Akdeniz Bölgesindeki Ovalar

Suskun

V.I.P
V.I.P
Akdeniz Bölgesindeki Ovalar

Bu bölgedeki ovalar çöküntü alanlarında alüvyonların yığılması ile oluşmuş birikim alanlarıdır. Bu birikim alanlarından en önemlileri Çukurova delta ovası ile Hatay çukurluğundaki Amik ovasıdır. Akdeniz Bölgesi'nin batısında da kıyıda Antalya ovası ile Göller yöresinin küçük çöküntü ovaları bulunmaktadır.
 
Akdeniz Bölgesindeki Ovalar

Bölgede denize dökülen akarsuların oluşturduğu delta ovaları tektonik hareketlerle çöken yerlerin göl tortullanve alüvyonlarla dolması ile oluşan ve karstik alanlarda karstlaşma ve tektonik hareketlerin birlikte oluşturduğu karst ovalar (polye) bulunur.


Köyceğiz ve Balaman ovaları:


Akdeniz Bölgesi’nin batısında Kuvatemer’de oluşmuş tektonik kökenli iki havza veya ova yer alır: Tektonik kökenli çukur içerisine yerleşmiş Köyceğiz Gölü 56 km2 yüz ölçümünde olup en fazla derinliği 35 m’dir; altta tuzlu, yüzeyde az tuzlu suların bulunduğu bu gölün, güneyde alüvyonlarla önü kesilmiştir. Ancak gölün fazla sulan Dalyan çayı ile Akdeniz'e akar. Dalaman çayının getirdiği alüvyonlarla oluşan Dalaman Ovası’nda Dalaman çayının eski yataktan bulunur. Bu yatak izleri, Dalaman’m batıdaki bir eşikten Köyceğiz oluğuna doğru aktığı ve ardından güneye yönelerek bugünkü ovasını oluşturduğunu ortaya çıkarır.

Esen Ovası: Güneybatıda Eşen çayının buradaki körfezi doldurması ile oluşmuş bir alüvyal ovadır. Ovanın en önemli özelliklerin' den biri, Eşen çayının ovaya girdiği kesimde Ksanthos, ovanın kuzeyinde Letoon ve ovanın güneybatısındaki körfez içinde Patara'dan oluşan Likya antik kentlerinin yer almasıdır . Likya’nın başkenti olan Ksah- tos (Xanthos)y günümüzden yaklaşık 3000 yıl kadar önce, Kınık boğazında kurulmuştur. Eşen çayı’nm getirdiği alüvyonlar ise Eşen körfezine doğru ilerlemeye başlamıştır. Günümüzden 2000 yıl öncesine kadar deniz seviyesinin 23 m kadar alçak olduğu dönemde Eşen çayı, körfezin batı bölümünü doldurmuş ve körfezin doğu bölümünde Ova Gölü oluşmuştur. Günümüzden 1000 yıl kadar önceden başlayarak alüvyonlaşmanın artması ile Ova Gölü bataklık hâline dönüşmüş ve alüvyonlaşma Akdeniz'e doğru ilerlemiştir. Patara Limanı’nın bulun-1 duğu körfezin önü kıyı kordonu ile kapanarak bataklık hâlini almıştır.

Göksu deltası:
Bünyesindeki göllerle birlikte 1515 km2 alan kaplayan ve 11 km uzunluğunda olan Göksu deltasının Taşucu-Susanoğlu arasındaki genişliği 16 km’yi bulur. Göksu deltası önce batıya doğru ilerlemiş, daha sonra güneye doğru yönelmiş ve Akgöl’ün kuzeyini takiben Akdeniz’e ulaşmıştır. Bundan sonra kıyı kordonunun gerisinde Akgöl oluşmuş ve nihayet bugünkü yatağının olduğu yere doğru yönelmiştir. Geçen asrın başlarında üç koldan denize dökülen Göksu, bugünkü ağzını açarak Arapalanı doğusundan güneye doğru yönelmiştir.

Seyhan ve Ceyhan delta ovası (Çukurova):
Yurdumuzun en geniş ve verimli ovası olan Çukurova doğubatı yönünde 100 km uzunluğunda, kuzeygüney yönünde ise 70 km genişliktedir. Ceyhan ve Seyhan nehirleri zaman zaman ayrı ve birbirine kavuşarak i alüvyonlarını biriktirmiştir. Uzun bir zaman i sürecinde meydana gelen delta üzerinde ülke- J mizin en verimli ovası oluşmuştur. Deltanın Akdeniz’e yakın kesimlerinde lâgünler bulunur.

Asi deltası:
Miyosen başlarında beliren Piyosen sonu ve Kuvaterner başında derinleşen Asi oluğundaki delta fazla gelişme imkânı bulamamıştır.
Deniz seviyesinin günümüzden 23 m yüksek olduğu 3000 yıl öncesinde kurulan Seleukeia Pieria limanı, deniz düzeyinin bugünkü duruma düşmesi ile kurulmuştur. M Ö 3000-2000 yılları arasında lagünler ve kıyı kordonu delta alanında belirmeye başlamış ve 1000 yıl kadar önce bugünkü duruma yaklaşmıştır.
 
Geri
Top