Gelir vergisi hayat standardı esası
Hayat standardı esası ilk kez 2772 sayılı yasa ile, 1982 yılından itibaren uygulanmak üzere Gelir Vergisi Kanununa dahil edilmiş ve zaman içinde çeşitli değişikliklere uğramakla birlikte 31.12 1998 tarihine kadar uygulanmış, mükelleflerin asgari olarak yasada belirtilen hayat göstergelerine göre gelir vergisi ödemesini öngören bir vergi güvenlik müessesesidir. Hayat standardına göre vergilemenin amacı mükelleflerin yaşam düzeylerine ve yaptıkları sosyal harcamalara göre vergi vermelerini sağlamaktır. Ancak beyana dayanan ve defter ve belgelere dayanılarak tespit edilen gerçek gelirlerin vergilendirilmesi esasına dayanan gelir vergisi sistemine, yasayla belirlenen bir kısım hayat standardı kriterlerine göre asgari vergi ödenmesini esas alan, bir anlamda geliri değil, yaşam biçimini vergilendirmeyi temel olarak alan söz konusu vergi güvenlik müessesi, uygulama süreci içinde “beyana dayanan götürü vergilendirme” niteliği dolayısıyla devamlı tartışma konusu olmuştur. Ancak vergi gelirine olan ihtiyaç nedeniyle 1999 yılına kadar uygulana gelmiş ve nihayet 4369 sayılı yasa ile 1.1.1999 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.
Ancak Türkiye’de meydana gelen ekonomik kriz neticesinde yine gelire olan gereksinim nedeniyle 2000 ve 2001 yılı gelirlerine uygulanmak üzere geçici bir süre için uygulandıktan sonra tamamen kaldırılmıştır.
Hayat standardı esası ilk kez 2772 sayılı yasa ile, 1982 yılından itibaren uygulanmak üzere Gelir Vergisi Kanununa dahil edilmiş ve zaman içinde çeşitli değişikliklere uğramakla birlikte 31.12 1998 tarihine kadar uygulanmış, mükelleflerin asgari olarak yasada belirtilen hayat göstergelerine göre gelir vergisi ödemesini öngören bir vergi güvenlik müessesesidir. Hayat standardına göre vergilemenin amacı mükelleflerin yaşam düzeylerine ve yaptıkları sosyal harcamalara göre vergi vermelerini sağlamaktır. Ancak beyana dayanan ve defter ve belgelere dayanılarak tespit edilen gerçek gelirlerin vergilendirilmesi esasına dayanan gelir vergisi sistemine, yasayla belirlenen bir kısım hayat standardı kriterlerine göre asgari vergi ödenmesini esas alan, bir anlamda geliri değil, yaşam biçimini vergilendirmeyi temel olarak alan söz konusu vergi güvenlik müessesi, uygulama süreci içinde “beyana dayanan götürü vergilendirme” niteliği dolayısıyla devamlı tartışma konusu olmuştur. Ancak vergi gelirine olan ihtiyaç nedeniyle 1999 yılına kadar uygulana gelmiş ve nihayet 4369 sayılı yasa ile 1.1.1999 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.
Ancak Türkiye’de meydana gelen ekonomik kriz neticesinde yine gelire olan gereksinim nedeniyle 2000 ve 2001 yılı gelirlerine uygulanmak üzere geçici bir süre için uygulandıktan sonra tamamen kaldırılmıştır.
