Çocuklarda Göz Hastalıkları
Dr.Jale Aydınlı, Göz Hastalıkları Uzmanı
(Acıbadem Bursa Hastanesi)
Bebeklerde doğumu takip eden ilk 1 ayda görme net olmayıp ancak kendisi için beslenme de önem arz eden anne meme ucunu görebilecek bir kapasiteye sahiptir. Gözün merkezi görmesinin gelişmesi 3-4 ay almaktadır. Çocuklarda en sık rastlanılan sorunlar görme kusuru ve şaşılık olup daha düşük sıklıkla çocuklarda göz merceğinin bulanıklaşması (katarakt), göz tansiyon yüksekliği (glokom), göz tümörleri (retino blastoma) görülebilir. Bu sorunların tek taraflı olması ve erken çocukluk döneminde, çocukların kendilerini ifade edememeleri nedeniyle bu sorunların saptanması zorlaşabilir. Bu nedenlerle yeni doğanların, 1 ve 4 yaşta çocukların düzenli göz muayeneleri olması en ufak bir sorunun saptanması için gereklidir.
Göz kapağı düşüklüğü
Genellikle doğum sonrası görülen bir durumdur. Bu durumda tek veya çift taraflı olmak üzere göz kapakları, göz bebeğinin yarısından fazlasını kapatmaktadır. Bu sorun görme tembelliğine yol açacaktır. Göz kapağı düşüklüğü tamamen görmeyi engelleyecek derecede ise cerrahî olarak düzeltilmeli, aksi takdirde birlikte görme kusurları saptanırsa gözlükle bu kırma kusurları düzeltilmelidir.
Göz tembelliği
Çocuklar genellikle 2-3 yaş civarında erişkin görme seviyesine ulaşmaktadır. Normal görme 6 metreden yapılan göz muayenesinde 10/10 görmedir. İki göz arasında veya her iki göz de görme keskinliğinde 10/10'un altında olması göz tembelliği bulgusudur. Göz tembelliği başlıca göz kayması (şaşılık) ve kırılma kusurlarından ortaya çıkar. Bunların dışında gözün diğer anatomik yapılarında olabilecek sorunlardan da kaynaklanabilir. Göz tembelliğinin en geç 5 yaşa kadar tespiti halinde maksimum düzelme elde edilebilirken, tedavinin 9 yaşından sonraya kalması başarısızlıkla sonuçlanabilir. Tedavi de kırılma kusurlarının giderilmesi, belli aralıklarla iyi gören gözün kapatılarak tembellik olan göz daha fazla çalışmaya zorlanır. Gerekli hallerde şaşılık cerrahi olarak düzeltilir.
Gözyaşı yolları tıkanıklığı
İnsanlarda göz iç alt kenarı ile burun arasında bir kanal mevcuttur. Bu kanal gözyaşının tahliyesini sağlar. Normalde bu kanalın burun tarafında bir kapak mevcuttur. Bebek doğduğunda ilk ağlama ile beraber bu kapak açılır. Bebeklerde ilk 1 aya kadar gözyaşı bezleri tam fonksiyon görmemektedir. Bir aylıktan sonra gözyaşı kanal kapağı açılmamışsa gözde aşırı sulanma ve/veya geçmeyen çapaklanma oluşur. Bu durumlarda gözyaşı yolu tıkanıklığı düşünülerek ailelere günde en az 4 kez 10'ar defa yapılmak üzere masaj öğretilir. Erken dönemde tanı konması ve düzenli masaj yapılması %95'den fazla başarı getirmektedir.
Retino blastom nedir?
Çoğunlukla 3 yaş öncesi görülen kötü huylu tümördür. 20 bin bebekten birinde görülebilir. %40 kalıtsaldır. En kolay tanıma yolu göz bebeğinin beyaz görünümlü olması ve göz kaymasıdır. Erken tanı ve başlangıç dönemindeki tümörlerde cerrahi dışı yöntemlerle tümörün yok edilmesi mümkün olabilir.
Doğumsal göz tansiyonu (Glokom)
Çoğunlukla erkek çocuklarda (%65) ve 10bin bebekte 1 görülür. %75 oranında her iki göz birden tutulur. Gözün ön saydam tabakasının (kornea) bulanıklaşması ilk bulgu olup, gözyaşı artışı, ışığa hassasiyet ve göz kapaklarında kasılma birlikte görülebilir. Tek taraflı hastalığı olan bebeklerde korneanın çapının ve gözün kendisinin sağlam tarafa göre büyük olması ailenin dikkatini çekmelidir. Bebeklik dönemi göz problemleri açısından başarılı sonuç alma da erken teşhisin EN ÖNEMLİ olduğu hastalıklardan bir tanesidir. Hastalığın tedavisi cerrahidir.
Gözlük bir kusur mudur?
Gözlük bir kusur değildir. Tam aksine özellikle çocukluk döneminde çocuğun okuldaki başarısındaki en önemli faktördür. Görme kusuru, çocuğun daha ilkokul döneminde konsantrasyonunun azalmasına, okuma hevesinin düşmesine ve ileriye yönelik eğitim başarısızlığına neden olur. Bunun erken dönemde tanınması ve gözlükle tüm bu negatifliklerin ortadan kaldırılması gerçekte çocuğa yapılacak en büyük iyiliktir.
Dr.Jale Aydınlı, Göz Hastalıkları Uzmanı
(Acıbadem Bursa Hastanesi)
Bebeklerde doğumu takip eden ilk 1 ayda görme net olmayıp ancak kendisi için beslenme de önem arz eden anne meme ucunu görebilecek bir kapasiteye sahiptir. Gözün merkezi görmesinin gelişmesi 3-4 ay almaktadır. Çocuklarda en sık rastlanılan sorunlar görme kusuru ve şaşılık olup daha düşük sıklıkla çocuklarda göz merceğinin bulanıklaşması (katarakt), göz tansiyon yüksekliği (glokom), göz tümörleri (retino blastoma) görülebilir. Bu sorunların tek taraflı olması ve erken çocukluk döneminde, çocukların kendilerini ifade edememeleri nedeniyle bu sorunların saptanması zorlaşabilir. Bu nedenlerle yeni doğanların, 1 ve 4 yaşta çocukların düzenli göz muayeneleri olması en ufak bir sorunun saptanması için gereklidir.
Göz kapağı düşüklüğü
Genellikle doğum sonrası görülen bir durumdur. Bu durumda tek veya çift taraflı olmak üzere göz kapakları, göz bebeğinin yarısından fazlasını kapatmaktadır. Bu sorun görme tembelliğine yol açacaktır. Göz kapağı düşüklüğü tamamen görmeyi engelleyecek derecede ise cerrahî olarak düzeltilmeli, aksi takdirde birlikte görme kusurları saptanırsa gözlükle bu kırma kusurları düzeltilmelidir.
Göz tembelliği
Çocuklar genellikle 2-3 yaş civarında erişkin görme seviyesine ulaşmaktadır. Normal görme 6 metreden yapılan göz muayenesinde 10/10 görmedir. İki göz arasında veya her iki göz de görme keskinliğinde 10/10'un altında olması göz tembelliği bulgusudur. Göz tembelliği başlıca göz kayması (şaşılık) ve kırılma kusurlarından ortaya çıkar. Bunların dışında gözün diğer anatomik yapılarında olabilecek sorunlardan da kaynaklanabilir. Göz tembelliğinin en geç 5 yaşa kadar tespiti halinde maksimum düzelme elde edilebilirken, tedavinin 9 yaşından sonraya kalması başarısızlıkla sonuçlanabilir. Tedavi de kırılma kusurlarının giderilmesi, belli aralıklarla iyi gören gözün kapatılarak tembellik olan göz daha fazla çalışmaya zorlanır. Gerekli hallerde şaşılık cerrahi olarak düzeltilir.
Gözyaşı yolları tıkanıklığı
İnsanlarda göz iç alt kenarı ile burun arasında bir kanal mevcuttur. Bu kanal gözyaşının tahliyesini sağlar. Normalde bu kanalın burun tarafında bir kapak mevcuttur. Bebek doğduğunda ilk ağlama ile beraber bu kapak açılır. Bebeklerde ilk 1 aya kadar gözyaşı bezleri tam fonksiyon görmemektedir. Bir aylıktan sonra gözyaşı kanal kapağı açılmamışsa gözde aşırı sulanma ve/veya geçmeyen çapaklanma oluşur. Bu durumlarda gözyaşı yolu tıkanıklığı düşünülerek ailelere günde en az 4 kez 10'ar defa yapılmak üzere masaj öğretilir. Erken dönemde tanı konması ve düzenli masaj yapılması %95'den fazla başarı getirmektedir.
Retino blastom nedir?
Çoğunlukla 3 yaş öncesi görülen kötü huylu tümördür. 20 bin bebekten birinde görülebilir. %40 kalıtsaldır. En kolay tanıma yolu göz bebeğinin beyaz görünümlü olması ve göz kaymasıdır. Erken tanı ve başlangıç dönemindeki tümörlerde cerrahi dışı yöntemlerle tümörün yok edilmesi mümkün olabilir.
Doğumsal göz tansiyonu (Glokom)
Çoğunlukla erkek çocuklarda (%65) ve 10bin bebekte 1 görülür. %75 oranında her iki göz birden tutulur. Gözün ön saydam tabakasının (kornea) bulanıklaşması ilk bulgu olup, gözyaşı artışı, ışığa hassasiyet ve göz kapaklarında kasılma birlikte görülebilir. Tek taraflı hastalığı olan bebeklerde korneanın çapının ve gözün kendisinin sağlam tarafa göre büyük olması ailenin dikkatini çekmelidir. Bebeklik dönemi göz problemleri açısından başarılı sonuç alma da erken teşhisin EN ÖNEMLİ olduğu hastalıklardan bir tanesidir. Hastalığın tedavisi cerrahidir.
Gözlük bir kusur mudur?
Gözlük bir kusur değildir. Tam aksine özellikle çocukluk döneminde çocuğun okuldaki başarısındaki en önemli faktördür. Görme kusuru, çocuğun daha ilkokul döneminde konsantrasyonunun azalmasına, okuma hevesinin düşmesine ve ileriye yönelik eğitim başarısızlığına neden olur. Bunun erken dönemde tanınması ve gözlükle tüm bu negatifliklerin ortadan kaldırılması gerçekte çocuğa yapılacak en büyük iyiliktir.