• ÇTL sistemimiz sıfırlandı ve olumlu değişiklikler yapıldı. Detaylar için: TIKLA

Esmer Şeker Nedir?

Çağlayağmur

👪
Süper Moderatör
Şeker; çok uzun yıllardan beri insanlar tarafından tatlandırıcı olarak kullanılmakta ve pek çok yiyeceğin tadını artırmak için sofralarımızdaki yerini almaktadır. Her şeyde olduğu gibi şekerin fazlası da insanların sağlığı için tehlike oluşturabilmektedir. Genel anlamda şeker, şekerpancarı ve şekerkamışı kullanılarak elde edilen bir tür tatlandırıcıdır. Şeker bir tür karbonhidrattır ve sakaroz adıyla bilinmektedir. Genel manada birçok gıda maddesinde az veya çok miktarda şeker bulunmaktadır. Birçok besinde bulunmasına rağmen ticari olarak sadece şekerpancarı ve şekerkamışından elde edilmektedir. Diğer besin maddelerinde bulunan şekerin hiçbir şekilde ekonomik getirisi bulunmamaktadır.​
Şekerpancarının ana vatanı Hindistan ve bu bölgedeki çok sıcak olan bölgelerdir. Yani tropikal ve yarı tropikal bölgelerdir diyebiliriz. Şeker kamışının içerisinde % 12 ile 16 arasında şeker bulunmaktadır ancak şeker kamışının Türkiyede üretimi yapılmamaktadır. Türkiyede sadece şeker pancarından üretim yapılabilmektedir. Dünya şeker üretiminin, % 74ü şeker kamışından, % 26′sıda şeker pancarından üretilmektedir. Şekerin genel olarak kullanım alanları, şekerlemeler, dondurmalar, helva yapımı, reçel yapımı, unlu yiteceklerin yapımı ve daha pek çok kullanım alanı bulunmaktadır. Türkiyenin şeker üretimine başlaması, 17 Aralık 1926 tarihinde Uşak Şeker Fabrikasının hizmete girmesi ile başlamıştır.​

Şekerin tanıtımını yaptıktan sonra şimdi de esmer şekerin tanıtımını yapalım. Esmer şeker, şeker kamışı melasının ön işlemlerden geçirilmesi ve gıda saflığına ulaştırılması sonucu elde edilen maddenin beyaz kristal şeker ile karıştırılması ile elde edilir. Elde edilen bu maddeye esmer şeker veya kahverengi şeker adı verilir. Esmer şekerin renginin koyu olmasının nedeni veya koyuluğunun artma sebebi içerisindeki melas miktarına göre değişiklik göstermektedir. Esmer şekerin içerisindeki higroskopik madde nedeniyle nem tutma buna bağlı olarak ta topaklanma oranı beyaz kristal şekere göre daha fazladır. Esmer şekerin parçaları beyaz şekere oranla daha küçüktür.​
Beyaz kristal şekerin kullanımı sonucunda, şekerde bulunan karbonhidratlar kana çok hızlı karışırlar ve insülin salgılamasına neden olmaktadır. Bunun sonucu da vücudumuzda sıklıkla diyabet hastalığının oluşumu hızlanmaktadır. Beyaz şeker yerine eser şeker kullanıldığında bu risk azalmaktadır. Her iki şekerde ki enerji değerleri karşılaştırıldığında arada büyük farklar bulunmamaktadır. 100 gr. beyaz şekerde 400 kcal. bulunurken; 100gr. esmer şekerde de 380 kcal. bulunmaktadır. Ayrıca esmer şeker de potasyum, kalsiyum, magnezyum fosfor, sodyum, demir, B12 vitamini niasin, asit ve kolin bulunmaktadır. Saymış olduğumuz bu mineral ve vitaminlerin hiç biri beyaz kristal şekerde bulunmamaktadır. Çok az miktarlarda da olsa her gün beyaz şeker yerine esmer şeker kullanıldığında ihtiyacımız olan mineral ve vitaminlerden bir nebze de olsa faydalanabiliriz...​
 

Kalori açısından esmer şeker ve beyaz şeker arasında çok az fark bulunmaktadır

Prof. Dr. Artık, bunun nedeninin esmer şekerin içindeki su miktarı olduğunu belirterek şunları söyledi: “100 gram beyaz şeker 396 kalori içerirken, 100 gram esmer şekerde 373 kalori bulmaktadır. Ancak esmer şeker kristalleri daha küçük olduğu için, küp şeker üretiminde daha fazla sıkıştırmak mümkün olmaktadır. Yani aynı hacimde esmer şeker, beyaz şekere oranla daha yüksek kalorili içermektedir. Örneğin 1 tatlı kaşığı esmer şeker 48 kalori içerirken, 1 tatlı kaşığı beyaz şeker 45 kalori içermektedir. Esmer şekerin tadı da biraz daha karamelimsi olup aynı tatlılığı yakalamak için biraz daha fazla esmer şeker ilavesi gereklidir. Esmer şekerin bileşiminde melastan kaynaklanan % 0.3 protein, vitamin ve mineral madde içermektedir. Ancak şeker tüketim vitamin ve mineral için değil enerji için tercih edilmektedir. Mineral madde ve vitaminler diğer gıdalardan yeterince alınmaktadır. Özellikle sodyum beyaz şekerde 0 (mg/kg) olmasına karşılık; esmer şekerde 150 mg/kg düzeyindedir. Sodyum miktarının yüksek olması beslenme açısından ve özellikle tansiyon hastaları için uygun değildir. Gıda Maddelerinde sodyumun yüksek olması beslenme açısından uygun değildir.”

“ Esmer şekerin saflaştırılmamış doğal şeker olduğu kanısı doğru değildir. Esmer şeker ile kristalize şeker arasında fazla bir fark yoktur. Esmer şeker saflaştırılmış kristalize şekerin içine melas ilavesi ile elde edilmektedir. Bir diğer ifade ile esmer şekerin % 90’ ı bildiğimiz beyaz şekerdir. Kalori miktarları birbirine çok yakın olduğu için zayıflayan kişilerin beyaz şeker yerine esmer şeker kullanmasının hiçbir yararı yoktur. 100 gram esmer şeker 373 kilokalori, aynı miktarda beyaz şeker 396 kilokalori içerir.

Esmer şeker daha yararlıdır ifadesi bu açıklamalar ışığında uygun değildir. Esmer şeker çeşni olarak çay kahve vb içeceklerde tercih edilebilir. Ancak, gıda üretiminde duyusal özelliklerde değişiklik oluşturacağı için yaygın kullanımı yoktur. Ayrıca %10 melas katkısı ile maliyet çok yüksektir. Bu da tercih edilmesi önündeki engeldir.”

Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Gıda Güvenliği Enstitüsü Prof. Dr. Nevzat Artık

 
Geri
Top