Gayrimenkul sermaye iradında indirilecek gerçek giderler
Safi iradın bulunması için aşağıdaki gerçek giderler indirim konusu yapılabilir (Md.74);
1.Kiraya veren tarafından yapılan aydınlatma ,su, ısıtma, asansör giderleri,
2.Kiraya verilen gayrimenkullerin idaresi için yapılan giderler. Söz konusu giderlerin tutarı gayrimenkulün ehemmiyeti ile uyumlu olması gerekmektedir. Bu uyumluluk bir taraftan gayrimenkulün büyüklüğünü, diğer taraftan kira gelirleri ile mütenasip oluşunu ifade etmektedir.
3.Kiraya verilen mal ve hakların sigorta giderleri,
4.Kiraya verilen mal ve haklar için yapılan borçların faizleri ile mesken olarak kiraya verilmiş bulunan bir adet gayrimenkul için iktisap yılından itibaren 5 yıl süreyle iktisap bedelinin % 5’i,
Söz konusu indirim, gayrimenkulün konut olarak kiraya verilmesi halinde uygulanacak olup, birden fazla gayrimenkulün kiraya verilmesi durumunda ise, sadece bir gayrimenkul için ve o gayrimenkulün hasılatına uygulanabilecektir.
5.Kiraya verilen mal ve haklar için ödenen vergi, resim, harç ve şerefiyeler ile belediyelere ödenen harcamalara katılma payı,
6.Kiraya verilen gayrimenkuller için ayrılan amortismanlar,
7.Kiraya veren tarafından yapılan onarım giderleri,
8.Kiraya verilen mal ve hakların bakım ve idame giderleri,
9.Kiraladıkları mal ve hizmetleri kiraya verenlerin ödedikleri kira bedelleri ve diğer gerçek giderler,
10. Sahibi bulundukları konutları kiraya verenlerin kira ile oturdukları konutun kira bedeli, Bu istisnanın uygulanabilmesi için gayrimenkul veya gayrimenkullerin konut olarak kiraya verilmesi gerekmektedir. Konut dışında işyeri olarak kiraya verilen gayrimenkullerden elde edilen iratlara, kira ile oturulan konuta ilişkin kira bedelinin indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır. Diğer taraftan kiralayanın birden fazla konutta kira ile oturmuş olması durumunda, kira ile oturulan konutlardan sadece birisi için ödenen kira bedeli indirim konusu yapılabilecektir. İndirim konusu yapılan söz konusu tutar diğer gerçek giderler indirildikten sonra kalan tutar üzerinden yapılacaktır.
Dikkat edildiği üzere gayrimenkul sermaye iradında safi iradın bulunması için indirilen gider unsurları, söz konusu iradın elde edilmesi için yapılan giderleri ifade ettiği halde, konutunu kiraya verenlerin oturdukları konutun kira bedellerini, doğrudan yapılan bir gider unsuru olmadığı halde elde ettikleri irattan indirim konusu yapmaları, sosyal mülahazalarla getirilmiş ve vergi yükünün adil dağılımını sağlamaya yönelik bir teşvik unsuru olarak ifade etmek gerekir.
11.Kiraya verilen mal ve haklarla ilgili ödenen mukaveleye, kanuna veya ilama dayalı zarar, ziyan ve tazminatlar,
Gayrimenkulün kısmen kiraya verilmiş olması durumunda, giderlerden kiraya verilen kısım ile ilgili olanları indirim konusu yapılır.
Diğer taraftan kanunun 21’inci maddesinde söz konusu olan ve (2)’nci bölümde açıklanan, gayrimenkullerin konut olarak kiraya verilmesinden elde edilen iratlara uygulanan istisna tutara isabet eden giderler indirim konusu yapılamaz.
Safi iradın bulunması için aşağıdaki gerçek giderler indirim konusu yapılabilir (Md.74);
1.Kiraya veren tarafından yapılan aydınlatma ,su, ısıtma, asansör giderleri,
2.Kiraya verilen gayrimenkullerin idaresi için yapılan giderler. Söz konusu giderlerin tutarı gayrimenkulün ehemmiyeti ile uyumlu olması gerekmektedir. Bu uyumluluk bir taraftan gayrimenkulün büyüklüğünü, diğer taraftan kira gelirleri ile mütenasip oluşunu ifade etmektedir.
3.Kiraya verilen mal ve hakların sigorta giderleri,
4.Kiraya verilen mal ve haklar için yapılan borçların faizleri ile mesken olarak kiraya verilmiş bulunan bir adet gayrimenkul için iktisap yılından itibaren 5 yıl süreyle iktisap bedelinin % 5’i,
Söz konusu indirim, gayrimenkulün konut olarak kiraya verilmesi halinde uygulanacak olup, birden fazla gayrimenkulün kiraya verilmesi durumunda ise, sadece bir gayrimenkul için ve o gayrimenkulün hasılatına uygulanabilecektir.
5.Kiraya verilen mal ve haklar için ödenen vergi, resim, harç ve şerefiyeler ile belediyelere ödenen harcamalara katılma payı,
6.Kiraya verilen gayrimenkuller için ayrılan amortismanlar,
7.Kiraya veren tarafından yapılan onarım giderleri,
8.Kiraya verilen mal ve hakların bakım ve idame giderleri,
9.Kiraladıkları mal ve hizmetleri kiraya verenlerin ödedikleri kira bedelleri ve diğer gerçek giderler,
10. Sahibi bulundukları konutları kiraya verenlerin kira ile oturdukları konutun kira bedeli, Bu istisnanın uygulanabilmesi için gayrimenkul veya gayrimenkullerin konut olarak kiraya verilmesi gerekmektedir. Konut dışında işyeri olarak kiraya verilen gayrimenkullerden elde edilen iratlara, kira ile oturulan konuta ilişkin kira bedelinin indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır. Diğer taraftan kiralayanın birden fazla konutta kira ile oturmuş olması durumunda, kira ile oturulan konutlardan sadece birisi için ödenen kira bedeli indirim konusu yapılabilecektir. İndirim konusu yapılan söz konusu tutar diğer gerçek giderler indirildikten sonra kalan tutar üzerinden yapılacaktır.
Dikkat edildiği üzere gayrimenkul sermaye iradında safi iradın bulunması için indirilen gider unsurları, söz konusu iradın elde edilmesi için yapılan giderleri ifade ettiği halde, konutunu kiraya verenlerin oturdukları konutun kira bedellerini, doğrudan yapılan bir gider unsuru olmadığı halde elde ettikleri irattan indirim konusu yapmaları, sosyal mülahazalarla getirilmiş ve vergi yükünün adil dağılımını sağlamaya yönelik bir teşvik unsuru olarak ifade etmek gerekir.
11.Kiraya verilen mal ve haklarla ilgili ödenen mukaveleye, kanuna veya ilama dayalı zarar, ziyan ve tazminatlar,
Gayrimenkulün kısmen kiraya verilmiş olması durumunda, giderlerden kiraya verilen kısım ile ilgili olanları indirim konusu yapılır.
Diğer taraftan kanunun 21’inci maddesinde söz konusu olan ve (2)’nci bölümde açıklanan, gayrimenkullerin konut olarak kiraya verilmesinden elde edilen iratlara uygulanan istisna tutara isabet eden giderler indirim konusu yapılamaz.