Erdem nedir ?
» ahlakın övdüğü iyilikçilik, alçak gönüllülük, yiğitlik, doğruluk gibi niteliklerin genel adı, fazilet
» insanın ruhi olgunlugu
» antikçağ yunan düşünüşünde töreyle(ahlak) eş anlamlıdır. kendini aşma, en üstün iyi anlamlarına gelmek- tedir.
filozoflara göre erdem görüşü değişir:
sokrateste, insan erdem bilgidir ve kişi öğrenirken ortaya çıkar.
kallikes: erdem, güçsüzün isine gelendir.
friedrich hegel: erdem, varligin bilincidir.
spinoza: erdem akla uygun davranmaktir
voltaire: erdem, benzerine iyilik etmektir.
hutcheson: erdem bir egilimdir, iç güdüdür.
aristippos: erdem, haz almada ölçülü olmaktir.
origenes: erdem, tanri karsisinda ölçülü olmaktir.
joseph butler: kisinin kendi kendinin yargilamasidir.
geulincx: erdem, tanri'nin düzenine boyun egmektir.
immanuel kant: erdem bir içgüdü isi degil bir akil isidir.
max stirner: erdem, kendi isteklerime benim uygunlugumdur.
schopenhauer: erdem denmeye deger tek egilim acimaktir.
berkeley: erdem, sonsuz güçlü ruhun idrak ettirdigi bir fikirdir.
leibniz: erdem bir zorunluluktur su halde erdemsizlik mümkün degildir.
samuel clarke: erdem nesnelerin dogal niteliklerine uygun davranmaktir.
sartre: hiç bir sey kisi oglunu, kendinden, kendi benliginden kurtaramaz.
friedrich nietzsche: erdem, insanin insanüstüne ulasmak için harcadigi çabadir.
kong fu tseu: insanin amaci iyi ve uzun yasamaktir. bunun içinse erdem gerekir.
gotama: insan yüreginden yasamak istegini çikartmalidir, ancak yok olarak acidan kurtulabilir...
ksenofanes: varlik her seydir. degisiklik görünüsten ibarettir, gerçekte degisen hiçbir sey yok.
francis bacon: erdemler ülkesini yöneten süleyman evi bir baska adiyla alti günlük isler koleji'dir.
descartes: erdem düsünce ölçüsünü kullanmaktir. iyi sandigimiz seyleri islemekte gösterdigimiz karardan ibarettir.
machiavelli: sözünde durmak büyük bir erdemdir, ama bütün büyük isleri sözünde durmayanlar basarmislardir.
empedokles: devinim bir gerçektir ama olus diye bir sey yoktur. sevgi sonunda tiksinmeyi yenecektir. sevgi tanri'dir...
herakleitos: evren, yaratmayla yok olmanin sonsuza kadar birbirini kovalamasidir. hersey ancak karsitlarin kavgasindan
dogar...
mahavira: insan, hiçbir canli varliga kötülük yapmadan yasamalidir. çok siki bir perhiz yapmali, mümkünse çiplak gezmelidir. aç kalarak ölmek en büyük erdemdir.
parmenides: varlik eger var olmaya baslamissa, ya bir varliktan ya da bir yokluktan çikiyor demektir. üçüncü bir olus düsünülemez. varlik eger bir varliktan çikiyorsa, kendi kendini dogurmus oluyor ki bu da yeni bir sey olmamasi demektir. varligin yokluktan çikmasi akla uygun degildir. varolan degismez. çünkü degismek ya bir varliga ya da bir yokluga geçmek demektir. bu kuruntudan ötürü akil için bir birlik olan evren, biz insanlara ikililik olarak görünüyor...
sokrates: tek kesinlik, erdem bilgisindedir. erdem ögrenilir. kisiler bilmedikleri için kötüdürler. erdem birdir, bölünmez, ayrilmaz. erdem insanin kendini bilmesi, tanimasidir.
montaigne: biz insanlar, kendimizi kötülemede gösterdigimiz zekayi hiç bir yerde göstermeyiz. kafamizin o herseyi bozabilen tehlikeli aletin pesine düstügü öldürmeye kastettigi av kendi kendimizdir. insani öldürmek için gün isiginda genis meydanlar arariz. insani yaparken gizlenip utanmak bir ödev onu öldürmesini bilmekse bir çok erdemleri içine alan bir sereftir.
» ahlakın övdüğü iyilikçilik, alçak gönüllülük, yiğitlik, doğruluk gibi niteliklerin genel adı, fazilet
» insanın ruhi olgunlugu
» antikçağ yunan düşünüşünde töreyle(ahlak) eş anlamlıdır. kendini aşma, en üstün iyi anlamlarına gelmek- tedir.
filozoflara göre erdem görüşü değişir:
sokrateste, insan erdem bilgidir ve kişi öğrenirken ortaya çıkar.
kallikes: erdem, güçsüzün isine gelendir.
friedrich hegel: erdem, varligin bilincidir.
spinoza: erdem akla uygun davranmaktir
voltaire: erdem, benzerine iyilik etmektir.
hutcheson: erdem bir egilimdir, iç güdüdür.
aristippos: erdem, haz almada ölçülü olmaktir.
origenes: erdem, tanri karsisinda ölçülü olmaktir.
joseph butler: kisinin kendi kendinin yargilamasidir.
geulincx: erdem, tanri'nin düzenine boyun egmektir.
immanuel kant: erdem bir içgüdü isi degil bir akil isidir.
max stirner: erdem, kendi isteklerime benim uygunlugumdur.
schopenhauer: erdem denmeye deger tek egilim acimaktir.
berkeley: erdem, sonsuz güçlü ruhun idrak ettirdigi bir fikirdir.
leibniz: erdem bir zorunluluktur su halde erdemsizlik mümkün degildir.
samuel clarke: erdem nesnelerin dogal niteliklerine uygun davranmaktir.
sartre: hiç bir sey kisi oglunu, kendinden, kendi benliginden kurtaramaz.
friedrich nietzsche: erdem, insanin insanüstüne ulasmak için harcadigi çabadir.
kong fu tseu: insanin amaci iyi ve uzun yasamaktir. bunun içinse erdem gerekir.
gotama: insan yüreginden yasamak istegini çikartmalidir, ancak yok olarak acidan kurtulabilir...
ksenofanes: varlik her seydir. degisiklik görünüsten ibarettir, gerçekte degisen hiçbir sey yok.
francis bacon: erdemler ülkesini yöneten süleyman evi bir baska adiyla alti günlük isler koleji'dir.
descartes: erdem düsünce ölçüsünü kullanmaktir. iyi sandigimiz seyleri islemekte gösterdigimiz karardan ibarettir.
machiavelli: sözünde durmak büyük bir erdemdir, ama bütün büyük isleri sözünde durmayanlar basarmislardir.
empedokles: devinim bir gerçektir ama olus diye bir sey yoktur. sevgi sonunda tiksinmeyi yenecektir. sevgi tanri'dir...
herakleitos: evren, yaratmayla yok olmanin sonsuza kadar birbirini kovalamasidir. hersey ancak karsitlarin kavgasindan
dogar...
mahavira: insan, hiçbir canli varliga kötülük yapmadan yasamalidir. çok siki bir perhiz yapmali, mümkünse çiplak gezmelidir. aç kalarak ölmek en büyük erdemdir.
parmenides: varlik eger var olmaya baslamissa, ya bir varliktan ya da bir yokluktan çikiyor demektir. üçüncü bir olus düsünülemez. varlik eger bir varliktan çikiyorsa, kendi kendini dogurmus oluyor ki bu da yeni bir sey olmamasi demektir. varligin yokluktan çikmasi akla uygun degildir. varolan degismez. çünkü degismek ya bir varliga ya da bir yokluga geçmek demektir. bu kuruntudan ötürü akil için bir birlik olan evren, biz insanlara ikililik olarak görünüyor...
sokrates: tek kesinlik, erdem bilgisindedir. erdem ögrenilir. kisiler bilmedikleri için kötüdürler. erdem birdir, bölünmez, ayrilmaz. erdem insanin kendini bilmesi, tanimasidir.
montaigne: biz insanlar, kendimizi kötülemede gösterdigimiz zekayi hiç bir yerde göstermeyiz. kafamizin o herseyi bozabilen tehlikeli aletin pesine düstügü öldürmeye kastettigi av kendi kendimizdir. insani öldürmek için gün isiginda genis meydanlar arariz. insani yaparken gizlenip utanmak bir ödev onu öldürmesini bilmekse bir çok erdemleri içine alan bir sereftir.
