Göz Tembelliği ve Tedavisi

Göz Tembelliği ve Tedavisi

Göz tembelliği ve tedavisi hakkında bize biraz bilgi verebilir misiniz?
Op. Dr. Nesrin Bozkurt: Bu çok önemli, toplumsal bir problem. Göz tembelliği; gözlere bakıldığı zaman herhangi bir anormallik görünmemesine ve o gözün normal gibi görünmesine rağmen görme potansiyelinin yüzde yüz olmaması demektir. Göz tembelliğinin gelişmesinin bir takım nedenleri vardır. Bunlardan biri şaşılıktır, diğeri gözün saydam ortamlarının opak olmasıdır. Kornea veya lenste sorun olabilir. Diğer bir tanesi de gözlerden birinin numarası diğerinden çok farklı olabilir veya ikisi birden normalin çok dışında olabilir. Bu durumda da o gözü ilgilendiren beyindeki görme merkezi yeteri kadar uyarı alamadığı veya düzgün uyarı alamadığı için görme merkezindeki hücreler yeteri kadar gelişemezler.

Yeteri kadar gelişemedikleri zaman da belli bir süreden sonra tedavi anlamında ne yapılırsa yapılsın o hücrelerin tekrardan gelişmesini sağlıyamıyorsunuz. Dolayısıyla burada önemli olan çocukların erken muayene ettirirlmesi. Çocuk doğduğu zaman çocuk doktoru tarafından kırmızı test yapılır ve eğer saydam olması gereken ortamlarda bir problem varsa bu problem hemen tespit edilir ve hasta hemen bize gelir.

Doğumsal bir katarakt’ı varsa çocuğun mümkün olan en kısa zamanda ameliyatının yaptırılması gerekir. Şaşılığı varsa çok erken bir şekilde doktora getirilip kaymayan gözün kapatılıp diğer gözün çalıştırılması, gerekli ameliyatların yapılması gerekir. En çok atlanan görme tembelliği tipi olan gözlerden birinin numarasının farklı olması. Diğer göz sağlam olduğu için çocuğun görme faliyetlerinde problem olduğunu aile anlayamaz.

Çocuğun başka türlü hiçbir problemi yoksa, kayma gibi, saydam ortamlarında sorun yoksa her çocuğun en geç 4 yaşa kadar mutlaka rutin olarak bir çocuk göz doktoruna götürülmesi lazımdır. Aileler genellikle ilk okul başında çocukları doktora götürüyorlar bu yaşı mutlaka alta çekmemiz gerekiyor. Heleki ailesinde bu tip öyküsü olanlar mutlaka erken dönemde çocuklarını muayene ettirmelidirler. Geç tespit edilmesi halinde yapılacak bir şey yok.

7-8 yaşına kadar bütün tedavi aşamalarının tamamlanmış olması lazım. Beyindeki görme faliyeti bütün gelişim sürecini tamamlamış olduğundan erken teşhisin çok önemli bir yeri var. Çocuğun gözünün biri tembelse ehliyet almasında problem olabiliyor, pilot olamıyor, birçok meslek dalını yapamıyor, çok fazla kısıtlaması var ve malesef geç kalındığında ameliyat gibi laser gibi herhangi bir yöntemle de tedavi edilmesi mümkün değil.

Doğuştan meydana gelen göz bozuklukları tedavi edilebilir mi?
Op. Dr. Nesrin Bozkurt: Bu bir çok hastalığa göre değişiyor. Eğer görme tembelliği varsa, ona çeşitli tedavi metodları uygulayarak, eğer gelişmemişse görme oranını yükseltebiliyoruz.

Çalışkan göz kapatılarak tembel gözünde çalışkan olması sağlanır bildiğim kadarıyla.

Göz Tembelliğinin Sebepleri

Bir gözün diğer göze oranla daha az görmesine bağlı oluşan rahatsızlığa göz tembelliği denir. Bu rahatsızlık genelde bebeklikte gözlemlenir. Bu konuda birçok aile durumu fark edemediğinden, çocuğun yaşı ilerledikten sonra rahatsızlığını kendi söylemesiyle doktora başvurulur.

Tıp dilinde adı ambiyopi olan göz tembelliğinin teşhisi ve tedavisi için en büyük görev ailelere düşüyor. Bilinçli aileler küçük yaşlarda çocuklarının görme yetilerini test edip, bir şüphe gördüğünde doktora başvurabilir. Her hastalıkta olduğu gibi göz tembelliğinde de erken teşhis ve tedavi çok önemlidir.

Şaşılık

Göz tembelliğinin en büyük nedenlerinden biri şaşılıktır. Kayan göz, belli bir süre sonra tembelliğe alışır ve görme yetisi tek gözle yapılmaya başlanır. Bu durum, zaman geçtikçe göz tembelliğinin şiddetini artırır. Ayrıca göz tembelliği, birçok hastalıkta olduğu gibi aileden gelebilir. Ailede göz tembelliği rahatsızlığı olan çocukları her türlü riske karşı erkenden uzman kontrolüne götürmekte fayda vardır.

Gözler arasındaki dengesizlikler

Doğuştan bir göz diğerine göre farklı olabilir. Biri tamamen normalken diğeri uzağı ya da yakını daha iyi görüyor olabilir. Bu tip durumlarda gözler arasında oluşan dengesizlik yüzünden bozuk olan göz tembelliğe alışır. Görme işini sağlam olan göz yapar. Bir süre sonra bozukluk olan göz yok sayılabilir. Bu da kalıcı ciddi görme bozukluklarına yol açabilir.

Erken teşhis çok önemli

Göz tembelliği, erken teşhis edilip tedavi edilmezse zaman geçtikçe kalıcı körlüğe kadar ilerleyebilir. Genellikle ergenlik dönemi ve sonrasında uygulanan tedaviler pek faydalı olmaz. O yüzden olabildiğince erken tedavi etmekte fayda vardır.

Nasıl tedavi edilir, tembel göz eskisi gibi olur mu, sonuçlar nedir

Göz tembelliği gözlükle tedavi edilebilir. Rahatsızlığın nedeni şaşılık ya da görme bozukluğuysa, ona göre verilecek gözlük rahatsızlığı düzeltir. Rahatsızlık düzelince de göz tembelliği otomatikman ortadan kalkar. Cerrahi müdehaleyle de göz tembelliği giderilebilir. Yine rahatsızlığın asıl nedeni belirlenip ona göre müdehale edildikten sonra görme yetisi iki gözde de aynı seviyeye çekildikten sonra göz tembelliğine çözüm bulunmuş olacaktır.



Göz tembelliği bir gözün diğerine göre daha düşük kapasite ile görmesidir. Uygun yaşlarda tedavi edilmez ise az görme yaşam boyu devam eder. Nadiren yüksek numaralarda her iki gözde de görülebilir. Görme bebeklikten itibaren beynin öğrendiği bir yetenektir. Bebek yeni doğduğunda silüetleri ayırt ederken yaklaşık 6 aylık olduğunda bilinen anlamda renkli ve üç boyutlu görmeyi öğrenir. Eğer bir gözde diğerine göre daha yüksek bir kırma kusuru, kayma veya katarakt gibi görmesini engelleyecek bir bozukluk var ise o göz bulanık görmeyi öğrenir.

Göz tembelliği fonksiyonel ve organik ambliyopi olarak 2 ana gruba ayrılır. Görme fonksiyonlarının geliştiği çocukluk döneminde düzeltilebilecek bir nedene bağlı olan görme azalması durumunun neden düzeltildiği halde sebat etmesi halidir.