Dalgıç - Balıkadam
Gemilerin, yüzer dok gibi motorsuz yük taşıtlarının ve liman gibi yapıların su altında kalan kısımlarının yapım veya onarım çalışmalarını yapan, batıkların çıkartılması ve her türlü arama ve kurtarma faaliyetlerinde bulunan, sualtı fotoğrafçılığı ve video çekimi yapan kişidir.
Görevler
Su altındaki araziyi, gemi kanallarını ve dokları inceler, -boru, kablo, su altı rayları döşer veya döşenmesine yardım eder, -emme hortumlarını yerleştirir ve emme ve basma süzgeçlerini temizler, -su altı rayları veya gemilerin suya indirildiği kızaklar üzerindeki engelleri giderir, dengesi bozulmuş demir yollarının altına kamalar koyarak düzeltir, -yol, köprü, liman inşası sırasında su altı betonu döker, blok beton yerleştirir, su altı kaynağı yapar, direk, kolon vb. Şeyler keser, -suya yeni indirilmiş gemilerin omurgalarından kayma payandalarını ve kızaklarını söker, -karaya oturmuş veya yan yatmış gemilerin kurtarılmasına çalışır, -gemilerin veya dokların gevşemiş veya düşmüş perçinlerini takar, -batık canlı veya ölü varlıkların, eşya, yük ve kalıntılarını çıkarır, -her türlü arama ve kurtarma faaliyetlerinde bulunur, -su altı araştırmalarında fotoğraf veya video çekimi yapar.
Kullanılan alet ve malzemeler
Palet, maske, şnorkel, dalış elbisesi, ağırlık kemeri, regülatör, denge yeleği, tüp basınç göstergesi (manometre), derinlik göstergesi, zaman saati, bıçak, pusula, fener, patik ve eldiven, dalış bilgisayarı, kamera, fotoğraf makinesi, yapılacak işin türüne göre (kaynak, delme, kesme, çakma, beton dökme vb.) araç-gereç ve malzemeler.
Mesleğin gerektirdiği özellikler
Dalgıç olmak isteyenlerin, -dalmaya engel herhangi bir hastalığının olmaması, -bedence güçlü, dayanıklı, özellikle solunum sistemi sağlam, -ellerini, gözlerini ve ayaklarını eşgüdümle kullanabilen, -soğukkanlı, tedbirli, çabuk karar verebilen, -su altı dünyasına ilgi duyan kimseler olmaları gerekir.
Çalışma ortamı ve koşulları
Dalgıçlar, çalışmalarını su altında yürütür. Çalışırken boğulma veya vurgun yeme tehlikesi olabilir. Çalışma ortamı soğuk, nemli ve ıslaktır. Çalışırken amirleri, gemi personeli, meslektaşları, gemi acenteleri ile iletişim halindedir.
Çalışma alanları ve İş bulma olanakları
Hem kamu sektöründe hem de özel sektörde çalışma olanağı vardır. Kamu sektörü olarak ulaştırma bakanlığı liman İşletmeleri, devlet limanlar ve hava meydanları İşletmesi ve tersaneler örnek verilebilir. Özel sektörde ise gemi kurtarma şirketleri, liman, köprü yapan inşaat firmaları, su sporlarına aktivitelerinde yer veren turizm tesisleri başlıca çalışma alanlarıdır. Ülkemizin üç yanının denizlerle çevrili olması gelecekte hem deniz taşımacılığının hem de turizm sektörümüzün bugün bulunduğu konumdan daha ileriye gideceğini göstermektedir. Bu da dalgıçlar için yeni iş olanakları yaratacaktır. Büyük otel, tatil köyü vb. Tesislerin, etkinliklerini zenginleştirmek için dalgıç çalıştırmaya başlamaları, bu alanda insan yetiştirmek üzere çeşitli kurs firmalarının açılmasına da neden olmuştur.
Meslek eğitiminin verildiği yerler
Meslek eğitimi, İstanbul üniversitesine bağlı teknik bilimler meslek yüksek okulunun su altı programında ve Türkiye su altı sporları federasyonunun açmış olduğu kurslarda verilmektedir. Ayrıca Türk silahlı kuvvetleri, kendi bünyesinde ihtiyaç duyduğu dalgıçları yetiştirmek amacıyla, deniz kuvvetleri komutanlığına bağlı İstanbul çubuklu kurtarma ve su altı komutanlığında bu mesleğin eğitimini vermektedir. Bunların dışında özel kurs firmaları da dalgıçlık eğitimi vermektedirler.
Meslek eğitimine giriş koşulları
Meslek liselerinin güverte, güverte avlama, yat kaptanlığı bölümlerinden mezun olanlar su altı ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları taktirde yerleştirilebilirler. Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar / olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa, ek yerleştirme ile açık olan programlara isteklerine ve öss puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir. Bunun için bu kişilerin ösym başkanlığınca yapılan öğrenci seçme sınavına (öss) girmeleri ve yeterli eşit ağırlıklı (ea) puan almaları gerekmektedir. Ayrıca, su altı programında öğrenim görebilmek için; -öğrenci seçme sınavında (öss) yeterli eşit ağırlıklı (ea) puanı almış olmak, -30 yaşını geçmemek, -dalışa engel herhangi bir sağlık problemi bulunmamak, -İstanbul üniversitesi tıp fakültesi deniz ve su altı hekimliği ana bilim dalından su altıcı olur raporu almak, -İyi derecede yüzme bilmek, -yapılacak özel yetenek ve mülakat sınavında başarılı olmak gerekir. Türkiye su altı sporları federasyonunun açtığı kurslara katılabilmek içinse dalışa engel bir hastalığının olmadığını ispat eden, tam teşekküllü bir hastaneden alınacak sağlam raporu gerekir.
Eğitimin süresi ve İçeriği
İstanbul üniversitesi teknik bilimler myonun su altı programının eğitim süresi 2 yıldır. Bu programda fizik, kimya, biyoloji gibi temel bilim alanı ile ilgili dersler yanında, oşinografi, scuba dalgıçlığı, su altı arkeolojisi, su altı arama yöntemleri, dalış sağlığı ve fizik kondisyon eğitimi, su altı tehlikeleri, gemi kurtarma dalgıçlığı gibi dersler verilir. Türkiye su altı sporları federasyonunun açtığı kursların süresi ise her birey ve sertifika düzeyi için bireyin başarısı ve eğitmenin kişiyi yeterli bulmasına bağlıdır. Federasyonca verilen eğitim sırasıyla, bir yıldız balık adamlık, İki yıldız balık adamlık ve üç yıldız balık adamlık düzeylerinden oluşur. Bir yıldız balık adam eğitim programında, dalış malzemesine giriş, temel İşaretler, basınç hacim İlişkileri, scuba kullanımı ve prensipleri, temel fizyoloji, malzeme bakımı, kendini kurtarma- başkasını kurtarma, dalış bölgesi seçimi gibi dersler, İki yıldız balık adam eğitim programında, dalış hastalıkları, İlk yardım ve kurtarma, hava hesapları, azot emilimi, derin dalış, dalış organizasyonu, gibi dersler, üç yıldız balık adam eğitim programında ise küçük bot hakimiyeti, su altı navigasyonu, arama kurtarma, kompresör kullanma, kazaya müdahale, grup dalış organizasyonu gibi dersler öğretilir.
Meslekte İlerleme
Kişi, üç yıldız balık adamlık düzeyinden sonra sırasıyla -bir yıldız eğitmen, -İki yıldız eğitmen ve -üç yıldız eğitmen unvanlarını alarak meslekte ilerleyebilir. Ayrıca, su altı ön lisans programını başarı ile bitirenler ösym tarafından yapılan dikey geçiş sınavında başarılı oldukları taktirde, balıkçılık teknolojisi mühendisliği alanında dört yıllık lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
Burs, kredi ve ücret durumu
İstanbul üniversitesi teknik bilimler myonun su altı programında okuyan öğrenciler kredi ve yurtlar kurumu genel müdürlüğünün sağladığı kredi imkanlarından yararlanabilirler. Bu eğitimi türkiye sualtı sporları federasyonunun açtığı kurslardan alanlarda ise eğitim süresince bir kazanç söz konusu değildir. Kişi, dalgıç unvanı aldıktan sonra ise çalıştığı yere göre farklı miktarlarda ücret alır. Örneğin kamu kesiminde çalışanlar asgari ücretin 7 katı, özel sektörde ise anlaşmalara bağlı olmakla birlikte aylık olarak asgari ücretin 15-20 katı ücret almaktadırlar. Dalgıçlar bazen, günlük 250-300 dolar civarında gelir elde edebilecekleri kısa süreli çalışmalarda da bulunabilmektedirler.