Forex Piyasasının İşleyişi
Forex piayasası işleyişine baktığımızda çoğunlukla döviz işlemlerinin bankalar arası piyasa (interbank market) denilen bir ağa yönlendirildiğini görmekteyiz. Interbank market bütün büyük bankaların birbirleriyle ticaret yaptığı büyük bir piyasadır ve buna Foreign Exchange Market denir. Spot işlemler olarak adlandırılan piyasada dövizler hemen teslimatı olmak şartı ile ticaret yapılır. Fonvard piyasalarda ise, kontratlar uzun dönem içinde satmaya ya da almaya yöneliktir.
Foreign Exchange piyasasi Stok Exchange piyasasının aksine fiziksel alanda gerçekleşmez ama büyük ticari banklar, FX brokerlar ve anlaşmacıların oluşturduğu bir ağ oLarak tanımlanabilir. Londra, NY, Zürich, Paris, Amsterdam, Tokyo gibi dünya finansal merkezlerine dağılmıştır. Ticaret yapanlar birbirlerine bilgisayarlar, telefonlarla bağlanır. Swift bilgisayarı denilen iletişim sistemi, bankaları ve brokerları dünyanın her fınansal alanından birbirlerine bağlar. Ticaret yapan bir kişi, Reuters ve Telerate gibi fınanasl data kuruluşlarından fiyatları izler ve bir başka ticaret yapan kişiyle ortak fiyat üzerinde anlaşmaya varır. Her ne kadar anlaşmanın bu kısmı bir kaç saniye içinde gerçekleşse de, dövizin asıl transferi daha fazla zaman alır.
Foreks piyasasının katılımcıları büyük bankalar, brokerlar, ticari müşteriler çok uluslu şirketler ve zaman zaman exchange rate dalgalanmalarını yumuşatmak için piyasaya müdahale eden merkez bankalarıdır. Citibank, Chase Manhattan, Bank America ve buna ek olarak büyük Japon ve İngiliz ticari bankalari, FX piyasasının fonksiyonunda çok önemli bir rol oynar. FX piyasasındaki bankaların bu önemli rolüne örnek vermek gerekirse, 20'den az banka %50'den daha fazla FX işlemini bulundurmaktadır. Bunun nedeni ticari bankaların FX piyasasina aracı olarak kendi kurumsal müşterileri için katılması ve aynı zamanda kendi hesaplari için de işlem yapması oalrak gösterilebilir. Çoğu küçük bankalar ve büyük bankaların yerel ofisleri bankalar arası piyasayla direkt olarak irtibat etmezler. Genelde büyük bir bankayla ya da kendi ana ofisleriyle kredi limiti ya da kendi hesaplari aracılığiyla irtibat ederler. Müşteriler büyük bankalarla direkt olarak ya da küçük bankalar aracılığıyla iletişime geçerler. Genel olarak, küçük bankalar yerel bankadan yabancı döviz almasını isterler. Yerel banka bu emri büyük ölçekli merkez bir banka ile yapar.
Gelişmiş ülkelerdeki bankalar arası FX piyasası, FX brokerlardan oldukça fazla yararlanmaktadır. Bu brokerlar, yabancı dövizleri arz ve talep edenleri bir araya getirmekte uzmanlaşmış firmalar ya da bireylerdir. Bunlar, piyasanın diğer aktörleri arasında uzlaştırıcı olarak rol oynarlar.
Bunun yanında piyasa da spekülatörler bulunmaktadır, Exchange rate'de her iki yönlü gerçekleşen değişimlerden kar sağlamayı amaçlayarak piyasaya girerler ve genellikle piyasaya likidite sağlayan spekülatörlerdir. Speklüatörler Foreks piyasasında piyasayı oluştururlar, onlar olmadan piyasa var olamaz. Spekülatörlerin karları ya da kayıpları önemli olabilir çünkü Exchange Rate' 1er bir işlem gününde çok sayıda değişmektedirler.
Forex piayasası işleyişine baktığımızda çoğunlukla döviz işlemlerinin bankalar arası piyasa (interbank market) denilen bir ağa yönlendirildiğini görmekteyiz. Interbank market bütün büyük bankaların birbirleriyle ticaret yaptığı büyük bir piyasadır ve buna Foreign Exchange Market denir. Spot işlemler olarak adlandırılan piyasada dövizler hemen teslimatı olmak şartı ile ticaret yapılır. Fonvard piyasalarda ise, kontratlar uzun dönem içinde satmaya ya da almaya yöneliktir.
Foreign Exchange piyasasi Stok Exchange piyasasının aksine fiziksel alanda gerçekleşmez ama büyük ticari banklar, FX brokerlar ve anlaşmacıların oluşturduğu bir ağ oLarak tanımlanabilir. Londra, NY, Zürich, Paris, Amsterdam, Tokyo gibi dünya finansal merkezlerine dağılmıştır. Ticaret yapanlar birbirlerine bilgisayarlar, telefonlarla bağlanır. Swift bilgisayarı denilen iletişim sistemi, bankaları ve brokerları dünyanın her fınansal alanından birbirlerine bağlar. Ticaret yapan bir kişi, Reuters ve Telerate gibi fınanasl data kuruluşlarından fiyatları izler ve bir başka ticaret yapan kişiyle ortak fiyat üzerinde anlaşmaya varır. Her ne kadar anlaşmanın bu kısmı bir kaç saniye içinde gerçekleşse de, dövizin asıl transferi daha fazla zaman alır.
Foreks piyasasının katılımcıları büyük bankalar, brokerlar, ticari müşteriler çok uluslu şirketler ve zaman zaman exchange rate dalgalanmalarını yumuşatmak için piyasaya müdahale eden merkez bankalarıdır. Citibank, Chase Manhattan, Bank America ve buna ek olarak büyük Japon ve İngiliz ticari bankalari, FX piyasasının fonksiyonunda çok önemli bir rol oynar. FX piyasasındaki bankaların bu önemli rolüne örnek vermek gerekirse, 20'den az banka %50'den daha fazla FX işlemini bulundurmaktadır. Bunun nedeni ticari bankaların FX piyasasina aracı olarak kendi kurumsal müşterileri için katılması ve aynı zamanda kendi hesaplari için de işlem yapması oalrak gösterilebilir. Çoğu küçük bankalar ve büyük bankaların yerel ofisleri bankalar arası piyasayla direkt olarak irtibat etmezler. Genelde büyük bir bankayla ya da kendi ana ofisleriyle kredi limiti ya da kendi hesaplari aracılığiyla irtibat ederler. Müşteriler büyük bankalarla direkt olarak ya da küçük bankalar aracılığıyla iletişime geçerler. Genel olarak, küçük bankalar yerel bankadan yabancı döviz almasını isterler. Yerel banka bu emri büyük ölçekli merkez bir banka ile yapar.
Gelişmiş ülkelerdeki bankalar arası FX piyasası, FX brokerlardan oldukça fazla yararlanmaktadır. Bu brokerlar, yabancı dövizleri arz ve talep edenleri bir araya getirmekte uzmanlaşmış firmalar ya da bireylerdir. Bunlar, piyasanın diğer aktörleri arasında uzlaştırıcı olarak rol oynarlar.
Bunun yanında piyasa da spekülatörler bulunmaktadır, Exchange rate'de her iki yönlü gerçekleşen değişimlerden kar sağlamayı amaçlayarak piyasaya girerler ve genellikle piyasaya likidite sağlayan spekülatörlerdir. Speklüatörler Foreks piyasasında piyasayı oluştururlar, onlar olmadan piyasa var olamaz. Spekülatörlerin karları ya da kayıpları önemli olabilir çünkü Exchange Rate' 1er bir işlem gününde çok sayıda değişmektedirler.
