Babür Şah
Babür İmparatorluğunun Sultanı
Babür Hanedanının Kurucusu
al-ṣultanu 'l-ʿazam wa 'l-ḫaqan al-mukkarram
padishah-e ghazī
Babürnâme, Babür İmparatorluğu'nun kurucu Babür tarafından kaleme alınan hatıratı. Eser aynı zamanda anı türünün de özelliklerini taşımaktadır. Pek çok dilde defalarca basılmıştır.
İçerik
Aşağıda bulunan yazı, Babürnâme yazmasında bulunmaktadır. Çağataycanın Türkiye Türkçesine benzerliğini göstermek için çevirisi yapılmıştır.
Çağatayca
Yana men degen dek bu hattlarınnı bitip sen ve okumay sen, ne üçün kim eger okur hayal kılsan edi, okuy almas edin. Okuy almagandın son elbette tagyirberür edin. Hattınnı hud teşviş bile okusa boladur, veli [a]sru muglak tur. Nesr mu'amma heç kişi körgen emes. İmlan yaman emes, egerçi hayli rast emes. İltifat'nı ta bile bitip sen. Kulınc'nı ya bile bitip sen. Hattınnı hud her tavr kılıp okusa boladur, veli bu muglak elfazındın maksud tamam mefhum bolmaydur, galiba hatt bitirde kahillıkın hem oşbu cihettindür. Tekellüf kılay dep sen. Ol cihetten muglak boladur. Mundın narı betekellüf u revvsen u pak elfaz bile biti. Hem sana teşviş azrak bolur ve hem okugucıga.
Türkiye Türkçesi
Dileklerim doğrultusunda mektuplar yazıyorsun, ama yazdıktan sonra bunları bir kez daha okumuyorsun. Zira, okumayı düşünse idin, okunamaz olduklarını görecek idin. Ve okuduktan sonra elbette düzeltecek idin. Yazıların, zorlukla okunduklarının yanı sıra bilmece gibi kalıyorlar. Nesrin, bilmece olacak şekilde tasarlandığı hiç görülmüş müdür? İmlan fena değil, ama tam doğru da değil. El yazın bir şekilde çözülebiliniyor, İltifatı ta ile yazmışsın; kulunç'u da ya ile yazmışsın, ama bütün bu senin bilmece gibi sözcüklerinle tamamen anlam da verilemiyor, mektup yazmaktaki zorlanmalarını galiba, fazla gösterişli yazmaya çalışmana bağlamak gerekiyor. Bundan sonra basit, açık ve sade üslupla yaz. Bu, hem senin ve hem de okurunun zahmetlerini azaltacaktır.
Bahçe yapımı sırasında denetleyen Babür ve Hümayun Divanda , Şahcihan Albümü, Hindistan, Moğol Dönemi, 1650 civarı.
Babür'ün henüz 12 yaşında bir çocukken tahta geçişini gösteren Babürnâme'den bir sahne.
Babürnâme'de anlatılan gergedan avından bir sahne
Babürnâme'de anlatılan bir sahne
