Gelirin tanımı ve unsurları
Gelir Vergisi Kanununun 1’inci maddesinde gelirin tanımı yapılmıştır. Madde metnine göre,
“Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır.”
Yukarıda belirtilen tanımlamaya göre gelirin aşağıda belirtilen unsurları taşıdığı görülmektedir.
a) Gelir vergisinin konusunu gerçek kişilerin elde ettiği kazanç ve iratlar oluşturmaktadır.
b) Gelirin tespitinde bir takvim yılı içinde elde edilen kazanç ve iratların toplamı esas alınmaktadır.
Bir takvim yılı içinde elde edilen kazanç ve iratların toplamının vergilendirmeye esas alınması gelir vergisinde vergilendirme döneminin genel olarak bir takvim yılı olmasını ifade etmektedir.
c) Gelir safi tutarları ile vergilendirmeye tabi tutulmaktadır. Gelirin safi oluşu, geliri elde etmek için yapılan giderlerin gayrı safi hasılattan indirilmek suretiyle, elde edilen net tutarın vergilendirmeye konu edilmesini ifade etmektedir.
Gelir Vergisi Kanununun 2’nci maddesinde ise gelir kapsamı içinde sayılan kazanç ve irat çeşitleri sayılmıştır. Gerçek kişilerin elde etmiş oldukları ve gelir vergisinin konusuna giren 7 gelir türü aşağıdaki gibi olup, bir gelirin gelir vergisine tabi tutulabilmesi ancak söz konusu türlerden birinin içine girmesi ile mümkün olabilir. Dolayısıyla söz konusu gelir unsurları içine girmeyen gelirlerin vergiye tabi tutulması söz konusu olamaz.
Gelir unsurları;
-Ticari Kazançlar,
-Zirai Kazançlar,
-Ücretler,
-Serbest Meslek Kazançları,
-Gayrimenkul Sermaye İratları,
-Menkul Sermaye İratları,
-Diğer Kazanç ve İratlar.
olarak sayılmış bulunmaktadır.
Gelir Vergisi Kanununda, sistematik olarak önce mükellefiyet ve muafiyet ve istisnalarla ilgili hükümler yer almakta, ikinci olarak her bir gelir unsurunun vergilendirme usul ve esasları açıklanmakta ve üçüncü olarak tüm gelir unsurlarının vergilendirilmesi ile ilgili esaslar belirlenmektedir.
Gelir Vergisi Kanununun 1’inci maddesinde gelirin tanımı yapılmıştır. Madde metnine göre,
“Gelir bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi tutarıdır.”
Yukarıda belirtilen tanımlamaya göre gelirin aşağıda belirtilen unsurları taşıdığı görülmektedir.
a) Gelir vergisinin konusunu gerçek kişilerin elde ettiği kazanç ve iratlar oluşturmaktadır.
b) Gelirin tespitinde bir takvim yılı içinde elde edilen kazanç ve iratların toplamı esas alınmaktadır.
Bir takvim yılı içinde elde edilen kazanç ve iratların toplamının vergilendirmeye esas alınması gelir vergisinde vergilendirme döneminin genel olarak bir takvim yılı olmasını ifade etmektedir.
c) Gelir safi tutarları ile vergilendirmeye tabi tutulmaktadır. Gelirin safi oluşu, geliri elde etmek için yapılan giderlerin gayrı safi hasılattan indirilmek suretiyle, elde edilen net tutarın vergilendirmeye konu edilmesini ifade etmektedir.
Gelir Vergisi Kanununun 2’nci maddesinde ise gelir kapsamı içinde sayılan kazanç ve irat çeşitleri sayılmıştır. Gerçek kişilerin elde etmiş oldukları ve gelir vergisinin konusuna giren 7 gelir türü aşağıdaki gibi olup, bir gelirin gelir vergisine tabi tutulabilmesi ancak söz konusu türlerden birinin içine girmesi ile mümkün olabilir. Dolayısıyla söz konusu gelir unsurları içine girmeyen gelirlerin vergiye tabi tutulması söz konusu olamaz.
Gelir unsurları;
-Ticari Kazançlar,
-Zirai Kazançlar,
-Ücretler,
-Serbest Meslek Kazançları,
-Gayrimenkul Sermaye İratları,
-Menkul Sermaye İratları,
-Diğer Kazanç ve İratlar.
olarak sayılmış bulunmaktadır.
Gelir Vergisi Kanununda, sistematik olarak önce mükellefiyet ve muafiyet ve istisnalarla ilgili hükümler yer almakta, ikinci olarak her bir gelir unsurunun vergilendirme usul ve esasları açıklanmakta ve üçüncü olarak tüm gelir unsurlarının vergilendirilmesi ile ilgili esaslar belirlenmektedir.