Okumak düşünmeyi, yorum yapmayı beraberinde getirmiştir. Bilgi toplumları, bilgiye en kısa yoldan okuma yolu ile ulaşmaktadır. Okuma, kişinin kendini yenilemesi, sınırlarını zorlaması, evrenselliğe ulaşması için vermiş olduğu basit ama ulvi bir mücadeledir. Eğitim,kişinin doğa ile mücadelede ona galip gelme adına yapmış olduğu uğraşı, olarak tarif edilmiştir. Okuma doğa ile mücadelede doğaya galip gelmenin ilk yoludur. Her yeni icat bir önceki icadın geliştirilmiş hâlidir. Okumayan, kendini yenilemeyen kişiler, hayat mücadelesinde çok geri kalacaklardır. İyi bir okuyucu olan birey ile okumayan birey arasında çok büyük fark vardır. Hayat devam ettikçe bunlar arasındaki fark artacak ve bu fark günlük hayata yansıyacaktır.
Gündemde de mevcut olan etkili ve hızlı okuma diye bir konu var. Peki, nedir etkili ve hızlı okuma?
Etkili okuma, hız kavrama ve bellek arasında bir bağ kurabilmektir. Etkili okumada hız en önemli etmendir. Ne denli çabuk okunursa, o denli konunun anlaşılmasında yetenekli olunmaktadır. Ancak bu bağın sağlam olmayışı ya da bir başka deyişle, bir ya da birkaçında görülen yetersizlik hızlı okumanın tüm etkinliğini azaltmaktadır.
Okuma konusunda yapılan çalışmalar okumanın, görme ve düşünme gibi birbiriyle ilişkili iki mekanizmadan oluştuğunu, bunlardan biri yeterince gelişmediğinde diğerinin etkilendiğini ortaya koymaktadır. Bu nedenle daha çabuk ve daha iyi okuyabilmek için gözlerimizle aklımızı birlikte çalışmaya alıştırmamız gerekmektedir. Anlama hızı da ancak bu tür hızlı okuma becerisinin kazanılmasıyla artmaktadır. Bir başka deyişle, hızlı kavrama en iyi kavrama olarak kabul edilmektedir
Hızlı okumaya geçebilmek için ne yapılmalı?
Öncelikle gözün okurken birçok duruşları hızlı ve ritmik bir biçimde birbirine bağlayabilmesi konusunda yeterli görme becerisine erişmesi gerekir. Ayrıca bu saptama noktaları ile birlikte üç-dört sözcüğü bir göz atışta kavramak anlamına gelen “görme yelpazesi”nin de genişletilmesi hızlı okuma çalışmalarının temelini oluşturur.
Eğer okuma hızı artırılmak için tekniklere ihtiyacınız varsa hızlı okuma teknikleri şunlardır:
1. Kendi kendinizi hızlı okumaya motive ediniz ve normal okumanızdan daha hızlı okumaya çalışınız.
2. Uygun bir zaman seçerek her gün evde 15-20 dakika okuma çalışması yapınız.
3. İlgi duyduğunuz materyalleri okuyunuz.
4. Anlayıp anlamadığınızı kontrol ediniz. Bunu soruları kullanarak ve kısa özetlemeler yaparak anlamaya çalışınız.
5. Okuma hızınızı hesaplayınız ve kontrol altında tutunuz.
6. Günler ilerledikçe materyalin güçlük düzeyini yükseltiniz. Bu şekilde 6-8 hafta çalışılırsa sonuca ulaşılır.
7. Okuduğunuz hususlar hakkında yargılayıcı kararlar veriniz.
8. Okumada öncelikleri belirleyiniz.
9. Paralel okumalar yapınız. Konuyu bir kaynaktan anlamadıysanız başka bir kaynaktan da okuyunuz.
10. Öncelikle özetleri okuyunuz.
11. Satırları okurken karartma yapmayınız.
12. Alt başlıkları soruya dönüştürünüz.
13. Uygun ortamda okuyunuz.
14. Zaman zaman göz atma tekniğini kullanınız.
15. Zamanla yarışarak okuyunuz.
16. Günün erken saatlerinde okuyunuz.
KAYNAKÇA
AKÇAMETE, Gönül. “Okuma akıcılığı ve anlama”.
AKYOL, Hayati . (2010). “ Türkçe öğretim yöntemleri”. Ankara: Pegem A Yayınları.
GÜNEŞ, Firdevs ve AKÇAMETE, Gönül. “Üniversite öğrencilerinde etkili ve hızlı okumanın geliştirilmesi”.
UNGAN, Suat. “Okuma alışkanlığımızın kültürel altyapısı”. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
Gündemde de mevcut olan etkili ve hızlı okuma diye bir konu var. Peki, nedir etkili ve hızlı okuma?
Etkili okuma, hız kavrama ve bellek arasında bir bağ kurabilmektir. Etkili okumada hız en önemli etmendir. Ne denli çabuk okunursa, o denli konunun anlaşılmasında yetenekli olunmaktadır. Ancak bu bağın sağlam olmayışı ya da bir başka deyişle, bir ya da birkaçında görülen yetersizlik hızlı okumanın tüm etkinliğini azaltmaktadır.
Okuma konusunda yapılan çalışmalar okumanın, görme ve düşünme gibi birbiriyle ilişkili iki mekanizmadan oluştuğunu, bunlardan biri yeterince gelişmediğinde diğerinin etkilendiğini ortaya koymaktadır. Bu nedenle daha çabuk ve daha iyi okuyabilmek için gözlerimizle aklımızı birlikte çalışmaya alıştırmamız gerekmektedir. Anlama hızı da ancak bu tür hızlı okuma becerisinin kazanılmasıyla artmaktadır. Bir başka deyişle, hızlı kavrama en iyi kavrama olarak kabul edilmektedir
Hızlı okumaya geçebilmek için ne yapılmalı?
Öncelikle gözün okurken birçok duruşları hızlı ve ritmik bir biçimde birbirine bağlayabilmesi konusunda yeterli görme becerisine erişmesi gerekir. Ayrıca bu saptama noktaları ile birlikte üç-dört sözcüğü bir göz atışta kavramak anlamına gelen “görme yelpazesi”nin de genişletilmesi hızlı okuma çalışmalarının temelini oluşturur.
Eğer okuma hızı artırılmak için tekniklere ihtiyacınız varsa hızlı okuma teknikleri şunlardır:
1. Kendi kendinizi hızlı okumaya motive ediniz ve normal okumanızdan daha hızlı okumaya çalışınız.
2. Uygun bir zaman seçerek her gün evde 15-20 dakika okuma çalışması yapınız.
3. İlgi duyduğunuz materyalleri okuyunuz.
4. Anlayıp anlamadığınızı kontrol ediniz. Bunu soruları kullanarak ve kısa özetlemeler yaparak anlamaya çalışınız.
5. Okuma hızınızı hesaplayınız ve kontrol altında tutunuz.
6. Günler ilerledikçe materyalin güçlük düzeyini yükseltiniz. Bu şekilde 6-8 hafta çalışılırsa sonuca ulaşılır.
7. Okuduğunuz hususlar hakkında yargılayıcı kararlar veriniz.
8. Okumada öncelikleri belirleyiniz.
9. Paralel okumalar yapınız. Konuyu bir kaynaktan anlamadıysanız başka bir kaynaktan da okuyunuz.
10. Öncelikle özetleri okuyunuz.
11. Satırları okurken karartma yapmayınız.
12. Alt başlıkları soruya dönüştürünüz.
13. Uygun ortamda okuyunuz.
14. Zaman zaman göz atma tekniğini kullanınız.
15. Zamanla yarışarak okuyunuz.
16. Günün erken saatlerinde okuyunuz.
KAYNAKÇA
AKÇAMETE, Gönül. “Okuma akıcılığı ve anlama”.
AKYOL, Hayati . (2010). “ Türkçe öğretim yöntemleri”. Ankara: Pegem A Yayınları.
GÜNEŞ, Firdevs ve AKÇAMETE, Gönül. “Üniversite öğrencilerinde etkili ve hızlı okumanın geliştirilmesi”.
UNGAN, Suat. “Okuma alışkanlığımızın kültürel altyapısı”. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
