Schweppes
Forum Tutkunu
Prof. Dr. Yavuz Baykal şunları kaydetti:
“Öpücük hastalığı yani infeksiyöz mononükleoz (İM) daha çok çocuk ve genç erişkinlerde rastlanan boğaz ağrısı ve lenf bezlerinde büyümeyle kendini gösteren bir hastalıktır. Ebstein Barr virüsü (EBV) tarafından oluşturulan enfeksiyon tükürük ve boğaz salgısıyla çıkarılır yakın temasla (öpücük) kan yoluyla veya enfeksiyonlu eşyalarla kişiden kişiye geçer.”
Kötü hijyene sahip ve kalabalık bölgelerde yaşayanlarda görülen öpücük hastalığının annenin ağzında öğüttüğü gıdaları daha sonra bebeğine veren ailelerde daha kolay ortaya çıktığını da belirten Baykal “İnfeksiyöz mononükleoz her iki cinsiyette ve yılın her mevsiminde görülür. Virüs tükürük ve salyayla çıkarılarak ve yakın temas ile bulaştırılarak boğaz mukozasından vücuda girer. Önce boğaza ve tükürük bezi hücrelerine daha sonra da gırtlakta bulunan duyarlı B lenfositlere ulaşır” dedi.
Baykal hastalığa karşı “çocuklarınızı çok öpmeyin öptürmeyin” uyarısında da bulundu.
BELİRTİLER
Hastalığın belirtilerine de işaret eden Baykal şunları kaydetti:
“Hastanın yaşı klinik belirtilerde önemlidir. Özellikle çocukluk çağında; lenf bezlerinde büyüme bademcik iltihabı gibi tipik bulguların yanı sıra boğaz iltihabı kulak iltihabı karın ağrısı ve ishal gibi belirtilere de neden olabilir. Genç ve erişkinlerde ise yüksek ateş boğaz ağrısı lenf bezlerinde şişme ve kanda atipik hücreler görülür. Genellikle 3-5 gün kadar süren halsizlik iştahsızlık bulantı batında dolgunluk hissi kas ağrıları ateş basması üşüme titreme terleme gibi belirtileri görülebilir. Hastalar en sık boğaz ağrısı şikayetiyle doktora başvururlar. Hastaların büyük bir çoğunluğunda öğleden sonra 40 dereceyi bulan ateş görülür. Ateşli dönem ortalama 10-14 gün kadar sürer. Bademcikler büyük boğaz kızarık görünümlü ve bezen beyaz zar ile kaplı olabilir. Boğaz ağrısı şikayeti 7-10 gün kadar devam eder.
Bazı hastalarda yumuşak-sert damak birleşim yerinde kırmızı lekeler görülebilir. Bazı hastalarda göz etrafında şişlik görülebilir. Olguların çoğunda arka boyun kısmında lenf bezi büyümesi vardır. Bazı hastalarda karaciğer ve dalak büyümesi görülebilir. Bazı hastalarda ise gövde el ve ayakların üst tarafında döküntüler görülebilir.”
40 yaşın üzerindeki toplumun yüzde 6’sının EBV infeksiyonuna yatkın olduğunu da dile getiren Baykal hastalığın tedavisinde istirahatin çok önemli olduğunu kaydetti.
Baykal hekim kontrolünün ve tedavinin de önemine vurgu yaptı.
Hastalığın komplikasyonlarının oldukça nadir görüldüğünü en sık görülenin ise bir nevi kansızlık olan otoimmün hemolitik anemi olduğunu anlatan Baykal “Bazı hastalarda bademciklerde büyüme boğazda lenfoid hiperplazi ve beyaz zar oluşumuna bağlı üst solunum yolu tıkanıklığı gelişebilir. Dalak yırtılması çok nadir ancak akılda tutulması gereken bir komplikasyonudur. Nörolojik komplikasyonlardan olan beyin iltihapları bu yolla ölümlerin en önemli nedeni olmasına rağmen vakaların büyük kısmı iyileşmeyle sonlanır. Hastalıkla ilgili aşı çalışmaları vardır ancak henüz uygulanan bir bağışıklama yolu yoktur” dedi.
“Öpücük hastalığı yani infeksiyöz mononükleoz (İM) daha çok çocuk ve genç erişkinlerde rastlanan boğaz ağrısı ve lenf bezlerinde büyümeyle kendini gösteren bir hastalıktır. Ebstein Barr virüsü (EBV) tarafından oluşturulan enfeksiyon tükürük ve boğaz salgısıyla çıkarılır yakın temasla (öpücük) kan yoluyla veya enfeksiyonlu eşyalarla kişiden kişiye geçer.”
Kötü hijyene sahip ve kalabalık bölgelerde yaşayanlarda görülen öpücük hastalığının annenin ağzında öğüttüğü gıdaları daha sonra bebeğine veren ailelerde daha kolay ortaya çıktığını da belirten Baykal “İnfeksiyöz mononükleoz her iki cinsiyette ve yılın her mevsiminde görülür. Virüs tükürük ve salyayla çıkarılarak ve yakın temas ile bulaştırılarak boğaz mukozasından vücuda girer. Önce boğaza ve tükürük bezi hücrelerine daha sonra da gırtlakta bulunan duyarlı B lenfositlere ulaşır” dedi.
Baykal hastalığa karşı “çocuklarınızı çok öpmeyin öptürmeyin” uyarısında da bulundu.
BELİRTİLER
Hastalığın belirtilerine de işaret eden Baykal şunları kaydetti:
“Hastanın yaşı klinik belirtilerde önemlidir. Özellikle çocukluk çağında; lenf bezlerinde büyüme bademcik iltihabı gibi tipik bulguların yanı sıra boğaz iltihabı kulak iltihabı karın ağrısı ve ishal gibi belirtilere de neden olabilir. Genç ve erişkinlerde ise yüksek ateş boğaz ağrısı lenf bezlerinde şişme ve kanda atipik hücreler görülür. Genellikle 3-5 gün kadar süren halsizlik iştahsızlık bulantı batında dolgunluk hissi kas ağrıları ateş basması üşüme titreme terleme gibi belirtileri görülebilir. Hastalar en sık boğaz ağrısı şikayetiyle doktora başvururlar. Hastaların büyük bir çoğunluğunda öğleden sonra 40 dereceyi bulan ateş görülür. Ateşli dönem ortalama 10-14 gün kadar sürer. Bademcikler büyük boğaz kızarık görünümlü ve bezen beyaz zar ile kaplı olabilir. Boğaz ağrısı şikayeti 7-10 gün kadar devam eder.
Bazı hastalarda yumuşak-sert damak birleşim yerinde kırmızı lekeler görülebilir. Bazı hastalarda göz etrafında şişlik görülebilir. Olguların çoğunda arka boyun kısmında lenf bezi büyümesi vardır. Bazı hastalarda karaciğer ve dalak büyümesi görülebilir. Bazı hastalarda ise gövde el ve ayakların üst tarafında döküntüler görülebilir.”
40 yaşın üzerindeki toplumun yüzde 6’sının EBV infeksiyonuna yatkın olduğunu da dile getiren Baykal hastalığın tedavisinde istirahatin çok önemli olduğunu kaydetti.
Baykal hekim kontrolünün ve tedavinin de önemine vurgu yaptı.
Hastalığın komplikasyonlarının oldukça nadir görüldüğünü en sık görülenin ise bir nevi kansızlık olan otoimmün hemolitik anemi olduğunu anlatan Baykal “Bazı hastalarda bademciklerde büyüme boğazda lenfoid hiperplazi ve beyaz zar oluşumuna bağlı üst solunum yolu tıkanıklığı gelişebilir. Dalak yırtılması çok nadir ancak akılda tutulması gereken bir komplikasyonudur. Nörolojik komplikasyonlardan olan beyin iltihapları bu yolla ölümlerin en önemli nedeni olmasına rağmen vakaların büyük kısmı iyileşmeyle sonlanır. Hastalıkla ilgili aşı çalışmaları vardır ancak henüz uygulanan bir bağışıklama yolu yoktur” dedi.
