Deniz Han Kimdir?
Deniz Han, Türk ve Altay mitolojisinde Deniz Kağanıdır. Tengiz (Dengiz, Teniz) Han olarak da söylenir. Moğollar ise Tengis Han şeklinde anarlar.
Oğuzun oğullarından biridir ve ongunu çakır (çağrı) kuşudur. Çakır, mavi gözlü, ''mavi-deniz'' ve ''beyaz-mavi-deniz'' türünden bir kuştur. Uygur sanatında Basaman isimli alp-tanrı, kuzey yönü, Merkür (su yıldızı), su unsuru ile alakalı görülür ve bu Alp-tanrının tuğu yırtıcı hayvan kuyruklarından oluşmuş olarak resmedilirdi. Elinde tuttuğu kargı ise üç dilimlidir.
Mitolojideki Yeri
Oğuz Kağan'ın ilk eşinden olan oğullarından biridir. Türk Devleti’nin denizlerdeki egemenliğini ve enginliğini simgeler. Ongunu Çakır kuşudur. Bu kuş maviye çalan rengi nedeniyle denizi çağrıştırır. Ayrıca destandaki gökten inen kurt mavi bir ışığın içindedir ve bu aynı zamanda göğün rengidir. Cengiz Han’ın adını bu söylenceden (veya bu anlayıştan) esinlenerek aldığı söylenir. Çünkü Cengiz gerçek ismi değildir, bir unvan olarak verilmiştir. Sonsuzluğu, kurduğu devletin genişliğini ve kendisinin büyüklüğünü simgeler. Türk mitolojisinde ezelde hiçbirşey yokken uçsuz bucaksız bir deniz vardır. Daluy/Taluy sözcükleri masallarda ve efsanelerde okyanus anlamında kullanılır.
Etimoloji
(Den/Teng) kökünden türemiştir. Kıtaların iç kesimlerinde bulunan ve okyanusların uzantısı olan su kitleleri. Yerkabuğunun çukur kısımlarını doldurur. Deniz sözcüğünün eski biçimi olan Tengiz ve Moğolcadaki Cengiz birbiriyle bağlantılı iki kavramdır. Cengiz, okyanus demektir. Mecazen enginlik ve bilgeliği de simgeler.
Deniz Han, Türk ve Altay mitolojisinde Deniz Kağanıdır. Tengiz (Dengiz, Teniz) Han olarak da söylenir. Moğollar ise Tengis Han şeklinde anarlar.
Oğuzun oğullarından biridir ve ongunu çakır (çağrı) kuşudur. Çakır, mavi gözlü, ''mavi-deniz'' ve ''beyaz-mavi-deniz'' türünden bir kuştur. Uygur sanatında Basaman isimli alp-tanrı, kuzey yönü, Merkür (su yıldızı), su unsuru ile alakalı görülür ve bu Alp-tanrının tuğu yırtıcı hayvan kuyruklarından oluşmuş olarak resmedilirdi. Elinde tuttuğu kargı ise üç dilimlidir.
Mitolojideki Yeri
Oğuz Kağan'ın ilk eşinden olan oğullarından biridir. Türk Devleti’nin denizlerdeki egemenliğini ve enginliğini simgeler. Ongunu Çakır kuşudur. Bu kuş maviye çalan rengi nedeniyle denizi çağrıştırır. Ayrıca destandaki gökten inen kurt mavi bir ışığın içindedir ve bu aynı zamanda göğün rengidir. Cengiz Han’ın adını bu söylenceden (veya bu anlayıştan) esinlenerek aldığı söylenir. Çünkü Cengiz gerçek ismi değildir, bir unvan olarak verilmiştir. Sonsuzluğu, kurduğu devletin genişliğini ve kendisinin büyüklüğünü simgeler. Türk mitolojisinde ezelde hiçbirşey yokken uçsuz bucaksız bir deniz vardır. Daluy/Taluy sözcükleri masallarda ve efsanelerde okyanus anlamında kullanılır.
Etimoloji
(Den/Teng) kökünden türemiştir. Kıtaların iç kesimlerinde bulunan ve okyanusların uzantısı olan su kitleleri. Yerkabuğunun çukur kısımlarını doldurur. Deniz sözcüğünün eski biçimi olan Tengiz ve Moğolcadaki Cengiz birbiriyle bağlantılı iki kavramdır. Cengiz, okyanus demektir. Mecazen enginlik ve bilgeliği de simgeler.
