Tanımı
Bilgisayarları ve bilgisayarların klavye, monitör, yazıcı, çizici, modem, faks gibi ünitelerini kuran, çalıştıran, bakım ve onarımını yapan kişidir.
Görevleri
Bilgisayar teknolojisi iki kısma ayrılmaktadır. Bunlar donanım (Hardware) ve yazılım (software)’dir. Donanım bilgisayarların iç yapısı ile ilgili olup elektronik kısmının çalışmasını inceler. Yazılım ise, bilgisayar programının hazırlanması ve kullanılması ile ilgilidir. Bilgisayar Donanım Teknisyeni; - Önceden tasarlanmış bir otomasyon sistemini kurar, tümüyle çalışır hale getirebilir ve bakım onarımını gerçekleştirir. -Kişisel PC (Personal Computer) ve endüstri bilgisayarıları olarak bilinen (Mikroişlemci tabanlı) bilgisayar ortamlarının bakımını varsa arızaları tespit ederek onarımını yapar, -Sistemlerin güncelleştirilmesinde gerekli olan birimlerin (bellek, harddisk, diğer kartlar) seçimini yaparak sisteme monte eder ve çalışır hale getirilmesini sağlar, -Bilgi işlem merkezlerinde gerekli donanımın kurulmasını sağlar ve ağ güvenliğinin sağlanması için kurulum esnasında gerekli önlemleri alır. -Ölçü aletleri grubuna giren bir çok cihazın kullanmasını bilir ve temel arızalarını giderebilir. Asgari düzeyde yazılım bilgisine sahip olup işletim sistemlerini kurup çalıştırabilir. -Donanım birimlerini sisteme tanıtarak en verimli şekilde çalışmasını sağlar. -Yazıcıların toner, kartuş ve şeritlerini değiştirebilir, -İnternet bağlantısı ve ayarlarını gerçekleştirir, -Donanım birimlerinin birbirleriyle çakışmadan verimli çalışması için en uygun donanımı seçer. - Bilgisayar ve yazıcıları network ortamında çalıştırıp paylaşımı gerçekleştirir.
Kullanılan Alet ve Malzemeler
-Bilgisayar ve bilgisayarların çevresel üniteleri, -Elektronik ölçü cihazı (gerilim ölçme, akım ölçme, direnç ölçme vb.) -Ağ kablosu test cihazı vb., -Elektronikçi tipi takımları (matkap, pense, karga burun, kablo soyacağı, çeşitli tornavidalar), -Özel entegre söküm ve lehimleme aletleri, -Lojik prop, Lojik analizör, Lojik pulser , Osilaskop, Frekansmetre, Ram test cihazı, Hdd kopyalama cihazı, fonksiyon jenaratörü, Akım izleyici (Tracer), İşaret analizörü, Temizleme aletleri (Köpük temizleyici, temizleme fırçaları, Temizleme kompresörü, temizleyici sıvı ve spreyler.
Mesleğin Gerektirdiği Özellikler
Bilgisayar donanım teknisyeni olmak isteyenlerin;
-Matematik ve fen bilimlerine ilgili ve bu alanda başarılı, -Makine parçaları arasındaki ilişkileri görebilen, -Sorumluluk sahibi ve dikkatli,
-Ayrıntıya dikkat edebilen, -Göz ve ellerini uyumlu kullanabilen,
-Tertipli, düzenli kimseler olmaları gerekir. Yabancı dil bilgisine sahip olmak ve teknolojik yenilikleri takip etmek başarıyı artırıcı bir özelliktir.
Çalışma Ortamı ve Koşulları
Bilgisayar donanım teknisyenleri; genellikle kapalı, temiz, bol ışıklı ve klimalı ortamlarda çalışırlar. Bilgisayar sistemleri kurulumu çalışmalarında tırmanma, eğilme, uzanma vb. hareketleri sıklıkla yaparlar, bina içinde veya dışında, tozlu kirli ortamlarla karşılaşırlar. Çalışırken mühendisler, teknikerler, operatörler, müşteriler ve diğer çalışanlarla iletişim halindedirler.
Çalışma Alanları ve İş Bulma Olanakları
Bilgisayar donanım teknisyenleri kamu sektörüne ait bilgisayar kullanılan bütün kuruluşlarda çalışabildiği gibi, mali ve finans sektörü, iletişim sektörü vb. özel şirketlerin, bankaların bilgi işlem merkezlerinde iş bulabilirler. Kendi adlarına işyeri açabilirler. Bilgisayar satış ve teknik destek hizmeti veren firmalarda teknik servis elemanı olarak görev alabilirler.
Meslek Eğitiminin Verildiği Yerler
Mesleğin eğitimi; Anadolu Teknik, Anadolu Meslek ve Endüstri Meslek Liselerinin “Bilgisayar (Donanım)” bölümlerinde verilmektedir.
Meslek Eğitimine Giriş Koşulları
-Anadolu Teknik Liseleri ile Anadolu Meslek Liselerine; Milli Eğitim Bakanlığının yaptığı “Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı (OÖKÖSYS)” na başvuran ve sınavda başarılı olup bu bölüm için yeterli puan alan öğrenciler kayıt yaptırabilirler. Sınava başvurabilmek için; İlköğretim okulu 8. sınıf öğrencisi olmak ve sağlığının girmek istediği okulun ve mesleğin öğrenimine elverişli olması gerekmektedir. -Endüstri Meslek Liselerine; ilköğretim okulu mezunu, 19 yaşını doldurmamış, başarı ve sağlık durumu girmek istediği mesleğe uygun öğrenciler ilköğretim diploma notuna göre sıralanarak kontenjan sayısı kadar kayıt yaptırabilirler,
-Endüstri Meslek Liselerinin 1.sınıfını bitiren ve ilgili mevzuata göre belirlenen başarı puanına ulaşan öğrenciler , kontenjan da olması halinde 2. sınıftan itibaren teknik liseye devam edebilirler.
Eğitimin Süresi ve İçeriği
Eğitim süresi; Anadolu Teknik Liselerinde 1 yılı yabancı dil hazırlık sınıfı olmak üzere toplam 5 yıl, Anadolu Meslek Liselerinde 1 yılı yabancı dil hazırlık sınıfı olmak üzere toplam 4 yıl, Endüstri Meslek Liselerinde 3 yıldır. -Genel olarak bu okullarda verilen eğitimin %40’ını Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Coğrafya, Matematik, Yabancı Dil, Biyoloji ve Sağlık Bilgisi, Fizik, Kimya, Felsefe gibi genel kültür dersleri; % 60’ını ise Teknik ve Meslek Resim, Bilgisayara Giriş, Temel Elektronik, Elektroteknik, Dijital Elektronik, Elektronik, Endüstriyel Kontrol, Mikroişlemciler, Sistem Kontrol ve Test Tekniği, Hafızalar, Programlanabilir Lojik Kontrol Donanım Mimarisi gibi teorik meslek dersleri ile Atölye ve Laboratuar, Atölye, Programlama , Paket Program Uygulamaları gibi uygulamalı meslek dersleri oluşturur. Bu meslek derslerinde öğrencilere çağırma, bildirim ve aydınlatma tesisatları, güç kaynakları ve transistörlü yükselteçler, işlemsel yükselteçler, multivibratörler, bileşimsel devre uygulamaları, sayıcı ve kaydediciler, vb. konularda yeterlilikler kazandırılmaktadır.
Meslekte İlerleme
Bilgisayar Donanım Teknisyenleri çalıştıkları kurum, kuruluş ve işletmelerde ustabaşı, şef..vb. olabilirler. Bilgisayar Donanım bölümlerinden mezun olan öğrenciler, istedikleri takdirde, alanlarının devamı niteliğindeki veya buna en yakın programların uygulandığı bölümlere şartlarının uyması durumunda sınavsız olarak yerleştirileceklerdir. Bunlar Meslek Yüksek Okullarının; -Bilgi yönetimi, Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama, -Bilişim -Yönetim, -e-Ticaret, -Bilgisayar destekli yayıncılık. Önlisans proğramlarıdır.
Ayrıca meslek liselerinin bilgisayar bölümünden mezun olanlar, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girip başarılı olmaları ve “Bilgisayar Öğretmenliği”, ” Bilgisayar Sistemleri Öğretmenliği”, “Bilgisayar ve Kontrol Öğretmenliği”, “Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği”, “Elektronik ve Bilgisayar Öğretmenliği” lisans programlarını tercih etmeleri durumunda yerleştirme sırasında ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
Burs, Ücret Ve Kazanç Durumu
3308 sayılı “Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu” gereğince işletmelerde beceri eğitim gören meslek lisesi son sınıf öğrencilerine asgari ücretin % 30’undan az olmamak üzere ücret ödenmektedir. Öğrenciler döner sermayesi olan okulların üretim çalışmalarındaki faaliyetlerinden de ücret alabilmektedirler. Kamu sektöründe çalışanlar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre aylık alırlar. Ücretler kıdeme göre ve yıllık belirlenen oranlarda artış göstermektedir. Özel şirketlerde çalışıldığında ücretler anlaşmalara göre belirlenmektedir. Genellikle ilk işe başlayışta asgari ücretin 1, 1,5 katı civarında ücret alınmaktadır. Deneyimi olanlarda kazanç asgari ücretin 3-4 katına ulaşmaktadır.
Bilgisayarları ve bilgisayarların klavye, monitör, yazıcı, çizici, modem, faks gibi ünitelerini kuran, çalıştıran, bakım ve onarımını yapan kişidir.
Görevleri
Bilgisayar teknolojisi iki kısma ayrılmaktadır. Bunlar donanım (Hardware) ve yazılım (software)’dir. Donanım bilgisayarların iç yapısı ile ilgili olup elektronik kısmının çalışmasını inceler. Yazılım ise, bilgisayar programının hazırlanması ve kullanılması ile ilgilidir. Bilgisayar Donanım Teknisyeni; - Önceden tasarlanmış bir otomasyon sistemini kurar, tümüyle çalışır hale getirebilir ve bakım onarımını gerçekleştirir. -Kişisel PC (Personal Computer) ve endüstri bilgisayarıları olarak bilinen (Mikroişlemci tabanlı) bilgisayar ortamlarının bakımını varsa arızaları tespit ederek onarımını yapar, -Sistemlerin güncelleştirilmesinde gerekli olan birimlerin (bellek, harddisk, diğer kartlar) seçimini yaparak sisteme monte eder ve çalışır hale getirilmesini sağlar, -Bilgi işlem merkezlerinde gerekli donanımın kurulmasını sağlar ve ağ güvenliğinin sağlanması için kurulum esnasında gerekli önlemleri alır. -Ölçü aletleri grubuna giren bir çok cihazın kullanmasını bilir ve temel arızalarını giderebilir. Asgari düzeyde yazılım bilgisine sahip olup işletim sistemlerini kurup çalıştırabilir. -Donanım birimlerini sisteme tanıtarak en verimli şekilde çalışmasını sağlar. -Yazıcıların toner, kartuş ve şeritlerini değiştirebilir, -İnternet bağlantısı ve ayarlarını gerçekleştirir, -Donanım birimlerinin birbirleriyle çakışmadan verimli çalışması için en uygun donanımı seçer. - Bilgisayar ve yazıcıları network ortamında çalıştırıp paylaşımı gerçekleştirir.
Kullanılan Alet ve Malzemeler
-Bilgisayar ve bilgisayarların çevresel üniteleri, -Elektronik ölçü cihazı (gerilim ölçme, akım ölçme, direnç ölçme vb.) -Ağ kablosu test cihazı vb., -Elektronikçi tipi takımları (matkap, pense, karga burun, kablo soyacağı, çeşitli tornavidalar), -Özel entegre söküm ve lehimleme aletleri, -Lojik prop, Lojik analizör, Lojik pulser , Osilaskop, Frekansmetre, Ram test cihazı, Hdd kopyalama cihazı, fonksiyon jenaratörü, Akım izleyici (Tracer), İşaret analizörü, Temizleme aletleri (Köpük temizleyici, temizleme fırçaları, Temizleme kompresörü, temizleyici sıvı ve spreyler.
Mesleğin Gerektirdiği Özellikler
Bilgisayar donanım teknisyeni olmak isteyenlerin;
-Matematik ve fen bilimlerine ilgili ve bu alanda başarılı, -Makine parçaları arasındaki ilişkileri görebilen, -Sorumluluk sahibi ve dikkatli,
-Ayrıntıya dikkat edebilen, -Göz ve ellerini uyumlu kullanabilen,
-Tertipli, düzenli kimseler olmaları gerekir. Yabancı dil bilgisine sahip olmak ve teknolojik yenilikleri takip etmek başarıyı artırıcı bir özelliktir.
Çalışma Ortamı ve Koşulları
Bilgisayar donanım teknisyenleri; genellikle kapalı, temiz, bol ışıklı ve klimalı ortamlarda çalışırlar. Bilgisayar sistemleri kurulumu çalışmalarında tırmanma, eğilme, uzanma vb. hareketleri sıklıkla yaparlar, bina içinde veya dışında, tozlu kirli ortamlarla karşılaşırlar. Çalışırken mühendisler, teknikerler, operatörler, müşteriler ve diğer çalışanlarla iletişim halindedirler.
Çalışma Alanları ve İş Bulma Olanakları
Bilgisayar donanım teknisyenleri kamu sektörüne ait bilgisayar kullanılan bütün kuruluşlarda çalışabildiği gibi, mali ve finans sektörü, iletişim sektörü vb. özel şirketlerin, bankaların bilgi işlem merkezlerinde iş bulabilirler. Kendi adlarına işyeri açabilirler. Bilgisayar satış ve teknik destek hizmeti veren firmalarda teknik servis elemanı olarak görev alabilirler.
Meslek Eğitiminin Verildiği Yerler
Mesleğin eğitimi; Anadolu Teknik, Anadolu Meslek ve Endüstri Meslek Liselerinin “Bilgisayar (Donanım)” bölümlerinde verilmektedir.
Meslek Eğitimine Giriş Koşulları
-Anadolu Teknik Liseleri ile Anadolu Meslek Liselerine; Milli Eğitim Bakanlığının yaptığı “Orta Öğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı (OÖKÖSYS)” na başvuran ve sınavda başarılı olup bu bölüm için yeterli puan alan öğrenciler kayıt yaptırabilirler. Sınava başvurabilmek için; İlköğretim okulu 8. sınıf öğrencisi olmak ve sağlığının girmek istediği okulun ve mesleğin öğrenimine elverişli olması gerekmektedir. -Endüstri Meslek Liselerine; ilköğretim okulu mezunu, 19 yaşını doldurmamış, başarı ve sağlık durumu girmek istediği mesleğe uygun öğrenciler ilköğretim diploma notuna göre sıralanarak kontenjan sayısı kadar kayıt yaptırabilirler,
-Endüstri Meslek Liselerinin 1.sınıfını bitiren ve ilgili mevzuata göre belirlenen başarı puanına ulaşan öğrenciler , kontenjan da olması halinde 2. sınıftan itibaren teknik liseye devam edebilirler.
Eğitimin Süresi ve İçeriği
Eğitim süresi; Anadolu Teknik Liselerinde 1 yılı yabancı dil hazırlık sınıfı olmak üzere toplam 5 yıl, Anadolu Meslek Liselerinde 1 yılı yabancı dil hazırlık sınıfı olmak üzere toplam 4 yıl, Endüstri Meslek Liselerinde 3 yıldır. -Genel olarak bu okullarda verilen eğitimin %40’ını Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Coğrafya, Matematik, Yabancı Dil, Biyoloji ve Sağlık Bilgisi, Fizik, Kimya, Felsefe gibi genel kültür dersleri; % 60’ını ise Teknik ve Meslek Resim, Bilgisayara Giriş, Temel Elektronik, Elektroteknik, Dijital Elektronik, Elektronik, Endüstriyel Kontrol, Mikroişlemciler, Sistem Kontrol ve Test Tekniği, Hafızalar, Programlanabilir Lojik Kontrol Donanım Mimarisi gibi teorik meslek dersleri ile Atölye ve Laboratuar, Atölye, Programlama , Paket Program Uygulamaları gibi uygulamalı meslek dersleri oluşturur. Bu meslek derslerinde öğrencilere çağırma, bildirim ve aydınlatma tesisatları, güç kaynakları ve transistörlü yükselteçler, işlemsel yükselteçler, multivibratörler, bileşimsel devre uygulamaları, sayıcı ve kaydediciler, vb. konularda yeterlilikler kazandırılmaktadır.
Meslekte İlerleme
Bilgisayar Donanım Teknisyenleri çalıştıkları kurum, kuruluş ve işletmelerde ustabaşı, şef..vb. olabilirler. Bilgisayar Donanım bölümlerinden mezun olan öğrenciler, istedikleri takdirde, alanlarının devamı niteliğindeki veya buna en yakın programların uygulandığı bölümlere şartlarının uyması durumunda sınavsız olarak yerleştirileceklerdir. Bunlar Meslek Yüksek Okullarının; -Bilgi yönetimi, Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama, -Bilişim -Yönetim, -e-Ticaret, -Bilgisayar destekli yayıncılık. Önlisans proğramlarıdır.
Ayrıca meslek liselerinin bilgisayar bölümünden mezun olanlar, ÖSYM tarafından yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girip başarılı olmaları ve “Bilgisayar Öğretmenliği”, ” Bilgisayar Sistemleri Öğretmenliği”, “Bilgisayar ve Kontrol Öğretmenliği”, “Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği”, “Elektronik ve Bilgisayar Öğretmenliği” lisans programlarını tercih etmeleri durumunda yerleştirme sırasında ek puan almaları nedeniyle diğer bölümlerden mezun olanlara göre öncelikle yerleştirilmektedir.
Burs, Ücret Ve Kazanç Durumu
3308 sayılı “Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu” gereğince işletmelerde beceri eğitim gören meslek lisesi son sınıf öğrencilerine asgari ücretin % 30’undan az olmamak üzere ücret ödenmektedir. Öğrenciler döner sermayesi olan okulların üretim çalışmalarındaki faaliyetlerinden de ücret alabilmektedirler. Kamu sektöründe çalışanlar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre aylık alırlar. Ücretler kıdeme göre ve yıllık belirlenen oranlarda artış göstermektedir. Özel şirketlerde çalışıldığında ücretler anlaşmalara göre belirlenmektedir. Genellikle ilk işe başlayışta asgari ücretin 1, 1,5 katı civarında ücret alınmaktadır. Deneyimi olanlarda kazanç asgari ücretin 3-4 katına ulaşmaktadır.
