Ehliyet alma konusu, konu hakkında yeterli bilgisi bulunmayanlar için tam bir muamma gibi görünebilir. Araç kullanmayı öğrenmek isteyenlerin en çok ehliyet alma işlemleri konusunda endişeye kapıldığı da en yaygın görüşlerden. Aslında ehliyet almak, oldukça kolay. Basit bir çalışma programı ve düzenli pratik ile kolayca ehliyet sahibi olabilirsiniz.
Her yeni yılda güncellenebilen ehliyet alma şartları, ehliyet sınıflarına göre değişiyor. Ehliyet sınıfları hakkında bilginiz yok mu? O zaman içeriği okumaya devam edin; çünkü ehliyet almadan önce bilmeniz gereken bazı şeyler var.
Başvurmadan Önce: 2020’de Ehliyet Alma Şartları Neler?
Öncelikle almayı düşündüğünüz ehliyet sınıfına göre şartların değiştiğini göz önünde bulundurmalısınız. 2020 ehliyet alma şartlarına göre alabileceğiniz 17 adet ehliyet sınıfı mevcut. Bu sınıflar için bilinmesi gerekenleri 6 başlık altında toplayabiliriz:- Ehliyet almanın yaş şartı
- Ehliyet almak için istenilen deneyim şartı
- Ehliyet almanın eğitim şartı
- Ehliyet almak için gereken sağlık şartı
- Ehliyet almak için talep edilen adli sicil kaydı şartı
- Ehliyet almanın sınav şartı
Yeni Ehliyet Düzenlemesiyle Neler Değişti: 2020 Ehliyet Bilgileri
2018 yılıyla beraber ehliyet sınıflarına düzenleme getirildi. Eski sisteme göre neler değişmiş, bir göz atalım.- B sınıfı ehliyet sahipleri artık deneyim sahibi olmadan minibüs kullanamayacak.
- MOPED sürücüleri için yaş sınırı 16’ya düşürüldü.
- Motosiklet grubu eskiden A1 ve A2 iken artık M, A, A1 ve A2 sınıfı ehliyete tabii.
- Engelli vatandaşlara özel H sınıfı ehliyetler artık yok. Vatandaşların sağlık durumu, doğrudan ehliyetlerine yazılacak.
- Otomatik vites ehliyeti, 2018 yılının yeniliklerinden. Dileyenler, direkt otomatik vites ehliyetine başvurabilir.
- Hangi ehliyet sınıfının hangi araçları kullanacağını, yukarıdaki tablodan inceleyebilirsiniz.
Ehliyet Almak için Yaş Şartları Nelerdir?
Ehliyet alabilmek için gerekli yaş sınırlamaları şu şekilde:
- M, A1 ve B1 sınıfı ehliyetler istenen minimum yaş sınırı 16.
- A2, B, BE, C1, C1E, F ve G sınıfı ehliyetler için 18 yaşınızı doldurmuş olmanız gerekmekte.
- A sınıfı için istenen ehliyet yaşı 20.
- C, CE, D1 ve D1E ehliyeti için isteyen yaş şartı 21.
- D ve DE ehliyet sınıfları için istenen minimum yaş sınırı 24.
Ehliyet Alırken Beklenen Deneyim Şartları Nelerdir?
Alırken değil ama ehliyet yükseltirken sürücülerden belirli bir deneyim seviyesi beklenir. Farklı ehliyetler için istenilen deneyim şartları şöyle:A sınıfı ehliyet almak istiyorsanız en az iki yıllık A2 ehliyeti deneyiminiz olmalı. Bu madde içerisinde ek bir durum da mevcut. A sınıfı ehliyet almayı düşünüyorsanız ve 24 yaşınızı tamamlamışsanız deneyim şartı otomatikman devre dışı kalıyor.
- C1, C, D1 ve D sınıfı ehliyet almak istiyorsanız en az B sınıfı ehliyete sahip olmanız gerekiyor.
- BE sınıfı ehliyet almayı düşünenler, halihazırda B sınıfı ehliyete sahip olmalı.
- CE sınıfı ehliyet almak istiyorsanız C sınıfı ehliyete sahip olmanız isteniyor.
- C1E sınıfı ehliyet almayı düşünüyorsanız CE sınıfı ehliyetiniz olmalısınız.
- DE sınıfı ehliyet almak için istenilen deneyim şartı, D sınıfı ehliyete sahip olmak.
- D1E sınıfı ehliyet almak istiyorsanız halihazırda DE sınıfı ehliyete sahip olmanız gerekiyor.
Ehliyet Almak İçin Ne Mezunu Olmak Gerekir?
Karayolları Trafik Yönetmeliğine bağlı olarak ehliyet almayı düşünen sürücü adaylarının en az ilkokul mezunu olması gerekiyor.
Sürücü kursunuz, kayıt yaptırırken sizden ilkokul diplomasını talep edecektir. Ehliyet alma sürecini tamamladıktan sonra ehliyet çıkarmak için başvuru yaparken tamamlamanız gereken belgeler arasında da ilkokul diplomanız yer alır.
Ehliyet Almak İçin İstenilen Sağlık Şartları Nelerdir?
Karayolları Trafik Yönetmeliğine bağlı olarak her sürücünün belirli sağlık şartlarını taşıması gerekiyor. Sürücü kursuna başlarken ve ehliyet belgesi için başvuru işlemlerinde, belirli kurumlardan aldığınız sağlık raporunu teslim edersiniz. Ehliyet yenileme işlemlerinde de güncel sağlık raporu belgesi istenir. Ehliyet alırken gereken sağlık raporunu alabileceğiniz kurumlar şöyle:- Sağlık Bakanlığına ve üniversitelere bağlı sağlık tesisleri (devlet hastaneleri, eğitim ve araştırma hastaneleri tıp fakülteleri)
- Aile sağlığı merkezleri (aile hekimleri)
- Sağlık Bakanlığından ruhsatlı özel hastaneler, özel tıp merkezleri ve özel muayenehaneler
Ehliyet İçin Sağlık Raporu Ücreti Ne Kadar?
2020 yılı itibariyle ehliyet için sağlık raporu ücretleri şu şekilde:- Ehliyet için sağlık belgesini aile hekimlerinden ücretsiz bir şekilde alabilirsiniz.
- Devlet hastanelerinde tek hekim raporu 50 TL, sağlık kurulu raporu ise 200 TL olarak ücretlendirilir.
- Eğitim ve araştırma hastanelerinden ya da üniversite hastanelerinden ehliyet için sağlık belgesi talep ederseniz tek hekim için 75 TL, sağlık kurul raporu için 300 TL ödersiniz.
Özel Hastanelerde Ehliyet İçin Sağlık Raporu Ne Kadar Tutar?
Özel hastanelerden sağlık raporu almayı düşünüyorsanız ödeyeceğiniz tutarın hastaneden hastaneye göre değiştiğini bilmelisiniz. Yani özel hastanede sağlık raporu fiyatları değişkendir. Belgeyi özel hastanelerden alacaksanız öncesinde araştırma yapabilir ve çevrenizden tavsiye edebilirsiniz.Ehliyet Alırken Adli Sicil Kaydı Gerekir mi?
Karayolları Trafik Yönetmeliğine göre ehliyet başvurusunda adli sicil belgesini istenir. Kapsamlı bilgi için Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 76. maddesini özetlemek gerekirse:- Türk Ceza Kanunu’nun 188, 190 ve 191. maddelerinde belirtilmiş suçları işlememiş olmak,
- Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun 4. maddesinin 7. fıkrasındaki suçları işlememiş olmak,
- Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun’un 12. maddesinin 2. ve takip eden fıkralarındaki suçları işlememiş olmak gerekir.
Ehliyet Alırken Hangi Sınavlara Girmek Gerekir?
Ehliyet almayı düşünen sürücü adayları, iki aşamalı sınava tabii tutulur. İlk aşama, test formunda yazılı sınavdır. İlk yardım ve motor soruları dahil olmak üzere ehliyet sınav soruları konusunda başarılı olan sürücü adayları, ikinci aşamada direksiyon sınavına tabii tutulur.- M, B1, B, A1, A2, F ve G sınıfı ehliyet almak istiyorsanız, iki aşamalı ehliyet sınavına girmeniz gerekir.
- A, C1, C, D1, D, BE, CE, C1E, DE ve D1E sınıfına tabii olmak için ehliyet yükseltmek isteyenler ise yazılı sınavdan muaf tutularak sadece direksiyon sınavına girmekle yükümlüdür.
Birinci Adım: Yeni Ehliyet Sınıfları Neler?
Ehliyet kursu için başvuru yapmadan önce ehliyet sınıfları hakkında bilgili olunması, ehliyet alma aşamasına yardımcı olacaktır. Çünkü farklı tipte ehliyetler için sürücü kurslarının da bir önemi var. Yani minibüs ehliyeti almak için bu alana yoğunlaşmış sürücü kurslarına gidebileceğiniz gibi çekici ehliyeti düşünüyorsanız başka kurumları düşünebilirsiniz.
A, C1, C, D1, D, BE, CE, C1E, DE, D1E, M, B1, B, A1, A2, F ve G olmak üzere toplamda 17 ehliyet sınıfı mevcut.
Peki, hangi aracı kullanmak için hangi sınıf ehliyete sahip olmak gerekiyor?
- Motosiklet türevi 2, 3 ve 4 tekerlekli araçlar için M,
- 35 KW’ye kadar 2-3 tekerlekli motosikletler için A2,
- 35 KW üzeri 2-3 tekerlekli motosikletler için A,
- 125 CC’ye kadar 2-3 tekerlekli motosikletler için A1,
- 4 tekerlekli motosikletler için B1,
- Otomobil ve kamyonet için B,
- Römorklu otomobil ve kamyonet için BE,
- 7500 KG’ye kadar kamyon ve çekici için C1,
- 12000 KG’ye kadar römorklu kamyon ve çekici için C1E,
- Kamyon ve çekici için C,
- Römorklu kamyon ve çekici için CE,
- 16+1 kişilik minibüs için D1,
- 16+1 kişilik römorklu minibüs için D1E,
- Otobüs türevi araçlar için D,
- Römorklu otobüs için DE,
- Traktör türevi araçlar için F,
- İş makineleri için G sınıfı ehliyete sahip olmak gerekiyor.
İkinci Adım: 2020 Sınav Ücreti ve Ehliyet Harç Ücretleri
Ehliyet sınav ücreti ve harç miktarları her yıl güncelleniyor. Direksiyon sınav ücreti, MEB tarafından 120 TL olarak belirlenmiş. Devlet bankalarına sınav günü öncesinde bu ücreti yatırabileceğiniz gibi sürücü kursunuz aracılığıyla da ödemeyi gerçekleştirebilirsiniz. 2020 yılı ehliyet harç ücretleri ise şu şekilde:- A1, A2, A, F ve H sınıfı harç ücreti: 249,3 TL.
- B sınıfı ehliyet harç ücreti: 751 TL.
- Diğer sınıfların (C1,C1E,C,CE,D1,D1E,D,DE) harç ücreti: 1.254,2 TL
- Uluslararası Sürücü Belgesi harç ücreti: 504 TL
- Bütün sınıflar için sürücü belgesi değerli kağıt bedeli: 200 TL
Üçüncü Bölüm: 2020 Ehliyet Sınav Soruları ve Öneriler
Ehliyet sınav soruları, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirleniyor. Ehliyet sınavının sonuçlarını merak edenler, MEB sayfasına tıklayarak bilgi edinebilir. Ehliyet sınavında hangi konular işleniyor diye merak edenleri yanıtlayalım: İlk yardım, trafik adabı, araç tekniği ve trafik ile çevre. Ehliyet sınavında toplam 50 soru soruluyor. 50 sorudan 35 tanesine doğru cevap verilmesi ise yazılı sınavı geçmek için yeterli. Yani yanlış cevaplar, doğru cevapları götürmüyor. Bunlar dışında ehliyet sınavında dikkat edilmesi gereken noktalar şöyle;
- Ehliyet sınavına girmeden önce geçmiş yıllarda çıkmış ehliyet sınav sorularını çözerek pratik yapabilirsiniz.
- Ehliyet sınavı trafik adabı soruları, çoğunlukla etik kurallarla ilgili olur.
- Ehliyet sınavı sorularını çözme esnasında, cevaplara tamamen konsantre olmaya özen gösterin. Bazen ilk cevap yanıltıcı olabiliyor.
- Soru ve cevapların birkaç kez okumasını yapmak her zaman iyi bir fikir.
- Trafik ve çevre soruları, çoğunlukla trafikteyken çevreyle etkileşiminizi ölçer.
- Sınavdan birkaç gün önce, ehliyet sahibi birinden destek almak yararlı olabilir.
- Ehliyet sınavı ilk yardım soruları için temel ilk yardım bilgisi yeterli olacaktır.
- Ehliyet sınavı motor soruları tamamen bilgiye dayalı. Dersleri ve yan kaynakları iyi takip etmelisiniz.
- Elektronik ehliyet sınavlarına girmeyi düşünenler, MEB’in e-sınav sistemini inceleyebilir. Çıkmış ehliyet sınavı soruları ve cevapları için de aynı kaynağı kullanabilirsiniz.
- Ehliyet trafik sınavına girmeden önce uykunuzu almanız, sınavda konsantre olmanız açısından önemli bir detay.
- Ehliyet deneme sınavlarını çözerken zaman tutmanız, sınava daha hazırlıklı olmanızı sağlar.
- Deneme sınavları, aynı zamanda size sürücü kursunuz tarafından da sağlanır. Sürücü kursunuzu seçerken buna da dikkat etmenizi öneririz.
Dördüncü Adım: Direksiyon Sınavı
Ehliyet sınavı öncesinde deneme sınavlarını çözdünüz. Sıkı çalıştınız ve ehliyet deneme sınavlarının sonuçları, tam da beklediğiniz gibi çıktı. Ancak henüz bitmedi, sırada direksiyon sınavı var. Ehliyet sınavı sonuçlarının açıklanmasından sonra belli olan direksiyon sınavlarında, bilgileri pratiğe dökmeniz beklenecek. Direksiyon sınavı süresince sakin olup derslerde öğrendiklerinizi hatırlamanız yeterli.Son Adım: 2020’de Ehliyet İçin Gerekli Belgeler
- TC kimlik numaralı resmi kimlik (nüfus cüzdanı, pasaport)
- Diploma
- Sağlık raporu
- Adli sicil kaydı
- 18 yaşını doldurmayanlar için veli/vasi muvafakatnamesi
