Basit, Bileşik ve Türemiş İsimler ve Örnekler

İsimler yapılarına göre üç kısımda incelenir:

1. Basit yapılı isimler: Yapım eki almamış, birden çok sözcüğün birleşmesiyle oluşmamış kök durumundaki isimlere basit isimler denir.

Örnek: Ali çay içiyor. Ali ve çay basit isimdir.
Orhanlar parka gidiyor.

NOT: Kök durumundaki isimler çekim eki alırlarsa yine basit yapılı isim olarak kabul edilirler.

2. Türemiş yapılı isimler: Yapım eki alarak yeni bir anlam kazanan isimlere türemiş isimler denir.

Ø Türemiş isimler,türetildikleri sözcüklerle aynı anlamı taşımaz, ancak aralarında anlam ilişkisi bulunur.

Örnek: kalemlik » kökü ( kalem )
gözlük » kökü ( göz )
taşlık » kökü ( taş )
Türkçe » kökü ( Türk )
yurttaş » kökü ( yurt )
Almanca » kökü ( Alman )
simitçi » kökü ( simit )
giyim » kökü ( giy )
silgi » kökü ( sil )

3. Birleşik isimler: Birden çok sözcüğün, kendi anlamlarının bir kısmını veya tümünü yitirerek birleşip, kaynaşıp, kalıplaşmaları ile oluşan yeni anlamlı isimlere bileşik yapılı isimler denir. Bileşik isimler bitişik yazılır.

Örnek: Ayşegül,açıkgöz,Atatürk,ilköğretim,demirbaş,Kadıköy,Çanakkale, anayasa, başöğretmen, havagazı, kabakulak, hanımeli…