• ÇTL sistemimiz sıfırlandı ve olumlu değişiklikler yapıldı. Detaylar için: TIKLA

İhânet ve Sürgün

  • Konuyu açan Konuyu açan wien06
  • Açılış tarihi Açılış tarihi

wien06

V.I.P
V.I.P
İçişleri bakanlığı tarafından oluşturulan ilk hainler listesi 600 kişiden oluşmakta idi.

Ancak Lozan Antlaşması’nın bir maddesinde sürgün edilecek insanların sayısının 150′yi geçmeyecek şeklinde öngörmesi üzerine bu liste ilk önce 300 ardından da 149 kişiye indirilmiştir.

150′likler adı verilen ve 23 Nisan 1924 tarihinde Bakanlar Kurulu ve T.B.M.M.’nin oturumunda saptanan bu listeye 1 Haziran 1924 tarihindeki kararla “Köylü Gazetesi” sahibi Refet Bey de eklenerek kesin şekliyle 150 kişi olarak kabul edilmiştir.

28 Haziran 1938 tarihinde, 150′liklerin yurda girmelerini engelleyen yasa kaldırılsa da geri dönen çok kişi olmamıştır.

Bu listenin 600 kişilik ilk hali açıklanmamıştır.

HEYET-İ CELİLE-İ VEKİLENİN 10.9.340 TARİHLİ VE 880 NUMARALI KARARNAMESİNİN SURETİDİR​

Affı umumi kanununa merbut olup Türkiye’de ikametden men edilen Yüzeli kişilik listede esamisi muharrer eşhasın emval-i menkule ve gayrımenkulelerinin hükümete intikali veya tasfiye edilmesi hakkında bir sarahat mevcut olmamasına ve Lozan muahedesine merbut affı umumi beyannamesine ait protokolda her nekadar dokuz ay müddetle ashabı tarafından emval-i mezkurenin tasfiye olunacağı ve mehil-i mezkurun ınkızasından sonra esmanı tamamiyle ashabına tevdi edilmek üzere hükümetçe tasfiye edilebileceği muharrer ise de işbu muamelenin icrası hükümetçe mukaddema karar verilmesiyle meşrut bulunmasına ve henüz bir karar verilmemiş olmasına binaen emval-i mezkureye müdahele olunması kanunen gayrı caiz olacağından mavzuubahs eşhasın emvalini tasfiye etmeleri için tarih-i ilandan İtibaren dokuz ay mehil itası ve bu müddetin mürurunda hükümetçe tasfiye hususunun tahtı karara alınmasını mutazammın Maliye vekalet-i celilesinin 31 Ağustos 340 tarih ve Hukuk Müşavirliği 2346/1347 numaralı tezkeresiyle vaki teklifi heyet-i vekilenin 10.9.340 tarihli içtimaında bittezekkür kabul edilmiştir.

YÜZELLİ KİŞİLİK LİSTE KARARNAME SURETİ​


Lozan muahedenamesine merbut affı umumi protokolunda aftan istisna edilen yüzelli kişiden yüzkırkdokuz kişinin ismi ve hüviyetlerini mübeyyin defteri havi ve heyet-i vekilece tasdik talebini mutazammın Dahiliye vekalet-i celilesinin 23 Nisan 340 tarih ve 13304/1791 numaralı tezkeresi üzerine defterde mevcut yüzkırdokuz şahsa ilaveten Köylü gazetesi sahibi Refet’in ithaliyle defterin tasdiki heyet-i vekilenin 1.6.340 tarihli içtimaında karargir oldu.

Müdafaa-i Milliye vekili Kazım
Başvekil ve Hariciye vekili İsmet
Türkiye Reisicumhuru Gazi Mustafa Kemal
Maliye vekili Mustafa Abdülhalik
Ticaret vekili Hasan Hüsnü
Ziraat Vekalet vekili Hasan Hüsnü
Dahiliye vekili Recep
Nafia vekili Süleyman Sırrı
Adliye vekili Mustafa Necati
Maarif vekili Vasıf
Sıhhiye ve Muavenat-ı İçtimaiye vekili Doktor Refik
Mübadele İmar ve İskan vekili Mahmut Celal

Yüzellilikler listesi şu şekildedir:

Padişah 6. Mehmet Vahdettin’in maiyeti

1. Kiraz Hamdi - Yaver-i Has
2. Zeki - Hademe-i Hassa Kumandanı
3. Kayserili Şaban Ağa - Hazine-i Hassa Müfettişi
4. Şükrü - Tütüncübaşı
5. Şerkarin Yaver
6. Yaverandan Erkan-ı Harp Miralay Tahir
7. Seryaver Avni
8. Eski Hazine-i Hassa Müdürü ve Defter-i Hakani Emini Refik

Kuvve-i İnzibatiye’ye dahil kabine üyeleri

9. Ürgüplü Mustafa Sabri Efendi - eski Şeyhülislam
10. Ali Rüşdi - eski Adliye Nazırı
11. Cemal Artin - eski Ziraat ve Ticaret Nazırı Cemal
12. Cakacı Hamdi Paşa - eski Bahriye Nazırı
13. Rumbeyoğlu Fahrettin - eski Maarif Nazırı
14. Kızılhançerli Remzi - eski Ziraat ve Ticaret Nazırı

Sevr Anlaşması’nı imzalayanlar

15. Hadi Paşa - eski Maarif Nazırı
16. Rıza Tevfik Bölükbaşı - Şura-yı Devlet eski Reisi
17. Reşat Halis - Bern eski sefiri

Kuvve-i İnzibatiye’ye dahil kabine üyeleri

18. Süleyman Şefik Paşa - Kuva-i İnzibatiye Başkumandanı
19. Bulgar Tahsin - Şefik Paşa’nın yaveri, süvari yüzbaşısı
20. Miralay Ahmet Refik - Kuvve-i İnzibatiye Erkan-ı Harbiye Reisi
21. Tarık Mümtaz - Kuvve-i İnzibatiye Mitralyöz kumandanı ve Damat Ferit Paşa’nın yaveri
22. Ali Nadir Paşa - Kuvve-i İnzibatiye Kumandanlarından İzmir Kolordusu Kumandanı
23. Kaymakam Fettah - Kuvve-i İnzibatiye mensuplarından ve Nemrut Mustafa Divanı Harp üyesi
24. Çopur Hakkı - Kuvve-i İnzibatiye mensuplarından

Mülkiye ve Askeriyeden

25. Gümülcineli İsmail - eski Bursa Valisi
26. Konyalı Zeynelabidin - ayandan
27. Fanizade Mesut - eski Cebelibereket (Osmaniye) Mutasarrıfı
28. Miralay Sadık - Hürriyet ve İtilaf Fırkası lideri
29. Bedirhani Halil Rahmi - eski Malatya Mutasarrıfı
30. Giritli Hüsnü - eski Manisa Mutasarrıfı
31. Nemrut Mustafa - eski Divan-ı Harp Reisi
32. Hulusi - Uşak Belediye Reisi
33. Hain Mustafa - eski Adapazarı Kaymakamı
34. Hafız Ahmet - eski Tekirdağ Müftüsü
35. Sabit - eski Afyonkarahisar Mutasarrıfı
36. Celal Kadri - eski Gaziantep Mutasarrıfı
37. Adanalı Zeynelabidin - Hürriyet ve İtilaf Katibi Umumisi
38. Vasfi Hoca - Mülga Eski Evkaf Nazırı
39. Ali Galip - eski Harput Vali Vekili
40. Ömer Fevzi - eski Bursa Müftüsü
41. Ahmet Asım - eski İzmir Kadı Müşaviri
42. Natık - eski İstanbul Muhafızı
43. Adil - eski Dahiliye Nazırı
44. Mehmet Ali - eski Dahiliye Nazırı
45. Salim Mirimiran - eski Edirne Valisi ve Şehremini Vekili
46. Hoca Rasihzade İbrahim - Kütahya’da Yunanlılara Mutasarrıflık etmiştir
47. Abdurrahman - Adana’da Fransız işgalinde Vekillik etmiştir
48. Ömer Fevzi - eski Şarkikarahisar mebusu
49. Adil - Mülazım, işkenceci namıyla maruf
50. Refik - Mülazım, işkenceci namıyla maruf
51. Şerif - eski Kırkağaç Kaymakamı
52. Mahmut Mahir - eski Çanakkale Mutasarrıfı
53. Emin - eski İstanbul Merkez Kumandanı
54. Sadullah Sami - eski Kilis Kaymakamı
55. Osman Nuri - Bolu Mutasarrıfı ve Dahiliye Nezareti eski Dava Vekili

Çerkes Ethem ve avanesi

56. Çerkes Ethem
57. Çerkes Reşit Bey - Çerkes Ethem’in kardeşi
58. Çerkes Tevfik Bey - Çerkes Ethem’in kardeşi
59. Eşref Kuşçubaşı
60. Hacı Sami - Eşref Kuşçubaşı’nın kardeşi
61. İzmirli Küçük Ethem - yüzbaşı, eski Akhisar kaymakamı
62. Düzceli Mehmetoğlu Sami
63. Burhaniyeli Halil İbrahim
64. Susurluk’tan Demirkapılı Hacı Ahmet

Çerkes Kongresi’ne murahhas olarak iştirak edenler

65. Hendek kazasının Sümbüllü köyünden Bağ Osman
66. İbrahim Hakkı - eski İzmir Mutasarrıfı
67. Sait Beraev
68. Tahir Berzek
69. Adapazarı’nın Harmantepe köyünden Maan Şirin
70. Söke Ereğlisi’nin Teke köyünden Kocaömeroğlu Hüseyin
71. Adapazarı’nın Talustanbey köyünden Bağ Kamil
72. Hamte Ahmet
73. Maan Ali
74. Kirmastı’nın Karaosman köyünden Harun Reşit
75. Eskişehirli Hızır Hoca
76. Bigalı Nuri Bey oğlu İsa
77. Adapazarı’nın Şahinbey köyünden Lampat Yakup
78. Gönen’in Bayramiç köyünden Kumpat Hafız Sait
79. Sait - İzmirli davavekili
80. Şamlı Ahmet Nuri

Polisler

81. Tahsin - İstanbul Polis eski Müdürü
82. Kemal - İstanbul Polis eski Müdür Muavini
83. Ispartalı Kemal - Emniyetiumumiye Müdür Muavini
84. Hafız Sait - İstanbul Polis Müdüriyeti Birinci Kısım eski Başmemuru
85. Şeref - İstanbul Polis Müdüriyeti Birinci Şube eski müdürü
86. Hacı Kemal - Arnavutköy Merkez eski Memuru
87. Nedim - Şişli Komiseri
88. Fuat - eski İzmir Merkez Memuru, Edirne Polis Müdürü ve Yalova Kaymakamı
89. Yolgeçenli Yusuf - Adana’da Polis Memuru
90. Sakallı Cemil - Unkapanı Merkez Eski Memuru
91. Mazlum - Büyükdere Merkez eski Memuru
92. Fuat - Beyoğlu eski İkinci Komiseri

Gazeteciler

93. Mevlanzade Rıfat - Serbesti Gazetesi sahibi, Hürriyet ve İtilaf üyesi
94. Sait Molla - Türkçe İstanbul Gazetesi sahibi
95. İzmirli Hafız İsmail - İzmir Müsavat Gazetesi sahibi ve eski muharriri, Darülhikmet üyesi
96. Refik Halit Karay - Aydede Gazetesi sahibi ve Posta Telgraf eski Müdür-ü Umumisi
97. Bahriyeli Ali Kemal - Bandırma Adalet Gazetesi sahibi
98. Neyir Mustafa - Edirne’de Teemin ve Elyevm, Selanik Hakikat Gazetesi sahibi
99. Ferit - Köylü Gazetesi eski muharriri
100. Refii Cevat Ulunay - Alemdar Gazetesi sahibi
101. Pehlivan Kadri - Alemdar Gazetesi sahibi
102. Fanizade Ali İlmi - Adana Ferda Gazetesi sahibi
103. Trabzonlu Ömer Fevzi - Balıkesir İrşad Gazetesi sahiplerinden
104. Hasan Sadık - Halep Doğru Yol Gazetesi sahibi
105. İzmirli Refet - Köylü Gazetesi sahibi ve müdürü

Diğer şahıslar

106. Tarsuslu Kamilpaşazade Selami
107. Tarsuslu Kamilpaşazade Kemal
108. Süleymaniyeli Kürt Hakkı
109. İbrahim Sabri - Şeyhülislam Mustafa Sabri Hocanın oğlu
110. Bursalı Cemil - Fabrikatör
111. Çerkes Ragıp - meşhur İngiliz casusu
112. Haçinli Kazak Hasan - Fransız işgalinde zabit
113. Süngülü Davut - eşkıya reisi
114. Binbaşı Çerkes Bekir
115. Necip - Fabrikatör Bursalı Cemil’in kayınbiraderi
116. Ahmet Hulusi - İzmir eski Umur-u İslamiye Müfettişi
117. Uşaklı Madanoğlu Mustafa
118. Gönen’in Tuzakçı köyünden Yusuf oğlu Remzi
119. Gönen’in Bayramiç köyünden Hacı Kasım Oğlu Zühtü
120. Gönen’in Balcı köyünden Kocagözün Osman oğlu Şakir
121. Gönen’in Muratlar köyünden Koç Mehmet oğlu Koç Ali
122. Gönen’in Ayvacık köyünden Mehmet oğlu Aziz
123. Gönen’in Keçeler köyünden Bağcılı Ahmet oğlu Osman
124. Susurluk Yıldız köyünden Molla Süleyman oğlu İzzet
125. Gönen’in Muratlar köyünden Hüseyin oğlu Kazım
126. Gönen’in Balcı köyünden Bekir oğlu Arap Mahmut
127. Gönen’in Rüstem köyünden Gardiyan Yusuf
128. Gönen’in Balcı köyünden Ömer oğlu Eyüp
129. Gönen’in Keçeler köyünden Talustan oğlu İbrahim Çavuş
130. Gönen’in Balcı köyünden Topallı Şerif oğlu İbrahim
131. Gönen’in Keçeler köyünden Topal Ömer oğlu İdris
132. Manyas’ın Bolcaağaç köyünden Kurhoğlu İsmail
133. Gönen’in Keçeler köyünden Muhtar Hacı oğlu İshak
134. Marmara’nın Kayapınar köyünden Yusuf oğlu İshak
135. Manyas’ın Kızlık köyünden Ali Bey oğlu Sabit
136. Gönen’in Balcı köyünden Veli oğlu Selim
137. Gönen’in Çerkes Mahallesi’nden Makinacı Mehmet oğlu Osman
138. Manyas’ın Değirmenboğazı köyünden Kadir oğlu Kamil
139. Gönen’in Keçidere köyünden Hüseyin oğlu Galip
140. Manyas’ın Hacıyakup köyünden Çerkes Sait oğlu Salih
141. Manyas’ın Hacıyakup köyünden Maktul Şevket’in biraderi İsmail
142. Gönen’in Keçeler köyünden Abdullah oğlu Deli Kasım
143. Gönen’in Çerkes Mahallesi’nden Hasan Onbaşı oğlu Kemal
144. Manyas’ın Değirmenboğazı köyünden Kadir oğlu Kamil’in biraderi Kazım

Efe

145. Gönen’in Kızlık köyünden Pallaçoğlu Kemal
146. Gönen’in Keçeler köyünden Tuğoğlu Mehmet



KAYNAK
ERDEHA, Kamil, Yüzellilikler Yahut Milli Mücadele’nin Muhasebesi, s.224-230, Tekin Yayınevi, I.Basım, İstanbul, 1998
 
Geri
Top