başlayın. Bebeğin alımına uygun olarak verilen miktar ve öğün sayısını arttırın.
- Bebeği almadığı besinler için zorlamayın, bir süre sonra tekrar deneyin.
- Ek besinlere geçiş döneminde karşılaşılan sorunların arasında başta ishal olmak üzere enfeksiyonlar geliyor. Böyle durumlarda doktorunuza başvurun.
- Bebeklerin gıdalarına tuz katmaya 12. aydan sonra başlayın ve bu miktarı mümkün olduğunca az tutun.
Beslenmenin önemli olduğu yaş aralığı nedir?
6. ayda ek besine geçiş, 1-3 yaş dönemi,4-6 yaş dönemi beslenme alışkanlıkları açısından önemli yaş gruplarıdır.
Haftada kaç kere et ve sebze verilmelidir?
Çocuklara her gün et ve sebze yedirin. Et olarak; haftada 2 kere balık, 2 kere tavuk eti, 2 kere de yağsız kırmızı et yedirin. Sebzeleri her öğünde bulundurun.
Abur cuburun çocuklara verdiği zarar nedir?
Abur cubur besin tüketimi, öncelikle normal yemek düzeni açısından sıkıntı yaratıyor. Genel olarak bu tür besinler bol kalorilidir, yüksek yağ ve şeker oranı içerir. Bu gıdaların kontrolsüz olarak tüketilmesi ise bozulmuş kan yağları, çocukluk tansiyonu, şişmanlık, bazı vitaminlerin yetersizliğine bağlı vücutta klinik sorunlar, beslenme becerisi kazanmada güçlük ve sağlıklı besini algılayamama gibi sorunlar yaratır.
