Evlat Edinmek Üzere Başvuranların En Çok Tercih Ettikleri Çocuklar:
Evlat edinmek üzere başvuranlar genellikle (0–1) yaş grubu ve kimsesi olmayan çocukları evlat edinmek istemektedirler.
Genellikle terk edilen çocukların tercih edilmesinin nedeni günün birinde ailesinin ortaya çıkarak çocuğu ellerinden alacağı korkusundan kaynaklanmaktadır.
Bir çocuğun kimsesinin olmaması terk/buluntu olarak nitelendirilen grup için dahi mümkün olmayıp sadece ailesine ilişkin bir bilginin olmadığı anlamı taşımaktadır.
Gizlilik:
Türk Medeni Kanunun 314. Maddesi “Evlat edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararı olmadıkça veya evlatlık istemedikçe hiçbir şekilde açıklanamaz.” İle evlat edinme işlemlerinde gizlilik hüküm altına alınmıştır.
Ancak şu hususun da açıklanmasında yarar görülmektedir.
Oldukça düşük bir olasılık olmakla birlikte belirtilen grupta yer alan çocukların ebeveynlerinin günün birinde ortaya çıkarak çocuklarını arama riski her zaman bulunmaktadır. Ancak bu itirazlar dava konusu olup ilgili mahkemeye başvurularak yapılması gerekmektedir.
Evlat edinene ait dosya bilgileri Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen çocuğun yüksek yararının esas alındığı gerekçeli raporla birlikte ve gizlilik kaydı düşülerek ilgili mahkemeye gönderilmektedir.
Bebek grubu dışındaki çocukla iletişim kurma:
Evlat edinmek üzere başvuranların (0-1) yaş grubu çocukları evlat edinmek istemelerinin önemli bir nedeni, evlat edinecekleri çocuğun yaşı büyüdükçe iletişim kurmakta zorlanacakları kaygısından kaynaklanmaktadır.
Korunmaya muhtaç çocuklarımızın korunma altına alınmadan önceki özellikleri (olumsuz aile koşullarından gelmeleri, kuruluşa gelinceye kadar olan yaşamlarında örselenmiş olmaları, tutarlı ve dengeli bir sevgi almamış olmaları... vb.) nedeniyle bir aile sıcaklığına ve güvende olmaya duydukları özlem duydukları, evlat edinmek üzere başvuran ailelerimizin de genellikle çocuğu olmayan kişiler olmaları sebebiyle yıllardır çocuk özlemi çektikleri göz önüne alındığında, her iki ihtiyaç grubunun bir araya getirilmesi sonucu uyum süreci gösterilecek özveri ve sabır ile birlikte çok daha kolaylıkla atlatılabilmektedir. Bu süreçte hizmette görev yapan sosyal çalışmacılarımız her aşamada evlat edinecek kişi/çiftlerin yanında olarak gerekli danışmanlık hizmetini vermektedir.
Ancak öncelikle evlat edinilecek çocuğun bocalayabileceği, sevgiyi sınayacağı göz ardı edilmemelidir. Bu güvensizliğin aşılması evlat edineceklerin sorun çözme becerisi, sabrı ve olumlu yaklaşımıyla mümkün olabilmektedir.
Çocuk büyürken gelişim dönemlerine bağlı olarak pek çok farklı sorunla karşılaşılması olasıdır. Evlat edinenlerden beklenen sorunlarla karşılaşıldığında biyolojik anne babalar gibi çözümü bulmak için çaba sarf edilmesidir. Çünkü çocuğun kişiliğinin öncelikle büyütüldüğü ailedeki ilişkiler ve sosyal çevre tarafından şekillendirildiği unutulmamalıdır.
Evlat edinmek üzere sırası gelen kişi/çiftlerin çocukla karşılaşması:
Evlat edinmek üzere sırası gelenlere;
- Talep edilen grupta çocuk önerilir.
- Çocuğu görmeye gitmeden önce önerilecek çocuğun dosya bilgileri hakkında bilgi verilir.
- Sadece önerilen çocuğu görebilirler.
Bebek grubundan evlat edinmek isteyen bazı ailelerimizin çocukla karşılaştırıldıklarında beklenti düzeylerinin yüksek olması sebebiyle zaman zaman hayal kırklığı yaşadıkları gözlemlenmektedir. Özellikle bebek grubunda çocuklarımız evlat edinmek üzere ailelerin yanına doğumu takip eden günlerde yerleştirildiğinden henüz fiziksel özellikleri belirlenmediği gibi henüz çok albenili bir görünüme de sahip olmamaktadır. Aynı zamanda korunmaya muhtaç çocuklarımızın gelişim özelliklerinin normal huzurlu bir aile ortamında beklenen bir hamilelik süreci doğan bir çocuk gibi olması beklenemeyecektir.
Korunmaya muhtaç çocuklarımız genellikle sağlıksız hamilelikler sonucu doğmakta ve kuruluş bakımına gelinceye kadar olumsuz koşullarda (Soğukta kalma, yetersiz beslenme, uyaran eksikliği, teke tek ilgi yoksunluğu... vb.) yaşamaktadırlar. Bu nedenle gelişimlerinin sağlıklı aile ortamında yetişen bir çocuk gibi olmamaktadır. Ancak aile yanına yerleştikten kısa bir süre sonra hızlı bir şekilde aradaki farkı kapatmaktadırlar.
Bebek grubu dışındaki büyük yaş grubu çocukla iletişim kurma:
Bu yaş grubu çocukla iletişim kurmadan önce uyum sürecinin kolay geçirilmesini sağlayan bir süreç uygulanmaktadır. Önce kişi/çiftlerin çocuğu tanıştırılmadan belli bir mesafeden görmesi sağlanır. Daha sonra evlat edinmeden söz edilmeden evlat edinilecek çocuk ve kişi/eşler karşılaştırılır. Karar verilmesi halinde evlat edinilecek çocuk ve evlat edinecekler tanışma için hazırlanır. Önceleri kısa süreli birlikte olmalarına fırsat tanınır. Birlikte yaşamaya karar verilmesini takiben çocuk evlat edineceklerin yanına yerleştirilir. Bu sürecin sağlıklı gelişmesi uyum sürecinin de kolay geçirilmesi açısından önemli bulunmaktadır.
Evlat Edinilene Evlat Edinildiği Gerçeğinin Söylenmesi:
Küçüğe evlat edinildiği uygun yaş ve zamanda mutlaka söylenmelidir.
Çocuğa evlat edinildiğini söyleme konusunda evlat edinme dosyasından sorumlu sosyal çalışmacı tarafından gerekli danışmanlık hizmeti verilmektedir.
Çocuk psikolojisi alanında yapılan çalışmalar ışığında çocukların bu durumu normal kabul ederek sorun yaşamamaları ve yaşatmamaları için evlat edinmenin açıklanacağı en uygun dönemin çocuğun henüz sosyal yaşama tam olarak açılmadığı, anne ve baba objesinin yaşamında birinci derecede önem taşıdığı okul öncesi çağ (4–6 yaş) olduğu bilinmektedir.
Bu açıklamanın zamanında yapılmaması halinde;
Evlat edinilen açısından bakıldığında; hazır olmadığı dönemde herhangi bir kaynaktan (aile dışı kişiler/belgeler vb.) gerçeği öğrenme olasılığı çok yüksektir. Bu durumda, evlat edinilenin başta evlat edinene olan güveninin sarsılmasının yanı sıra diğer insanlarla iletişimi bozularak yaşamında onarılamayacak büyük bir yaralar da açılabilmektedir.
Evlat edinen açısından bakıldığında; evlat edinen yaşam boyu böyle bir gerçeği saklama zorunluluğunu her zaman omuzlarında ağır bir yük olarak hissedecektir. En önemlisi hazır olmadığı dönemde uygun olmayan şekilde gerçeği öğrenen evlat edinilen de evlat edinen aileyi suçlayacaktır.
Bu açıklama yapılırken evlat edinilene bazı çocukların annelerinin karnında değil kalplerinde büyüdüğü, kendi çocuğunuz olmasını çok istediğinizi açıklarken asla biyolojik ailesini kötüleyen ifadeler kullanmamaya dikkat edilmelidir. Bu yapılırken evlat edinilenin kendi hakkındaki 'beni ailem istememiş' duygusunun oluşmamasına gereken özenin gösterilmesi büyük önem taşımaktadır.
