Atatürk'ün Devrimleri
Bu maddedeki bazı bilgilerin kaynağı belirtilmemiştir. Ayrıntılar için maddenin tartışma sayfasına bakabilirsiniz.Maddeye uygun biçimde kaynaklar ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Başlığın diğer anlamları için Atatürk (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Başöğretmen Gazi Mustafa Kemal Kayseri'de halka Latin alfabesini tanıtırken (20 Eylül 1928)
Türkiye tarihi
Selçuklular
Büyük Selçuklu Devleti (1040 - 1157)
Anadolu Selçuklu Devleti (1060 - 1308)
Anadolu beylikleri
Osmanlı İmparatorluğu
Kuruluş dönemi (1299 - 1453)
Yükselme dönemi (1453 - 1566)
Duraklama dönemi (1566 - 1683)
Gerileme dönemi (1683 - 1792)
Türkiye Cumhuriyeti
İstiklâl Harbi (1919 - 1923)
Ankara Hükûmeti
Atatürk'ün Devrimleri
Tek partili dönem (1923 - 1946)
Çok partili dönem (1946 - günümüz)
Konuya göre
Anayasa tarih
Ekonomik tarih
Askerî tarih
Türkiye Portalı
Atatürk Devrimleri
Siyaset
Toplumsal
Eğitim ve kültür
Ekonomi
Hukuk
Atatürk Devrimleri ya da Atatürk İnkılapları (Kemalist Devrim, Türk Devrimi, Atatürk Reformları, Türkiye Cumhuriyeti Devrimi vb. adlarla da anılır), Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı olan Mustafa Kemal Atatürk tarafından öncülük edilen, TBMM'nin açılmasından sonra 1922'de saltanatın kaldırılması ile 1933'e kadar devam eden ve sonucunda teokratik ve çok uluslu Osmanlı Devleti'nin laik, demokratik ulus devlet Türkiye'ye dönüşmesiyle sonuçlanan devrimlerin tümüdür. Bu devrimler toplumsal, kültürel, legal ve ekonomik bir dizi düzenlemelerdir.
Konu başlıkları
1 Yapıldıkları alanlara göre devrimler
1.1 Siyasî alandaki devrimler
1.2 Toplumsal alanda yapılan inkılaplar
1.3 Eğitim ve Kültür alanındaki inkılaplar
1.4 Ekonomi alanındaki inkılaplar
1.5 Hukuk alanındaki inkılaplar
1.6 inkılaplar özeti
2 Atatürk devrimlerinin nedenleri
Yapıldıkları alanlara göre devrimler
Siyasî alandaki devrimler
Saltanatın kaldırılması (1 Kasım 1922)
Ankara'nın başkent olması (13 Ekim 1923)
Cumhuriyetin ilanı (29 Ekim 1923)
Halifeliğin kaldırılması (3 Mart 1924)
Çok partili rejim denemeleri (1924 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, 1930 Serbest Cumhuriyet Fırkası)
Toplumsal alanda yapılan inkılaplar
Şapka ve Kıyafet İnkılâbı (25 Kasım 1925)
Lâkap ve Unvanların Kaldırılması (26 Kasım 1934)
Soyadı Kanunu (21 Haziran 1934)
Laiklik (1928)
Takvim, saat ve ölçülerde değişiklik (26 Aralık 1925 - 26 Mart 1931)
Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması
Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi(1930-belediye seçimlerine katılma hakkı,1933-muhtarlık seçimlerine katılma hakkı,1934-milletvekili seçimlerine katılma hakkı)
Eğitim ve Kültür alanındaki inkılaplar
Medreselerin kapatılması (1924)
Öğretimin birleştirilmesi (3 Mart 1924)
Maarif Teşkilatı Hakkında Kanun (1926)
Millet mekteplerinin açılması (1928)
Harf Devrimi (1 Kasım 1928)
Güzel sanatlarda yenilikler (1928)
Türk Tarih ve Dil Kurumlarının kurulması (12 Nisan 1931, 12 Temmuz 1932)
Dil Devrimi (1932)
Üniversite reformu (1933)
Ekonomi alanındaki inkılaplar
İzmir İktisat Kongresi (1923)
Aşar vergisinin kaldırılması (17 Şubat 1925)
Çiftçinin özendirilmesi (1925)
Örnek çiftliklerin kurulması (1925)
Tarım Kredi Kooperatifleri'nin kurulması (1925)
Kabotaj Kanunu (1 Temmuz 1926)
Sanayi Teşvik Kanunu (28 Mayıs 1927)
Toprak Reformu (1929)
I. ve II. Kalkınma Planları (1933, 1937)
Yüksek Ziraat Enstitüsü'nün kurulması (1933)
Ticaret ve Sanayi Odalarının kurulması (1935)
Hukuk alanındaki inkılaplar
Teşkilât-ı Esasîye Kanunu (1921)
Anayasanın kabulü (1924)
Şer'iyye mahkemelerinin kapatılması (1924)
Mecellenin kaldırılması (1926)
Türk Kanunu Medenisi (1926)
Türk Ceza Kanunu (1926)
İnkılaplar özeti
Saltanatın Kaldırılması siyasî 1922-11-22
Ankara'nın Başkent Olması siyasî 1923-10-13
Cumhuriyetin İlanı siyasî 1923-10-29
Halifeliğin Kaldırılması siyasî 1924-03-03
Çok Partili Rejim Denemeleri siyasî 1924
Kadınlara siyasi hakların verilmesi siyasî 1930-04-03
Şapka ve Kıyafet Devrimi (Şapka Kanunu) toplumsal 1925-11-25
Lâkap ve Unvanların Kaldırılması toplumsal 1934-11-26
Soyadı Kanunu toplumsal 1934-06-21
Laiklik toplumsal 1928-04-10
Milletlerarası Takvim ve Saatin, Yeni Rakamların Kabulü ve Ölçülerde Değişiklik toplumsal 1925-12-26
Tekke ve zâviyelerin kapatılması toplumsal 1925-11-30
Millet Mekteplerinin Açılması eğitim 1929-01-01
Öğretimin Birleştirilmesi eğitim 1924-03-03
Medreselerin Kapatılması eğitim 1924
Maarif Teşkilatı Hakkında Kanun eğitim 1926
Harf Devrimi eğitim 1928-11-01
Güzel Sanatlarda Yenilikler eğitim 1928
Türk Tarih ve Dil Kurumlarının Kurulması eğitim 1931-04-12
Dil Devrimi eğitim 1932-07-12
Üniversite Reformu eğitim 1933
Üniversite Öğreniminin Düzenlenmesi eğitim 1933-05-31
İzmir İktisat Kongresi ekonomi 1923
Aşar (Öşür) Vergisinin Kaldırılması ekonomi 1925-02-17
Çiftçinin Özendirilmesi ekonomi 1925
Örnek Çiftliklerin Kurulması ekonomi 1925-05-05
Tarım Kredi Kooperatifleri'nin Kurulması ekonomi 1925
Kabotaj Kanunu ekonomi 1926-07-01
Sanayi Teşvik Kanunu ekonomi 1927-05-28
Toprak Reformu ekonomi 1929
I. ve II. Kalkınma Plânları ekonomi 1933
Yüksek Ziraat Enstitüsü'nün Kurulması ekonomi 1933
Ticaret ve Sanayi Odalarının Kurulması ekonomi 1935
Mecellenin Kaldırılması hukuk 1926
Türk Kanunu Medenisi hukuk 1926-10-04
Türk Ceza Kanunu hukuk 1926
Yeni Anayasanın Kabulü hukuk 1924-04-20
Teşkilât-ı Esasîye Kanunu hukuk 1921
Şer'iyye Mahkemelerinin Kapatılması hukuk 1924
Atatürk devrimlerinin nedenleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu maddenin tarafsızlığı konusunda kuşkular bulunmaktadır.
Ayrıntılar için lütfen maddenin tartışma sayfasına bakınız.
Şablonu maddeden çıkarmadan önce lütfen şablonun yardım sayfasını inceleyiniz. (Nisan 2012)
Atatürk'e göre bu devrimlerin amacı; Türk Milletinin son asırlarda geri kalmasına neden olan bütün kurumları kaldırarak yerine milletin karakterine, şartlara ve çağın gereklerine uygun ve ilerlemeyi sağlayacak yeni kurumlar kurmak ve Türkiye'yi çağdaş medeniyetler seviyesine çıkartmaktır.
Osmanlı Devleti'nin içte ve dışta saygınlığını yitirmiş, vatandaşın sorunlarını çözmekten uzak hale gelmiş, ekonomisi bozulmuştu. Büyük devletler, Osmanlı Devleti'ne verdikleri borçların karşılığı olarak, üretilen malların çoğuna el koymaktaydılar.
Birbiri ardı sıra yapılan savaşlar ve ayaklanmalar halkı bezdirmiş, toplum düzeni bozulmuştur. Vergiler adaletsizdi. Kanun karşısında kimseye eşit davranılmıyor ve halk gittikçe daha da fakirleşiyordu.
Osmanlı Devleti Birinci Dünya Savaşından da yenik çıkınca, ülke diğer devletlerce işgale uğradı. Artık Osmanlı Devleti, fiilen çökmüş, sadece ismen varlığını devam ettirmekteydi. Padişah kendi canının ve tahtının kaygısına düşmüş, işgal devletleri ile işbirliği içerisindeydi. Vatanın ve milletin kurtarılması gerekiyordu. Bu da ancak yeni bir devlet ve rejimi kurarak yapılabilirdi.
Atatürk ve arkadaşları Türk milletini bu durumdan kurtarmak için Kurtuluş Savaşını başlatmış, Samsun'a çıkışından sonra Erzurum ve Sivas Kongrelerini yaparak Anadolu'nun dört bir yanından gelen temsilciler ile birlikte vatanı kurtarmak için çalışmaya başlamışlardır. Sonunda 23 Nisan 1920'de Ankara'da TBMM açılmış ve yeni bir Türk Devleti , Türkiye Cumhuriyeti kurulmuş oldu. Bu yeni devlet içte padişah hükümetine, dışta işgalci düşmanlara karşı büyük bir mücadele başlattı. Vatan toprakları düşmandan temizlendi. Sonra da padişahlık yönetimi kaldırıldı. Yerine, akılcı, gerçekçi, ilerici bir yönetim kuruldu. Atatürk'ün yaptığı devrimlerle bugünkü çağdaş Türk toplum düzeni oluşmuş oldu.Çağdaş devlet düzeninde temel alınan esaslar çağın ilerleyen devletlerindeki ilerlemeyi sağlayan sistemleri bir devrimle uygulayarak çağdaş uygarlık seviyesinin üstüne çıkmaktır.Başarılı olmasının temel sebebi de daha öneki çabalar gibi taklit ve özenti olması değil ilerleyen ve çağın ilerisindeki devletlerin nasıl ve ne şekilde ilerlediğini temelde felsefik olarak inceleyen ve bunu taklit yoluyla değil temelini kurarak düşünce sistemi içine yerleştirerek akılcılığın öncülüğünde uygulamasıdır.
Wikimedia Commons'ta
Atatürk'ün Devrimleri ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunmaktadır.
Yaşamı
Ölümü Zaman çizelgesi Ödülleri
Ailesi ve yakınları
Ali Rıza Efendi, Zübeyde Hanım,
Makbule Atadan,
Latife Uşşaki, Mecdi Boysan,
Ülkü Adatepe,
Sabiha Gökçen, Zehra Aylin, Rukiye Erkin, Nebile İrdelp, Abdurrahim Tuncak, Fikriye,
Afet İnan, Mustafa Demir, Foks (köpek)
Yaverleri
Salih Bozok, Cevat Abbas Gürer, Muzaffer Kılıç, Şükrü Tezer, Rüsuhi Savaşçı, Sami Yanardağ, Mahmut Celalettin Üner, Cevdet Tolgay, Ahmet Naşit Mengü, Şükrü Özer
Söylevleri
Bursa Nutku Gençliğe Hitabesi Onuncu Yıl Nutku
Düşünsel
Atatürkçülük Atatürk İlkeleri Atatürk'ün Devrimleri Atatürk milliyetçiliği
Yapıtları
Nutuk Geometri Yurttaşlık Bilgileri Cumalı Ordugahı Taktik Tatbikat ve Seyahati Bölüğün Muharebe Eğitimi Subay ve Komutan ile Konuşmalar
Kurumsal
Vatan ve Hürriyet Cemiyeti Cumhuriyet Halk Partisi Türk Dil Kurumu Türk Tarih Kurumu
Müzeler
Anıtkabir Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi Atatürk Evleri