Duygu Dışavurumu ve Psikiyatrik Hastalıklar

“Duygu dışavurumu” kavramı psikiyatrik hastalığı olanlara karşı gösterilen olumlu veya olumsuz uyarı, müdahale ve duygu durumlarının tümü olarak adlandırılır.

Yüksek duygu dışavurumu duygusal açıdan hastanın hayatına karışma, saldırgan veya eleştirel davranışlar ile tanımlanır. Düşük duygu dışavurumu da, -yüksek duygu dışavurumuna kıyasla- aile bireylerinin daha az pozitif yaklaşım sergilemesi, hastayla daha fazla anlaşmazlık yaşamalarıdır.

Amerika’da yapılan çalışmalara göre duygu dışavurumu, özellikle şizofreni ve depresyon hastalarında, hastalığın nüksetmesinde belirgin ve güçlü bir göstergedir. Yapılan bu çalışmalarda, duygu dışavurumunun başta depresyon ve şizofreni olmak üzere, bipolar afektif bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu, bunama, anksiyete ve şeker hastalarını etkilediği gösterilmiştir.

Duygu dışavurumu yöntemleri psikiyatrik sorunlara göre değişebilir. Şizofreni hastalarında, aile bireyleriyle ilişkilerdeki değişim psikopatoloji açısından dikkate alınması gereken bir durum olarak kabul edilmektedir.

Duygu dışavurumu düşük olduğu takdirde, psikiyatrik rahatsızlıkların nüksetmesi veya tekrar etme ihtimalinin azaldığı söylenmektedir.

Yapılan çalışmaların sonuçlarına göre, taburcu sonrası dönemde ailenin duygusal atmosferinin bipolar bozukluğun klinik gidişinin önemli bir göstergesi olabileceği düşünülmektedir.

Hastalık süresince, duygu dışavurumu konusunda hastalarla beraber aile bireylerinin de eğitilmesinin önemli olduğu savunulmuştur. Buna sebep olarak, duygu dışavurumunun hastalığın seyrini veya sona erme sürecini olumsuz etkileyebileceği bilgisi verilmiştir.

Prof. Dr. Kemal Arıkan Psikiyatri Uzmanı