1. Hizmet İşlemleri: Bankalar, sahip oldukları geniş organizasyon sayesinde gerek yurt içi gerekse yurt dışı bankalarla muhabirlik ilişkilerinden dolayı, ticari ve mali konularda müşterilerine çeşitli hizmetlerde bulunmaktadır. Teknolojinin gelişmesi, bankacılık hizmetlerini hem daha kolay hem de daha yaygın hale getirmiştir.
Bankacılık hizmetleri ile ilgili konuları, Bankacılık Kanunu da belirlemiştir. Bu Kanunun bu konu ile ilgili 76. maddesi aşağıda tam metin olarak görülmektedir: Bankaların 5411 sayılı Bankacılık Kanunun'un 76.maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Kanun'un 4.maddesinde yer alan faaliyet konularına ilişkin olarak bireysel müşterilerine şubeleri, İnternet ve telefon bankacılığı ve diğer alternatif dağıtım kanalları aracılığıyla sunabileceği bankacılık işlem ve hizmetleri aşağıda belirtilmiştir:
- Mevduat ve katılım fonu kabulü; YTL veya yabancı para üzerinden açılan vadeli ve vadesiz tasarruf mevduat hesapları, özel cari hesaplar, katılma hesapları, ihbarlı hesaplar, müşterek hesaplar, kredili mevduat hesabı ve mevzuatın öngördüğü vs. hesaplar,
- Nakdi, gayri nakdi her cins ve surette kredi verme işlemleri; kredili mevduat işlemleri, ihtiyaç kredisi, taşıt kredisi, konut kredisi,
- Nakdi ve kaydi ödeme ve fon transferi işlemleri, muhabir bankacılık veya çek hesaplarının kullanılması dâhil her türlü ödeme ve tahsilat işlemleri; çekle işleyen hesaplarla ilgili tüm işlemler, çek tahsilatı, havaleler, EFT, otomatik havale ve otomatik ödeme, kambiyo senetlerinin tahsiline ilişkin hükümler,
- Saklama hizmetleri; kiralık kasa, altın, kıymetli maden ve/veya sermaye piyasası araçlarının saklaması,
- Kredi kartları, banka kartları ve seyahat çekleri gibi ödeme vasıtalarının ihracı ve bunlarla ilgili faaliyetlerin yürütülmesi işlemleri; banka ve kredi kartı ile ilgili işlemler,
- Efektif dâhil kambiyo işlemleri; para piyasası araçlarının alım ve satımı; kıymetli maden ve taşların alımı, satımı veya bunların emanete alınması işlemleri; altın depo hesapları,
- Ekonomik ve finansal göstergelere, sermaye piyasası araçlarına, mala, kıymetli madenlere ve dövize dayalı; vadeli işlem sözleşmelerinin, opsiyon sözleşmelerinin, birden fazla türev aracı içeren basit veya karmaşık yapıdaki finansal araçların alımı, satımı ve aracılık işlemleri; altın alım satımına aracılık,
Sermaye piyasası araçlarının alım ve satımı ile geri alım veya tekrar satım taahhüdü işlemleri,
- Daha önce ihraç edilmiş olan sermaye piyasası araçlarının aracılık maksadıyla alım satımının yürütülmesi işlemleri,
- Başkaları lehine teminat, garanti ve sair yükümlülüklerin üstlenilmesi işlemleri gibi garanti işleri,
- Finansal kiralama işlemleri,
- Sigorta acenteliği; sigorta işlemleri,
- Mevzuat hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla bireysel müşterilere verilebilecek diğer işlem, ürün ve hizmetler.
2. Fatura İşlemlerini Takip Etmek: Banka nezdinde cari hesabı bulunmayan kişi ve kuruluşların genelde kısa bir zamanda tasfiye edilmesi gereken borçları ile türev finansal araçlar için verilen teminatlar ve primler ile diğer alacaklar Muhtelif Alacaklar Hesabı'nda takip edilir, Muhtelif Alacaklar Hesabı, aktif nitelikli hesaplardır. 278 ALACAKLI GEÇİCİ HESAP aktif nitelikli olup bilançonun pasifinde yer alır. Hesabın yardımcı ve fer'i hesabı olan 278.00 VERİLEN NAKDİ TEMİNATLAR fatura işlemlerinin takip edildiği hesaptır.
3. Fatura Ödemeleri: Muhtelif Alacaklar Hesabı; elektrik, telefon,su ve benzeri gibi kuruluşlarla yapılan abonelik sözleşmeleri ile başka bir işlem için bu ad altında talep edilen tutarların kaydedildiği bir hesaptır. Elektrik, su, telefon, yakıt gibi faturaların bedeli ödendiğinde 010 KASA HESABI borçlu hesap, 278.00 VERİLEN NAKDİ TEMİNATLAR HESABI alacaklı hesap olacaktır. Gün sonunda bu hesap kapatılarak kurumun ya da firmanın mevduat hesabına aktarılacaktır.
4. Otomatik Ödeme: Otomatik ödeme ismiyle bilinen ödeme şekli, kişilerin hesaplarının bulunduğu bankayı talimatlandırarak bir banka şubesine gitmeden su,elektrik, doğal gaz, kablo TV, dernek aidatı gibi fatura ödemelerini ödeme günü geldiğinde bankaya yaptırmasıdır. Banka, verilen talimat doğrultusunda faturanın son ödeme tarihinde abone numarasına, kuruma olan borç hesaptan otomatik olarak aktaracaktır. Otomatik ödeme, müşterinin hesabında para bulunduğu sürece çalışacaktır. Otomatik ödeme talimatı, banka müşterilerince şubeye gidilerek, telefon ve internet bankacılığından herhangi biri ile verilebilir. Ödeme, ister otomatik yapılsın isterse bizzat bankaya gidilerek yapılsın muhasebe kaydı değişmeyecektir.
5. İnternet Bankacılığı: İnternet bankacılığı, teknolojik gelişmeler sayesinde bankaların müşterilerine bir şubeye bağlı kalmaksızın bilgisayar ve internet aracılığı ile hesaplarını takip etmeleri, yatırım işlemlerini ve fatura ödemelerini yapmaları için sundukları hizmettir. Müşteriler, hesaplarının bulunduğu banka web sayfasından internet bankacılığına ulaşmaktadır, İnternet bankacılığı kullanıcılarının işlemlerini kolaylıkla ve güvenli olarak yapabilmeleri için yol gösterici uyarılar bulunmaktadır. İnternet bankacılığı işlemleri tıklandığında internetten yapılabilecek işlemlerin listesi çıkacaktır. Bunlardan bir tanesi de ödemelerdir. Fatura ödemeyi tıklayarak işlem gerçekleştirilebilir. Kişiler, fatura ödemeleri internet üzerinden kendileri yapabilecekleri gibi yine internet üzerinden otomatik ödeme talimatı da verebilirler. Bu işlemler İnternet bankacılığı aracılığıyla ya da bizzat bankaya gidilerek yapılsın muhasebe kaydı değişmeyecektir.
Bankacılık hizmetleri ile ilgili konuları, Bankacılık Kanunu da belirlemiştir. Bu Kanunun bu konu ile ilgili 76. maddesi aşağıda tam metin olarak görülmektedir: Bankaların 5411 sayılı Bankacılık Kanunun'un 76.maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Kanun'un 4.maddesinde yer alan faaliyet konularına ilişkin olarak bireysel müşterilerine şubeleri, İnternet ve telefon bankacılığı ve diğer alternatif dağıtım kanalları aracılığıyla sunabileceği bankacılık işlem ve hizmetleri aşağıda belirtilmiştir:
- Mevduat ve katılım fonu kabulü; YTL veya yabancı para üzerinden açılan vadeli ve vadesiz tasarruf mevduat hesapları, özel cari hesaplar, katılma hesapları, ihbarlı hesaplar, müşterek hesaplar, kredili mevduat hesabı ve mevzuatın öngördüğü vs. hesaplar,
- Nakdi, gayri nakdi her cins ve surette kredi verme işlemleri; kredili mevduat işlemleri, ihtiyaç kredisi, taşıt kredisi, konut kredisi,
- Nakdi ve kaydi ödeme ve fon transferi işlemleri, muhabir bankacılık veya çek hesaplarının kullanılması dâhil her türlü ödeme ve tahsilat işlemleri; çekle işleyen hesaplarla ilgili tüm işlemler, çek tahsilatı, havaleler, EFT, otomatik havale ve otomatik ödeme, kambiyo senetlerinin tahsiline ilişkin hükümler,
- Saklama hizmetleri; kiralık kasa, altın, kıymetli maden ve/veya sermaye piyasası araçlarının saklaması,
- Kredi kartları, banka kartları ve seyahat çekleri gibi ödeme vasıtalarının ihracı ve bunlarla ilgili faaliyetlerin yürütülmesi işlemleri; banka ve kredi kartı ile ilgili işlemler,
- Efektif dâhil kambiyo işlemleri; para piyasası araçlarının alım ve satımı; kıymetli maden ve taşların alımı, satımı veya bunların emanete alınması işlemleri; altın depo hesapları,
- Ekonomik ve finansal göstergelere, sermaye piyasası araçlarına, mala, kıymetli madenlere ve dövize dayalı; vadeli işlem sözleşmelerinin, opsiyon sözleşmelerinin, birden fazla türev aracı içeren basit veya karmaşık yapıdaki finansal araçların alımı, satımı ve aracılık işlemleri; altın alım satımına aracılık,
Sermaye piyasası araçlarının alım ve satımı ile geri alım veya tekrar satım taahhüdü işlemleri,
- Daha önce ihraç edilmiş olan sermaye piyasası araçlarının aracılık maksadıyla alım satımının yürütülmesi işlemleri,
- Başkaları lehine teminat, garanti ve sair yükümlülüklerin üstlenilmesi işlemleri gibi garanti işleri,
- Finansal kiralama işlemleri,
- Sigorta acenteliği; sigorta işlemleri,
- Mevzuat hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla bireysel müşterilere verilebilecek diğer işlem, ürün ve hizmetler.
2. Fatura İşlemlerini Takip Etmek: Banka nezdinde cari hesabı bulunmayan kişi ve kuruluşların genelde kısa bir zamanda tasfiye edilmesi gereken borçları ile türev finansal araçlar için verilen teminatlar ve primler ile diğer alacaklar Muhtelif Alacaklar Hesabı'nda takip edilir, Muhtelif Alacaklar Hesabı, aktif nitelikli hesaplardır. 278 ALACAKLI GEÇİCİ HESAP aktif nitelikli olup bilançonun pasifinde yer alır. Hesabın yardımcı ve fer'i hesabı olan 278.00 VERİLEN NAKDİ TEMİNATLAR fatura işlemlerinin takip edildiği hesaptır.
3. Fatura Ödemeleri: Muhtelif Alacaklar Hesabı; elektrik, telefon,su ve benzeri gibi kuruluşlarla yapılan abonelik sözleşmeleri ile başka bir işlem için bu ad altında talep edilen tutarların kaydedildiği bir hesaptır. Elektrik, su, telefon, yakıt gibi faturaların bedeli ödendiğinde 010 KASA HESABI borçlu hesap, 278.00 VERİLEN NAKDİ TEMİNATLAR HESABI alacaklı hesap olacaktır. Gün sonunda bu hesap kapatılarak kurumun ya da firmanın mevduat hesabına aktarılacaktır.
4. Otomatik Ödeme: Otomatik ödeme ismiyle bilinen ödeme şekli, kişilerin hesaplarının bulunduğu bankayı talimatlandırarak bir banka şubesine gitmeden su,elektrik, doğal gaz, kablo TV, dernek aidatı gibi fatura ödemelerini ödeme günü geldiğinde bankaya yaptırmasıdır. Banka, verilen talimat doğrultusunda faturanın son ödeme tarihinde abone numarasına, kuruma olan borç hesaptan otomatik olarak aktaracaktır. Otomatik ödeme, müşterinin hesabında para bulunduğu sürece çalışacaktır. Otomatik ödeme talimatı, banka müşterilerince şubeye gidilerek, telefon ve internet bankacılığından herhangi biri ile verilebilir. Ödeme, ister otomatik yapılsın isterse bizzat bankaya gidilerek yapılsın muhasebe kaydı değişmeyecektir.
5. İnternet Bankacılığı: İnternet bankacılığı, teknolojik gelişmeler sayesinde bankaların müşterilerine bir şubeye bağlı kalmaksızın bilgisayar ve internet aracılığı ile hesaplarını takip etmeleri, yatırım işlemlerini ve fatura ödemelerini yapmaları için sundukları hizmettir. Müşteriler, hesaplarının bulunduğu banka web sayfasından internet bankacılığına ulaşmaktadır, İnternet bankacılığı kullanıcılarının işlemlerini kolaylıkla ve güvenli olarak yapabilmeleri için yol gösterici uyarılar bulunmaktadır. İnternet bankacılığı işlemleri tıklandığında internetten yapılabilecek işlemlerin listesi çıkacaktır. Bunlardan bir tanesi de ödemelerdir. Fatura ödemeyi tıklayarak işlem gerçekleştirilebilir. Kişiler, fatura ödemeleri internet üzerinden kendileri yapabilecekleri gibi yine internet üzerinden otomatik ödeme talimatı da verebilirler. Bu işlemler İnternet bankacılığı aracılığıyla ya da bizzat bankaya gidilerek yapılsın muhasebe kaydı değişmeyecektir.
