İhracat nedir ? İthalat nedir ?

1. İthalatın Tanımı: Yabancı bir ülkeden mel ve hizmet alınması işlemine ithalat denir. İthalat kısaca dış alım demektir. İthalat, ihracatın tam tersi bir işlemdir.

Döviz transferi yapılıp yapılmamasına göre ithalat bedelli ve bedelsiz olmak üzere iki türlüdür. Bedelli ithalat (İthalat Rejimi kapsamında olup); ithal edilen malların bedellerinin ithalattaki ödeme şekillerinden biriyle yurt dışına döviz transferi yapılarak gerçekleştirilen ithalatı, bedelsiz ithalat (Gümrük Mevzuatı kapsamında olup) ise; ithal edilen malların bedellerinin yurt dışında kazanılan dövizlerle karşılanarak yurt dışına herhangi bir döviz transferi yapılmadan gerçekleştirilen ithalatı ifade etmektedir.

Genellikle, bedelsiz ithalatın herhangi bir gümrük vergisi veya fon ödenmeksizin yapılan ithalat olduğu yanılgısına düşülmektedir. Halbuki böyle bir durum söz konusu değildir. Nitekim bedelsiz ithalat, gümrük vergisine tabi olabileceği gibi olmayabilir de. Burada dikkat edilmesi gereken husus, ithalatın gümrük vergisine tabi olup olmadığı değil, sadece mal bedelinin yurt dışında kazanılan dövizlerden karşılanarak mı veya yurt dışına herhangi bir transferin yapılarak mı gerçekleştiğidir. Mala karşı mal ile ödeme yapılan ticaret işlemleri ise İhracat Mevzuatı çerçevesinde düzenlenmektedir.

2. İthalat Yapabilecekler: Vergi numarasına sahip her gerçek kişi ve tüzel kişi ile tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat hükümlerine istinaden hukuki tasarruf yapma yetkisi tanınan kişiler ortaklıkları, ithalat işlemlerini yürütebilir. Ancak,
- Özel anlaşmalara dayanan ithalatta,
- Kitap ve diğer yayınların ithalatında,
- Ülkemizde açılan uluslararası fuar ve sergilerde Müsteşarlıkça (Dış Ticaret Müsteşarlığı) perakende satışına izin verilen malların ithalatında, vergi numarasına sahip olma şartı aranmaz.

Kamu ahlakı, kamu düzeni veya kamu güvenliği; insan, hayvan ve bitki sağlığının korunması veya sınaî ve ticari mülkiyetin korunması amaçlarıyla ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde alınan önlemlerin kapsamı dışındaki malların ithali serbesttir. İthalatı kanunlarla belirli kurum ve kuruluşlara bırakılmış maddelerin ithali ancak, bu kurum ve kuruluşlar tarafından yapılabilir. İthalat yapmak isteyen kişiler, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde almaları gereken belgelerle birlikte doğrudan gümrük idarelerine başvururlar.

3. İthalat Sözleşmeleri: Dış ticarette ihracatçı ile ithalatçı arasında ortaya çıkabilecek anlaşmazlıkların çözümü için, tarafların hak ve yükümlülüklerini gösteren yazılı bir sözleşme hazırlanmalıdır. Yazılı sözleşmeler, tarafları bağlamalarının yanı sıra, herhangi bir anlaşmazlık durumunda da ispat evrakı özelliği taşımaktadır. Malın ithali veya ihracı aşamasında çıkabilecek problemlerin taraflar arasında dostane bir şekilde çözülmesi için bu alışverişte ortaya çıkabilecek tüm durumların yapılacak sözleşmede karara bağlanması gerekir. Aksi takdirde çıkacak problemler taraflar arasında sıkıntıya neden olacak, dış ticaret bu durumdan olumsuz etkilenecektir. Birleşmiş Milletler ve ICC (Uluslararası Ticaret Odası), sözleşmeler için standart kural ve düzenlemeler geliştirmiştir. Bunlar uluslararası ticarette ortaya çıkan anlaşmazlıkları, uyuşmazlıkları ve hukuksal çatışmaları ortadan kaldırmak ve alıcı ile satıcının gereksiz yere para ve zaman kaybını önlemek amacıyla alım-satım işlemlerine getirilen kural ve düzenlemelerden ibarettir.

Incoterms adıyla yürürlüğe konulan bu düzenlemeler uluslararası ticarette kullanılan ve evrensel olarak standartlaştırılmış sözleşme terimleridir. Teslim şekline göre değişen 13 adet incoterms bulunmaktadır. Bu incotermsler yapılacak sözleşmelerde kullanılarak, sözleşmeyle ilgili anlaşmazlıkların çözümü için ülkeden ülkeye farklılık gösteren hukuki çatışmaların önüne geçilebilir.

Sözleşme hangi şekilde yapılırsa yapılsın, sözleşme metni, net ve detaylı olmalı ve her iki tarafça da istenen hususları kapsamalıdır. Bir ithalat-ihracat sözleşmesinde aşağıdaki hususların mutlaka taraflarca karara bağlanması gerekir:
- Tarafların isim ve adresleri
- Malın cinsi ve özellikleri
- Malın miktarı
- Gözetim
- Malın fiyatı
- Malın teslim yeri ve zamanı
- Ödeme şekli
- Ödeme yeri ve zamanı
- Lisans ve izinler
- Ürünün garantisi
- Sigorta
- Mücbir sebepler
- Teslimde gecikme
- Uygulanacak hukuk
- Tarafların imzası

4. İthalatta Alınan Vergiler: Türkiye’de ithalattan gümrük vergisi, KDV, Özel Tüketim Vergisi, Damga Vergisi ve Akaryakıt Tüketim Vergisi Kanunu’nda belirtilen akaryakıtların ithali durumunda Akaryakıt Tüketim Vergisi alınır.

4.1. Gümrük Vergisi: 1615 sayılı Gümrük Kanununun 4. maddesi uyarınca, Gümrük Vergisi tahsilatı, bu Kanuna göre ödeme mükellefiyetinin başladığı tarihte yürürlükte bulunan Gümrük Giriş Tarife Cetvelindeki nispet, had ve esaslara göre yapılmaktadır.

4.2. Katma Değer Vergisi: 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1 inci maddesi uyarınca her türlü mal ve hizmet ithalatı, aynı Kanun’un 28. maddesine dayanılarak çıkarılan Bakanlar Kurulu Kararlarında belirtilen oranlarda Katma Değer Vergisi’ne tabi bulunmaktadır. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 21 inci maddesine göre İthalatta ödenecek KDV’nin matrahı aşağıda gösterilen unsurların toplamıdır:
- İthal edilen malın gümrük vergisi tarhına esas olan kıymeti, gümrük vergisinin kıymet esasına göre alınmaması veya malın gümrük vergisinden muaf olması halinde sigorta ve navlun bedelleri dahil (CIF) değeri, bunun belli olmadığı hallerde malın gümrükçe tespit edilecek değeri
- İthalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve paylar
- Gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan diğer giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı gibi ödemeler.

4.3. Akaryakıt Tüketim Vergisi: 3074 sayılı Akaryakıt Tüketim Vergisi Kanunu’nun 2 inci maddesinde Akaryakıt Tüketim Vergisi’nin mükellefinin, bu verginin konusuna giren ürünlerin (kurşunsuz benzin, süper benzin, normal benzin, gazyağı, motorin, marine diesel, kalorifer yakıtı, fuel oil çeşitleri, sıvılaştırılmış petrol gazı çeşitleri) satışını yapan rafineri şirketleri, doğal gaz üretim şirketleri ve ithalatı gerçekleştiren kuruluşlar olduğu belirtilmiştir. Akaryakıt tüketim vergisine tabi petrol ürünlerini ithal eden gerçek veya tüzel kişiler, ileride ödeyecekleri akaryakıt tüketim vergisi için, gerektiğinde, esasları ve ürünler itibarıyla tutarları Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenecek banka teminat mektubunu ilgili gümrük idaresine vermedikleri sürece gümrükleme yapılmaz.



Akaryakıt tüketim vergisi her ayın ilk on beş günlük birinci ve kalan günlerinden oluşan ikinci dönemlerinde yapılan satışlara ait Akaryakıt Tüketim Vergisi, bu dönemleri izleyen 10 uncu günün akşamına kadar, rafineri şirketleri, doğal gaz üretim şirketleri ve ithalatı gerçekleştiren kuruluşların merkezlerinin bağlı olduğu vergi dairesine, şekli ve içeriği Maliye Bakanlığınca tespit edilecek beyanname ile beyan edilir ve aynı süre içinde ödenir.

İHRACAT

1. İhracatın Tanımı: İhracat, kişi ve kuruluşlarca üretilen mal ve hizmetlerin yurtdışına satılmasıdır. İhracat kısaca dışsatım demektir. İhracat en geniş anlamıyla, bir ülke sınırları içerisinde serbest dolaşımda bulunan malların ve hizmetlerin başka ülkelere satılmasıdır.
Dar anlamda ise ihracat, yabancılara ya da Türkiye dışında yerleşik Türklere yapılan mal satışlarını ve söz konusu malların bu amaçla yurt dışına gönderilmesidir.

2. İhracat Yapabilecekler: İhracat yapabilmek için herhangi bir belge veya izin sertifikası almak gerekmemektedir. İhraç edeceği mala göre ilgili ihracatçı birliğine üye olan, gerçek usulde vergiye tabi gerçek ve tüzel kişi tacirler, Esnaf ve Sanatkar Odalarına kayıtlı olup üretim faaliyetiyle iştigal eden esnaf ve sanatkarlar ile joint-venture 2 ya da daha fazla tüzel kişinin bir araya gelerek, kararlaştırdıkları belirli bir yatırım projesi için birlikte hareket etmek için oluşturdukları ortak işletme yapısına, joint venture denir.

Buna göre, İhracatçı Birliğine üye olmak isteyen tacirlerden, İhracatçı Belgesi yerine, Ticaret Sicil Gazetesi ve Tek Vergi Numarası sahibi olduğunu tevsik eden (belgeleyen, doğrulayan) belgeler istenilmektedir. İhracatçı Birliğine üye olmak isteyen Esnaf ve sanatkarlardan ise, Tek Vergi Numarası mükellefliği yanında, üretim faaliyetiyle iştigal ettiklerini Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu’ndan alacakları bir belge ile tevsik etmeleri istenmektedir. Joint-venture ve konsorsiyumlar ise, Tek Vergi Numarası mükellefliği olduğunu tevsik eden belge ve durumlarını belirtir ortaklık sözleşmesini İhracatçı Birliğine tevdi (verme) ederek üye olacaklardır. İhracatçıların, yukarıdaki şartlar dışında, gerçekleştirecekleri ihracat sırasında ihtiyaç duyacakları bazı belgelerin temini için başvuracakları Ticaret ve sanayi odalarına veya esnaf ve sanatkar odalarına üye olmaları gerekmektedir.

3. İhracat Sözleşmesi: Dış ticaret işlemleri alıcı ve satıcının sözleşme yapması ile başlar. Yaygın olarak benimsenen ticaret prensiplerine göre bir tarafın ileri sürdüğü şartları karşı tarafın yazılı olarak kabul etmesi halinde geçerli bir sözleşme yapılmış olur. Sözleşmede, tarafların yükümlülükleri ve haklarının kesin bir biçimde şarta bağlanması gerekir. Malların bir yerden başka bir yere taşınmasında hangi tarafın ne yükümlülüğü olduğu, yükümlülükler yerine getirilmediği takdirde risklerin nasıl bölüşüleceği, taşıma sırasında malların kaybolması ve hasar görmesi halinde riskin hangi tarafa ait olacağı hususları sözleşmede açık olarak yer almalıdır.

Alım-satım konusu sözleşmelerin yazılı olarak yapılması gerekir. Yazılı sözleşmeler, tarafları bağlamalarının yanı sıra, herhangi bir anlaşmazlık durumunda da ispat evrakı özelliği taşımaktadırlar. Sözlü anlaşmaların ise bağlayıcılığı yoktur. Uygulamada, sözleşmelerin belli şekli olmayıp, firmalar çoğunlukla kendi hazırladıkları matbu formları kullanmaktadırlar. Bunun yanında bazı firmalarda fiyat tekliflerini proforma fatura aracılığıyla sunmakta, bu proforma faturaya istinaden yapılan sipariş ile de sözleşme doğmuş olmaktadır.

Sözleşme hangi şekilde yapılırsa yapılsın, sözleşme metni, net ve detaylı olmalı ve her iki tarafça da istenen hususları kapsamalıdır. Bir ihracat sözleşmesinde aşağıdaki hususların mutlaka taraflarca karara bağlanması gerekir:

- Tarafların İsim ve Adresleri
- Malın Cinsi ve Özellikleri
- Malın Miktarı
- Gözetim
- Malın Fiyatı
- Malın Teslim Yeri ve Zamanı
- Ödeme Şekli
- Ödeme Yeri ve Zamanı
- Lisans ve İzinler
- Ürünün Garantisi
- Sigorta
- Mücbir Sebepler
- Teslimde Gecikme
- Tarafların İmzası

4. İhracat Prosedürleri: İhracat ile ilgili yapılması gereken işlemler ve düzenlenmesi gereken belgeler,
- İhracat yapılacak ülkeye,
- İhracat şekline,
- İhraç edilecek ürüne göre değişmektedir.

4.1. İhracat Yapılacak Ülkeye Göre İşlemler
- Avrupa Birliği’ne (AB) üye ülkelere yapılacak ihracatta,
- EFTA ülkelerine (İsviçre, Norveç, İzlanda, Lihtenştayn ) ve Serbest Ticaret Anlaşmaları (STA) kapsamında yapılacak ihracatta,
- Genel Preferanslar Sistemi (GSP) kapsamında Türkiye’ye tavizli gümrük oranları uygulayan ülkelere yapılacak ihracatta,
- BM (Birleşmiş Milletler) kararlarına göre ambargo uygulanan ülkelere ihracatta,
- Tek Taraflı olarak ambargo uygulanan ülkelere (Ermenistan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi) yapılacak ihracatta,
- Türk ihraç ürünlerine kota uygulayan ülkelere yapılacak ihracatta,
- Ülkemizde kredi karşılığı kurulan tesislerin bedelinin malla geri ödenmesine ilişkin aramızda “özel hesap” bulunan ülkelere yapılacak ihracatta,
- İki ve çok taraflı kredi anlaşmalarımızın bulunduğu ülkelere bu kapsamda yapılacak ihracatta,
- Sınır ticaret merkezleri kapsamında yapılacak ihracatta düzenlenmesi gereken belgeler, müracaat edilecek kurum ve kuruluşlar ile işlemlerde izlenmesi gereken prosedürler değişmektedir.

İhracat Nedir?
En geniş anlamda ihracat, bir ülke sınırları içerisinde serbest dolaşımda bulunan (bu ülkede yetişen, üretilen, veya başka ülkelerden ithal edilmiş) malların ve hizmetlerin başka ülkelere satılması/gönderilmesi anlamına geliyor. Dar anlamda ise, yabancılara ya da Türkiye dışında yerleşik Türklere yapılan mal satışlarını ve sözkonusu malların bu amaçla yurtdışına gönderilmesini ifade ediyor.

Bir satışın ihracat sayılabilmesi için şu özelliklere sahip olması gerekli:

*Satışların yabancı bir ülkeye yapılması
*İki taraflı ve çok taraflı ticaret anlaşmaları ile getirilen koşullara uyum yükümlülüğü
*Alışverişte bir yabancı paranın sözkonusu olması
*Malların taşınması
*Malın varış ülkesine ithal edilmesi ile ilgili gümrük vergisi, katma değer vergisi ve varsa başka türlü vergiler ve diğer ithalat formaliteleri
*Malın çıkış yerinden varış yerine kadar maruz kalabileceği risklere karşı sigorta edilmesi, ödemelerde/bedellerin tahsilinde bankacılık sisteminin devreye girmesi
*İhracat desteklerinden yararlanabilmek için gerekli koşullara uyum

Kapsamının bu kadar geniş olması nedeniyle, dünyanın bütün ülkelerinde, ihracat mevzuatı, gümrük mevzuatı, kambiyo mevzuatı, standardizasyon mevzuatı, teşvik mevzuatı, katma değer vergisi mevzuatı gibi birçok bağlayıcı mevzuat tarafından ayrıntılı bir şekilde düzenleniyor. Bütün ülkeler (özellikle Dünya Ticaret Örgütü ve diğer uluslararası örgütlere üye olan ülkeler) bu tür mevzuat düzenlemelerinde, iki taraflı ya da çok taraflı ticaret anlaşmaları ve uluslararası ticari teamüllere uygun hareket etme gayreti içerisinde oluyor.


NASIL İHRACATÇI OLURSUNUZ?


Gerçek ya da tüzel kişi, tacirler ile esnaf ve sanatkarlar; vergi mükellefi olmaları (tek vergi numarasına sahip olmaları) ve ilgili ihracatçı birliğine üye olmaları koşulu ile ihracatçı olabilir. İhracatçı olmak için herhangi bir belge veya izin sertifikası sahibi olmak gerekmiyor. Ancak ihracat işlemlerinin tekemmül ettirilebilmesi için, ilgili kuruluşların, ticaret ve sanayi odalarına, esnaf ve sanatkar odalarına, ihracat edilecek ürünle ilgili ihracatçı birliğine üye olmaları gerekiyor. Ayrıca, Türk Ticaret Kanunu'nun gereği olarak, gerçek veya tüzel kişi ve tacirlerin faaliyet alanları ve ana sözleşmeleri; Ticaret Sicili Gazetesinde tescil ve ilan edilenlerle sınırlı olduğundan, Ticaret Sicilinde belirtilen alanları dışında kalan bir ürünü ihraç etmek istediklerinde, faaliyet alanları ile ilgili gerekli düzeltmeyi yaptırmaları gerekiyor.



KAÇ ÇEŞİT İHRACAT VAR?


Türkiye'nin İhracat Rejimi Kararı ve buna bağlı diğer mevzuatlarda ihracat üç grup altında ele alınıyor:

*Kayda bağlı ihracat
*Özelliği olan ihracat
*Özelliği olmayan ihracat

İhracat ya da ihracat için üretim yapan firmalar yapacakları ihracatın bu gruplardan hangisinde yer aldığını bilmeleri gerekiyor. Yapılacak bir ihracatın bu gruplardan hangisinde yer alacağı ise aşağıdaki hususlardan biri ya da birkaçı tarafından belirleniyor:

*İhraç edilecek malın cinsi
*İhracatın yapılacağı ülke
*Kararlaştırılan ödeme şekli
*Kararlaştırılan ticaret şekli

Kayda Bağlı İhracat:
Bazı malların ihracatındaki gelişmelerin hükümet makamları (Dış Ticaret Müsteşarlığı) tarafından yakından takip edilmesi gerekiyor. Bunun nedenlerini:

*Takip konusu malların ticaret politikaları açısından taşıdığı stratejik önem,
*Uluslararası anlaşmalar dolayısıyla Türkiye'nin yükümlülüklerini ne ölçüde yerine getirdiğini takip etmek,
*Türk firmalarının ticari menfaatlerini daha etkin koruyabilmek olarak sıralamak mümkün.

Bir malın ihracatı kayda tabi ise, ihracatı yapan kuruluşlar ihracattan önce bunu bağlı bulundukları ihracatçı birliğinde kayda aldırmak zorunda. İhracatın ihracatçı birliklerince kayda alınması; belirli bir sisteme göre ihracat istatistiklerinin tutulması, 'Gümrük Beyannamesi üzerine kayda alınmıştır’ meşruhatının konulması ve kayda alınan ihracat istatistiklerinin belirli periyotlarla Dış Ticaret Müsteşarlığı'na bildirilmesi anlamına geliyor. İhracat Resmi Kararı'na göre aşağıdaki ihracatlar kayda tabi:

İhracatında DFİF (Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu) kesilen mallar:

Fındık ve ham deri ihracatında, bu ürünlerin işlendikten sonra ihracını teşvik etmek veya işlenmemiş halde düşük bir katma değerle ihraç edilmesini önlemek amacıyla ihracat miktarları üzerinden belirli bir fon alınıyor. Bu ürünleri ihraç eden firmalar, gerekli fon miktarını DFİF hesabına yatırmak zorunda.

Özel hesaplar çerçevesinde ihracat: Polonya ve Çek Cumhuriyetlerine yapılan ihracatların bedelleri, bu ülkelerden döviz olarak getirilmeyip, bedelin iki ülke merkez bankaları arasında kurulmuş özel hesap ilişkisi çerçevesinde TC. Merkez Bankası’ndan tahsil edilmesi mümkün. Böyle bir bedel tahsili için, Polonya veya Çek alıcılarla Türk satıcıların, bedelin özel hesaplardan tahsil edileceği üzerinde anlaşmış olmaları ve bu hükmün akreditifte edilmiş olması gerekir. Doğal olarak böyle bir anlaşmanın yapılması için, ilgili tarafların (özellikle Polonyalı veya Çek alıcıların) kendi ülkelerindeki kamu otoritelerinden gerekli ön izni almış olmaları ve ona göre akreditif açtırmaları gerekiyor.

Polanyalı veya Çek alıcılarla Özel Hesap kapsamda anlaşma yapmış olan firmaların, akreditif ve başvuru formu ile birlikte bağlı bulundukları ihracatçı birliği genel sekreterliği vasıtasıyla Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan gerekli izni aldıktan sonra fiili ihracat işlemlerine başlamaları gerekiyor.

Rusya Federasyonu ile yapılan doğalgaz anlaşması çerçevesinde ihracat: İhracat bedelinin Rusya Federasyonu ile yapılan Doğalgaz Anlaşması çerçevesinde, bu hesaptan yurda getirilmesine imkan veren bir özel hesap uygulaması. Rusya Federasyonu'na ihraç ettiği malların bedelini bu hesaptan yurda getirmek isteyen firmaların, Rus alıcılar ile bu konuda anlaşmaya varmaları ve bu hususun akreditif metnine yansıtılmış olmasını sağlamaları
gerekiyor. Doğal olarak, Rusya Federasyonunda yerleşik ithalatçın da bu konuda kendi hükümet organlarının onayını almış olma zorunluluğu bulunuyor.

Rus alıcıları ile bu kapsamda anlaşma yapmış olan Türk firmaları, açılmış olan akreditifle birlikte bağlı bulundukları ihracatçı birlikleri genel sekreterliğine başvurmak suretiyle Dış Ticaret Müsteşarlığı'ndan gerekli izni aldıktan sonra fiili ihracat işlemlerine başlamaları gerek.

Kota kapsamındaki ürünlerin ihracı: Belirli tekstil ve hazırgiyim ürünleri ABD ve Kanada'ya ihracı bu ülkelerle yapılan iki taraflı anlaşmalar çerçevesinde kotaya tabi. Kota kapsamındaki ürünleri bu ülkelere ihraç etmek isteyen firmalar, ABD'ye ihracatta yabancı faturalarını, Kanada'ya ihracatta ise İhracat Bilgi Belgesi'ni bağlı bulundukları ihracatçı birliğine onaylatarak kendilerine kota tahsisatı yaptırmalılar. Kota kapsamındaki ürünlerle iştigal eden firmaların kota mevzuatı konusunda geniş bir bilgi birikimine sahip olmaları gerekiyor.
Kayda bağlı diğer ihracat türleri:

*Birleşmiş Milletler tarafından ekonomik yaptırım uygulanan ülkelere yapılan ihracat
*Bitkisel ve hayvansal ürünlerin ekolojik metotlarla üretilmesine ilişkin yönetmelik kapsamında sertifikayı haiz ürünlerin ihracatı
*İşlem görmemiş veya işlem gördüğü halde dökme veya varille satılan *zeytinyağı ihracatı
*Meyan kökü ihracatı
*Ham lüle taşı ve taslak pipo ihracatı
Diğerleri

Özelliği Olan İhracat: Bazı ihracat işlemleri, ihracat bedeli dövizlerin yurda getirilmesi ve ticari operasyonların yapılışı açısından önem taşıyor. Bu ihracat türleri ve bunlarla ilgili olarak firmaların dikkat edeceği hususlar şunlar:

Kredili ihracat: İhracatçı firmaların, alıcı partnerlerine, mal bedelini ödemeleri konusunda belirli bir süre tanımaları ve tanınan bu sürede ihracat bedeli dövizlerin yurda getirilmesine olanak veren bir ihracat şekli. Vesaik mukabili, mal mukabili ya da akreditifli ödeme şekillerine göre yapılan ihracatlarda, ihracat bedeli dövizleri fiili ihracattan itibaren belirli bir süre içinde Türkiye'ye getirip bir banka veya özel finans kurumuna bozdurma zorunluluğu var. Kredili ihracat, ihracatçı firmalara bu zorunluluğa tabi olmadan ihracat yapabilme olanağı getiriyor. Kredili ihracat, firmalara uzun vadeli ihracat bağlantısı yapma şansı veriyor.

Kredili ihracat yapmak isteyen firmalar, yabancı alıcıları ile bir kredi sözleşmesi yaparak kredi sözleşmesinin orijinali ve bir tercümesi ile birlikte bağlı bulundukları ihracatçı birliği genel sekreterliğine başvurmalı. Kredi sözleşmeleri şu özellikleri taşımalı:

Satıcı ve alıcı firmaların unvan ve adresleri sözleşmede belirtilmeli.
Alım satım konusu malın tanımı, tipi, kalitesi, standardı, miktarı, birim fiyatı ve toplam değeri belirtilmeli
Kredi vadesi ve taksit sayısı dayanıksız tüketim malları için en çok iki yıl dayanıklı tüketim malları ve yatırım malları için ise en çok beş yıl olmalı
Önemli Not: İhracatçı firmalar, kredi sözleşmesini düzenlerken, alacaklarını garanti altına alabilmek için, kredi kapsamındaki ihracatlarına karşılık, muteber bir bankanın garantisini de şart koşabilirler veya alıcılarından banka avalli poliçeler talep edebilirler.

Konsinye İhracat: Malların kesin olarak satılmadan yurt dışına gönderilmesine, bir yıllık satış süresi tanınmasına, bu süre içinde toptan veya perakende olarak satılan mal bedeli dövizlerin kesin satışı müteakip, kambiyo mevzuatının verdiği süre içinde Türkiye'ye getirilmesine ve satılamayan malların vergisel yükümlülüklere takılmadan geri getirilmesine imkan veren bir ihracat türü. Konsinye ihracatın şu tür faydaları var:


*Firmalara, ihracat bedeli dövizleri yurda getirme süresi ile ilgili sınırlamadan kurtarıyor. Malların belirli bir pazarda satış şansı olup olmadığını en az masraf ve formalite ile deneme şansı sağlıyor.
*Satılmayan malların Türkiye'ye geri getirilişinde gümrük vergisi ve KDV gibi vergi yükleriyle karşılaşılmamasını sağlıyor.
*Yabancı alıcıların iflası veya varlıklarının haciz edilmesi durumunda, ihracatçı firmaları zarara uğramaktan kurtarıyor (Konsinye satışlar emanet bırakılan mal niteliği taşıyor).
*Emanet varlıkların haczedilmesi veya iflas masasına dahil edilmesi sözkonusu olmuyor.

Mallarını konsinye olarak ihraç etmek isteyen firmaların doğrudan bağlı bulundukları ihracatçı birlikleri genel sekreterliğine başvurmaları gerekiyor. İhracatçı birlikleri, kendi inisiyatiflerinde olan konsinye ihracat izinlerini doğrudan, madde politikaları açısından önem taşıyan ürünler için gerekli izinleri ise Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın görüşünü almak suretiyle veriyorlar. Gümrük beyannamelerinin konsinye olarak tanzim edilmesi ve ihracatçı birliğine verilmesi ile başvuru yapılmış oluyor.

İthal Edilmiş Malların İhracı: Türkiye’ye yasal olarak ithal edilmiş ve ithalatla ilgili vergileri ödenmiş olan malların ihraç edilmesi mümkün. Bu tür mallar ihraç edilirken bunlar için 'Türk menşe şahadetnamesi’ verilmez. Ancak, AB ülkeleri veya Türkiye'nin serbest ticaret anlaşması imzalamış olduğu ülkelere yapılan ihracatlarda, ATR veya EUR-1 belgesi düzenlenerek gümrük idarelerine vize ettirilmesi gerekiyor.

İhracat esnasında, malların ithal edildiğini gösteren belgelerle bunların vergilerinin ödenmiş olduğunu gösteren belgelerin gümrük idarelerine ibraz edilmesi gerekiyor.

Transit Ticaret Kapsamında İhracat: Malların bir ülkeden alınıp bir başka ülkeye satılması şeklinde bir ticaret şeklini ifade ediyor. Transit ticarette konu olan malların Türkiye'ye ithal edilmesi ve serbest dolaşıma girmesi sözkonusu olmuyor, malların satın alındığı ülkeden doğrudan satıldığı ülkelere sevkedilmesi sözkonusu. Ancak, bu tür malların Türkiye'de bir antrepoya getirilmesi, antrepoda bir süre kalması, hatta ambalaj değişikliği gibi basit işlemlere tabi tutulması mümkün. Örneğin, bir Türk firması Almanya’dan satın aldığı bir makineyi Türkiye'ye ithal etmeden Türkmenistan'da yerleşik bir firmaya satarsa, bu işlemi transit ticaret kuralları çerçevesinde yapması gerekir.

Transit ticaretin Türkiye'yi ilgilendiren yönü para hareketleri. Türkiye'de transit ticaret yapan kişi ya da firma muhtemelen malı satın aldığı ülkeye alış bedeli kadar döviz transfer edip, malın satış bedeli kadar dövizi ise satışın yapıldığı ülkeden Türkiye'ye getiriyor. Komisyon ve transfer giderleri çıktıktan sonra kalan pozitif bakiye ise transit tacirinin karını oluşturuyor. Bazı transit ticaret uygulamalarında, transit tacirinin karını oluşturan net bakiyenin Türkiye'ye getirilmesi sözkonusu olabiliyor.

Transit ticaret bağlantısı yapan Türk firmaları, transitten doğan karlarını Türkiye’ye yasal olarak getirebilmeleri için, transit ticaret formalitelerini yerine getirmek zorundalar. Bunun için yapacakları iş, transitle ilgili para hareketlerine aracılık yapacak olan bankayı belirleyerek kendisi ile temasa geçmeleri.

Transit ticaretin şu özellikleri var:

*Türkiye'ye bir mal ithalatı sözkonusu olmadığından ithalat formaliteleri ve ithalatla ilgili vergisel yükümlülükler mevcut değil.
*Benzer şekilde, Türkiye'den bir mal çıkışı olmadığından ihracat formaliteleri de mevcut değil.
*Transit ticarete konu olan malların, Türkiye üzerinden geçmesi ve geçici bir süre gümrük makamlarının izni altında antrepolarda depolanması istenilmedikçe, gümrük beyannamesi düzenlenmesine gerek bulunmuyor. Ancak, transit tacirinin malların çıkış ülkesinden sevkedilmesi ve varış ülkesine ithal edilmesi ile ilgili formalitelerle yakından ilgili olduğu, bu yüzden hem malların çıkış ülkesi hem de varış ülkesinin dış ticaret rejimini yakından takip etmesi gerektiği hususu unutulmamalı.

Bağlı Muamele veya Takas Yoluyla İhracat: Malın malla, hizmetle değiştirilmesi, değişime konu olan malların değer olarak birbirine eşit olmaması durumunda, bakiye bedellerinin dövizle ödenmek suretiyle kambiyo hesabının kapatılmasına olanak veren uluslararası bir ticaret şekli. Takas yolu ile ticaret yapmak isteyen firmaların, muamele ve Takas Başvuru Formu'nu doldurarak bağlı bulundukları ihracatçı birlikleri genel sekreterliğinden izin almaları gerekiyor.
Takas şeklindeki ticari uygulamanın aşağıdaki özellikleri bulunuyor:


*Takas işlemlerinde bir yandan mal ihracatı bir yandan da mal ithalatı sözkonusu oluyor.
*İthal edilen mallar ithalat rejimine tabi olup ithalat esnasında G.V. ve KDV' nin tahsil edilmesi gerekiyor.
*Ancak, bu kapsamda yapılan ithalat vadeli bile olsa Kaynak Kullanımı Destekleme Fonuna tabi olmuyor.
*İhraç edilen mallarda ise ihracattaki vergisel yükümlülükler yürürlükte.
*Takas izinlerinin süresi en çok altı ay.
*Takasın, takas tacirlerini, döviz alım kuru (ihracat) ile döviz satım kuru (ithalat) arasındaki aleyhte farktan korumak, döviz kıtlığından kaynaklanan ticari tıkanıklılığı aşmak gibi faydaları var.

Ticari Kiralama Yoluyla Yapılacak İhracat: Malların mülkiyeti devredilmeden yurt dışındaki firma ya da kullanıcılara kiraya verilmesi de sözkonusu oluyor. Kiralama süresinin bitiminde, kiralanan malların geri getirilmesi gerekiyor. Bu tür işlemlere ticari kiralama yolu ile ihracat deniliyor. Burada ihraç edilen şey malın kendisi değil, bir hizmet. Ancak, bu hizmetin satılabilmesi için kiralama konusu malların yurt dışına çıkartılması gerekiyor. Örneğin, hasat mevsimlerinde biçerdöverlerin, hac mevsimlerinde uçak vb taşıt araçlarının veya gemilerin bu şekilde kiraya verilerek hizmetlerinin ihraç edilmesi sık sık görülen ticari kiralama olayları. Bir malın ticari kiralama yolu ile yurtdışına gönderilebilmesi için, firmaların bağlı bulunduğu ihracatçı birliklerinden izin alması gerek. İhracatçı birlikleri bir yıl süre ile ticari kiralama izni verebiliyor. Firmaların başvurusu halinde ayrıca bir yıl ek süre alınması mümkün.

Ticari olarak kiralanan malların kira bedelleri, kambiyo mevzuatında belirtilen süre içinde (kiralama süresinin bitimini müteakip bir ay içinde) yurda getirilerek banka veya özel finans kurumlarına satılmak zorunda. Kiralama süresi dolan mallar da bu süre içinde geri getirilmeli)

Yurt dışında kiraya verilen malların, malların fiili çıkışını müteakip kesin ihracına karar verilirse, bununla ilgili olarak ilgili ihracatçı birliği genel sekreterliğinden izin almak gerekiyor.

Bedelsiz İhracat: Numune, hediye, hibe, diplomatik misyon mensuplarının zati ve ev eşyaları, turistlerin veya bavul ticareti yapan yabancı uyrukluların yolcu beraberi olarak yanlarında götüreceği malların yurtdışına çıkartılmasına bedelsiz ihracat deniliyor.

Bu tür ihracatlara bedelsiz denilmesinin nedeni, bunlarla ilgili olarak firmaların yurda döviz getirme ve bunu banka ve özel finans kuruluşlarına bozdurma yükümlülüğünün bulunmaması.

Bedelsiz ihracatın ihracatçı ve sanayici firmaları en çok ilgilendiren yönü, ticari numunelerin kalıp ve desenlerin yurt dışına gönderilmesi ile ilgili. Firmalar yurt dışındaki alıcılarına tanıtım ve reklam yapma amacıyla bu tür numune gönderdikleri zaman, bununla ilgili iki sorun var. Bunlardan biri, bu malların bedelsiz ticari numune kapsamında yurtdışına gönderilmesi, ikincisi ise, malların varış ülkesinde ticari numune olarak değerlendirilerek vergilere ve çeşitli kısıtlamalara tabi olmadan giriş yapabilmesi. Numune göndermek isteyen firmaların, bunların varış ülkesine hangi koşullarda gireceğini ilgili ülke makamlarından net bir şekilde öğrenmeliler.

Genel olarak, dünyada birçok ülke, miktar ve değeri ticari teamüllerle belirlenen sınırları aşmayan ve numune olma özelliği dışında başka bir amaçla kullanım özelliği kaybedilmiş (örneğin kalıcı bir şekilde numune damgası basılmış) malların sorunsuz olarak giriş yapması ticari teamüllerden. Ancak vergisel ve diğer ticari yükümlülükleri yerine getirmek koşulu ile numune girişlerine izin verilebiliyor.

Türkiye'den diğer ülkelere numune veya başka amaçlarla bedelsiz mal götürmek veya göndermek isteyen firmalar, eğer bu malların değeri 10 bin doların altında ise, doğrudan gümrük idaresine başvurmak suretiyle bu malların çıkış iznini alabiliyorlar. Bedeli 10 bin doların üzerinde olan malların yurt dışına çıkışı için ise, firmalar bağlı bulundukları ihracatçı birlikleri genel sekreterliğine başvurmalı.

Bavul Ticareti ya da Yolcu Beraberi Satış Şeklinde İhracat: Turistlere, yabancı ülkelerde ikamet eden Türk uyruklu gerçek ya da tüzel kişilere vb. yapılan satışlar belirli koşulların yerine getirilmiş olması koşulu ile ihracat sayılıyor. Ve ihracatın yararlandığı destek ve avantajlardan bunların da yararlanması sözkonusu oluyor. Bu kapsamdaki satışlar 43 ve 61 seri nolu KDV Genel Tebliğleri çerçevesinde yapılmakta. 61 sayılı KDV Genel Tebliği kapsamında ihracat yapmak isteyen firmaların, öncelikle bu tebliğde belirtilen koşullara uymaları bağlı bulundukları vergi dairesinden İzin Belgesi almaları, bu kapsamdaki satışlarını Tebliğle şekli ve usulü belirlenmiş Özel Fatura'lar kapsamında yapmaları, bu faturaların, malların fiilen çıkışının yapıldığı gümrük idaresine kadar mallarla birlikte refakat etmesi ve ilgili gümrük idaresi tarafından onaylanması, ayrıca alıcıdan tahsil edilen mal bedelinin bir banka veya özel finans kuruluşuna tevdi edilerek bozdurularak Döviz Alım Belgesi'ne bağlatılması gerekmektedir.

Özelliği Olmayan İhracat: Kayda bağlı olmayan ve özelliği olan ihracat dışında kalan işlemler özelliği olmayan ihracatı oluşturuyor. Herhangi bir Türk firması herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan bir ürünü, kısıtlamaya tabi olmayan bir ülkeye, Merkez Bankasınca konvertibl addedilen bir para ile peşin döviz, mal mukabili, vesaik mukabili veya akreditifli ödeme şekillerinden biri ile yurt dışına gönderdiği zaman özelliği olmayan bir ihracat yapmış olur. Özelliği olmayan ihracat, bu kapsamda yapılan ihracatın önemsiz olduğu anlamına gelmemeli. Aksine özelliği olmayan ihracat toplam ihracatın çok büyük bir oranını oluşturuyor. ‘Özelliği olmayan’ ifadesinin seçilmesi, ihracat formaliteleri açısından yeknesak kuralların dışında başka bir formalite gerektirmeyen ihracat işlemlerini ifade etmek için kullanılıyor.

HANGİ MALLARIN İHRACI ÖN İZNE BAĞLIDIR?

Bazı malların ihracı, uluslararası anlaşmalar veya madde politikaları açısından
bu mallarla ilgili kurumların ön iznine tabidir. Sözkonusu malları ihraç etmeyi düşünen kuruluşların, ihracattan önce gerekli ön izni almaları gerekiyor. Bu malların kayda bağlı, özelliği olan veya olmayan ihracat kapsamında ihraç ediliyor olması ihracatla ilgili ön izin gereksinimini ortadan kaldırmıyor. İhracı ön izne bağlı olan mallar ve ön izini vermekle yetkili olan kuruluşlar ise şunlar (Zaman zaman bunlara yeni ürün ve yeni kuruluşların da eklenmesi mümkün):

*Harp, silah ve mühimmatı (Spor ve av tüfekleri hariç): Milli Savunma Bakanlığı
*Afyon ve haşhaş kellesi: Sağlık Bakanlığı
*Uyuşturucu maddeler: Sağlık Bakanlığı
*Tehlikeli atıklar: Çevre Bakanlığı
*Yaban domuzu, kurt, çakal, tilki, sansar, porsuk ile yılanlar, kaplumbağa ve kertenkelelerin canlı ve cansız halde ve bunların tanınabilir parçaları ile bunlardan mamul konfeksiyon: Orman Bakanlığı
*Gübreler (Kimyevi gübreler hariç): Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
*Tohumlar (Orman ağacı tohumları hariç): Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
*Su ürünlerinden su ürünleri avcılığını düzenleyen esaslar çerçevesinde avlanması yasak olan cins ve nitelikteki su ürünleri (sülükler dahil): Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
*Yem Kanunu kapsamına giren yemler: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
*Zirai mücadele ilaç ve aletleri: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
*Veteriner ilaçları: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
İhracat amacıyla doğadan elde edilmesi kontenjanla veya başka herhangi bir kayıtla sınırlandırılan doğal çiçek soğanları Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
*Damızlık büyük ve küçük baş hayvan: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
*Şeker: T.Şeker Fab. Gen.Müd.


İHRACI YASAK MALLAR VAR MI?

Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar ve madde politikalarının bir gereği olarak, bazı malların ihracı yasak. Bu maddelere zaman zaman yenisi eklenebileceği gibi, bazı kalemlerin de zaman içerisinde buradan çıkartılması sözkonusu:

*Kültür ve tabiat varlıkları
*Hint keneviri
*Tütün tohumu ve fidesi
*Tiftik keçisi
*İhracı izne bağlı mallar listesinde yer alan türler hariç bütün av ve yaban hayvanları (canlı ve cansız olarak ve tanınabilir en küçük parçaları ile bunlardan mamul konfeksiyon)
*Ceviz, dut, kiraz, armut, erik, porsuk, dışbudak, karaağaç ve ıhlamur adlı ağaç türlerinin kütük, tomruk, kereste, kalas ve taslak olarak ihracı
*Ozon Tabakasının Korunmasına Dair Viyana Sözleşmesi ile bu sözleşmeye ait protokoller ve değişiklikler kapsamındaki ihracat
*İhracatı yasak olan doğal çiçek soğanları
*Odun ve odun kömürü
*Sığla (liquidambar orientalis)
*Yalankoz (pterocarya carpinifolia)
*Datça hurması (Phoenix the ophrasti crenter)
*Zeytin, incir, fındık,antep fıstığı, asma (sultani çekirdeksiz) fidanları

İHRACAT SONRASI YÜKÜMLÜLÜKLER NELERDİR?

İhracat fiilen gerçekleştikten sonra ihracatçı firmaların başlıca yükümlülükleri şunlar:

*Mal bedeli tahsil edilmemişse bunu tahsil ederek bir bankaya veya özel finans kuruluşuna bozdurmak ve gerekli formaliteleri yerine getirerek kambiyo taahhüdünü kapatmak.
*İhracatla ilgili kredi taahhüdü sözkonusu ise bunu kapatmak.
*İhracatla ilgili Dahilde İşleme İzin Belgesi taahhüdü varsa bunu kapatmak.
*İhracat dolayısı ile bir KDV alacağı sözkonusu ise bunu vergi dairelerinden geri istemek (KDV alacağının geri istemek cezai müeyyidesi olan bir yükümlülük değil firmanın kendi menfaatleri icabıdır.)

İhracatçı firmalar, bu yükümlülüklerini yerine getirebilmek için ihracatta kullanılan bütün belgeleri; mevzuata uygun olarak, zamanlama ve tarih uyumu gözeterek, birbiri ile olan irtibatı gözeterek, eksiksiz ve doğru olarak tanzim etmeliler.



İHRACAT İŞLEMLERİ NASIL YAPILIR?

İhracat işlemlerinin fizibilite analizi, planlama ve uygulama olmak üzere üç aşaması vardır.

Fizibilite analizinde firmanızı ve hedef pazarları değerlendirerek ihracat yapıp yapmayacağınıza karar verebilirsiniz. Bu aşamada firmanızın iç pazardaki performansı ve kapasite durumu değerlendirilir.

Ardından ürünün satılacağı hedef pazarın demografik, sosyal, politik ve ekonomik durumları hakkında bilgi toplanır. Son olarak elinizdeki bütün verilerle ilgili dış ticaret uzmanlarına danışılır.

Planlama aşamasında hedef pazarla ilgili toplanan veriler değerlendirilerek pazara giriş stratejisi oluşturulur. Satılacak ürünün hedef pazardaki lisans, standartlar ve sertifikasyon taleplerine uygunluğu sağlanır. Ardından patent, ticari marka, telif hakları, vergiler, harçlar, kotalar hakkında gerekli bilgiyi topladıktan sonra bir fiyat listesi oluşturulur.

Geliştirdiğiniz pazarlama stratejileri uygulama aşamasında devreye girer. Bu aşamada dağıtım ve satış yöntemleri seçilir, üretim tamamlanır, gerekli belgeler hazırlanır ve ürün ambalajlanıp etiketlenerek ilgili pazara doğru yola çıkar.


İHRACAT

İhracatı yapacağınız ülkeye, ihracat şekline ve ihraç edilecek ürüne göre izlenmesi gereken prosedürler, düzenlenmesi gereken belgeler ve müracaat edilecek kurum ve kuruluşlar değişebilmektedir. İhracatın gerçekleştirilebilmesi için her 3 durumla ilgili gerekli prosedürün belirlenmesi ve bunların dikkatli bir biçimde izlenmesi gerekmektedir.

Ülkemizin dış ticaret hacmi yıllara göre büyümüş olsa da henüz yeterli düzeyde değildir. Özellikle dış satımımız istenilen düzeye ulaşama*mıştır. Bunda dış pazarlarda yaşanan rekabet güçleri, hızlı nüfus artışı ve dışarıdan alınan ağır sanayi ürünlerine ödenen giderlerin fazla olması gibi faktörler etkili olmuştur.

Türkiye’nin İhraç Ettiği Başlıca Ürünler

Madencilik sektöründe;

Krom
Bor
Civa
Manganez
Bakır
Tarım sektöründe;

Pamuk
Tütün
Sanayi bitkileri
İncir
Üzüm
Zeytin
Turunçgiller
Buğday
Arpa
Sebze ve meyve
Canlı hayvan
Hayvansal ürünler
Su ürünleri


İmalat sanayi sektöründe:

Dokuma ve tekstil ürünleri
Bitkisel ve hayvansal yağlar
Unlu mamuller
Plastik maddeler’
Orman ürünleri
Kimyasal maddeler
Demir – çelik ürünleri
Madeni eşyalar
Ev eşyaları
Şeker
Lastik
Çimento
Türkiye’nin En Fazla İhracat Yaptığı Ülkeler

Almanya, ABD,İspanya, İngiltere ,Hollanda,İtalya, Rusya, Fransa




TÜRKİYE’NİN DIŞ ALIMI (İTHALATIMIZ) Türkiye’nin dış ticaretinde ithalatın payı ihracattan fazladır. Bu nedenle ticarette giderleri*miz gelirlerimizden fazladır. İthalatımızda da en fazla pay sanayi sektörüne aittir. Türkiye bir tarım ülkesi olduğu için ithalatta en az pay tarım sektö*rüne aittir.

Türkiye’nin İthal Ettiği Başlıca Ürünler

Tarım sektöründe;

Çay
Kahve
Muz
Pirinç
Kauçuk
Madencilik sektöründe;

Ham petrol
İmalat sanayi sektöründe;

Sanayi ham maddeleri
İlaç
Boya
Madeni yakıtlar
Yağlar
Suni gübre
Türkiye’nin En Fazla İthalat Yaptığı Ülkeler

Almanya,İtalya,Fransa,Rusya,İngiltere

NOT:Türkiye’nin ithalat ve ihracat yaptığı ülkelerin başın*da Almanya gelir.

200'den fazla ülkeyle ticaret yapan Türkiye'nin karşı karşıya kaldığı dış ticaret açığının yüzde 61'i Rusya ve Çin olmak üzere iki ülkeden kaynaklanıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yaptığı belirlemeye göre Ocak-Mart döneminde 16 milyar 11.5 milyon dolar olan dış ticaret açığının yüzde 37.7 oranındaki 6 milyar 42.1 milyon dolarlık bölümü Rusya, yüzde 23.1 oranındaki 3 milyar 703.8 milyon dolarlık bölümü de Çin'le ticarette oluştu. Türkiye üç ayda 1 milyar 553.4 milyon dolar ihracat yaptığı Rusya'da 7 milyar 595.6 milyon dolarlık ithalat gerçekleşti. Aynı dönemde Çin'e 260.4 milyon dolarlık mal ihraç eden Türkiye, bu ülkeden 3 milyar 964.2 milyon dolarlık ithalat yaptı.
İki ülkeye karşı verilen açık, toplam dış ticaret açığındakinin çok üzerinde bir büyüme gösterdi. Üç aylık dönemlere göre toplam dış ticaret açığı yüzde 33.1 artarken, Çin'le ticarette ortaya çıkan açığın yüzde 52.6, Rusya'ya karşı verilen açık yüzde 49.6 arttığı dikkati çekti. Bu gelişmeye bağlı olarak iki ülkenin, Türkiye'nin toplam dış ticaret açığındaki payı da artış gösterdi. Geçen yılın ilk üç ayında 12 milyar 31.4 milyon dolar olan toplam dış ticaret açığının yüzde 53.8'i bu iki ülkeden gerçekleşmişti. Bu yıl aynı dönemde ise iki ülkeye karşı verilen açık, toplam dış ticaret açığının yüzde 60.9'unu oluşturdu.
Rusya'dan yapılan ithalatın büyük bölümünü doğal gaz oluşturuyor. Türkiye ekonomisinde temel girdi haline gelen doğal gazda baş tedarikçi konumundaki Rusya, Türkiye'ye karşı ticarette orantısız bir güç elde etmiş bulunuyor. Türkiye'nin doğal gaza bağımlılığı arttıkça, iki ülke arasındaki ticaret Türkiye aleyhine gelişmeye devam ediyor. Çin'e karşı verilen açığın büyümesi de Türkiye'nin bu ülkeye ihracatını fazla artıramazken, ucuz ürünleriyle tüm dünya pazarlarını istila eden Çin'e karşı hem tüketim malları hem de hammadde yönünden bağımlılığın artmasıyla paralel bir gelişme gösteriyor.

EN ÇOK İHRACAT ALMANYA'YA-

Türkiye'nin geleneksel ticaret partneri olan Almanya, en çok ihracat yapılan ülke olmaya devam ediyor. Yılın ilk çeyreğinde Almanya'ya yapılan ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25.1 artarak 3 milyar 401.6 milyon dolara ulaştı. İhracat tutarında Almanya'yı 2 milyar 107.9 milyon dolarla İtalya, 2 milyar 106.8 milyon dolarla İngiltere, 1 milyar 830.2 milyon dolarla Fransa ve 1 milyar 553.4 milyon dolarla Rusya izledi. Söz konusu beş ülke Türkiye'nin üç ayda 33 milyar 112.9 milyon dolar olan toplam ihracatında yüzde 33.2 pay aldı.
Beş ülke dışında 1 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştirilen ülkeler 1 milyar 432.5 milyon dolarla İsviçre, 1 milyar 420.1 milyon dolarla Birleşik Arap Emirlikleri, 1 milyar 151 milyon dolarla İspanya, 1 milyar 56.9 milyon dolarla ABD, 1 milyar 52 milyon dolarla Romanya oldu.

İTHALATTA RUSYA BİRİNCİ-

Üç ayda 7 milyar 595.6 milyon dolarla en fazla ithalat yapılan ülke olan Rusya'yı 4 milyar 688.4 milyon dolarla Almanya, 3 milyar 964.2 milyon dolarla Çin, 2 milyar 730.7 milyon dolarla İtalya, 2 milyar 411.6 milyon dolarla ABD izledi. Fransa 2 milyar 148.7 milyon, İran 1 milyar 66.5 milyon, Ukrayna 1 milyar 555.4 milyon, İngiltere 1 milyar 527.4 milyon, İsviçre 1 milyar 172 milyon, Güney Kore 1 milyar 140.7 milyon dolarla en çok ithalat yapılan ülkeler arasında yer aldı.

EN HIZLI İTHALAT ARTIŞI AZERBAYCAN'DAN-

Ocak-Mart döneminde geçen yılın aynı dönemine göre seçilmiş ülkeler içinde oransal bazda en yüksek ithalat artışı yüzde 875.4'le Azerbaycan'dan gerçekleşti. Artış oranında bu ülkeyi yüzde 476.4'le Irak, yüzde 196.8'le Tunus izledi.
İhracatta en hızlı artış ise yüzde 493.5'le İsviçre'ye karşı kaydedildi. Güney Afrika yüzde 286.5, Bosna-hersek de yüzde 190.5'le en yüksek oranlı ihracat artışı kaydedilen ülkelerin başında geldi.

Ahhh ahhh iki kelimedende nefret ediorum hatta bide içine sigortacılık ekleyelim

Bu çallŞIIIada, 1987-2006 yillan arasında Türkiye'de reel ekonomik
biiyiime,ithalat ve ihracat arasuzdaki nedensel ilişkilerin giiciiniin yan/Slra yap1s1.da
araştınimaya çalışılnuştır. Özellikle de ekonomik biiyiime - i!ıracat aras111daki
nedensellik incelenirken ithalat değişkeninin rolii iizerinde durulmuştur. Granger
nedensellik test sonuçlan ele alman değişkelller araslllefa tek yöniii bir lledenseilik
olduğunu, yani ihracattan ekonomik büyiime ve ithalata ve ithalattan ekonomik
büyümeye doğru bir nedensellik ilişkis ini desteklemektedir. Üstelik, Etki-Tepki ve
Varyans Ayrıştımza follksiyonlan bu sonucu desteklemektc ve böylece ele alınan
dönemde Tiirkiye'de ihracat öncelikli büyüme lzipotezinin geçerli oldu.ğwz

Malın ülke sınırları dışına ikinci şahıslara satılması ihracat
Malın dış ülkelerden alınması ise ithalattır.

İhraç eden ülke üretici olduğu için hep kazanır,işsizlik azdır gelişmişlik oranı yüksektir.İthal edende tüketici olduğu için hep dışa bağımlıdır,işsizlik yoğundur, kaybeden taraftır.

Bir ülkenin sahip olduğu mal ve hizmetleri, ihtiyacı olan yabancı bir ülkeye döviz karşılığında satması, yapılabilecek en sade tanım olabilir.

Kısaca dışa satım anlamına gelen bu faaliyet, gerçek veya tüzel kişiler aracılığıyla gerçekleştirilir. Başka bir deyişle; bir ülke sınırları içinde, kişi veya kuruluşların ürettiği serbest dolaşımdaki mal-hizmetlerin başka ülkelere satılması olarak açıklanabilir.

İngilizcesi export’tur. Türk Dil Kurumu (TDK) ise “Bir ülkenin ürettiği malları başka bir ülkeye veya ülkelere satması, dış satım.” tanımını uygun görmüştür. Mal, dışa satım faaliyetinin gerçekleştirileceği zamanda yürürlükte olan İhracat Mevzuatı ile Gümrük Yönetmeliği’ne uygun biçimde satılır.

Rekabetin var olduğu ekonomik bir ortamda malı üretmek kadar, üretileni uluslararası pazarda satabilmek de önem taşır.. Çünkü döviz girdisi, ekonomik kalkınma açısından önem taşır.

Temelde ithalat ile ilişkili bir kavramdır. Birinin ne olduğunu bilmeniz aslında yeterli gelebilir. Çünkü basit bir mantıkla düşünecek olursak; ithalatın tam tersine karşılık geldiğini söyleyebiliriz.

Yani, ihracat nasıl dışa satım ise, ithalat da dıştan alım demektir. Türkiye’den örnek verelim. Ülkemiz bir mal ya hizmeti İngiltere’ye yolluyorsa dışa satım; eğer oradan alıyorsa ithalat gerçekleştirmiş olur. Söz konusu bu iki kavramın bir araya gelmesiyle ekonomik açıdan oldukça önemli olan dış ticaret meydana gelir.

Bilindiği üzere dünyadaki bütün ülkeler oradaki insanların talep ve ihtiyaçlarını karşılamak durumundadır. Bunların karşılanabilmesi için mal – hizmet üretilmesi gerekir. Fakat tüm bunların oluşumu için kaynağa ihtiyacı vardır.

Her ülkenin kısıtlı kaynakları vardır. Ülkeler, kendi üretim ihtiyacını kendileri karşılayamadıkları durumda diğer ülkelerden tedarik desteği alırlar. Bu durumda devreye dış ticaret girer.

Küreselleşen ekonomide bu, olmazsa olmaz faaliyetlerden biridir. Tüm dünyayı pazar olarak değerlendirebilmek, yalnızca bu ticari faaliyetlerin olması gerektiği gibi yürütülmesiyle mümkündür. Çünkü her ülke, bir diğeri için hedef pazar olabilir.

Dıştan alım ve dışa satım bir araya gelerek bir ülkenin dış ticaret dengesini oluşturur. Ayrıca diğer ülkelere satılan her türlü mal ve hizmette artış olması ekonomik anlamda oldukça iyi bir duruma işaret eder.

Üretilen mal ya da hizmeti başka bir ülkeye satmak, bunun devamlılığını sağlayıp yüksek gelirler elde etmek sanıldığı kadar basit değildir. Elbette birtakım şartları ve kuralları vardır.

Yapılan her işte olduğu gibi ticari faaliyetlerde de disiplin olmazsa olmazdır. Örneğin, talep edilen ürünün belirtilen zamanda teslim noktasına ulaştırılması gerekir. Aksi takdirde ihtiyacı karşılamayabilir.