Mustafa Kemal, 7 Mart 1920’de o sırada İstanbul’da bulunan Amerika Yüksek Komiseri Amiral Bristol’e bir telgraf yazmış ve Ermeni olaylarına dair iddiaları yalanlamıştı.
Telgraf daha önce Türkiye’de ve dünyada çeşitli kitap ve araştırmalara konu olmuştu. Çünkü o telgraf, Atatürk’ün sözde Ermeni soykırımı iddialarına karşı en net cevaplarını içeriyor ve olaylara bir de Atatürk’ün kaleminden bakmak açısından önem taşıyor.
ERMENİ AJANSI YAYIMLADI
O telgrafı bir kez daha gündeme getirense Ermeni haber ajansı ‘Novosti Armeni’ oldu. Ajans bir haberle o telgrafı yayımladı:
“Ajansımızın eline çok özel bir belge geçmiştir. Ajansımız Mustafa Kemal’ın 7 Mart 1920 yılında ABD Deniz Kuvvetleri amiralı Bristol’a gönderdiği telgrafı yayınlamaya karar verdi. Bu belgede Türk lider ‘(sözde) Ermeni soykırımı denilen’ iddiaları yalanlıyor ve tüm bunların Ermeni topluluğun Türkiye’den koparmak amacıyla yapılan bir kurgu olduğunu iddia ediyor..”
Yazıda Atatürk’ün ABD’li amirala gönderdiği mektupta şu ifadeler yer alıyor:
“Bizim halkımız topraklarımızın müttefik ordularca işgal edilmesininden zarar görüyor. Biz ise bu zaman içinde Montrö anlaşması sonucunda barışı bekliyorduk. Biz durumun değişeceğini ve barışçı görüşmelerle ilgili adil ve tarafsız kararlar kabul edileceğini bekliyorduk. Fakat kendi çıkarlarını kollayan birileri Anadolu’da 20 bin Ermeninin öldürüldüğüne ilişkin yalan uydurdu. Biz müttefik güç devletlerin ve Amerikan hükümetinin bu tür yalanlara inanmayacaklarını düşünüyorduk. Çünkü onların gizli istihbarat servisleri tüm Anadolu’da faaliyet gösteriyor. Fakat biz ters bir durum görüyoruz.”
Ermeni topluluklardan bir kısım kayıplar yaşandığını, ancak bunların bir katliam olmadığını savunan Atatürk şu tespitlerde bulunuyor:
“Herkes şunu çok iyi biliyor ki Türkler ile Fransız birlikleri ve Fransızların yanında yer alan Ermeniler arasında Maraş ve Urfa’da çıkan çatışmalarda kayıplar meydana geldi. Bu husus bir katliamın sonucunda değil, çatışmanın doğal sonucunda ortaya çıkan kayıplar sayılıyor. Bu çatışmalar ise yerel halkın Ermenilere karşı direnişleriyle başladı. Ermeni askerlerin Müslümanlara yönelik saldırısı yüzünden direnişler, karşı koymalar başladı.”
İşgalci birliklerin Ermenilere silah vererek bu tür olayları tetiklediğini kaydeden Atatürk, ABD’den dünya kamuoyunu aydınlatmasını ve Türk halkına yönelik iğrenç suçlamaları temizlemesini talep ediyor:
“Eklemek gerekir ki, eğer işgalcı birlikler insanlara aynı davranışlarda bulunsaydı ve Ermenilere silah vererek onlara bazı görevler vermeseydi, bu çatışmalar çıkmazdı. Biz müttefik ordu birliklerine ve Amerikan hükümetine ricayla tekrar sesleniyoruz: Nefrete ve hırsa dayalı Ermeni katliamıyla ilgili propagandanın gerçek ve asıl yüzünü dünya kamuoyuna aydınlatınız. Ve böylece de Türk halkının adını bu tür alçak ve iğrenç suçlamalardan temizleyiniz.”
Telgraf daha önce Türkiye’de ve dünyada çeşitli kitap ve araştırmalara konu olmuştu. Çünkü o telgraf, Atatürk’ün sözde Ermeni soykırımı iddialarına karşı en net cevaplarını içeriyor ve olaylara bir de Atatürk’ün kaleminden bakmak açısından önem taşıyor.
ERMENİ AJANSI YAYIMLADI
O telgrafı bir kez daha gündeme getirense Ermeni haber ajansı ‘Novosti Armeni’ oldu. Ajans bir haberle o telgrafı yayımladı:
“Ajansımızın eline çok özel bir belge geçmiştir. Ajansımız Mustafa Kemal’ın 7 Mart 1920 yılında ABD Deniz Kuvvetleri amiralı Bristol’a gönderdiği telgrafı yayınlamaya karar verdi. Bu belgede Türk lider ‘(sözde) Ermeni soykırımı denilen’ iddiaları yalanlıyor ve tüm bunların Ermeni topluluğun Türkiye’den koparmak amacıyla yapılan bir kurgu olduğunu iddia ediyor..”
“TÜRK HALKININ ADINI BU TÜR ALÇAK VE İĞRENÇ SUÇLAMALARDAN TEMİZLEYİNİZ”
Yazıda Atatürk’ün ABD’li amirala gönderdiği mektupta şu ifadeler yer alıyor:
“Bizim halkımız topraklarımızın müttefik ordularca işgal edilmesininden zarar görüyor. Biz ise bu zaman içinde Montrö anlaşması sonucunda barışı bekliyorduk. Biz durumun değişeceğini ve barışçı görüşmelerle ilgili adil ve tarafsız kararlar kabul edileceğini bekliyorduk. Fakat kendi çıkarlarını kollayan birileri Anadolu’da 20 bin Ermeninin öldürüldüğüne ilişkin yalan uydurdu. Biz müttefik güç devletlerin ve Amerikan hükümetinin bu tür yalanlara inanmayacaklarını düşünüyorduk. Çünkü onların gizli istihbarat servisleri tüm Anadolu’da faaliyet gösteriyor. Fakat biz ters bir durum görüyoruz.”
“YEREL HALK ERMENİLERE DİRENDİ”
Ermeni topluluklardan bir kısım kayıplar yaşandığını, ancak bunların bir katliam olmadığını savunan Atatürk şu tespitlerde bulunuyor:
“Herkes şunu çok iyi biliyor ki Türkler ile Fransız birlikleri ve Fransızların yanında yer alan Ermeniler arasında Maraş ve Urfa’da çıkan çatışmalarda kayıplar meydana geldi. Bu husus bir katliamın sonucunda değil, çatışmanın doğal sonucunda ortaya çıkan kayıplar sayılıyor. Bu çatışmalar ise yerel halkın Ermenilere karşı direnişleriyle başladı. Ermeni askerlerin Müslümanlara yönelik saldırısı yüzünden direnişler, karşı koymalar başladı.”
İşgalci birliklerin Ermenilere silah vererek bu tür olayları tetiklediğini kaydeden Atatürk, ABD’den dünya kamuoyunu aydınlatmasını ve Türk halkına yönelik iğrenç suçlamaları temizlemesini talep ediyor:
“Eklemek gerekir ki, eğer işgalcı birlikler insanlara aynı davranışlarda bulunsaydı ve Ermenilere silah vererek onlara bazı görevler vermeseydi, bu çatışmalar çıkmazdı. Biz müttefik ordu birliklerine ve Amerikan hükümetine ricayla tekrar sesleniyoruz: Nefrete ve hırsa dayalı Ermeni katliamıyla ilgili propagandanın gerçek ve asıl yüzünü dünya kamuoyuna aydınlatınız. Ve böylece de Türk halkının adını bu tür alçak ve iğrenç suçlamalardan temizleyiniz.”