iÇ MiMARLIK hem sektör hem de eğitim alanlarında 20 yüzyılın başında Amerika Birleşik Devletlerinde kurumsallaşmıştır Dünya’ya yayılan bu meslek, özünde “Güzel Sanatlar ve Süsleme (dekoratif) sanatların bir doğal gelişimi, Ev ekonomisinin bir parçası ve Mimarlığın odaklanan özel bir alanı olarak yapılandırılmış ve uzmanlaşarak gelişmiştir
Bu açıdan bakıldığında Güzel Sanatların gerektirdiği plastik değerleri içeren, estetik bilgi ile yoğrulmuştur Ancak Mimarlığın bina olgusuyla ilişkilendirilen bir konumda da yeralmaktadır Bina içinde yeralan mekanların hacim ve yüzeylerini değerlendiren bir boyutu içermesine karşın; yapı sistemleri, fiziksel çevre kontrolü, aydınlatma, ergonomi, ısıtma, vs gibi mekan konforu konularında da bilgili olması gerekmektedir Bu açıdan bakıldığında mekanı kullanan bireylerin kalitesini, konforunu öne çıkartan tanımlı mekanların, tanımlı işlevlerle, kullanıcı için biçimlendirilmesi ve tasarlanmasını içermektedir
Dolayısıyla Ekonomik boyutunu göz ardı etmek hem ülkemiz hem de kişiler için yanlış bir yaklaşımı doğuracaktır
İnsan, yani mekanı kullanan bireylerle bu kadar ilgili bir meslek alanı olarak sunulan hizmetin değerinin yüksek tutulması önemli bir kavram olarak mesleğimizin özünde yeralmaktadır
Sadece bu kavramlar bile günümüzdeki teknoloji ve malzeme çeşitliliğinin fazlalığı göz önüne alındığında İçmimarlık Mesleği’nin öneminin daha iyi anlaşılmasını sağlamaktadır Daha iyiyi, daha doğruyu ve daha güzeli arama çabasında günlük yaşamlarımızı geçirdiğimiz iç mekanların, yaşam çevrelerimizin istek ve gereksinimlerimize göre tasarlanması mesleğimizin önemini öne çıkartan önemli olgulardır
Bu açıdan bakıldığında mesleğimiz her türlü iç mekanda ve bu mekanların yapılanması için gerekli mobilya tasarımı, boya, kumaş, aydınlatma, vs konularında hizmet verdiği düşünülmelidirİster birey, ister aile, ister bir kurum olsun, kendi yaşayış/yapısal/işleyiş/çalışma özelliklerine uygun olarak tasarlanmış bir iç mekanda günün neredeyse tamamını geçiriyor olması moral değerlerle birlikte performansını da artıran çevre verilerine dönüşecektirBu nedenle kullanıcısı henüz belli olmadan ortaya çıkan binalar iskan ruhsatı alınmış olsa bile, henüz bitmemiş olarak kabul edilmelidir Çünkü mekanı yaşanır kılan onu kullanan bireylerdir ve mekanlara yaşanmışlığını verende bu bireylerin oluşturduğu kimliğin mekanlara aktarımıdır
Böyle önemli konularda hizmet sunan meslek adamlarının;
1İç mekanların işlevsel ve nitelikli olabilmesine ilişkin sorunları tanımlayarak araştıran ve yaratıcılığını katarak çözen, ;
2 İç mekanı tasarlayan, tasarım analizi yapan, şantiye denetimi, yapı sistemleri, estetik, iç mekana ilişkin yapı bilgisi, donatı, malzeme, ekipman konusunda bilgi veren,
3 İç mekana ilişkin çizim ve dokümanları hazırlamak üzere eğitim ve deneyimle donanmış kişiler olması gerekmektedir Bu tanım uluslar arası İçmimarlar Federasyonu’nun (IFI) içmimarlık alanında çalışacak olan kişilerin sahip olması gereken özellikler olarak benimsemiştir
Buna ek olarak 1761938 Tarihli ve 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık hakkında kanun ile 2711954 tarihli ve 6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği kanuna dayanarak 1976 yılında TMMOB çatısı altında kurulan İçmimarlar Odası bu tanımı içselleştirerek kabul etmiştir
TMMOB İçmimarlar Odası 30 yıllık bir geçmişe sahip olmasına karşın Çağdaş anlamdaki İçmimarlık eğitiminin 1950’lere dayanması ve sadece 1990 lara kadar 2 okulda eğitim verilmesi nedeniyle üye sayısı oldukça az olarak gözükmektedir
Dünya’daki diğer meslek örgütleri ile neredeyse aynı zamanlarda kurulan TMMOB İçmimarlar Odası bugün 3 şube ve 2 temsilcilik ile üyelerine hizmet götürmektedir Ancak 1990lı yıllarda başlayan ve meslek bağnazlığını en yoğun bir biçimde gözler önüne seren eğitimdeki gelişmelerle neredeyse her yıl 2-3 bölüm açılarak bugün (sadece 2007 dahil) 32 bölüme ulaşmış, her yıl 1700 civarında öğrenci kabul eden ve dolayısıyla mezun eden bir meslek alanına dönüşmüştür
Üye sayısındaki artışın sevindirici olmasına karşın, verilen eğitimin yüzeyselleşmesi, evrensel değerleri kaybetmesi ve en önemlisi başka mesleklerin gerçekleriyle yapılandırılması, mesleğin geleceği, daha doğrusu “Hizmet Sunulan Kesimlerde Hizmet Kalite ve Değerlerindeki Yabancılaşması”nı gündeme getirecektir Dolayısıyla hem sektörde hizmet veren hem de hizmet alan kişilerin kalite ve doru hizmeti alması olası gözükmemektedir
Eğitim alanında yaşanan bu gelişmelerle birlikte, ne zaman sonuçlanacağı bilinmeyen bir Avrupa Birliği (AB) uyumlandırmalarıyla meslek alanlarının yapılandırılması ve sektörel alanlarda uzlaşıdan yoksun bir takım çabaların ortaya çıkmasına neden olmaktadır Oysaki AB Ortak Platformu olan Avrupa İçmimarlar Konseyi (European Council Of Interior Architects) Avrupa genelinde İçmimarlık mesleğiyle ilgili Eğitim, Serbest hizmet sunumu için gerekli kriterler ve Etik Değerleri konularında yapılandırmalarını bitirmek üzeredir
Türkiye ise bu süreçte geri kalmış durumda değildir Bu nedenlerle, mesleki gerçeklerin akılcı yöntemlerle yapılandırılması, mesleki eğitimin, mezuniyet sonrası sürekli ve sürdürülebilir eğitimin kurgulanması ve en önemlisi ülkemiz vatandaşlarının sektörde istenilen çalışma ortamına kavuşması için meslek yasalarının bir an önce hazırlanması gerekmektedir Bu yapı mesleklerin uygulama alanları, hak ve yetkileri ve en önemlisi sunulan hizmetin kalite düzeyinin belirlenmesi açısından gereklidir Aynı konu meslek eğitimi içinde gereklidir
Bu nedenlerle, TBMM ve YÖK’ün üzerine düşen sorumlulukları, siyasi bir pencereden değil, bilimsel ve hukuksal değerlendirmelerle ele alarak yapılandırması ve konuyla ilgili yasa ve yönetmelikleri çağın gerektirdiği biçimde ortaya koyması ve gerekli hak ve adaleti sağlaması gerekmektedir
TMMOB İçmimarlar Odası olarak, çağdaş bir ülkede kaliteli yaşamı yapılandıran meslek adamlarının yetiştirilmesinde ve yine kaliteli bir hizmet sunumu için gerekli her türlü çalışmayı geniş tabanlı bir uzlaşma ile yürütme gayretindeyiz Uzlaşı kültürünün farklı disiplinlerin bir arada ve birbirini tamamlayıcı bir biçimde olması ve ortak çalışmanın getirdiği hoşgörü ve paylaşımın değerlerinin Tasarım Temel Alanı özü olması gerektiğini düşünmekteyiz
KAYNAK:TMMOB Icmimarlar Odasi
