Aile Içinde Ekip Ruhu
Günümüzde oldukça sik duydugumuz gazete ilanlarinda eleman arayan sirketlerin favori slogani "takim - ekip çalismasina uyabilecek ve iletisim becerileri gelismis" elemanlarla çalismak istemeleri takim - ekip ruhunu iletisim becerilerini artik hayatin her asamasinda gerekli ve her birey için edinilmesi gereken bir özellik haline getirmistir.
Insanlar arasinda hatta hayvanlar dünyasinda dahi varolan hiyerarsinin sen - ben kavramlari ekip çalismasinin gerekli oldugu hallerde biz kavramiyla yer degistirmektedir.
Ancak bir kisinin biz kavrayıp uygun hareket ederek bulundugu ekipte faydali olabilmesi için öncelikle ben duygusunu hazmetmis olmasi gerekir.
Her kurum ve kurulusun elemanlarinda görmek istedigi bu yüce ruh halinin ve becerilerin temellerinin atildigi yegane yer aile ocagidir. Egitimciler ve ögretmenler ise bu ocagi destekleyen önemli unsurlardandir.
Anne-babalar biyolojik ebeveyn olmalarinin disinda mutlak suretle çocuklarinin yasam kalitelerini yasam performanslarini ve yasam becerilerini artirici sekilde onlara koç' luk yapmalidirlar.
Anne-babalar çocugun toplumun en küçük takimi olan ailenin önemli bir üyesi oldugunu bilerek onlara etkili bir rehber model ve yol gösterici olmalidirlar. Çocuk kendisinin bu takimin bir üyesi oldugunu bilerek gelismelidir. Böylece aile etkin bir güç konumuna gelecektir.
Ekip ruhu ile hareket eden bir aile güçlü ve basarili bir aile demektir. Futbol maçlarinda yildizlar toplulugundan olusan birçok takimin siradan oldugu öne sürülen takimlar karsisinda boyun egdigine defalarca sahit olmusuzdur.
Bunun sirri bir takimin yildiz oyuncularinin sahsi çabalariyla maç kazanan bir takim olmasi yerine tüm oyuncularinin ekip ruhuyla hareket ederek gücü ve performansi en etkili sekilde sahaya yansitan takimlar haline gelmesidir. Bunda da en büyük pay o takimin basindaki koç'lar. Etkili bir ekip olmak için ekip üyelerinin gelismis iletisim becerilerine de sahip olmalari basta gelen bir özelliktir.
Her anne-baba da çocuklarini bir koç gibi yetistirebilir ve hayat liginin üst siralarinda yer alan maç kazanan bir ekip bir aile olusturabilir.
Aile içinde çocuga takim - ekip ruhu ve iletisim becerileri kazandirmada çocugun yetenekleri ilgi alani karakteristik özellikleri kisilik özelliklerinin yani sira içinde bulundugu çevre bu çevrede yer alan anne-baba kardes arkadas ögretmen gibi sürekli iletisimde bulunulan kisiler ve bu kisilerin de kisisel gelisim düzeyleri kisilik karakteristik özellikleri önyargilari liderlik özellikleri ne kadar ekip çalismalarina inandiklari iletisim yetenekleri ahlâki olgunluk dereceleri önemli bir rol oynamaktadir.
Anne ve baba gerektiginde profesyonel yardim alarak isbirligi içerisinde hem kendilerinde hem de çocuklarinda takim - ekip ruhunu iletisim becerilerini gelistirmeli bunu iyi bir ailenin sürekliligi ayni zamanda ailenin meyvesi olan çocuklarin toplumsal statüsü için ögrenmeli ve çocuklarina ögretmeli onlari egitmelidir.
< Takim - ekip ruhunu gelistirmek için çocugun aile içindeki rolünü ve sorumlulugunu bilmesi önemlidir.
< Anne-baba çocuga açik dürüst ve güvenilir bir ortam saglamalidir. Bu süreçte ögretim kurumlarina da büyük görevler düsmektedir.
Çocukta takim - ekip ruhu gelistirebilmek için anne-babalar tarafindan yapilabilecekler.
Çocuga deneme cesareti asilanmalidir. Çocuk denedigi her seyden bir sey ögrenecek bu da onun tecrübesini artiracaktir. Karsisindaki herhangi bir durumda korkmadan hareket edebilen bir birey olmasi deneme cesaretine baglidir.
Takim - ekip çalismasi için gereken özelliklerden biri de cesaret ve risk alabilmektir.
< Çocuklarin güçlü yanlarini kesfedip gelistirmesi için imkan taninmalidir. Güçlü yanlarin en kolay ve dogru sekilde ortaya çikartilmasi ve gelistirilebilmesi çocugun mümkün mertebe sosyallestirilmesine baglidir.
< Ilgi ve yetenekleri dogrultusunda takim sporlari yapmalarina yönlendirilmeli bu konuda tesvik edici davranilmalidir.
< Ilgi ve yetenekleri dogrultusunda ruhsal olgunlasma için sanatsal faaliyetlerde bulunmasi saglanmalidir.
< Çocugun okul içi faaliyetlerde aktif görev almasi için tesvik edilmelidir.
< Âni paylasma: Çocukla birlikte ortak vakit geçirilmesi ve bu zaman diliminde çocugun sizin yaninizda kendisini mutlu hissetmesi ayrica çocugun sizinle vakit geçirmeye istekli olmasi saglanmalidir.
1. Aile içi sportif ve sosyal etkinlikler yapilmalidir.
2. Gezi ve kamp gibi bulunulan ortamdan uzaklastirici programlar düzenlenmeli bu programlardan çocugun keyif almasi ve istek duymasi saglanmalidir.
< Kardeslerin birlikte vakit geçirmeleri saglanarak ve oynayabilecekleri oyunlar etkinlikler ögretilmelidir. Bu kardesler arasindaki baglari paylasimciligi saglayacaktir.
< Okul disinda mahalle ve site arkadaslariyla vakit geçirmesi saglanmali birlikte yapabilecekleri çalismalar sunulmalidir. Bu durum aile disinda da paylasimciligi bir guruba ait olmayi liderlik özelliklerini ve lidere uyum özelliklerini ortaya çikartir.
< Kaldirabilecegi ölçüde sorumluluklar verilmelidir. Böylece çocuk kendine güven duygusu gelistirebilecek ve kendini tanima firsati bulacaktir.
< Örnek davranislarla dogruluk ve dürüstlük asilanmalidir. Bir takimda ve ekipte yer alabilmenin sartlarindan biri de dürüstlük ilkesidir.
< Bir takimin liderin yani sira gerekli oldugunda dogal lidere de ihtiyaç duydugu göz önünde bulundurulmali çocuktaki liderlik davranislari tespit edilerek olumlu yönde gelistirilmeli ve yönlendirilmelidir. Bunun için ait oldugu spor takiminin koç'uyla sürekli temasta olunmali ve çocuk hakkinda bilgi alinmalidir. Okullardaki rehberlik brimleri de anne-baba tarafindan etkin kullanilmalidir.
< Çocugun kendini ifade etmesine izin verilmelidir. Böylece içinde bulundugu grubun bir parçasi oldugunu hisseder.
Çocugun bir takim - ekip ruhu kazanmasinin yani sira ayni zamanda ferdi olarak da hareket edebilme ve bireysel olarak da var olma yetenegini de dengeli bir biçimde gelistirebilmesi için bireysel davranmasina da izin verilmelidir. Böylece çocuk bireysel varligini da tatmin edebilecek ve ekip içinde daha verimli hareket edecektir.
Çocugun aile içinde ve disinda iyi etkili ve kendini gelistirici iletisim becerileri kazanmasi için anne-babalarin yapmasi gerekenler
< Çocugun aile içinde kendisini ifade etmesine izin verilmeli ve bunun için tesvik edilmelidir. Böylece içinde bulundugu ilk sosyal yapi olan ailesi içinde kendini degerli hissedecek ve aile disinda da kendini ifade edebilecek cesareti bulacaktir.
< Çocugun anlatmak istediklerini dinlemeli ve empati ile yaklasarak çocuga kendisini önemli hissetmesi saglanmalidir.
< Anne-baba kendi aralarindaki konulari yüksek sesle ve agresif beden dili kullanarak tartismak yerine ilimli yaklasimlarla konusmali bu durumu çocuk üzerinde olusturdugu etkiler gözlenmelidir.
< Çocugun arkadaslariyla kardesleriyle oyun sirasindaki davranislari gözlemlenmeli gerektiginde müdahale edilerek çocugun davranisini degistirebilmesi için uygun bir örnekle dogru davranis asilanmalidir.
< Ögretmen ve rehberlik servisiyle sürekli iletisimde olunmali ve çocugun okuldaki davranislari da takip edilerek olumlu iyilestirmeler yapilmalidir.
< Aile içinde bireyler birbirlerine hitabetlerine dikkat etmelidir.
< Çocuga ahlâk kurallari ögretilmeli dini inançlari güçlendirilmelidir.
< Iyimserlik asilanmalidir. Böylece gereksiz agresiflik karamsarlik yok edilmis stres en aza indirilmis olur. Bunun için örnek davranislar hikâyeler ve bu hikâyeleri çocugun anlayabilecegi sekilde örneklerle anlatilmasi faydali olacaktir.
Bütün bu yazilanlarin yaninda sunu söylemekte de yarar var: Anne-babalarin ögretmenlerin çocuga iyi ve etkili bir koç ile takim - ekip ruhu ve iletisim becerileri kazandirabilmeleri için bu becerileri önce kendileri ögrenmeli ve uygulamalidirlar.