Bingöl Antik Kentleri (Doğu Anadolu Bölgesi)
Kığı Kalesi
Bingöl, Kiği ilçesinin güneydoğusunda yer alan Kiği Kalesi kayalıklar üzerinde, Peri Suyu’na bakan yamaçlarda kurulmuştur. Kalenin ne zaman ve kimler tarafından yapıldığı bilinmemektedir. Roma döneminde, Bitlis’e akınlar düzenleyen Araplardan Ebu Zubeyde’nin komutanlarından Halit Bin Velit burasını Romalılardan almıştır. Büyük olasılıkla, stratejik yönden önemi olan bu kalenin Urartular zamanında yapıldığı,sonraki dönemlerde de büyük değişikliğe uğradığı sanılmaktadır. Erzincan Tarihinde bu kalenin İranlıların hücumlarına uğradığı, kaleyi ele geçiren İranlıların burada yaşayan halka eziyet ettikleri, evlerini yıktıkları, erkeklerin çoğunun öldürüldüğü yazlıdır. Bu nedenle halk Kığı’lı Kalesini terk ederek bugünkü Kaleli Mahallesini kurarak buraya yerleşmişlerdir.
Kığılı Kalesi içerisinde yapılan kazılarda , sur duvar kalıntıları, çeşitli ev kalıntıları ile çeşitli süs eşyaları ve günlük yaşamda kullanılan kap kaçak parçaları bulunmuştur.
Kral Kızı Kalesi (Dara-Hini)
Kral Kızı Kalesi’nin Pers hükümdarı Daraus tarafından yapıldığı sanılmaktadır. Bu nedenle de kaleye Darahini ismi verilmiştir. Bu sözcük Dara’nın çeşmesi anlamına gelmektedir. Nitekim kale yakınında doğal bir kaynak bulunmaktadır. Kale Diyarbük Çayı ile Konsper Çayının birleştiği yerde bir tepenin üzerindedir.
Günümüze pek az kalıntısı elen kalenin yöreye hakim bir kralın kızı adına yapıldığı sanılmaktadır.
Bingöl Sebitarius Kalesi
Sebitarius Kalesinin kesin olmamakla beraber Urartular zamanında yapıldığı söylenmektedir.
Murat Vadisi’nde,Bitlis’e 20 km uzaklıkta olan bu kaleden ,yalnızca pek az kalıntı günümüze gelebilmiştir
