Haşlanmış yumurta hemen herkes için besleyici ve kritik bir öğün. Ancak çoğu zaman kıvamını tutturamadığımız için hayal kırıklığı yaşayabiliyoruz. Kuantum fizikçisi Panfil, bu durumu yaşamaktan sıkılmış olacak, durumu kökten çözecek bir hesaplama yöntemi bulmuş.
Yumurta haşlamak dünyanın en basit işi gibi görünür ancak ocağın altını kapatıp yumurtayı soymaya başladığımızda, rafadan olmasını istediğimiz yumurtanın çok haşlandığını görmek bazen hayal kırıklığı yaratabilir. Ancak kuantum fizikçisi Milosz Panfil, yumurtanın tam istediğiniz gibi haşlanmasını sağlayacak formülü bulmuş.
Aslında herkesin alıştığı ve sürekli kullandığı bir ‘yumurta haşlama yöntemi’ vardır. Kabuğu çatlamasın diye suya tuz eklemek ya da kolay soyabilmek için sirkeli suda kaynatmak gibi. Ancak tüm bu kafa karıştırıcı ve sonucundan pek de emin olamadığımız hesapları kullanmamıza gerek kalmasın diye, Panfil, tüm değerleri hesaba katarak veriler sunan bir hesap makinesi tasarlamış. Bu hesaplamaları ise bazı değişkenleri değerlendirerek düzenlemiş. Söz konusu değişkenler ise yumurtanın büyüklüğü, suya konmadan önceki ısısı ve sizin bulunduğunuz mekanın yüksekliği.
Özellikle yükseklik kriterini görmek bir hayli şaşırtıcı. Çünkü ‘Alt tarafı yumurta haşlayacağım yükseklik ne alaka’ dememek garip aslında. Ancak Panfil’in söylediğine göre, yumurta haşlama işlemi ne kadar yüksek bir rakımda yapılırsa, suyun kaynama noktası da o kadar düşük olacaktır ve suyun ısısındaki bu düşüş, yumurtanızın daha yavaş kaynamasına sebep olur. İşte bu ve benzeri bazı kriterleri değerlendirerek bir formül oluşturan Panfil, formül sayesinde yumurtanızı dilediğiniz kıvamda haşlamanın mümkün olduğunu söylüyor.
Formül ise '(t = m * K * log(ywr * (Tegg - Twater)/(T - Twater))' şeklinde ifade ediliyor. 't' zaman, 'm' kütle, 'K' yumurtanın ısı iletkeniliği, 'T' yumurtanın sarısı ile beyazı arasındaki ısı farkı, Tegg yumurtanın sıcaklığı ve Twater ise suyun ısısıdır. Bu değerleri kullanarak yumurta için doğru ısıyı hesaplayan makine yaptığı hesaplamalarda az haşlanmış yumurta için 65, iyi haşlanmış yumurta için ise 77 derece sıcaklığa ihtiyaç olduğu sonucuna ulaşmıştır. Siz de mutfağınızda eğer bir derece varsa, suyunuzun sıcaklığını ayarlayarak yumurtanızı dilediğiniz kıvamda haşlayabilirsiniz
Yumurta haşlamak dünyanın en basit işi gibi görünür ancak ocağın altını kapatıp yumurtayı soymaya başladığımızda, rafadan olmasını istediğimiz yumurtanın çok haşlandığını görmek bazen hayal kırıklığı yaratabilir. Ancak kuantum fizikçisi Milosz Panfil, yumurtanın tam istediğiniz gibi haşlanmasını sağlayacak formülü bulmuş.
Aslında herkesin alıştığı ve sürekli kullandığı bir ‘yumurta haşlama yöntemi’ vardır. Kabuğu çatlamasın diye suya tuz eklemek ya da kolay soyabilmek için sirkeli suda kaynatmak gibi. Ancak tüm bu kafa karıştırıcı ve sonucundan pek de emin olamadığımız hesapları kullanmamıza gerek kalmasın diye, Panfil, tüm değerleri hesaba katarak veriler sunan bir hesap makinesi tasarlamış. Bu hesaplamaları ise bazı değişkenleri değerlendirerek düzenlemiş. Söz konusu değişkenler ise yumurtanın büyüklüğü, suya konmadan önceki ısısı ve sizin bulunduğunuz mekanın yüksekliği.
Özellikle yükseklik kriterini görmek bir hayli şaşırtıcı. Çünkü ‘Alt tarafı yumurta haşlayacağım yükseklik ne alaka’ dememek garip aslında. Ancak Panfil’in söylediğine göre, yumurta haşlama işlemi ne kadar yüksek bir rakımda yapılırsa, suyun kaynama noktası da o kadar düşük olacaktır ve suyun ısısındaki bu düşüş, yumurtanızın daha yavaş kaynamasına sebep olur. İşte bu ve benzeri bazı kriterleri değerlendirerek bir formül oluşturan Panfil, formül sayesinde yumurtanızı dilediğiniz kıvamda haşlamanın mümkün olduğunu söylüyor.
Formül ise '(t = m * K * log(ywr * (Tegg - Twater)/(T - Twater))' şeklinde ifade ediliyor. 't' zaman, 'm' kütle, 'K' yumurtanın ısı iletkeniliği, 'T' yumurtanın sarısı ile beyazı arasındaki ısı farkı, Tegg yumurtanın sıcaklığı ve Twater ise suyun ısısıdır. Bu değerleri kullanarak yumurta için doğru ısıyı hesaplayan makine yaptığı hesaplamalarda az haşlanmış yumurta için 65, iyi haşlanmış yumurta için ise 77 derece sıcaklığa ihtiyaç olduğu sonucuna ulaşmıştır. Siz de mutfağınızda eğer bir derece varsa, suyunuzun sıcaklığını ayarlayarak yumurtanızı dilediğiniz kıvamda haşlayabilirsiniz
