Alkolle ilgili mitlerin çeşitliliği, içeceklerin çeşitliliğiyle yarışabilecek düzeydedir; birden ayılmanızı sağlayacak ya da akşamdan kalmalığı mucizevi şekilde geçiren yöntemler hakkındaki söylentiler saymakla bitmez.
Bu çeşitliliğin içinde gerçekle uydurma olanı ayırd etmek zordur. Alkol firmalarının reklamlarında bahsi geçen her kadehte daha çılgın bir gece, daha keyifli sohbetler ya da seksepalinizin yükselmesi yönündeki iddialarının yanı sıra şehir efsaneleri de başka bir alemdir. Beyin hücrelerindeki hasardan bira göbeğine varana kadar alkol, ilgisi olsun olmasın her tür kötülüğün sorumlusu ilan edilmiştir.
İşte size en sık karşılaştımız 7 alkol miti
1. Mit: İçkiden önce aspirin alırsanız akşamdan kalma durumu yaşamazsınız
Gerçek: Aslında tam tersi doğrudur. Araştırmalar aspirinin sisteminize giren alkol miktarını artırdığını gösteriyor. Bu da hem daha çok sarhoş olmanıza hem de sarhoşluğunuzun daha uzun sürmesine neden olur. Ayrıca aspirin ve içkiyi karıştırmak gastrointestinal (sindirim sistemi) kanamaya yol açabilir. Tylol’da bulunan (İlaç ismi kullanamıyarsak bold yeri atabiliriz.) asetaminofen (ağrı kesici, ateş düşürücü) çok daha kötü sonuçlar doğurabilir hatta karaciğerde hasara bile yol açabilir. O yüzden ecza dolabınızda ya da eczaneden aldığınız ilaçları kullanmadan önce prospektüslerinde yazanları dikkate alın.
2. Mit: İçerdiği bakırdan dolayı madeni paraları ağzınızda tutup emmek alkolmetreleri kandırmanızı sağlar
Gerçek: İçkiliyken araba kullanarak kendilerine ve başkalarına zarar vermeyi göze alanlar; çevirmeye yakalandıklarında ağızlarına attıkları bozuk paraların onları sorumluluktan kurtarmayacağını bilmeli.
Teori bozuk paradaki bakırın etanolü içinde hapsettiği yönündedir. Öyle bile olsa madeni paradaki bakır oranı bu etkiyi yaratmaya yetmez. Diyelim ki alkolü absorbe edecek başka mucizevi bir madde buldunuz; polis alkolmetreye üfletmeden önce ağzınızda bir şey olup olmadığını kontrol edecektir. Alkolmetre ciğerlerinizdeki havayı ölçer, dolayısıyla bu yöntem ağzınızdaki havayı temizlemeye yarasa bile alkolmetreyi kandıramaz ve ehliyetinize altı aylığına veda edersiniz.
3. Mit: Çok fazla içki içmek bira göbeği yapar
Gerçek: Aşırı bira içmenin kilo aldırdığı doğrudur. Ancak bu fazla kilolar illa ki göbek çevrenizde toplanacak diye bir kural yok. Avrupa Klinik Beslenme Dergisi’nin 2009 yılında yayınladığı bir araştırmaya göre fazla kilolar illa ki bel çevrenizde toplanmaz. Bununla birlikte bira, genel olarak kilonuzu artırdığı için bel çevresinde de kalınlaşmaya sebep olacaktır, daha geniş kalçalar da cabası. 2003’te yapılan bir araştırma sonucuna göre de sindirim sistemi, genetikle işbirliği içinde fazla kiloların nerede toplanacağına karar verir.
4. Mit: Aynı boydaki kadınlar ve erkekler aynı miktarda içtiklerinde aynı oranda etkilenir
Gerçek: Aynı ölçülerde olsalar dahi kadın vücudu alkolü erkek vücudundan çok daha farklı bir şekilde işlemden geçirir. Erkek vücudu kadınlara oranla genelde daha yağsızdır ancak iki cinsiyetin karaciğerleri aynı büyüklükte değildir. Sonuçta kadın vücudu her yağsız vücut kütlesi için daha fazla alkolü temizlemek ve daha hızlı kan dolaşımına yollamak zorundadır.
Kanda alkol oranının fazlalığı, kadınların daha çabuk sarhoş olmasına sebep olmasının dışında tek problem değildir. Aynı zamanda kadınlar kandaki alkolü dağıtmak için daha az enzime sahiptir. Kısacası bir kadın içki içmek için en ufak tefek erkek arkadaşını da seçse, ondan daha az sarhoş olmadan kadehleri fondiplemesi pek mümkün değildir.
5. Mit: Sarhoşsanız kahve sizi ayıltır
Gerçek: Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalara göre kafein sizi daha uyanık ve tetikte tutar ancak bu, sarhoşluk durumunuzun aniden ortadan kaybolmasını sağlamaz.
İçkili araba kullanımına yönelik temsili bir araştırma, kafeinin tepki zamanını bir miktar kısalttığı ve tetikte olmayı sağladığını gösterse de kafein alan sarhoş şoförlerde alkolün etkilerini tamamen ortadan kaldıramadığı gözlenmiştir. Sonuç olarak sizi ayıltacak tek şey zamandır.
6. Mit: Alkol beyin hücrelerini öldürür
Gerçek: Şaşırtıcı olan şu ki bunun tam tersi doğrudur. Ölçülü alkol tüketimi sağlığa faydalı etkileri vardır, buna beyniniz de dahil. 2005’te 11.000 yaşlı kadın üzerinde yapılan bir çalışma, alkolün beyin işlevlerini geliştirdiği ve zihinsel gerileme riskini % 20’ye kadar azalttığı göstermiştir. Yapılan testlerde günde bir kadeh içki içen kadınlar, içmeyenlere oranla 18 ay daha genç çıkmıştır.
Tabii ki buradaki anahtar kelime ölçü: kadınlar için günde bir, erkekler için günde iki kadeh sağlığa faydalıdır. Aşırı içki tüketimi ise karaciğer hasarından kansere ve kalp rahatsızlıklarına varana kadar birçok tehdidi beraberinde getirir.
7. Mit: Akşamdan kalma halinin en iyi çözümü sabah bir kadeh daha içmektir
Gerçek: Çivi çiviyi söker anlayışı en yaygın alkol mitlerinden biridir. Uzun bir parti gecesinin sabahında içtiğiniz içki, akşamdan kalma haline geçmenizi erteleyebilir. Ancak kanınızdaki alkol oranı normal değerlere düştüğünde yaşadığınız etkiler de geri döner, hatta sabahki kadehle birleştiği için büyük ihtimalle sonuç daha da beter olur.
Su ve zaman en mantıklı akşamdan kalma ilaçlarıdır. Su, dehidrasyon (su kaybı) etkilerini azaltır ve zaman akşamdan kalma şikayetlerinizi ortadan kaldırır. Sabah içtiğiniz ekstra içki bunları yapmadığı gibi her şeyin daha da kötüleşmesine yol açar; gündüz içki içme alışkanlığı sonuçta alkol bağımlılığına yol açabilir.
Bu çeşitliliğin içinde gerçekle uydurma olanı ayırd etmek zordur. Alkol firmalarının reklamlarında bahsi geçen her kadehte daha çılgın bir gece, daha keyifli sohbetler ya da seksepalinizin yükselmesi yönündeki iddialarının yanı sıra şehir efsaneleri de başka bir alemdir. Beyin hücrelerindeki hasardan bira göbeğine varana kadar alkol, ilgisi olsun olmasın her tür kötülüğün sorumlusu ilan edilmiştir.
İşte size en sık karşılaştımız 7 alkol miti
1. Mit: İçkiden önce aspirin alırsanız akşamdan kalma durumu yaşamazsınız
Gerçek: Aslında tam tersi doğrudur. Araştırmalar aspirinin sisteminize giren alkol miktarını artırdığını gösteriyor. Bu da hem daha çok sarhoş olmanıza hem de sarhoşluğunuzun daha uzun sürmesine neden olur. Ayrıca aspirin ve içkiyi karıştırmak gastrointestinal (sindirim sistemi) kanamaya yol açabilir. Tylol’da bulunan (İlaç ismi kullanamıyarsak bold yeri atabiliriz.) asetaminofen (ağrı kesici, ateş düşürücü) çok daha kötü sonuçlar doğurabilir hatta karaciğerde hasara bile yol açabilir. O yüzden ecza dolabınızda ya da eczaneden aldığınız ilaçları kullanmadan önce prospektüslerinde yazanları dikkate alın.
2. Mit: İçerdiği bakırdan dolayı madeni paraları ağzınızda tutup emmek alkolmetreleri kandırmanızı sağlar
Gerçek: İçkiliyken araba kullanarak kendilerine ve başkalarına zarar vermeyi göze alanlar; çevirmeye yakalandıklarında ağızlarına attıkları bozuk paraların onları sorumluluktan kurtarmayacağını bilmeli.
Teori bozuk paradaki bakırın etanolü içinde hapsettiği yönündedir. Öyle bile olsa madeni paradaki bakır oranı bu etkiyi yaratmaya yetmez. Diyelim ki alkolü absorbe edecek başka mucizevi bir madde buldunuz; polis alkolmetreye üfletmeden önce ağzınızda bir şey olup olmadığını kontrol edecektir. Alkolmetre ciğerlerinizdeki havayı ölçer, dolayısıyla bu yöntem ağzınızdaki havayı temizlemeye yarasa bile alkolmetreyi kandıramaz ve ehliyetinize altı aylığına veda edersiniz.
3. Mit: Çok fazla içki içmek bira göbeği yapar
Gerçek: Aşırı bira içmenin kilo aldırdığı doğrudur. Ancak bu fazla kilolar illa ki göbek çevrenizde toplanacak diye bir kural yok. Avrupa Klinik Beslenme Dergisi’nin 2009 yılında yayınladığı bir araştırmaya göre fazla kilolar illa ki bel çevrenizde toplanmaz. Bununla birlikte bira, genel olarak kilonuzu artırdığı için bel çevresinde de kalınlaşmaya sebep olacaktır, daha geniş kalçalar da cabası. 2003’te yapılan bir araştırma sonucuna göre de sindirim sistemi, genetikle işbirliği içinde fazla kiloların nerede toplanacağına karar verir.
4. Mit: Aynı boydaki kadınlar ve erkekler aynı miktarda içtiklerinde aynı oranda etkilenir
Gerçek: Aynı ölçülerde olsalar dahi kadın vücudu alkolü erkek vücudundan çok daha farklı bir şekilde işlemden geçirir. Erkek vücudu kadınlara oranla genelde daha yağsızdır ancak iki cinsiyetin karaciğerleri aynı büyüklükte değildir. Sonuçta kadın vücudu her yağsız vücut kütlesi için daha fazla alkolü temizlemek ve daha hızlı kan dolaşımına yollamak zorundadır.
Kanda alkol oranının fazlalığı, kadınların daha çabuk sarhoş olmasına sebep olmasının dışında tek problem değildir. Aynı zamanda kadınlar kandaki alkolü dağıtmak için daha az enzime sahiptir. Kısacası bir kadın içki içmek için en ufak tefek erkek arkadaşını da seçse, ondan daha az sarhoş olmadan kadehleri fondiplemesi pek mümkün değildir.
5. Mit: Sarhoşsanız kahve sizi ayıltır
Gerçek: Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalara göre kafein sizi daha uyanık ve tetikte tutar ancak bu, sarhoşluk durumunuzun aniden ortadan kaybolmasını sağlamaz.
İçkili araba kullanımına yönelik temsili bir araştırma, kafeinin tepki zamanını bir miktar kısalttığı ve tetikte olmayı sağladığını gösterse de kafein alan sarhoş şoförlerde alkolün etkilerini tamamen ortadan kaldıramadığı gözlenmiştir. Sonuç olarak sizi ayıltacak tek şey zamandır.
6. Mit: Alkol beyin hücrelerini öldürür
Gerçek: Şaşırtıcı olan şu ki bunun tam tersi doğrudur. Ölçülü alkol tüketimi sağlığa faydalı etkileri vardır, buna beyniniz de dahil. 2005’te 11.000 yaşlı kadın üzerinde yapılan bir çalışma, alkolün beyin işlevlerini geliştirdiği ve zihinsel gerileme riskini % 20’ye kadar azalttığı göstermiştir. Yapılan testlerde günde bir kadeh içki içen kadınlar, içmeyenlere oranla 18 ay daha genç çıkmıştır.
Tabii ki buradaki anahtar kelime ölçü: kadınlar için günde bir, erkekler için günde iki kadeh sağlığa faydalıdır. Aşırı içki tüketimi ise karaciğer hasarından kansere ve kalp rahatsızlıklarına varana kadar birçok tehdidi beraberinde getirir.
7. Mit: Akşamdan kalma halinin en iyi çözümü sabah bir kadeh daha içmektir
Gerçek: Çivi çiviyi söker anlayışı en yaygın alkol mitlerinden biridir. Uzun bir parti gecesinin sabahında içtiğiniz içki, akşamdan kalma haline geçmenizi erteleyebilir. Ancak kanınızdaki alkol oranı normal değerlere düştüğünde yaşadığınız etkiler de geri döner, hatta sabahki kadehle birleştiği için büyük ihtimalle sonuç daha da beter olur.
Su ve zaman en mantıklı akşamdan kalma ilaçlarıdır. Su, dehidrasyon (su kaybı) etkilerini azaltır ve zaman akşamdan kalma şikayetlerinizi ortadan kaldırır. Sabah içtiğiniz ekstra içki bunları yapmadığı gibi her şeyin daha da kötüleşmesine yol açar; gündüz içki içme alışkanlığı sonuçta alkol bağımlılığına yol açabilir.
