Dünya aralık ayından beri corona virüsü salgını ile mücadele ediyor. Pek çok kişinin yaşamını yitirmesine neden olan salgın ile ilgili hala bilinmeyenler bulunuyor.
Çin’in Wuhan kentinde aralık ayında ortaya çıkan corona virüsü kısa sürede dünyanın pek çok ülkesine yayıldı. Corona virüsünün neden olduğu COVID-19 hastalığından ise dünya genelinde on binlerce kişi etkilendi. Yaşamını yitiren kişi sayısı binleri aştı. Virüsün merkezi, Avrupa haline geldi. Pek çok kişinin yaşamını tehdit eden bu salgınla ilgili aşı ve ilaç geliştirmeleri yapılıyor. Çinli bilim insanları virüs ortaya çıktıktan kısa bir süre yapısını anlamayı başarmış ve bu sayede de aşı ve ilaç geliştirme çalışmaları hızlı bir şekilde başlamıştı. Haftalardır gündemimizde olan corona virüsü ile ilgili bilinenler olduğu kadar bilinmeyenler de bulunuyor. İşte BBC’nin haberine göre corona virüsü salgını ile ilgili bilinmeyenler…
Corona virüsü ortaya çıktığından beri hem virüsün ortaya çıkışı hem de yayılımı hakkında pek çok söylenti yayıldı
Virüsle ilgili doğru bilinen yanlışlar vardı. Bunları da sizinle paylaşmıştık. Ancak corona virüsü hakkında bildiklerimiz kadar bilmediklerimiz de bulunuyor
corona virüsü salgını
İşte corona virüsü salgını ile ilgili net olarak bilinmeyen bazı şeyler;
corona virüsü salgını
1. Corona virüsü kaç kişiye bulaştı?
Dünyada corona virüsü bulaşan kişi sayısı 700 bini aştı. Ancak tabii ki bunlar yalnız bilinen rakamlar. Çünkü dünya genelinde herkese test yapılmadı ve bazı kişiler hastalığı hafif semptomlarla geçirip, atlatabiliyor. Ayrıca, virüsü taşıyan ancak hastalanmayan asemptomatik (taşıyıcı) kişilerin sayısının bilinmemesi durumu daha da karmaşık bir hale getiriyor.
Bu sorunun tam yanıtı ise antikor testinin geliştirilmesiyle verilecek. Böylece virüsü gerçekten taşıyan kaç kişinin olduğunu öğrenebileceğiz, tabii ki virüsün ne kadar zamanda ne kadar geniş bir kitleye yayıldığını da.
2. Corona virüsünün net belirtileri neler?
Corona virüsünün belirtlileri çoğunlukla; yüksek ateş, kuru öksürük ve nefes darlığı olarak biliniyor. Ancak her hastada bu belirtiler görülmüyor. Hatta bazı hastalarda semptomlar; baş ağrısı, boğaz ağrısı, kusma, ishal şeklinde seyrediyor. Hatta bazı kişilerin koku ve tat hislerini kaybetmekten şikayet ettikleri de belirtiliyor.
Ancak en önemli sorulardan biri corona virüsü belirtilerinde burun akıntısı ve hapşırık gibi grip benzeri semptomların olup olmadığı. Bazı hastalarda ne yazık ki bu belirtiler de görülüyor. Bu nedenle virüsün diğer viral hastalıklarla karıştırılma olasılığı yüksek ve kişiler ağırlaşmadıkça doktora görünmek istemiyor.
Yapılan araştırmalar ise bu durumun olasılıklar dahilinde olduğunu ve grip olduğunu sanıp yeterli önlem almayan kişilerin de virüsün yayılmasına bilmeden katkıda bulunmuş olabileceğine işaret ediyor.
3. Corona virüsü salgını aslında ne kadar
Şu ana dek corona virüsü ölüm oranının yüzde 3-4 civarında olduğu biliniyordu. Ancak gerçek vaka sayısını tespit etmeden ölüm oranı hakkında da kesin bir yüzde verilmesi mümkün değil. Çünkü asemptomatik kişilerin sayısının çok olması halinde aslında ölüm oranı da daha düşük düzeylere gerileyebilir.
4. Corona virüsü nasıl ortaya çıktı?
Bilindiği üzere corona virüsü geçtiğimiz aralık ayında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıktı. Şehirdeki vakaların bir canlı hayvan pazarında kümelendiği tespit edildi. Virüsün ortaya çıkışı ile ilgili pek çok iddia ortaya atıldı. Yarasa çorbası, yılan ve pangolin bunlardan bazılarıydı. Yeni tip corona virüsünün yarasalarda bulunan virüslerle benzerlik taşıdığı biliniyor. Ancak virüsün yarasadan henüz bilinmeyen bir ya da daha fazla hayvan türüne geçtiği ve buradan da insanlara sıçradığı düşünülüyor. Bu yayılma zincirindeki eksik parça henüz tamamlanmış değil ve bu zincir ileride başka virüsün yayılmasında da rol oynayabilir.
5. Corona virüsünün mevsimsel etkileri neler?
Corona virüsünün yaz aylarında etkisini yitireceğine dair pek çok söylenti yayıldı. Dünya Sağlık Örgütü ise bu bilginin yanlış olduğunu söylüyor. Ancak virüsün mevsimsel etkileri henüz net değil. Yaz aylarında daha mı çok yayılacak yoksa etkisini kaybedecek mi bilinmiyor. İngiliz hükümetinin bilim danışmanları, virüsün yayılımında mevsimlerin etkisinin olup olmadığının netleşmediğini belirtti. Havaların ısınması yayılımı yavaşlatacak bir etki yapacak olsa bile bunun nezle ve gribe kıyasla daha az olması bekleniyor. Tabii yaz aylarında bir yavaşlama olursa da kış aylarında vakaların yeniden artması söz konusu olabilir
6. Çocuklar virüsü yayıyor mu?
Virüsün yayılmasında çocukların rolü bilinmiyor. Çocukların da corona virüsüne yakalanabileceği biliniyor. Hatta geçtiğimiz günlerde 16 yaşında bir genç kız hayatını kaybetti. İran’da ise 8 yaşında bir çocuğun hayatını kaybettiğine dair haberler çıktı. Çocukların büyük bir bölümünün hastalığı hafif atlattığı biliniyor. Diğer yaş gruplarına kıyasla en düşük ölüm oranına sahip grup çocuklar. Çocuklar çok fazla insanla sosyalleştiği içinse süper yayıcı olabiliyorlar. Ancak çocukların virüsün yayılımında nasıl veya ne kadar büyük bir rol oynadığı bilinmiyor.
7. İyileşenler virüsü yeniden kapabilir mi?
Şüphesiz en çok merak edilen sorulardan birisi, hastalığı atlatan ve iyileşen kişilerin virüse karşı bir bağışıklık geliştirip geliştirmedikleri. Bu bağışıklık geliştiriliyorsa da ne kadar sürüyor? Bu konuda pek çok spekülasyon olmasına rağmen çok az kesin bilgi bulunuyor. Corona virüsü salgını ortaya çıkmasının üzerinden çok az zaman geçti. O nedenle bu konudaki veriler şu an için yetersiz. İnsanların ne düzeyde bağışıklık kazandığı, bu virüsün uzun vadeli seyrinin anlaşılması için de kritik önem taşıyor.
8. Neden bazı kişiler hastalığı çok daha ağır geçiriyor?
Bilindiği üzere corona virüsünün daha çok yaşlıları, bağışıklık sistemi zayıf olan ve kronik rahatsızlığı olan kişileri etkilediği biliniyordu. Ancak geçtiğimiz haftalarda kronik hastalığı olmayan gençlerde de ölüm yaşandı. Dünya Sağlık Örgütü başkanı ise gençlerin de dikkatli olması gerektiği yönünde uyarılar yaptı. Öte yandan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da geçtiğimiz günlerde hastalığın kişide daha önce görülmemiş hastalıkları tetikleyebileceğinin altını çizdi.
Virüsü taşıyanların yaklaşık yüzde 20’si ciddi sorunlar yaşıyor. Bunu nedeni ise bilinmiyor. Bağışıklık sistemi ve kronik hastalıkların bunda rol oynadığı düşünülüyor. Hastalığın kimlerde daha ağır sonuçlar yarattığının bilinmesi ise önlemlerin alınması açısından son derece önemli
9. Virüs mutasyona uğrayıp daha ağır kayıplara neden olabilir mi?
Virüsler genellikle mutasyona uğrarlar. Aslında buna gribe neden olan infulenza virüsünde oldukça sık rastladık. Ancak virüslerin genetik kodlarında meydana gelen değişimlerin büyük bir bölümü önemli bir fark yaratmaz. Genel kanı ise virüslerin mutasyona uğradıklarında daha az ölümcül hale geldiği yönünde. Ancak bu da kesin bir bilgi değil. Virüsün mutasyona uğraması halinde yeniden bir salgın dalgası oluşmasından endişe ediliyor.
Öte yandan geçtiğimiz günlerde İzlanda’da bir hastada iki tip corona virüsüne rastlandığı ve virüsün mutasyona uğradığı söylenmişti.
Alıntı
Çin’in Wuhan kentinde aralık ayında ortaya çıkan corona virüsü kısa sürede dünyanın pek çok ülkesine yayıldı. Corona virüsünün neden olduğu COVID-19 hastalığından ise dünya genelinde on binlerce kişi etkilendi. Yaşamını yitiren kişi sayısı binleri aştı. Virüsün merkezi, Avrupa haline geldi. Pek çok kişinin yaşamını tehdit eden bu salgınla ilgili aşı ve ilaç geliştirmeleri yapılıyor. Çinli bilim insanları virüs ortaya çıktıktan kısa bir süre yapısını anlamayı başarmış ve bu sayede de aşı ve ilaç geliştirme çalışmaları hızlı bir şekilde başlamıştı. Haftalardır gündemimizde olan corona virüsü ile ilgili bilinenler olduğu kadar bilinmeyenler de bulunuyor. İşte BBC’nin haberine göre corona virüsü salgını ile ilgili bilinmeyenler…
Corona virüsü ortaya çıktığından beri hem virüsün ortaya çıkışı hem de yayılımı hakkında pek çok söylenti yayıldı
Virüsle ilgili doğru bilinen yanlışlar vardı. Bunları da sizinle paylaşmıştık. Ancak corona virüsü hakkında bildiklerimiz kadar bilmediklerimiz de bulunuyor
corona virüsü salgını
İşte corona virüsü salgını ile ilgili net olarak bilinmeyen bazı şeyler;
corona virüsü salgını
1. Corona virüsü kaç kişiye bulaştı?
Dünyada corona virüsü bulaşan kişi sayısı 700 bini aştı. Ancak tabii ki bunlar yalnız bilinen rakamlar. Çünkü dünya genelinde herkese test yapılmadı ve bazı kişiler hastalığı hafif semptomlarla geçirip, atlatabiliyor. Ayrıca, virüsü taşıyan ancak hastalanmayan asemptomatik (taşıyıcı) kişilerin sayısının bilinmemesi durumu daha da karmaşık bir hale getiriyor.
Bu sorunun tam yanıtı ise antikor testinin geliştirilmesiyle verilecek. Böylece virüsü gerçekten taşıyan kaç kişinin olduğunu öğrenebileceğiz, tabii ki virüsün ne kadar zamanda ne kadar geniş bir kitleye yayıldığını da.
2. Corona virüsünün net belirtileri neler?
Corona virüsünün belirtlileri çoğunlukla; yüksek ateş, kuru öksürük ve nefes darlığı olarak biliniyor. Ancak her hastada bu belirtiler görülmüyor. Hatta bazı hastalarda semptomlar; baş ağrısı, boğaz ağrısı, kusma, ishal şeklinde seyrediyor. Hatta bazı kişilerin koku ve tat hislerini kaybetmekten şikayet ettikleri de belirtiliyor.
Ancak en önemli sorulardan biri corona virüsü belirtilerinde burun akıntısı ve hapşırık gibi grip benzeri semptomların olup olmadığı. Bazı hastalarda ne yazık ki bu belirtiler de görülüyor. Bu nedenle virüsün diğer viral hastalıklarla karıştırılma olasılığı yüksek ve kişiler ağırlaşmadıkça doktora görünmek istemiyor.
Yapılan araştırmalar ise bu durumun olasılıklar dahilinde olduğunu ve grip olduğunu sanıp yeterli önlem almayan kişilerin de virüsün yayılmasına bilmeden katkıda bulunmuş olabileceğine işaret ediyor.
3. Corona virüsü salgını aslında ne kadar
Şu ana dek corona virüsü ölüm oranının yüzde 3-4 civarında olduğu biliniyordu. Ancak gerçek vaka sayısını tespit etmeden ölüm oranı hakkında da kesin bir yüzde verilmesi mümkün değil. Çünkü asemptomatik kişilerin sayısının çok olması halinde aslında ölüm oranı da daha düşük düzeylere gerileyebilir.
4. Corona virüsü nasıl ortaya çıktı?
Bilindiği üzere corona virüsü geçtiğimiz aralık ayında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıktı. Şehirdeki vakaların bir canlı hayvan pazarında kümelendiği tespit edildi. Virüsün ortaya çıkışı ile ilgili pek çok iddia ortaya atıldı. Yarasa çorbası, yılan ve pangolin bunlardan bazılarıydı. Yeni tip corona virüsünün yarasalarda bulunan virüslerle benzerlik taşıdığı biliniyor. Ancak virüsün yarasadan henüz bilinmeyen bir ya da daha fazla hayvan türüne geçtiği ve buradan da insanlara sıçradığı düşünülüyor. Bu yayılma zincirindeki eksik parça henüz tamamlanmış değil ve bu zincir ileride başka virüsün yayılmasında da rol oynayabilir.
5. Corona virüsünün mevsimsel etkileri neler?
Corona virüsünün yaz aylarında etkisini yitireceğine dair pek çok söylenti yayıldı. Dünya Sağlık Örgütü ise bu bilginin yanlış olduğunu söylüyor. Ancak virüsün mevsimsel etkileri henüz net değil. Yaz aylarında daha mı çok yayılacak yoksa etkisini kaybedecek mi bilinmiyor. İngiliz hükümetinin bilim danışmanları, virüsün yayılımında mevsimlerin etkisinin olup olmadığının netleşmediğini belirtti. Havaların ısınması yayılımı yavaşlatacak bir etki yapacak olsa bile bunun nezle ve gribe kıyasla daha az olması bekleniyor. Tabii yaz aylarında bir yavaşlama olursa da kış aylarında vakaların yeniden artması söz konusu olabilir
6. Çocuklar virüsü yayıyor mu?
Virüsün yayılmasında çocukların rolü bilinmiyor. Çocukların da corona virüsüne yakalanabileceği biliniyor. Hatta geçtiğimiz günlerde 16 yaşında bir genç kız hayatını kaybetti. İran’da ise 8 yaşında bir çocuğun hayatını kaybettiğine dair haberler çıktı. Çocukların büyük bir bölümünün hastalığı hafif atlattığı biliniyor. Diğer yaş gruplarına kıyasla en düşük ölüm oranına sahip grup çocuklar. Çocuklar çok fazla insanla sosyalleştiği içinse süper yayıcı olabiliyorlar. Ancak çocukların virüsün yayılımında nasıl veya ne kadar büyük bir rol oynadığı bilinmiyor.
7. İyileşenler virüsü yeniden kapabilir mi?
Şüphesiz en çok merak edilen sorulardan birisi, hastalığı atlatan ve iyileşen kişilerin virüse karşı bir bağışıklık geliştirip geliştirmedikleri. Bu bağışıklık geliştiriliyorsa da ne kadar sürüyor? Bu konuda pek çok spekülasyon olmasına rağmen çok az kesin bilgi bulunuyor. Corona virüsü salgını ortaya çıkmasının üzerinden çok az zaman geçti. O nedenle bu konudaki veriler şu an için yetersiz. İnsanların ne düzeyde bağışıklık kazandığı, bu virüsün uzun vadeli seyrinin anlaşılması için de kritik önem taşıyor.
8. Neden bazı kişiler hastalığı çok daha ağır geçiriyor?
Bilindiği üzere corona virüsünün daha çok yaşlıları, bağışıklık sistemi zayıf olan ve kronik rahatsızlığı olan kişileri etkilediği biliniyordu. Ancak geçtiğimiz haftalarda kronik hastalığı olmayan gençlerde de ölüm yaşandı. Dünya Sağlık Örgütü başkanı ise gençlerin de dikkatli olması gerektiği yönünde uyarılar yaptı. Öte yandan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da geçtiğimiz günlerde hastalığın kişide daha önce görülmemiş hastalıkları tetikleyebileceğinin altını çizdi.
Virüsü taşıyanların yaklaşık yüzde 20’si ciddi sorunlar yaşıyor. Bunu nedeni ise bilinmiyor. Bağışıklık sistemi ve kronik hastalıkların bunda rol oynadığı düşünülüyor. Hastalığın kimlerde daha ağır sonuçlar yarattığının bilinmesi ise önlemlerin alınması açısından son derece önemli
9. Virüs mutasyona uğrayıp daha ağır kayıplara neden olabilir mi?
Virüsler genellikle mutasyona uğrarlar. Aslında buna gribe neden olan infulenza virüsünde oldukça sık rastladık. Ancak virüslerin genetik kodlarında meydana gelen değişimlerin büyük bir bölümü önemli bir fark yaratmaz. Genel kanı ise virüslerin mutasyona uğradıklarında daha az ölümcül hale geldiği yönünde. Ancak bu da kesin bir bilgi değil. Virüsün mutasyona uğraması halinde yeniden bir salgın dalgası oluşmasından endişe ediliyor.
Öte yandan geçtiğimiz günlerde İzlanda’da bir hastada iki tip corona virüsüne rastlandığı ve virüsün mutasyona uğradığı söylenmişti.
Alıntı
