ARA SÖZ – ARA CÜMLE
Cümlede herhangi bir ögenin ya da cümlenin tamamının anlamını pekiştirmek , açıklamak ya da kuvvetlendirmek için kullanılan söz gruplarına ara söz denilmektedir . Ara sözler cümle değerinde olursa bunlara ara cümle denilir . Ara sözler ya da ara cümleler cümleden çıkartıldığında cümlenin anlamında herhangi bir bozulma ya da daralma meydana gelmez . Arasözleri cümle içerisinde iki virgül ya da iki kısa çizgi arasında gösteririz .Örnekler:
Karşıdaki evi, yeşil olanı , görüyor musun ? (Bli. N, AS, Y)
Ayşe, geçen yıl bizim öğrencimizdi, bu yıl yeni bir okula başladı . (Ö, AC, ZT, D.T, Y)
Hasan'ı – takıma en son katılanı – çok beğeniyorum . (Bli. N, AS, ZT, Y)
İyi bir dinleyici olmayı , çok başarılı olduğu bu yeteneği , kitaplardan öğrenmişti. (Bli. N, AS, DT, Y)
NOT: Ara sözler cümle içerisinde herhangi bir ögenin açıklayıcısı olarak kullanılabilir .
Örnekler:
Kadir , en iyi arkadaşım , dün okula gelmedi .
(Ö, AS, ZT, Y), (Ara söz özneyi açıklıyor . )
Sivas ' tan , soğuğun başkentinden , üzülerek ayrılıyorum .
(DT, AS, ZT, Y), (Ara söz dolaylı tümleci açıklıyor. )
Gelecek yıl Kangal ' a , balıklı kaplıcası ile meşhur ilçeye , gideceğiz.
(ZT, DT, AS, Y), (Ara söz dolaylı tümleci açıklıyor. )
Borca girerek aldığım arabamı , ilk göz ağrımı , galeriye sattım .
(Bli. N, AS, DT, Y), (Ara söz belirtili nesneyi açıklıyor . )
Bir hafta sonra – salı günü– yeni ders programı hazırlanacak .
(ZT, Ö, Y), (Ara söz zarf tümlecini açıklıyor .)
NOT: Ara söz ya da ara cümleler cümlenin herhangi bir ögesinin açıklayıcısı olmayabilir .
Örnekler:
Sana söylediği şeyler, bundan adım gibi eminim, gerçeği yansıtmıyor . (Ö, AS, Y)
Okulun inşaatının önümüzdeki ay biteceğini – ki hiç sanmıyorum – söylüyorlar . (Bli. N, AS, Y)
