Bu gerçekler önde gelen sağlık kuruluşlarından gelmektedir. Bunlar COVID-19 ile ilgili yaygın, yanlış söylentileri düzeltmektedir.
Aşılar, halka sunulmadan önce güvenlik açısından çok detaylı testlere tabi tutulur
Aşılar bir ülkede uygulanmaya başlamadan önce kapsamlı denemelerden geçer. Uzman doktorlar ve bilim insanları, bir aşıyı halka sunmaya karar verirken sıkı uluslararası standartlara uyar. Tüm ilaçlar gibi aşılar da genellikle önemsiz ve geçici yan etkilere neden olabilir. Ciddi yan etkiler son derece nadirdir. Kişinin bir hastalıktan ciddi zarar görme olasılığı, aşısından ciddi zarar görme olasılığından çok daha fazladır.
Gençler de COVID-19'a yakalanabilir
COVID-19 her yaştan insana bulaşabilir. Kaç yaşında olursa olsun herkes maske takmak, diğer kişilerle arasında güvenli bir mesafe bırakmak ve mümkün olan en kısa sürede aşı olmak gibi önleme tedbirlerini uygulamalıdır.
COVID-19'dan ciddi zarar görme olasılığınız, aşılardan zarar görme olasılığınızdan çok daha yüksektir
Aşıların güvenli ve etkili olduğu kanıtlanmıştır. Seni ve sevdiklerini ağır hastalıktan, hatta ölümden korumaya yardımcı olurlar. Aşılar olmasaydı çok daha fazla vaka ve ölüm olurdu.
Kendini ve Başkalarını Koru
Bu genel önleme ipuçlarını uygulayarak koronavirüsün (COVID-19) yayılmasını durdurmaya yardımcı ol.
Daha Fazla Bilgi Al
COVID-19 aşıları, mümkün olan en yüksek güvenlik standartlarına uyularak hızlı bir şekilde geliştirildi
Hükümetler ve şirketler, COVID-19 aşıları geliştirmek için kaynaklarını paylaştılar. Araştırmacılar ve aşı geliştiriciler, sıkı güvenlik ve klinik standartlarına bağlı kalarak aynı anda farklı fazlar üzerinde çalıştılar. COVID-19'a neden olana benzer virüsler üzerinde yıllarca süren araştırmalar da süreci hızlandırmaya yardımcı oldu. Tüm bunlar, çalışmaların titiz bir şekilde yürütülmesini ve aşıların güvenli olduğundan emin olunmasını sağlarken daha hızlı aşı geliştirmeyi mümkün kıldı.
COVID-19 aşıları sana COVID-19 bulaştıramaz
Hiçbir aşıdan COVID-19 kapamazsın. Genel halka uygulanan aşıların hiçbiri COVID-19'a neden olan canlı virüsü içermemektedir. Kol ağrısı veya hafif ateş gibi küçük yan etkilere neden olabilirler. Bu, aşının gerektiği gibi çalıştığının bir işaretidir.
Aşıların yan etkileri genellikle hafiftir
Aşılar vücudu belirli hastalıklardan korumaya yardımcı olur. Her ilaç gibi aşıların da vücudun alışma süresi boyunca kol ağrısı veya hafif ateş gibi önemsiz, kısa süreli yan etkileri olabilir. Daha ciddi yan etkiler mümkün olsa da son derece nadirdir. Bir kişinin bir hastalıktan ciddi zarar görme olasılığı, aşısından ciddi zarar görme olasılığından çok daha fazladır.
COVID-19'a karşı koruyan tek aşı, COVID-19 aşısıdır
Şu anda COVID-19 için özel olarak geliştirilmiş aşıların dışında başka herhangi bir aşının COVID-19 virüsüne karşı koruma sağlayacağına dair bir kanıt bulunmamaktadır.
Aşı denemelerine farklı özelliklere sahip pek çok gönüllü katılmaktadır
COVID-19 klinik denemelerinde insanlar aşıyı kendilerine yaptırmak ve test etmek için gönüllü oldu. Bilim insanları bu gönüllüleri farklı coğrafi bölgelerden, ırksal ve etnik kökenlerden, cinsiyetlerden ve yaşlardan olacak şekilde seçti. Bu denemeler, altta yatan tıbbi rahatsızlıkları nedeniyle bu hastalık için daha yüksek bir risk kategorisinde olan kişileri de içeriyordu. Bu, aşının herkes için güvenli ve etkili olmasını sağlamaya yardımcı oldu.
COVID-19 aşısı denemeleri güvenlik standartlarına ve ahlaki standartlara uymaktadır
Herhangi bir aşı gibi COVID-19 aşıları da aşının etkililiğinin test edilmesi ve yaygın yan etkilerinin veya güvenlik endişelerinin tespit edilmesi için standart geliştirme protokolüne uymalıdır. On binlerce gönüllünün katıldığı birden fazla test aşaması buna dahildir.
Evde COVID-19 aşısı geliştiremezsin
Aşı geliştirme, evde yapılamayan karmaşık, teknik bir süreçtir. Kapsamlı laboratuvar testlerini ve ardından binlerce gönüllünün katıldığı klinik denemeleri içerir. Aşılar, bir ülkede uzman doktorlar ve bilim insanları tarafından onaylanmalıdır.
Doğru bir şekilde takıldığında, tıbbi maskeler çok az oksijen veya çok fazla karbondioksit solumana neden olmaz
Cerrahi maskeler olarak da bilinen tıbbi maskeler, başa ipler veya lastiklerle bağlanan düz veya pileli maskelerdir. Cerrahi maskeleri uzun süre takmak rahatsız edici olabilir, ancak çok az oksijen veya çok fazla karbondioksit solumana neden olmaz.
Alkol içmek COVID-19'u önlemez veya tedavi etmez
Alkol içmek seni COVID-19'a karşı korumaz. Çok fazla alkol tüketmek diğer sağlık sorunları riskini artırabilir.
Çamaşır suyu veya dezenfektan tüketmek tehlikelidir ve COVID-19'u önlemez
Çamaşır suyu ve diğer dezenfektanlar zehirlidir. Hiçbir koşulda bunları vücudunuza püskürtmeyin, içmeyin veya vücudunuzun herhangi bir yerinde kullanmayın. Bunlar sadece yüzeyleri dezenfekte etmek için dikkatli bir şekilde kullanılmalıdır.
Metanol veya etanol içmek tehlikelidir ve COVID-19'u önlemez veya tedavi etmez
Metanol ve etanol zehirleyicidir. Bunları içmek vücuttaki COVID-19 virüsünü öldürmez. Engellilik veya ölüme neden olabilir. Metanol ve etanol bazen yüzeyleri dikkatlice dezenfekte etmek için kullanılabilecek temizlik ürünlerinde kullanılır.
Nefesini tutmak COVID-19 için bir test yöntemi değildir
10 saniye veya daha uzun bir süre boyunca öksürmeden ya da rahatsızlık hissetmeden nefesini tutabilmek, COVID-19 veya başka bir akciğer hastalığının olmadığı anlamına gelmez. COVID-19 virüsünü taşıyıp taşımadığını öğrenmenin en iyi yolu laboratuvar testi yaptırmaktır.
Sarımsak yemek COVID-19'u önlemez veya tedavi etmez
Sarımsak bazı mikropları öldürebilen sağlıklı bir yiyecektir ancak insanları COVID-19'dan koruduğuna dair kanıt yoktur. COVID-19'dan kendini korumanın en iyi yolu, maske takmak, başkalarıyla aranda güvenli bir mesafe bırakmak ve mümkün olan en kısa sürede aşı olmaktır.
Sıcaklık ve nem COVID-19'un yayılmasını durdurmaz
Hava ne kadar güneşli veya sıcak olursa olsun, COVID-19'a yakalanabilirsin. Havanın sıcak olduğu ülkeler de COVID-19 vakaları olduğunu bildirmiştir. COVID-19'dan kendini korumanın en iyi yolu, maske takmak, başkalarıyla aranda güvenli bir mesafe bırakmak ve mümkün olan en kısa sürede aşı olmaktır.
Acı biber yemek COVID-19'u önlemez veya tedavi etmez
Biberler lezzetli olabilir ama COVID-19'u önleyemez veya tedavi edemez. COVID-19'dan kendini korumanın en iyi yolu, maske takmak, başkalarıyla aranda güvenli bir mesafe bırakmak ve mümkün olan en kısa sürede aşı olmaktır.
Antibiyotikler COVID-19'u tedavi etmez veya önlemez
Antibiyotikler virüslere değil sadece bakterilere karşı etkilidir. COVID-19'a bir virüs neden olmaktadır. COVID-19'a yakalanmış hastalar, aynı zamanda oluşan bakteriyel enfeksiyonların tedavisi için antibiyotik alabilir.
Vitamin ve mineral takviyeleri COVID-19'u tedavi etmez
Çinko, D ve C vitamini ve diğer besin takviyeleri güçlü bir bağışıklık sistemi ve genel olarak sağlıklı olmak için önemli olsalar da COVID-19'u tedavi etmez.
Sıcak banyolar COVID-19'u önlemez
Duşun veya banyon ne kadar sıcak olursa olsun, normal vücut sıcaklığın yaklaşık olarak aynı kalır. Aşırı sıcak suyla banyo yapmak yanıklara neden olabilir. COVID-19'dan korunmanın en iyi yolu maske takmak, diğer insanlarla aranda güvenli bir mesafeyi korumak ve yapabildiğin en kısa sürede aşı olmaktır.
Soğuk hava ve kar COVID-19'u önlemez
Soğuk hava COVID-19'u tedavi etmez, iyileştirmez veya yayılmasını önlemez. COVID-19'dan kendini korumanın en iyi yolu, maske takmak, başkalarıyla aranda güvenli bir mesafe bırakmak ve mümkün olan en kısa sürede aşı olmaktır.
El kurutucuları COVID-19'u önlemez
El kurutucuları COVID-19 virüsünü öldüremez. COVID-19'dan korunmak için ellerini sık sık alkol bazlı bir dezenfektan veya sabun ve suyla temizle. Ardından kağıt havlu veya sıcak hava kurutucusuyla iyice kurula.
Burnunu düzenli olarak tuzlu suyla yıkamak COVID-19'u önlemez
Düzenli olarak tuzlu suyla burun yıkamanın insanları COVID-19 veya diğer solunum yolu enfeksiyonlarından koruduğunu gösteren hiçbir kanıt yoktur. Soğuk algınlığını daha hızlı atlatmanıza yardımcı olabileceğine dair sınırlı kanıtlar vardır.
COVID-19'u önlemek veya tedavi etmek için ultraviyole lambaları kullanılmamalıdır
Cildi veya elleri dezenfekte etmek için UV lambaları kullanılmamalıdır. Bunlar cildini tahriş edebilir ve gözlerine zarar verebilir. Ellerini alkol bazlı bir dezenfektan veya sabun ve suyla temizlemek, COVID-19 virüsünden arındırmanın en etkili yoludur.
Sivrisinek ısırıkları COVID-19'u yaymaz
COVID-19'un sivrisinek ısırıklarından yayıldığını gösteren hiçbir kanıt yoktur. COVID-19 esas olarak virüsün bulaştığı bir kişi öksürdüğünde, hapşırdığında veya konuştuğunda ortaya çıkan damlacıklarla yayılır. Ayrıca virüsün bulaştığı bir yüzeye dokunup ardından gözlerine, burnuna veya ağzına dokunduğunda da yayılabilir. Kendini korumak için ellerini sık sık temizle ve evde sık dokunulan yüzeyleri dezenfekte et.
Karasinekler COVID-19'u yaymaz
COVID-19'un karasineklerden yayıldığını gösteren hiçbir kanıt yoktur. COVID-19 esas olarak virüsün bulaştığı bir kişi öksürdüğünde, hapşırdığında veya konuştuğunda ortaya çıkan damlacıklarla yayılır. Ayrıca virüsün bulaştığı bir yüzeye dokunup ardından gözlerine, burnuna veya ağzına dokunduğunda da yayılabilir. Kendini korumak için ellerini sık sık temizle ve evde sık dokunulan yüzeyleri dezenfekte et.
5G mobil ağlar COVID-19'u yaymaz
COVID-19'a neden olan da dahil olmak üzere virüsler radyo dalgalarında veya mobil ağlarda seyahat edemez. COVID-19, 5G mobil ağları olmayan pek çok ülkede yayılıyor.
COVID-19'un ayakkabılardan bulaşması pek olası değildir
COVID-19'un ayakkabılardan yayılma olasılığı çok düşüktür. İlave bir güvenlik adımı olarak, özellikle bebeklerin veya küçük çocukların yerde oynadığı durumlarda ayakkabılarını evin girişinde bırakmayı dene. Böylece ayakkabı tabanındaki kir veya pislikle teması önleyebilirsin.
COVID-19 bakteri değil virüs kaynaklıdır
COVID-19'a neden olan virüs Coronaviridae adlı bir virüs ailesine aittir. Antibiyotikler virüslere karşı etkili değildir. COVID-19'a yakalanmış bazı kişilerde aynı zamanda bakteriyel enfeksiyon da oluşur. Bu durumda, bir sağlık uzmanı antibiyotik kullanmayı tavsiye edebilir.
COVID-19'a yakalanan çoğu insan iyileşiyor
COVID-19'a yakalanan çoğu insan hafif veya orta şiddette belirtiler gösterir ve tıbbi yardımla iyileşebilir. Öksürük, ateş veya nefes darlığı gibi belirtilerin varsa, tıbbi yardım al. Sağlık kurumuna veya hastaneye gitmeden önce bir doktora telefon et. Ateşin varsa ve sıtma veya dang hummasının görüldüğü bir bölgede yaşıyorsan, hemen bir doktoru ara.
Termal kameralar COVID-19'u değil ateşi tespit eder
Termal kameralar COVID-19'dan kaynaklanabilecek ateşi olan kişileri tespit edebilir. Ancak COVID-19'a yakalanan herkesin ateşi çıkmaz. Termal kameralar, virüsün bulaştığı ama henüz ateşi çıkmamış kişileri de tespit edemez. Bunun nedeni, COVID-19'a yakalanmış kişilerin ateşinin çıkmasının 2 ila 10 günü bulmasıdır.
Çalışmalar, hidroksiklorokinin COVID-19 tedavisinde yardımcı olmadığını gösteriyor
Hidroksiklorokin ve klorokin sıtma ve diğer hastalıkların tedavisi içindir. Ancak Dünya Sağlık Örgütü (WHO), ikisinin de COVID-19'u tedavi etmek için kullanılmasını tavsiye etmemektedir. Hidroksiklorokin ve klorokinin ölüm oranlarını veya hastanede kalış süresini düşürdüğü görülmemiştir. Hidroksiklorokin ve klorokin kalp ritmi sorunlarının, kan ve lenf bozukluklarının, böbrek ve karaciğer sorunlarının riskini artırabilir.
Kaynak: Dünya Sağlık Örgütü ve Aşı İttifakı GAVI
Aşılar, halka sunulmadan önce güvenlik açısından çok detaylı testlere tabi tutulur
Aşılar bir ülkede uygulanmaya başlamadan önce kapsamlı denemelerden geçer. Uzman doktorlar ve bilim insanları, bir aşıyı halka sunmaya karar verirken sıkı uluslararası standartlara uyar. Tüm ilaçlar gibi aşılar da genellikle önemsiz ve geçici yan etkilere neden olabilir. Ciddi yan etkiler son derece nadirdir. Kişinin bir hastalıktan ciddi zarar görme olasılığı, aşısından ciddi zarar görme olasılığından çok daha fazladır.
Gençler de COVID-19'a yakalanabilir
COVID-19 her yaştan insana bulaşabilir. Kaç yaşında olursa olsun herkes maske takmak, diğer kişilerle arasında güvenli bir mesafe bırakmak ve mümkün olan en kısa sürede aşı olmak gibi önleme tedbirlerini uygulamalıdır.
COVID-19'dan ciddi zarar görme olasılığınız, aşılardan zarar görme olasılığınızdan çok daha yüksektir
Aşıların güvenli ve etkili olduğu kanıtlanmıştır. Seni ve sevdiklerini ağır hastalıktan, hatta ölümden korumaya yardımcı olurlar. Aşılar olmasaydı çok daha fazla vaka ve ölüm olurdu.
Kendini ve Başkalarını Koru
Bu genel önleme ipuçlarını uygulayarak koronavirüsün (COVID-19) yayılmasını durdurmaya yardımcı ol.
Daha Fazla Bilgi Al
COVID-19 aşıları, mümkün olan en yüksek güvenlik standartlarına uyularak hızlı bir şekilde geliştirildi
Hükümetler ve şirketler, COVID-19 aşıları geliştirmek için kaynaklarını paylaştılar. Araştırmacılar ve aşı geliştiriciler, sıkı güvenlik ve klinik standartlarına bağlı kalarak aynı anda farklı fazlar üzerinde çalıştılar. COVID-19'a neden olana benzer virüsler üzerinde yıllarca süren araştırmalar da süreci hızlandırmaya yardımcı oldu. Tüm bunlar, çalışmaların titiz bir şekilde yürütülmesini ve aşıların güvenli olduğundan emin olunmasını sağlarken daha hızlı aşı geliştirmeyi mümkün kıldı.
COVID-19 aşıları sana COVID-19 bulaştıramaz
Hiçbir aşıdan COVID-19 kapamazsın. Genel halka uygulanan aşıların hiçbiri COVID-19'a neden olan canlı virüsü içermemektedir. Kol ağrısı veya hafif ateş gibi küçük yan etkilere neden olabilirler. Bu, aşının gerektiği gibi çalıştığının bir işaretidir.
Aşıların yan etkileri genellikle hafiftir
Aşılar vücudu belirli hastalıklardan korumaya yardımcı olur. Her ilaç gibi aşıların da vücudun alışma süresi boyunca kol ağrısı veya hafif ateş gibi önemsiz, kısa süreli yan etkileri olabilir. Daha ciddi yan etkiler mümkün olsa da son derece nadirdir. Bir kişinin bir hastalıktan ciddi zarar görme olasılığı, aşısından ciddi zarar görme olasılığından çok daha fazladır.
COVID-19'a karşı koruyan tek aşı, COVID-19 aşısıdır
Şu anda COVID-19 için özel olarak geliştirilmiş aşıların dışında başka herhangi bir aşının COVID-19 virüsüne karşı koruma sağlayacağına dair bir kanıt bulunmamaktadır.
Aşı denemelerine farklı özelliklere sahip pek çok gönüllü katılmaktadır
COVID-19 klinik denemelerinde insanlar aşıyı kendilerine yaptırmak ve test etmek için gönüllü oldu. Bilim insanları bu gönüllüleri farklı coğrafi bölgelerden, ırksal ve etnik kökenlerden, cinsiyetlerden ve yaşlardan olacak şekilde seçti. Bu denemeler, altta yatan tıbbi rahatsızlıkları nedeniyle bu hastalık için daha yüksek bir risk kategorisinde olan kişileri de içeriyordu. Bu, aşının herkes için güvenli ve etkili olmasını sağlamaya yardımcı oldu.
COVID-19 aşısı denemeleri güvenlik standartlarına ve ahlaki standartlara uymaktadır
Herhangi bir aşı gibi COVID-19 aşıları da aşının etkililiğinin test edilmesi ve yaygın yan etkilerinin veya güvenlik endişelerinin tespit edilmesi için standart geliştirme protokolüne uymalıdır. On binlerce gönüllünün katıldığı birden fazla test aşaması buna dahildir.
Evde COVID-19 aşısı geliştiremezsin
Aşı geliştirme, evde yapılamayan karmaşık, teknik bir süreçtir. Kapsamlı laboratuvar testlerini ve ardından binlerce gönüllünün katıldığı klinik denemeleri içerir. Aşılar, bir ülkede uzman doktorlar ve bilim insanları tarafından onaylanmalıdır.
Doğru bir şekilde takıldığında, tıbbi maskeler çok az oksijen veya çok fazla karbondioksit solumana neden olmaz
Cerrahi maskeler olarak da bilinen tıbbi maskeler, başa ipler veya lastiklerle bağlanan düz veya pileli maskelerdir. Cerrahi maskeleri uzun süre takmak rahatsız edici olabilir, ancak çok az oksijen veya çok fazla karbondioksit solumana neden olmaz.
Alkol içmek COVID-19'u önlemez veya tedavi etmez
Alkol içmek seni COVID-19'a karşı korumaz. Çok fazla alkol tüketmek diğer sağlık sorunları riskini artırabilir.
Çamaşır suyu veya dezenfektan tüketmek tehlikelidir ve COVID-19'u önlemez
Çamaşır suyu ve diğer dezenfektanlar zehirlidir. Hiçbir koşulda bunları vücudunuza püskürtmeyin, içmeyin veya vücudunuzun herhangi bir yerinde kullanmayın. Bunlar sadece yüzeyleri dezenfekte etmek için dikkatli bir şekilde kullanılmalıdır.
Metanol veya etanol içmek tehlikelidir ve COVID-19'u önlemez veya tedavi etmez
Metanol ve etanol zehirleyicidir. Bunları içmek vücuttaki COVID-19 virüsünü öldürmez. Engellilik veya ölüme neden olabilir. Metanol ve etanol bazen yüzeyleri dikkatlice dezenfekte etmek için kullanılabilecek temizlik ürünlerinde kullanılır.
Nefesini tutmak COVID-19 için bir test yöntemi değildir
10 saniye veya daha uzun bir süre boyunca öksürmeden ya da rahatsızlık hissetmeden nefesini tutabilmek, COVID-19 veya başka bir akciğer hastalığının olmadığı anlamına gelmez. COVID-19 virüsünü taşıyıp taşımadığını öğrenmenin en iyi yolu laboratuvar testi yaptırmaktır.
Sarımsak yemek COVID-19'u önlemez veya tedavi etmez
Sarımsak bazı mikropları öldürebilen sağlıklı bir yiyecektir ancak insanları COVID-19'dan koruduğuna dair kanıt yoktur. COVID-19'dan kendini korumanın en iyi yolu, maske takmak, başkalarıyla aranda güvenli bir mesafe bırakmak ve mümkün olan en kısa sürede aşı olmaktır.
Sıcaklık ve nem COVID-19'un yayılmasını durdurmaz
Hava ne kadar güneşli veya sıcak olursa olsun, COVID-19'a yakalanabilirsin. Havanın sıcak olduğu ülkeler de COVID-19 vakaları olduğunu bildirmiştir. COVID-19'dan kendini korumanın en iyi yolu, maske takmak, başkalarıyla aranda güvenli bir mesafe bırakmak ve mümkün olan en kısa sürede aşı olmaktır.
Acı biber yemek COVID-19'u önlemez veya tedavi etmez
Biberler lezzetli olabilir ama COVID-19'u önleyemez veya tedavi edemez. COVID-19'dan kendini korumanın en iyi yolu, maske takmak, başkalarıyla aranda güvenli bir mesafe bırakmak ve mümkün olan en kısa sürede aşı olmaktır.
Antibiyotikler COVID-19'u tedavi etmez veya önlemez
Antibiyotikler virüslere değil sadece bakterilere karşı etkilidir. COVID-19'a bir virüs neden olmaktadır. COVID-19'a yakalanmış hastalar, aynı zamanda oluşan bakteriyel enfeksiyonların tedavisi için antibiyotik alabilir.
Vitamin ve mineral takviyeleri COVID-19'u tedavi etmez
Çinko, D ve C vitamini ve diğer besin takviyeleri güçlü bir bağışıklık sistemi ve genel olarak sağlıklı olmak için önemli olsalar da COVID-19'u tedavi etmez.
Sıcak banyolar COVID-19'u önlemez
Duşun veya banyon ne kadar sıcak olursa olsun, normal vücut sıcaklığın yaklaşık olarak aynı kalır. Aşırı sıcak suyla banyo yapmak yanıklara neden olabilir. COVID-19'dan korunmanın en iyi yolu maske takmak, diğer insanlarla aranda güvenli bir mesafeyi korumak ve yapabildiğin en kısa sürede aşı olmaktır.
Soğuk hava ve kar COVID-19'u önlemez
Soğuk hava COVID-19'u tedavi etmez, iyileştirmez veya yayılmasını önlemez. COVID-19'dan kendini korumanın en iyi yolu, maske takmak, başkalarıyla aranda güvenli bir mesafe bırakmak ve mümkün olan en kısa sürede aşı olmaktır.
El kurutucuları COVID-19'u önlemez
El kurutucuları COVID-19 virüsünü öldüremez. COVID-19'dan korunmak için ellerini sık sık alkol bazlı bir dezenfektan veya sabun ve suyla temizle. Ardından kağıt havlu veya sıcak hava kurutucusuyla iyice kurula.
Burnunu düzenli olarak tuzlu suyla yıkamak COVID-19'u önlemez
Düzenli olarak tuzlu suyla burun yıkamanın insanları COVID-19 veya diğer solunum yolu enfeksiyonlarından koruduğunu gösteren hiçbir kanıt yoktur. Soğuk algınlığını daha hızlı atlatmanıza yardımcı olabileceğine dair sınırlı kanıtlar vardır.
COVID-19'u önlemek veya tedavi etmek için ultraviyole lambaları kullanılmamalıdır
Cildi veya elleri dezenfekte etmek için UV lambaları kullanılmamalıdır. Bunlar cildini tahriş edebilir ve gözlerine zarar verebilir. Ellerini alkol bazlı bir dezenfektan veya sabun ve suyla temizlemek, COVID-19 virüsünden arındırmanın en etkili yoludur.
Sivrisinek ısırıkları COVID-19'u yaymaz
COVID-19'un sivrisinek ısırıklarından yayıldığını gösteren hiçbir kanıt yoktur. COVID-19 esas olarak virüsün bulaştığı bir kişi öksürdüğünde, hapşırdığında veya konuştuğunda ortaya çıkan damlacıklarla yayılır. Ayrıca virüsün bulaştığı bir yüzeye dokunup ardından gözlerine, burnuna veya ağzına dokunduğunda da yayılabilir. Kendini korumak için ellerini sık sık temizle ve evde sık dokunulan yüzeyleri dezenfekte et.
Karasinekler COVID-19'u yaymaz
COVID-19'un karasineklerden yayıldığını gösteren hiçbir kanıt yoktur. COVID-19 esas olarak virüsün bulaştığı bir kişi öksürdüğünde, hapşırdığında veya konuştuğunda ortaya çıkan damlacıklarla yayılır. Ayrıca virüsün bulaştığı bir yüzeye dokunup ardından gözlerine, burnuna veya ağzına dokunduğunda da yayılabilir. Kendini korumak için ellerini sık sık temizle ve evde sık dokunulan yüzeyleri dezenfekte et.
5G mobil ağlar COVID-19'u yaymaz
COVID-19'a neden olan da dahil olmak üzere virüsler radyo dalgalarında veya mobil ağlarda seyahat edemez. COVID-19, 5G mobil ağları olmayan pek çok ülkede yayılıyor.
COVID-19'un ayakkabılardan bulaşması pek olası değildir
COVID-19'un ayakkabılardan yayılma olasılığı çok düşüktür. İlave bir güvenlik adımı olarak, özellikle bebeklerin veya küçük çocukların yerde oynadığı durumlarda ayakkabılarını evin girişinde bırakmayı dene. Böylece ayakkabı tabanındaki kir veya pislikle teması önleyebilirsin.
COVID-19 bakteri değil virüs kaynaklıdır
COVID-19'a neden olan virüs Coronaviridae adlı bir virüs ailesine aittir. Antibiyotikler virüslere karşı etkili değildir. COVID-19'a yakalanmış bazı kişilerde aynı zamanda bakteriyel enfeksiyon da oluşur. Bu durumda, bir sağlık uzmanı antibiyotik kullanmayı tavsiye edebilir.
COVID-19'a yakalanan çoğu insan iyileşiyor
COVID-19'a yakalanan çoğu insan hafif veya orta şiddette belirtiler gösterir ve tıbbi yardımla iyileşebilir. Öksürük, ateş veya nefes darlığı gibi belirtilerin varsa, tıbbi yardım al. Sağlık kurumuna veya hastaneye gitmeden önce bir doktora telefon et. Ateşin varsa ve sıtma veya dang hummasının görüldüğü bir bölgede yaşıyorsan, hemen bir doktoru ara.
Termal kameralar COVID-19'u değil ateşi tespit eder
Termal kameralar COVID-19'dan kaynaklanabilecek ateşi olan kişileri tespit edebilir. Ancak COVID-19'a yakalanan herkesin ateşi çıkmaz. Termal kameralar, virüsün bulaştığı ama henüz ateşi çıkmamış kişileri de tespit edemez. Bunun nedeni, COVID-19'a yakalanmış kişilerin ateşinin çıkmasının 2 ila 10 günü bulmasıdır.
Çalışmalar, hidroksiklorokinin COVID-19 tedavisinde yardımcı olmadığını gösteriyor
Hidroksiklorokin ve klorokin sıtma ve diğer hastalıkların tedavisi içindir. Ancak Dünya Sağlık Örgütü (WHO), ikisinin de COVID-19'u tedavi etmek için kullanılmasını tavsiye etmemektedir. Hidroksiklorokin ve klorokinin ölüm oranlarını veya hastanede kalış süresini düşürdüğü görülmemiştir. Hidroksiklorokin ve klorokin kalp ritmi sorunlarının, kan ve lenf bozukluklarının, böbrek ve karaciğer sorunlarının riskini artırabilir.
Kaynak: Dünya Sağlık Örgütü ve Aşı İttifakı GAVI
