Rengarenk görünümleri ve hoş kokuları ile birbirinden lezzetli meyveleri bol miktarda tüketmek zararsız gibi görünse de, taze ve kuru meyveler yüksek miktarda şeker içermeleri nedeniyle tehlikeli olabilmektedir. Doç. Dr. Gökhan Özışık, aşırı meyve tüketiminin karaciğer sağlığına olumsuz etkileri hakkında bilgi verdi.
Meyvedeki şekere dikkat!
Meyvelerin içindeki şeker, karaciğeri 'yağ depolama' durumuna geçirerek bu hayati organın yağlanmasına neden olur. Zamanla karaciğer hücreleri artık insüline uymamakta, yağ taşıyıcı proteinlerin üretim ile geri dönüşümü de sekteye uğramaktadır. Durum, insülin direnci ve kolesterol yüksekliğine kadar varabilmektedir.
Sebze ve meyvenin besin değeri aynı değil
Bir erişkinin sağlıklı beslenmesi için günde 4-5 porsiyon meyve-sebze yemesi gerekmektedir. Bu öneriden meyve ve sebzenin besin değeri olarak aynı olduğu sonucuna varmak doğru değildir. Aralarındaki fark, enerjileri yani taşıdıkları kalori miktarıdır. Genel olarak, selülöz ve nişasta gibi kompleks karbonhidrat içeren sebzelerin fruktoz ve glukoz gibi basit karbonhidrat içeren meyvelere göre 'besin-enerji' oranı daha yüksektir. Yani, nispeten daha az şeker içermeleri (haliyle de daha az tatlı olmaları), sebzelerin daha değerli bir besin olarak kabul görmesini sağlar.
Fazla şeker birçok hastalığa davetiye çıkarır
Her ne kadar meyveler lif, mineral, vitamin, tannin ve flavinoid gibi yararlı maddeleri içerse de tatlı bir meyvenin çoğu şeker ve sudan oluşmaktadır. Yani basit şekerle meyvedeki şeker arasındaki başlıca fark, işlenmiş ve bu faydalı besinlerden yoksun olmalarıdır. Asıl dikkat edilmesi gereken nokta ise vücuda giren şekerin miktarıdır. Fazla şekerin insülin direnci ve obezite başta olmak üzere birçok hastalığa davetiye çıkardığı, yaşlanmayı hızlandırdığı unutulmamalıdır.
Meyve tüketirken bunlara dikkat edin!
Meyve (taze veya kuru fark etmez) yerken sınırları aşmayın.
Sabah kahvaltı öncesi veya ana öğünden en az iki saat sonra meyve yiyin, akşam yemeğinden sonra meyveden uzak durun.
Nispeten az tatlı, koyu renkli ve tadı buruk meyveleri tercih edin.
Meyve kompostosu yaparken çok az şeker ilave edin, reçel tüketiminde dikkatli olun.
Meyve salatasına tatlı krema ilave etmeyin
Çikolata sosuna batırılmış meyvelerden uzak durun.
Meyveyi yoğurtla karıştırarak tüketirseniz daha az meyve yemiş olursunuz.
Hazır meyve suları ve limonataları tüketmeyin. Tüketecekseniz de doğrudan taze meyveden kompresle elde edilen, şeker ilavesiz ve cam şişede olanları tercih edin.
Meyveli dondurmanın daha sağlıklı bir seçim olduğunu düşünmeyin.
