• Merhaba Ziyaretçi.
    "Minimalist Fotoğraflar" konulu yarışmamız başladı. İlgili konuya BURADAN ulaşabilirsiniz. Sizi de yarışmada görmek istiyoruz...

Atatürk'ün Trabzona Gelisi ve Trabzon Atatürk Köskü

  • Konuyu açan Konuyu açan wien06
  • Açılış tarihi Açılış tarihi

wien06

V.I.P
V.I.P
Cumhuriyetin ilanından sonra, Sonbahar Gezisi adıyla Atatürk’ün yaptığı büyük yurt gezisi Dumlupınar’dan başlamıştı. Buradan Bursa’ya gelen Atatürk 12 Eylül 1924′te Hamidiye, Kruvazörü ile Mudanya’dan hareket etmiş. İstanbul Boğazından geçerek Karadeniz’e açılmış, 15 Eylül1924 sabahı saat 11. 00 de Trabzon’a gelmişti. Atatürk, Trabzonlular tarafından heyecanla karşılandı Yanında eşi Latife Hanım ve yakın arkadaşları vardı. Doğruca Belediyeye geldi. Öğleden sonra da, kendileri için dayanıp döşenen Soğuksu’daki köşke giderek dinlendiler. Köşk 1913 yılında yaptırılmış, Cumhuriyetin ilanından sonra da Özel İdarenin mülkiyetine geçmişti. Bodrumu ile birlikte dört katlıydı. Üçüncü katın büyük odası Atatürk’ün yatak odası idi.

ataturk1.jpg


28 Kasım 1930

Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Ege Vapuru ile Trabzon'a giderken



O gün akşam, Köşk’ün alt kat salonunda Trabzon Belediye Başkanı Kazazoğlu Hüseyin, Atatürk’ün onuruna bir yemek vermiş bir de konuşma yapmıştı. Atatürk bu konuşmayı cevaplandırdı: (Efendiler, hemen bütün Trabzon halkını yekpare bir samimiyete kitlesi halinde gördüm. Kadınların, çocukların, ihtiyarların gözlerinde yaş gördüm. Bu ne yüksel duygu bu ne şefkat bu ne asalettir. ) dedi Trabzonlulara teşekkür etti.

Ertesi gün okulları, hastaneyi, iplik fabrikasını ziyaret ettikten sonra 17 Eylül 1924 sabahı Trabzon’dan ayrıldı Rize’ye yolcu oldu.

Atatürk’ün Trabzon’u ziyaretinden sonra özel idareye ait bulunan Köşk, Trabzon Belediyesince satın alınarak Atatürk’e hediye edildi. Bir Trabzon heyeti, Ankara’ya gelerek Köşkün tapusunu ve anahtarlarını Atatürk’e teslim etti. Atatürk 27 Kasım 1930 günü Ege vapuru ile Samsun’dan Trabzon’a geldiği zaman, geceyi yine bu Köşkte geçirmiş, iki gece kaldıktan sonra, İstanbul’a dönmüştü. Köşk artık (Atatürk köşkü) adıyla tanınıyor, Trabzonlular bu Köşkle övünüyorlardı.

Atatürk’ün Trabzon’a üçüncü ve son gelişleri 10 Haziran 1937 tarihine rastlar, Ege vapuru ile İstanbul’dan Trabzon’a gelen Atatürk, doğruca kendi Köşküne gelmiş, iki gecesini bu Köşk’te geçirmişti. Bu son gelişlerinde: (Mal ve Mülk bana ağırlık veriyor. Bunları milletime bağışlamakla ferahlık duyacağım. İnsanın serveti kendi manevi kişiliğinde olmalıdır. Ben büyük milletime daha çok şeyler vermek istiyorum. ) diyerek, bütün mal ve mülk varlığını hazineye bağışladığını noter huzurunda tescil ettirmişti. Atatürk 12 Haziran 1937 sabahı Trabzon’dan İstanbul’a döndü.

Atatürk’ün ölümünden sonra, Trabzon Belediyesi, Atatürk köşkünü Atatürk Müzesi olarak ziyarete açmağa karar verdi. Atatürk ‘ün kullandığı eşyaları, fotoğraflarını sergiledi. Bugün Köşk’ün girişinde, Atatürk’ün Trabzon’a ilk gelişlerinde yaptığı konuşmanın tam metni asılıdır. Sağdaki küçük salon, Atatürk’ün yaptığı konuşmanın tam metni asılıdır. Sağdaki küçük salon, Atatürk’ün hayatına ve Trabzon’u ziyaretlerine ait fotoğraflarla donatılmıştır. Bitişiğindeki odada ise Atatürk’ün dinlendiği koltuk ve kanepeler bulunmaktadır. Bunlardan biri üzerindeki plakada şu cümle yazılıdır. (Atatürk, 11 Haziran 1937 tarihinde, şahıslarına ait emval-i gayrimenküllerini millete bıraktıklarına dair muameleyi burada imza buyurdular. ) Öteki oda, Atatürk’ün yemek salonu olarak döşelidir.

Köşk’ün üçüncü katında Atatürk’ün yatak odası, banyosu, yaver odaları, çalışma salonu vardır. Köşk bugün çiçekli geniş bahçesi ile Trabzon’un en güzel evlerinden biri olarak tanımakta, Belediyenin yönetiminde Atatürk Müzesi olarak ziyarete açık bulundurulmaktadır.



ataturk12.jpg

Atatürk'ün Trabzon'a 1937 yılında son gelişleri.
Atatürk'ün sol arkasında, bastonlu şahıs o zamanın CHP Trabzon İl Başkanı olan Celal Pulathaneli'dir.
Sağ tarafında Trabzon valisi bulunmaktadır. (Haziran 1937)
 
Trabzon Atatürk Köşkü

Trabzon’un Soğuksu tepesinde( merkezden 8 km ) çam ağaçlarıyla çevrili bir bahçe içerisinde yer alır .Art Nouveu tarzındaki zarif konak kentin ileri gelenlerinden Konstantin Kapogiannidis için yapılmıştır . Yapının inşaatı 1903 yılında tamamlanmıştır . Sahibi ailesiyle birlikte mübadele zamanı (1923) Yunanistan’a gitmiştir .

Atatürk ilk kez 15-17 Eylül 1924 tarihinde Trabzon’u ziyaretinde Belediye ve Genel müfettişliğe uğradıktan sonar Soğuksu çevresine otomobille kısa bir gezintide bukunmuş ve bu gerzinti sırasında , Köşkü group orada bir sure dinlenmiştir .

Atatürk Trabzon’a ikinci gelişinde 26-29 Kasım 1930 tarihinde gelişlerindede bu köşkte ağırlanmıştır .Atatürk köşkü beğendiğini söyleyince ,Trabzonlular onu kendisine hediye etmeyi düşünmüşler , Trabzon ili özel idaresi Hazineden 2 Mayıs 1931’de köşkü satınalmış ; il daimi encümeni kararıyla 18.5.1931 tarih ve 361 sayılı kararla Atatürk’e hediye edilmiştir .

Atatürk’ün Trabzona üçüncü ve son gelişi 10-11 Haziran 1937 tarihinde gerçekleşmiş olup , ziyaretleri sırasında kendileri için düzenlenen köşkte ağırlanmışlardır .Atatürk’ün ölümünden sonar köşk kızkardeşi Makbule Boysan’a intikal etmiş ,17.4.1943 tarihinde ,Trabzon belediyesince istimlak edilmiştir .Bugün ise Atatürk köşkü ( Belediye Halk Müzesi ) olarak kullanılmaktadır .

Mimarisi

Köşk bodrum katıyla beraber 4 katlı taş bir binadır .Esas olarak doğu ve kuzeye cephelendirilmiştir .Cephe özellikleri ve mekan düzenlenmesi modern Avbrupa mimarisinin özelliklerini taşımaktadır .İç bölmelerde tuğla malzeme kullanılmıştır . Ahşap doğramaların işçliği iyidir .İç tesisatında o zaman için yeni sayılabilecek kalorifer , lavabo , ve banyo gibi tesisat kullanılmıştır . Döşemeler karo mozaik olup , tavanlar ampir tarzda alçı süslemelidir .İçierisinde orjinal Çin , Japon ve Austurya vazoları , o zaman son derece modern bir müzik dolabı , Osmanlı usulü sedef kakmalı sehpa , Avrupadan getirilmiş mobilyalar , heykeller v.s bulunmaktadır .
 
Görmüş olmayı çok isterdim. Antaly'daki Atatürk Evi'ne bir ziyaretimiz olmuştu ancak orda da fotoğraf makinesini yanıma almayı unutmuştum. Trabzonspor ve Trabzonlu hemşehrilerimizden bu konuyu (özellikle iç mekan görüntüleri) zenginleştirmelerini rica ediyorum. Tabii ki gitmişseniz...
 
Geri
Top