Devletin Kaynak Ayırımı Fonksiyonu
Burada söz konusu olan, devletin kaynak kullanımında etkinliğin sağlanması amacıyla rol üstlenmesidir. Kaynak sözcüğünün üretim faktörü anlamında kullanıldığını anımsayalım. Daha önce de değindiğimiz gibi, kimi hizmetleri piyasa mekanizmasının sağlaması olanaksızdır. Bu hizmetlere bölünemeyen hizmet ya da pür kamu malı gibi adlar veriyoruz. Ancak bunlar dışında başka mal ya da hizmet türleri de devletin aktif rol oynamasını gerektirmektedir. Bunlardan birincisi, dışsallıklar (dış fayda ya da dış maliyet) ile karşılaştığımız durumlardır. İkinci örnek ise, azalan maliyetlerle çalışan endüstrilerdir (doğal tekel) . Üçüncü bir örnek, rekabetin sağlanması ve tekelleşmenin önlenmesidir. Bir başka örnek, devletin belirli mallar ya da hizmetlerle ilgili olarak bireysel tercihler yerine kendi tercihlerini dayatmasıdır. Paternalist yaklaşım adı verilen bu yaklaşımın pozitif ve negatif örnekleri verilebilir. Pozitif örnekler, belirli mal ya da hizmetlerin kullanımının zorunlu tutulması ya da özendirilmesidir. Örneğin, temel öğretimin ya da emniyet kemerinin zorunlu kılınması gibi. Negatif örnekler ise, belirli mal ya da hizmetlerin kullanımının yasaklanması ya da caydırılmasıdır. Örneğin, uyuşturucu ticaretinin ya da belirli bir yaşın altındakilerin alkollü içki satın almasının yasaklanması gibi.
Burada söz konusu olan, devletin kaynak kullanımında etkinliğin sağlanması amacıyla rol üstlenmesidir. Kaynak sözcüğünün üretim faktörü anlamında kullanıldığını anımsayalım. Daha önce de değindiğimiz gibi, kimi hizmetleri piyasa mekanizmasının sağlaması olanaksızdır. Bu hizmetlere bölünemeyen hizmet ya da pür kamu malı gibi adlar veriyoruz. Ancak bunlar dışında başka mal ya da hizmet türleri de devletin aktif rol oynamasını gerektirmektedir. Bunlardan birincisi, dışsallıklar (dış fayda ya da dış maliyet) ile karşılaştığımız durumlardır. İkinci örnek ise, azalan maliyetlerle çalışan endüstrilerdir (doğal tekel) . Üçüncü bir örnek, rekabetin sağlanması ve tekelleşmenin önlenmesidir. Bir başka örnek, devletin belirli mallar ya da hizmetlerle ilgili olarak bireysel tercihler yerine kendi tercihlerini dayatmasıdır. Paternalist yaklaşım adı verilen bu yaklaşımın pozitif ve negatif örnekleri verilebilir. Pozitif örnekler, belirli mal ya da hizmetlerin kullanımının zorunlu tutulması ya da özendirilmesidir. Örneğin, temel öğretimin ya da emniyet kemerinin zorunlu kılınması gibi. Negatif örnekler ise, belirli mal ya da hizmetlerin kullanımının yasaklanması ya da caydırılmasıdır. Örneğin, uyuşturucu ticaretinin ya da belirli bir yaşın altındakilerin alkollü içki satın almasının yasaklanması gibi.
