Nedir?
Hamile bir kadının damarlarında dolaşan kanın hacmi yaklaşık yüzde 50 artar. Artan kan hacmiyle birlikte damarlarda da bir miktar genişleme olur. Fazla sıvının bir kısmı doku içinde, hücrelerin arasında birikir. Bu durumda oluşan şişliklere ödem adı verilir.
Nasıl oluşur?
Hamile bir kadının günlük su gereksinimi hamile olmayanlara göre daha fazladır. Suyun hamilelikteki görevlerinden biri, bebek büyürken ona gerekli desteği sağlamak ve aynı zamanda pelvik eklemleri doğuma hazırlamaktır. Bir anne adayı, daha önce içtiğinden çok daha fazla su içer ve alınan bu sıvının bir kısmı vücutta tutulur. Aslına bakılırsa hamilelikte alınan kiloların neredeyse dörtte birinin kaynağı bu sıvı fazlasıdır.
Ne zaman oluşur?
Şişlik olarak tanımlayabileceğimiz ödem, hamile kadınların hemen hemen hepsinde belirli bir dereceye kadar görülür ve yaklaşık yüzde 75 kadında şikayet yaratacak boyutta olur. Gebeliğin ikinci üç aylık dönemden itibaren görülen ödem en sık ayaklarda ve ayak bileklerinde ortaya çıkar.
Şişlikler, özellikle günün geç saatlerinde ve uzun süre ayakta durulmuşsa daha belirgin olur. Havanın sıcak olması da ödem oluşumunu hızlandıran bir faktördür. Böyle bir günün sonunda ayakkabılarınızın ayağınıza dar geldiğini fark etmeniz şaşırtıcı değildir. Hatta çoğu kadında hamileliğin sonları yaklaştıkça ayakkabı ölçüsü iki-üç numara büyür. Bazı kadınlarda ise ellerde ve el bileklerinde de şişlikler olabilir, yüzükler dar gelebilir.Şişlikler hamilelik öncesinde kilo sorunu olan ya da hamilelik süresince fazla kilo alan kadınlarda daha belirgindir. Çoğul gebelik taşıyanlarda da şişlikler daha fazla olur.
Şişliklerin bir diğer nedeni de beslenme alışkanlıklarıdır. Çok fazla şişlik sorunu yaşayan kadınların önemli bir kısmının yeteri kadar protein almadıkları saptanmıştır. Gerekli olan protein, et ve benzeri besin maddeleri ile alınabileceği gibi günde en az üç porsiyon süt ya da mandıra ürünlerinin tüketilmesi de yeterli olabilir. Bazen sadece protein alımını yeterli düzeye getirmekle sorunun çözüldüğü görülebilir.
Beslenme ile ilgili bir başka yaklaşım da uygun tuz alımıdır. Çoğu kişi, fazla miktarda tuzun, su tutulmasına ve dolayısıyla şişliğe neden olduğunu düşünür; ancak bunun tersi de doğrudur. Yani yetersiz tuz alımı da ödem yapabilir. Önemli olan yeteri kadar tuz tüketmek dengeli ve sağlıklı beslenmektir.
Şişlikleri önlemenin bir diğer yolu da hidroterapidir. Yeni yapılan bir çalışmada suda yapılan egzersiz ve hatta sadece ılık su dolu bir küvette ayakları bir süre dinlendirmenin hamile rahmi desteklediği gibi, vücuttaki fazla suyun böbrekler aracılığıyla ile atılmasına da yardımcı olduğu ortaya konmuştur. Ancak sıcak küvette oturmanın vücut sıcaklığınızı artırabilir.
Gelelim Tedaviye
Ayaklarınızı havaya kaldırın
Gün içinde fırsat buldukça ayağınızı bir sandalyenin üzerine koyarak bir süre havaya kaldırın. Bunu fırsat buldukça yapmaya çalışın. Otururken bacak bacak üstüne atmayın. Çalışıyorsanız, akşamları evde mümkün olduğunca uzun oturun ve otururken ayaklarınızı sarkıtmayın.
Uzanın
Bol bol dinlenin ve sol yana dönerek uzanın.
Sıvı alın
Sanılanın aksine su içmek, şişliği artırmaz tam tersine azaltır. Günde en az 8-10 bardak su içmeye özen gösterin. Ayran, taze sıkılmış meyve suyu, limonata da tüketebilirsiniz.
Yürüyüş yapın
Hamilelikte sık görülen diğer sorunlar gibi şişlikler de düzenli egzersiz ve yürüyüş yapan kadınlarda daha hafi f seyreder. Yürüyüş yapmak, bacak toplardamarlarınızın daha etkili çalışmasını sağlarken doku aralığında biriken sıvının dağılmasını da kolaylaştırır.
Hamile bir kadının damarlarında dolaşan kanın hacmi yaklaşık yüzde 50 artar. Artan kan hacmiyle birlikte damarlarda da bir miktar genişleme olur. Fazla sıvının bir kısmı doku içinde, hücrelerin arasında birikir. Bu durumda oluşan şişliklere ödem adı verilir.
Nasıl oluşur?
Hamile bir kadının günlük su gereksinimi hamile olmayanlara göre daha fazladır. Suyun hamilelikteki görevlerinden biri, bebek büyürken ona gerekli desteği sağlamak ve aynı zamanda pelvik eklemleri doğuma hazırlamaktır. Bir anne adayı, daha önce içtiğinden çok daha fazla su içer ve alınan bu sıvının bir kısmı vücutta tutulur. Aslına bakılırsa hamilelikte alınan kiloların neredeyse dörtte birinin kaynağı bu sıvı fazlasıdır.
Ne zaman oluşur?
Şişlik olarak tanımlayabileceğimiz ödem, hamile kadınların hemen hemen hepsinde belirli bir dereceye kadar görülür ve yaklaşık yüzde 75 kadında şikayet yaratacak boyutta olur. Gebeliğin ikinci üç aylık dönemden itibaren görülen ödem en sık ayaklarda ve ayak bileklerinde ortaya çıkar.
Şişlikler, özellikle günün geç saatlerinde ve uzun süre ayakta durulmuşsa daha belirgin olur. Havanın sıcak olması da ödem oluşumunu hızlandıran bir faktördür. Böyle bir günün sonunda ayakkabılarınızın ayağınıza dar geldiğini fark etmeniz şaşırtıcı değildir. Hatta çoğu kadında hamileliğin sonları yaklaştıkça ayakkabı ölçüsü iki-üç numara büyür. Bazı kadınlarda ise ellerde ve el bileklerinde de şişlikler olabilir, yüzükler dar gelebilir.Şişlikler hamilelik öncesinde kilo sorunu olan ya da hamilelik süresince fazla kilo alan kadınlarda daha belirgindir. Çoğul gebelik taşıyanlarda da şişlikler daha fazla olur.
Şişliklerin bir diğer nedeni de beslenme alışkanlıklarıdır. Çok fazla şişlik sorunu yaşayan kadınların önemli bir kısmının yeteri kadar protein almadıkları saptanmıştır. Gerekli olan protein, et ve benzeri besin maddeleri ile alınabileceği gibi günde en az üç porsiyon süt ya da mandıra ürünlerinin tüketilmesi de yeterli olabilir. Bazen sadece protein alımını yeterli düzeye getirmekle sorunun çözüldüğü görülebilir.
Beslenme ile ilgili bir başka yaklaşım da uygun tuz alımıdır. Çoğu kişi, fazla miktarda tuzun, su tutulmasına ve dolayısıyla şişliğe neden olduğunu düşünür; ancak bunun tersi de doğrudur. Yani yetersiz tuz alımı da ödem yapabilir. Önemli olan yeteri kadar tuz tüketmek dengeli ve sağlıklı beslenmektir.
Şişlikleri önlemenin bir diğer yolu da hidroterapidir. Yeni yapılan bir çalışmada suda yapılan egzersiz ve hatta sadece ılık su dolu bir küvette ayakları bir süre dinlendirmenin hamile rahmi desteklediği gibi, vücuttaki fazla suyun böbrekler aracılığıyla ile atılmasına da yardımcı olduğu ortaya konmuştur. Ancak sıcak küvette oturmanın vücut sıcaklığınızı artırabilir.
Gelelim Tedaviye
Ayaklarınızı havaya kaldırın
Gün içinde fırsat buldukça ayağınızı bir sandalyenin üzerine koyarak bir süre havaya kaldırın. Bunu fırsat buldukça yapmaya çalışın. Otururken bacak bacak üstüne atmayın. Çalışıyorsanız, akşamları evde mümkün olduğunca uzun oturun ve otururken ayaklarınızı sarkıtmayın.
Uzanın
Bol bol dinlenin ve sol yana dönerek uzanın.
Sıvı alın
Sanılanın aksine su içmek, şişliği artırmaz tam tersine azaltır. Günde en az 8-10 bardak su içmeye özen gösterin. Ayran, taze sıkılmış meyve suyu, limonata da tüketebilirsiniz.
Yürüyüş yapın
Hamilelikte sık görülen diğer sorunlar gibi şişlikler de düzenli egzersiz ve yürüyüş yapan kadınlarda daha hafi f seyreder. Yürüyüş yapmak, bacak toplardamarlarınızın daha etkili çalışmasını sağlarken doku aralığında biriken sıvının dağılmasını da kolaylaştırır.
