CEVİZ

CEVİZ NEDİR?

Ceviz nedir?
Ülkemizin değişik yörelerinde coğüz veya koz olarak adlandırılan ceviz; gerek ceviz, gerekse koz olarak çok sayıda mezra, köy, kasaba ve ilçeye isim olmuştur.
Ceviz meyve bilimi açısından sert kabuklu meyveler grubu içinde yer alır.
Bu guruptaki meyvelerden ülkemizde ekonomik olarak ceviz, fındık, badem, Antepfıstığı, çam fıstığı ve kestane yetiştirilir.
Bitki bilimi açısından ceviz hakiki bir meyvedir. Çünkü meyvenin tamamı yumurtalığın olgunlaşması ile meydana gelmiştir.
Fakat gerek cevizin gerekse bütün sert kabuklu meyvelerin yenilen kısmı bitki bilimi açısından meyve eti değildir. Bizler ceviz ve diğer sert kabuklularda meyve etini değil tohumu yiyoruz.
Cevizin bitki bilimi açısından meyve eti en dıştaki yeşil kabuğudur ve bilindiği gibi bu kısım yenmez.
Sert kabuklu meyveler içinde sadece bademin en dıştaki yeşil kabuğu, yani bitkisel olarak meyve eti olarak bilinen kısmı taze iken/ çağla döneminde yenebilir.
Sert kabuklu meyveler, bitki bilimi açısından tam anlamıyla eriksi (prunus) bir meyvedir. Nitekim bu eriksi meyveler(erik, kaysı, şeftali, nektarin, kiraz, vişne, mahlep) içinde yer alan kaysı ve mahlep tohumları da kabuklu meyvelerin tohumları gibi yenebilir. Bunun için mahlep için söylenmese de kaysı için “önemsiz ceviz/ minor nut” tanımlaması yapılır.
Batı dillerinde sert kabuklu meyve karşılığında “nut” tanımı kullanılır.
Şöyle ki:
Ceviz- walnut
Kestane- chestnut
Fındık- hazelnut
Antep fıstığı- pistacianut
Çam fıstığı- pinenut
Yer fıstığı- peanut (Ülkemizde tarla bitkisi olarak değerlendirildiği için sert kabuklu meyveler arasında yer almaz)
Badem- almond (Sadece bademin adında “nut” kelimesi yoktur. Badem bu yönüyle diğer sert kabuklu meyve türlerinden ayrılır)
“Nut” aynı zamanda İngilizcede(aslı latince) besin ve besleyici anlamalarına gelen “nutrient, nutriment, nutrition” kelimelerinin de kökünü oluşturur.
Gerçekten de nutlar/sert kabuklu meyveler el değmeden paketlenmiş en mükemmel birer gıda maddesidir. Bu gıda insanlar ve hayvanlar tarafından binlerce yıldır zevkle tüketilmektedir. Çünkü bu gıda maddesinin besleyici değeri çok yüksektir.
Gerçekten de, meyve türlerine bağlı olarak oranları değişse de bütün sert kabuklu meyveler temel gıda maddeleri (protein, yağ, karbonhidrat) bakımından son derece zengindirler.
Ayrıca bütün sert kabuklu meyvelerde yeteri kadar vitamin ve mineral madde vardır.
Sert kabuklu meyveler çok yoğun gıdalar oldukları için sadece diyet lifi bakımından fakirdirler.
Konumuz olan ceviz de diyet lifi yönünden fakir olan bir meyvedir.