Damak ağzınızın çatısıdır. Ağzınızı burnunuzun boşluklarından ayırır. Damak gelişimi, gelişimin altıncı haftasında rahimde başlar ve erken çocukluk döneminde gelişmeye devam eder.
Dar bir damak, ortalamadan daha dar olan iki standart sapmadır. Ortalamanın altında iki standart sapma, damağınızın insanların yüzde 98’inin damaklarından daha dar olduğu anlamına gelir.
Doğumda mevcut olan yapısal ağız anormallikleri ve agresif parmak emme gibi alışkanlıklar damağın uygunsuz gelişimine katkıda bulunabilir. Çocuklukta tedavi edilmezse, dar bir damak bir genç veya yetişkin olarak tedavi edilmesi daha zor hale gelir.
Dar damak, sizi obstrüktif uyku apnesi, gömülü dişler ve konuşma sorunları gibi durumlar geliştirme riskine sokar. Damak genişleticilerle tedavi veya cerrahi müdahale bu semptomları hafifletebilir.
Bu yazımızda dar damak, belirtilerini inceliyoruz.
burun nefesi
emzirirken kilitleme
uyuyor
gece nefes almak
burun sıvılarının temizlenmesi
kalabalık dişler
çapraz ısırmalar
etkilenmiş dişler
kötü ağız sağlığı riskinin artması
Çocuğunuz ayrıca, özellikle dilin damağa temasını içeren seslerde konuşma farklılıkları geliştirebilir.
Yüksek, dar bir damak bir dil bağına nasıl bağlanabilir?
Dil bağı, dilinizin altını ağzınıza bağlayan doku bandı olan aşırı kısa bir frenulumla doğduğunuz zamandır. 2017 yılında yapılan bir araştırma incelemesi, yeni doğan çocukların yaklaşık yüzde 4 ila 16’sının dil bağıyla doğduğunu ve bu durumun erkeklerde daha yaygın olduğunu gösterdi.
Dil bağları, dilinizin hareketini kısıtlar ve potansiyel olarak ağzınızın düzgün gelişimini bozabilir.
Normalde diliniz, damağınızın çocukluk boyunca doğal olarak genişlemesine yardımcı olan ağzınızın çatısına hafif bir baskı uygular. Dil bağı olan bir kişide dil, ağzının çatısına değmeyebilir. Küçük bir 2014 araştırması, dil ve damak arasındaki temas eksikliğinin kemik oluşumunu ve dişlerin pozisyonunu bozabileceğini gösterdi.
Bebeklerde dil bağı tedavisi, yetişkinlikte ağzın uygun olmayan şekilde gelişmesini önlemeye yardımcı olabilir. En yaygın tedavi, frenotomi adı verilen nispeten basit bir prosedürdür.
Bir dizi genetik durum da uygunsuz damak gelişimine yol açabilir. Ramon sendromu, pyknodysostosis ve Marfan sendromu, birçok potansiyel genetik nedenden üçüdür.
Çoğu zaman, çocuklar 2 ila 4 yaşları arasında parmak emmeyi bırakırlar. Bu yaşa kadar parmaklarını emmeyi bırakmayan çocuklar, uygunsuz ağız gelişimi riski altında olabilir.
kalabalık dişler
çapraz ısırmalar
etkilenmiş dişler
Ayrıca burun boşluğunun tıkanması nedeniyle solunum sorunlarına neden olabilir. Bazı insanlar için bu tıkanıklık ağızdan nefes alma alışkanlığına yol açabilir. Tıkayıcı uyku apnesi, daralmış hava yolları nedeniyle damağı dar olan kişilerde de yaygındır.
Bazı insanlar, konuşurken dilin damağa temas etme şeklindeki değişikliklerden dolayı konuşma farklılıkları yaşayabilir.
Çenenizi genişletmekle birlikte, dişlerinizin yanlış hizalanmasını düzeltmek için kullanılabilirler. Bazı damak genişletici türleri ağzınıza takılır, bazıları ise çıkarılabilir.
Cerrahi, üst çenenizin kemiğinde bir kesim yapmayı ve bir genişletme cihazı ile yeniden konumlandırmayı içerir. Haftalar veya aylarca iyileşme sürecinden sonra kemik kaynaşır. Dişlerinizin ön kısmında ortodonti ile düzeltilebilecek bir boşluk olacaktır.
Maksiller genişleme için distraksiyon osteogenezisi (DOME)
DOME, yüksek kemerli, dar damağın neden olduğu obstrüktif uyku apnesinin semptomlarına yardımcı olmak için Stanford Üniversitesi’nde geliştirilen özel bir çene genişletme prosedürüdür. Küçük bir 2017 çalışması, daha önce dar bir damak tedavisi için geliştirilmiş cerrahi tekniklerin öncelikle diş sorunlarını gidermeye odaklandığını gösterdi.
Küçük bir 2019 çalışması, DOME’nin uyku apnesi semptomlarını azaltmada etkili olduğunu ve nazal solunumun öznel ölçümlerini iyileştirdiğini buldu.
Son olarak,
Dar bir damak genellikle çapraşıklık veya gömülü dişler gibi diş sorunlarına yol açar. Ayrıca konuşma sorunlarına ve nefes almada güçlüklere yol açabilir. Genetik, anormal ağız gelişimi, dil bağı olması ve çocukken agresif parmak emme, dar damak gelişiminde rol oynayabilir.
Bebeklerde ve küçük çocuklarda, ağız gelişimi durmadan önce dar damak tedavisi en kolay olanıdır. Yetişkinlerde dar damak genellikle ameliyatla tedavi edilir.
Dar bir damak, ortalamadan daha dar olan iki standart sapmadır. Ortalamanın altında iki standart sapma, damağınızın insanların yüzde 98’inin damaklarından daha dar olduğu anlamına gelir.
Doğumda mevcut olan yapısal ağız anormallikleri ve agresif parmak emme gibi alışkanlıklar damağın uygunsuz gelişimine katkıda bulunabilir. Çocuklukta tedavi edilmezse, dar bir damak bir genç veya yetişkin olarak tedavi edilmesi daha zor hale gelir.
Dar damak, sizi obstrüktif uyku apnesi, gömülü dişler ve konuşma sorunları gibi durumlar geliştirme riskine sokar. Damak genişleticilerle tedavi veya cerrahi müdahale bu semptomları hafifletebilir.
Bu yazımızda dar damak, belirtilerini inceliyoruz.
Dar damak belirtileri
Dar bir damak, solunum sorunlarına ve dişlerin yanlış hizalanmasına neden olabilir. İşte semptomların farklı yaşam evrelerinde nasıl görünebileceğine bir bakış.Bebeklerde
Dar damaklı bebekler, biberondan emzirmek veya beslemekte zorluk çekebilir. Dar bir damaktan uygun olmayan emme, emzirme sırasında aşırı gaza neden olan hava kabarcıklarına neden olabilir. Bebeklerde diğer potansiyel semptomlar arasında zorluk bulunur:burun nefesi
emzirirken kilitleme
uyuyor
gece nefes almak
burun sıvılarının temizlenmesi
Çocuklarda
Dar damak, çocuklarda ağızdan nefes alma alışkanlığına veya obstrüktif uyku apnesine yol açan solunum sorunlarına neden olabilir. Ayrıca aşağıdaki gibi diş sorunlarına da yol açabilir:kalabalık dişler
çapraz ısırmalar
etkilenmiş dişler
kötü ağız sağlığı riskinin artması
Çocuğunuz ayrıca, özellikle dilin damağa temasını içeren seslerde konuşma farklılıkları geliştirebilir.
Yetişkinlerde
Yetişkinler, çocuklarla aynı semptomların çoğuna sahip olabilir. Ağız tamamen geliştikten sonra tedavi daha zor hale gelir ve genellikle ameliyat gerektirir.Yüksek, dar bir damak bir dil bağına nasıl bağlanabilir?
Dil bağı, dilinizin altını ağzınıza bağlayan doku bandı olan aşırı kısa bir frenulumla doğduğunuz zamandır. 2017 yılında yapılan bir araştırma incelemesi, yeni doğan çocukların yaklaşık yüzde 4 ila 16’sının dil bağıyla doğduğunu ve bu durumun erkeklerde daha yaygın olduğunu gösterdi.
Dil bağları, dilinizin hareketini kısıtlar ve potansiyel olarak ağzınızın düzgün gelişimini bozabilir.
Normalde diliniz, damağınızın çocukluk boyunca doğal olarak genişlemesine yardımcı olan ağzınızın çatısına hafif bir baskı uygular. Dil bağı olan bir kişide dil, ağzının çatısına değmeyebilir. Küçük bir 2014 araştırması, dil ve damak arasındaki temas eksikliğinin kemik oluşumunu ve dişlerin pozisyonunu bozabileceğini gösterdi.
Bebeklerde dil bağı tedavisi, yetişkinlikte ağzın uygun olmayan şekilde gelişmesini önlemeye yardımcı olabilir. En yaygın tedavi, frenotomi adı verilen nispeten basit bir prosedürdür.
Dar damağa ne sebep olabilir?
Dil bağının yanı sıra birkaç başka faktör de dar damak gelişimine katkıda bulunabilir.Fetus için genetik ve gelişimsel sorunlar
Farelerle yapılan 2016 tarihli bir araştırma, başı ve yüzü etkileyen anormalliklerin bir fetüs için yaklaşık 3 gelişimsel sorundan 1’ini oluşturduğunu ve çoğunluğun damak veya üst dudağı içerdiğini gösterdi. Rahim içinde damak gelişimini bozan herhangi bir durum damak daralmasına neden olabilir.Bir dizi genetik durum da uygunsuz damak gelişimine yol açabilir. Ramon sendromu, pyknodysostosis ve Marfan sendromu, birçok potansiyel genetik nedenden üçüdür.
Parmak emme ve emzik
Agresif parmak emme ve emzik kullanımı ağızda damak gelişimini ve diş dizilimini bozabilecek baskıya neden olur.Çoğu zaman, çocuklar 2 ila 4 yaşları arasında parmak emmeyi bırakırlar. Bu yaşa kadar parmaklarını emmeyi bırakmayan çocuklar, uygunsuz ağız gelişimi riski altında olabilir.
Yüz yaralanması
Damak hala gelişirken bir yüz yaralanması, uygun kemik büyümesini bozabilir. Araştırmalar, çocuklarda damak yaralanmalarının nispeten yaygın olduğunu söylüyor. Çoğu zaman, yaralanmalar özel tıbbi tedaviye ihtiyaç duymadan iyileşir.Dar damağa sahip olmanın olası yan etkileri
Dar damağa genellikle aşağıdaki gibi diş sorunları eşlik eder:kalabalık dişler
çapraz ısırmalar
etkilenmiş dişler
Ayrıca burun boşluğunun tıkanması nedeniyle solunum sorunlarına neden olabilir. Bazı insanlar için bu tıkanıklık ağızdan nefes alma alışkanlığına yol açabilir. Tıkayıcı uyku apnesi, daralmış hava yolları nedeniyle damağı dar olan kişilerde de yaygındır.
Bazı insanlar, konuşurken dilin damağa temas etme şeklindeki değişikliklerden dolayı konuşma farklılıkları yaşayabilir.
Dar damak nasıl tedavi edilir?
Genel olarak, yaşlandıkça dar bir damak tedavisi zorlaşır. Bebeklerde ve küçük çocuklarda damak genişletici adı verilen bir tür ortodontik cihaz ağzı yeniden şekillendirmek için yeterli olabilir. Yetişkinler genellikle ameliyat gerektirir.Frenotomi
Frenulumun cerrahi makasla kesildiği bir frenotomi, ağız gelişimi ile ilgili gelecekteki endişeleri önlemek için bebeklerde dil bağlarını tedavi etmek için kullanılabilir.Damak genişleticiler
Damak genişleticiler, damağınızı genişletmek için ağzınıza baskı uygulayan cihazlardır. Küçük bir 2017 araştırması, damak gelişimini tamamlamadan önce en yaygın olarak 15 yaşın altındaki çocuklarda ve gençlerde kullanıldığını gösterdi.Çenenizi genişletmekle birlikte, dişlerinizin yanlış hizalanmasını düzeltmek için kullanılabilirler. Bazı damak genişletici türleri ağzınıza takılır, bazıları ise çıkarılabilir.
Çene genişletme ameliyatı
Ağız gelişimi durduğunda, dar damağı düzeltmek daha zor hale gelir. Çene genişletme ameliyatı genellikle gençler ve yetişkinler için en iyi tedavi seçeneğidir.Cerrahi, üst çenenizin kemiğinde bir kesim yapmayı ve bir genişletme cihazı ile yeniden konumlandırmayı içerir. Haftalar veya aylarca iyileşme sürecinden sonra kemik kaynaşır. Dişlerinizin ön kısmında ortodonti ile düzeltilebilecek bir boşluk olacaktır.
Maksiller genişleme için distraksiyon osteogenezisi (DOME)
DOME, yüksek kemerli, dar damağın neden olduğu obstrüktif uyku apnesinin semptomlarına yardımcı olmak için Stanford Üniversitesi’nde geliştirilen özel bir çene genişletme prosedürüdür. Küçük bir 2017 çalışması, daha önce dar bir damak tedavisi için geliştirilmiş cerrahi tekniklerin öncelikle diş sorunlarını gidermeye odaklandığını gösterdi.
Küçük bir 2019 çalışması, DOME’nin uyku apnesi semptomlarını azaltmada etkili olduğunu ve nazal solunumun öznel ölçümlerini iyileştirdiğini buldu.
Son olarak,
Dar bir damak genellikle çapraşıklık veya gömülü dişler gibi diş sorunlarına yol açar. Ayrıca konuşma sorunlarına ve nefes almada güçlüklere yol açabilir. Genetik, anormal ağız gelişimi, dil bağı olması ve çocukken agresif parmak emme, dar damak gelişiminde rol oynayabilir.
Bebeklerde ve küçük çocuklarda, ağız gelişimi durmadan önce dar damak tedavisi en kolay olanıdır. Yetişkinlerde dar damak genellikle ameliyatla tedavi edilir.
