Damga vergisinin konusu, mükellefi ve nispeti
488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli tablolarda yer alan kâğıtlar damga vergisine tabidir.
Kanunun 1’nci maddesinde damga vergisine tabi olan kâğıtların tanımı yapılmıştır. Buna göre damga vergisine tabi kâğıtlar “ yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgelerdir”
Görülmektedir ki bir kâğıdın damga vergisine tabi olabilmesi için birinci olarak mutlaka imzalanması veya imza yerine geçecek biçimde işaret konulması gerekir. Elektronik ortamda hazırlanan kâğıtlar bakımından da elektronik imza atılması gerekmektedir.
İkinci olarak ise imzalanan kâğıtların bir hususun ispatlanmasında veya belli edilmesinde kullanılabilir mahiyette olması gerekir. Bu iki koşulu birlikte taşımayan kâğıdın damga vergisine tabi olması yasal olarak mümkün bulunmamaktadır.
Yabancı memleketlerde yada Türkiye’deki yabancı elçilik veya konsolosluklarda düzenlenen kâğıtların damga vergisine tabi olması için;
-Türkiye’de resmi dairelere ibraz edilmesi,
-Üzerine devir veya ciro işlemleri yürütülmesi,
-Herhangi bir suretle hükümlerinden yararlanılması,
Gerekmektedir. Bunlardan herhangi birinin vaki olmaması durumunda kâğıtların damga vergisine tabi olması da söz konusu olmayacaktır.
Damga vergisinin mükellefi kural olarak kâğıtları imzalayanlardır. Bir kâğıtta birden fazla imza bulunması damga vergisinin de birden fazla olmasını gerektirmez. Ancak maktu vergiye tabi olan makbuz ve ibra senetlerinde birden fazla imza bulunması durumunda damga vergisi imza adedine göre alınır. Nispi vergiye tabi olan makbuz ve ibra senetlerinde birden fazla imza bulunması durumunda ise, her imza sahibinin hissesi ayrıca belirtilmiş ise hisselere göre damga vergisi ödenir.
Birden fazla nüsha düzenlenen kâğıtlarda damga vergisi ayrı ayrı alınır.
Damga vergisi tablolarda belirtilen kâğıtların mahiyetine göre maktu ve nispi tutarlarda alınır. Ancak her bir kâğıt için hesaplanacak vergi tutarı 800.000 YTL yi aşamaz. (2007 yılı için 946.915,20 YTL). Bakanlar Kurulu yeniden değerleme oranının % 50 fazlasını geçmemek ve % 20 sinden az olmamak üzere yeni oranlar tespit etmeye yetkili bulunmaktadır.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli tablolarda yer alan kâğıtlar damga vergisine tabidir.
Kanunun 1’nci maddesinde damga vergisine tabi olan kâğıtların tanımı yapılmıştır. Buna göre damga vergisine tabi kâğıtlar “ yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgelerdir”
Görülmektedir ki bir kâğıdın damga vergisine tabi olabilmesi için birinci olarak mutlaka imzalanması veya imza yerine geçecek biçimde işaret konulması gerekir. Elektronik ortamda hazırlanan kâğıtlar bakımından da elektronik imza atılması gerekmektedir.
İkinci olarak ise imzalanan kâğıtların bir hususun ispatlanmasında veya belli edilmesinde kullanılabilir mahiyette olması gerekir. Bu iki koşulu birlikte taşımayan kâğıdın damga vergisine tabi olması yasal olarak mümkün bulunmamaktadır.
Yabancı memleketlerde yada Türkiye’deki yabancı elçilik veya konsolosluklarda düzenlenen kâğıtların damga vergisine tabi olması için;
-Türkiye’de resmi dairelere ibraz edilmesi,
-Üzerine devir veya ciro işlemleri yürütülmesi,
-Herhangi bir suretle hükümlerinden yararlanılması,
Gerekmektedir. Bunlardan herhangi birinin vaki olmaması durumunda kâğıtların damga vergisine tabi olması da söz konusu olmayacaktır.
Damga vergisinin mükellefi kural olarak kâğıtları imzalayanlardır. Bir kâğıtta birden fazla imza bulunması damga vergisinin de birden fazla olmasını gerektirmez. Ancak maktu vergiye tabi olan makbuz ve ibra senetlerinde birden fazla imza bulunması durumunda damga vergisi imza adedine göre alınır. Nispi vergiye tabi olan makbuz ve ibra senetlerinde birden fazla imza bulunması durumunda ise, her imza sahibinin hissesi ayrıca belirtilmiş ise hisselere göre damga vergisi ödenir.
Birden fazla nüsha düzenlenen kâğıtlarda damga vergisi ayrı ayrı alınır.
Damga vergisi tablolarda belirtilen kâğıtların mahiyetine göre maktu ve nispi tutarlarda alınır. Ancak her bir kâğıt için hesaplanacak vergi tutarı 800.000 YTL yi aşamaz. (2007 yılı için 946.915,20 YTL). Bakanlar Kurulu yeniden değerleme oranının % 50 fazlasını geçmemek ve % 20 sinden az olmamak üzere yeni oranlar tespit etmeye yetkili bulunmaktadır.
