HİTİTLER:
M.Ö 2000 yıllarında Anadoluya gelerek Kızılırmak çevresinde devlet kurmuşlardır.
Başkentleri Hattuşaş ( Boğazköy) şehridir. Çorum yakınlarındadır.
Hititliler Suriyeyi ele geçirmek için Mısırlılarla savaşmışlardır.Bu savaşın sonunda iki devlet
arasında Kadeş Antlaşması imzalandı.
Kadeş Antlaşması (M.Ö 1280) Dünya tarihinde iki devlet arasında yapılan ilk antlaşmadır.
Hitit Devleti M.Ö 1200 yılında Anadoluya gelen Frigyalılar tarafından yıkıldı.
FRİGYALILAR:
M.Ö 1200 yıllarında Hititlerin yıkıldığı bölge üzerinde ve Ankara Eskişehir Afyon dolaylarında devlet kurdular.
Devletin başkenti Ankaranın Polatlı ilçesi yakınlarındaki Gordion şehridir.
Frigyalılar krallarına Midas ünvanı verirlerdi.
Tarım ve hayvancılıkla uğraşmışlardır.Tarım ve hayvancılıkla ilgili sert kanunlar koymuşlar tarıma ve hayvancılığa zarar verenleri şiddetle cezalandırmışlardır.
Frigyalılar M.Ö 7.yüzyılda Kafkaslardan Anadoluya gelen Lidyalılar tarafından yıkılmıştır.
LİDYALILAR:
Gediz ve Büyük Menderes ırmakları arasında kurulmuştur.
Kral Giges zamanında bağımsız bir devlet kurmuşlardır.
Başkentleri Sard şehridir.( Bugünkü Manisa-Salihli yakınlarındadır.)
Ticaretle uğraşmışlardır.Kral Giges Efesten başlayıp Mezopotamyaya kadar uzanan Kral Yolunu yaptırmıştır.
Ticaretteki bu gelişmeler nedeniyle Lidyalılar tarihte ilk kez parayı icad ettiler.
Lidyalılar M.Ö 547 yılında Anadoluyu işgal eden Persler tarafından yıkıldılar.
URARTULAR:
M.Ö 900 yılında Doğu Anadoluda kuruldu.
Başkenti Tuşpa(Van) şehridir.
Maden işlemeciliğinde ilerlemişlerdir.
Tarımla ve hayvancılıklada uğraşmışlardır.Van ovasını sulamak için yaptıkları su kanalları günümüzde bile kullanılmaktadır.
Urartu Devleti M.Ö 600 yılında Medler tarafından yıkılmıştır.
İYONYALILAR:
M.Ö 1200 yıllarında Yunanistandan göç ederek Ege kıyılarına yerleşen Akalar tarafından kuruldu.
Akalar Ege kıyılarında 12 ayrı şehir kurmuşlar ve şehir devletleri halinde yaşamışlardır.
En önemli İyon şehirleri İzmir Efes Milet Foçadır.
Her şehrin başında ayrı bir kral bulunuyordu.Bundan dolayı hiçbir zaman güçlü bir krallık kuramamışlar ve ayrı ayrı şehir devletleri halinde yaşamışlardır.Siyasi birlik yoktur.
İyonyalılar denizcilikte ileri gitmişlerdir.Ancak zamanla LidyalılarınPerslerin ve Romalıların egemenliğine girerek kaybolmuşlardır.
SÜMERLER:
Mezopotamyada kurulan ilk uygarlık Sümerlerdir. M.Ö 3500de Orta Asyadan gelerek Mezopotamyada devlet kurmuşlardır.
Kanallar açmışlar ve bataklıkları kurutarak tarım ve hayvancılık yapmışlardır.
Tarihte ilk yazıyı Sümerler bulmuşlar ve kullanmışlardır.( Çivi yazısı) M.Ö 3200
Not: Yazının bulunmasıyla tarih devirleri başlamıştır.İlk yazılı kanunlar ilk takvim ilk matematik bilgileri de yine Sümerlere aittir.
Sümerler çok tanrılı dine inanırlar ve Ziggurat adı verilen tapınaklarında tanrılarına tapınırlardı ve kurban keserlerdi.
Sümerler Mezopotamyada kurulan Akadlar tarafından son verilmiştir.
BABİLLER:
Aşağı Mezopotamyada kurulmuştur.
Devletin en güçlü zamanı kral Hammurabi zamanıdır.Kral Hammurabi Sümer kanunlarını geliştirerek uygulamıştır.( Hammurabi Kanunları diye bilinir)
Babil dünyanın yedi harikasından biri olan Babilin Asma Bahçeleriyle ünlüdür.
Babilliler M.Ö 6.yüzyılda Persler tarafından yıkılmıştır.
ASURLULAR:
Yukarı Mezopotamyada kurulmuştur.Ninova şehri başkenttir.
Asurlular ticaretle uğraşmışlardır.AnadoluMısır ve Mezopotamya arasında ticaret yapmışlardır.
Asurlular ticaret amacıyla Anadoluya geldiklerinde yazıyı da beraberinde getirmişlerdir.Böylece Anadolu hem yazıyı öğrenmiş hem de tarih çağlarına girmiştir.
Asurlular M.Ö 612 yılında Pers egemenliğine girmiştir.
AKADLAR:
M.Ö 2300 lü yıllarda Arabistandan gelerek Mezopotamyada devlet kurdular.
Akadlar; ElamAsurDoğu Anadolu ve Akdenizi fethederek imparatorluk kurdular.
M.Ö 2150 yıllarında kuzeyden gelen Gutiler tarafından yıkılmıştır.
M.Ö 2000 yıllarında Anadoluya gelerek Kızılırmak çevresinde devlet kurmuşlardır.
Başkentleri Hattuşaş ( Boğazköy) şehridir. Çorum yakınlarındadır.
Hititliler Suriyeyi ele geçirmek için Mısırlılarla savaşmışlardır.Bu savaşın sonunda iki devlet
arasında Kadeş Antlaşması imzalandı.
Kadeş Antlaşması (M.Ö 1280) Dünya tarihinde iki devlet arasında yapılan ilk antlaşmadır.
Hitit Devleti M.Ö 1200 yılında Anadoluya gelen Frigyalılar tarafından yıkıldı.
FRİGYALILAR:
M.Ö 1200 yıllarında Hititlerin yıkıldığı bölge üzerinde ve Ankara Eskişehir Afyon dolaylarında devlet kurdular.
Devletin başkenti Ankaranın Polatlı ilçesi yakınlarındaki Gordion şehridir.
Frigyalılar krallarına Midas ünvanı verirlerdi.
Tarım ve hayvancılıkla uğraşmışlardır.Tarım ve hayvancılıkla ilgili sert kanunlar koymuşlar tarıma ve hayvancılığa zarar verenleri şiddetle cezalandırmışlardır.
Frigyalılar M.Ö 7.yüzyılda Kafkaslardan Anadoluya gelen Lidyalılar tarafından yıkılmıştır.
LİDYALILAR:
Gediz ve Büyük Menderes ırmakları arasında kurulmuştur.
Kral Giges zamanında bağımsız bir devlet kurmuşlardır.
Başkentleri Sard şehridir.( Bugünkü Manisa-Salihli yakınlarındadır.)
Ticaretle uğraşmışlardır.Kral Giges Efesten başlayıp Mezopotamyaya kadar uzanan Kral Yolunu yaptırmıştır.
Ticaretteki bu gelişmeler nedeniyle Lidyalılar tarihte ilk kez parayı icad ettiler.
Lidyalılar M.Ö 547 yılında Anadoluyu işgal eden Persler tarafından yıkıldılar.
URARTULAR:
M.Ö 900 yılında Doğu Anadoluda kuruldu.
Başkenti Tuşpa(Van) şehridir.
Maden işlemeciliğinde ilerlemişlerdir.
Tarımla ve hayvancılıklada uğraşmışlardır.Van ovasını sulamak için yaptıkları su kanalları günümüzde bile kullanılmaktadır.
Urartu Devleti M.Ö 600 yılında Medler tarafından yıkılmıştır.
İYONYALILAR:
M.Ö 1200 yıllarında Yunanistandan göç ederek Ege kıyılarına yerleşen Akalar tarafından kuruldu.
Akalar Ege kıyılarında 12 ayrı şehir kurmuşlar ve şehir devletleri halinde yaşamışlardır.
En önemli İyon şehirleri İzmir Efes Milet Foçadır.
Her şehrin başında ayrı bir kral bulunuyordu.Bundan dolayı hiçbir zaman güçlü bir krallık kuramamışlar ve ayrı ayrı şehir devletleri halinde yaşamışlardır.Siyasi birlik yoktur.
İyonyalılar denizcilikte ileri gitmişlerdir.Ancak zamanla LidyalılarınPerslerin ve Romalıların egemenliğine girerek kaybolmuşlardır.
SÜMERLER:
Mezopotamyada kurulan ilk uygarlık Sümerlerdir. M.Ö 3500de Orta Asyadan gelerek Mezopotamyada devlet kurmuşlardır.
Kanallar açmışlar ve bataklıkları kurutarak tarım ve hayvancılık yapmışlardır.
Tarihte ilk yazıyı Sümerler bulmuşlar ve kullanmışlardır.( Çivi yazısı) M.Ö 3200
Not: Yazının bulunmasıyla tarih devirleri başlamıştır.İlk yazılı kanunlar ilk takvim ilk matematik bilgileri de yine Sümerlere aittir.
Sümerler çok tanrılı dine inanırlar ve Ziggurat adı verilen tapınaklarında tanrılarına tapınırlardı ve kurban keserlerdi.
Sümerler Mezopotamyada kurulan Akadlar tarafından son verilmiştir.
BABİLLER:
Aşağı Mezopotamyada kurulmuştur.
Devletin en güçlü zamanı kral Hammurabi zamanıdır.Kral Hammurabi Sümer kanunlarını geliştirerek uygulamıştır.( Hammurabi Kanunları diye bilinir)
Babil dünyanın yedi harikasından biri olan Babilin Asma Bahçeleriyle ünlüdür.
Babilliler M.Ö 6.yüzyılda Persler tarafından yıkılmıştır.
ASURLULAR:
Yukarı Mezopotamyada kurulmuştur.Ninova şehri başkenttir.
Asurlular ticaretle uğraşmışlardır.AnadoluMısır ve Mezopotamya arasında ticaret yapmışlardır.
Asurlular ticaret amacıyla Anadoluya geldiklerinde yazıyı da beraberinde getirmişlerdir.Böylece Anadolu hem yazıyı öğrenmiş hem de tarih çağlarına girmiştir.
Asurlular M.Ö 612 yılında Pers egemenliğine girmiştir.
AKADLAR:
M.Ö 2300 lü yıllarda Arabistandan gelerek Mezopotamyada devlet kurdular.
Akadlar; ElamAsurDoğu Anadolu ve Akdenizi fethederek imparatorluk kurdular.
M.Ö 2150 yıllarında kuzeyden gelen Gutiler tarafından yıkılmıştır.
