Işık Nedir?
Işığı yaptığı davranışlarla tanırız. Işık saydam ortamlarda yayılır. Işık foton denilen taneciklerden oluşur. Fotonların belirli bir dalga boyu vardır. Bazı fiziksel olaylarda tanecik, bazılarında dalga yapılı özelliği gösterir. Belirli enerjileri vardır.
Işık Kaynakları
Hangi ortamda olursa olsun, gece ve gündüz kendiliğinden ışık yayarak görülebilen cisimlere ışık kaynağı denir. Işık kaynakları, yapılarına göre, sıcak (akkor) ışık kaynakları ve soğuk (akkor olmayan) ışık kaynakları olmak üzere ikiye ayrılır.
Üzerine düşen ışığı geçirip geçirmemelerine göre, maddeler üç kısımda incelenir. Üzerlerine düşen ışığı tamamıyla geçirebilen, cam, su ve hava gibi maddelere saydam maddeler denir. Üzerlerine düşen ışığın bir kısmını geçiren maddelere yarı saydam maddeler hiç geçirmeyenlere ise saydam olmayan maddeler denir.
Işık Nasıl Yayılır?
Işık kaynaklarından yayılan ışınlar türdeş ortam içerisinde doğru boyunca ilerler. Işığın ilerlemesi için ortama ihtiyaç yoktur. Işık türdeş saydam ortam içerisinde sabit hızla yayılır ve ışık hızı ortama göre değişir.
Işık Hızı Ne Kadardır
Işık, görmemize olanak veren bir enerji biçimidir . Saniyede yaklaşık 300 bin kilometre hızla, dalgalar halinde yol alır . Güneş en önemli ışık kaynağıdır . Güneş ışığı olmadan dünyada hiçbir canlı yaşayamaz. Dünyayı ısıtan, besinlerin üretilmesini, solumamız için gerekli havayı sağlayan Güneş ışığıdır . Yakıtların oluşması da Güneş ışığına bağlıdır . Bundan milyonlarca yıl önce ölen bitkiler Güneş ışığının enerjisini depolamıştı. İnsanlar bugün petrol, kömür ve doğal gaz yaktığında bu depolanmış enerjiyi kullanmaktadırlar . Elektrik ışığı yapay bir ışık kaynağıdır . Ama doğal ya da yapay her türlü ışık atom denen parçacıklardan gelir . Atomlar enerji yüklüdür . Enerji parçacıklarına foton denir . Işık, elektromanyetik ışınım (radyasyon) üreten fotonlardan oluşur . Işık görülebilir . Oysa radyo dalgaları ve X ışınları gibi öteki elektromanyetik ışınım türleri gözle görülemez.
Işık Hızı Kaç Km
Işık hızı 299.793 km/saniye'dir... Yaklaşık 300.000 km/sn olan ışık hızı, 300.000 km/sn olarak kabul edilir...
Aslında ışığın hızı sabit değildir, ilerlediği ortamın kırılma indisine yani ortamın cinsine ve yoğunluğuna bağlıdır! 300.000 km/saat hız ışığın maksimum hızıdır! Suyun veya camın içinde ilerleyen ışığın hızı kırılma indisi oranında azalır! Mesela elmasın kırılma indisi 40'tır ve ışığın hızı 40'ta 1'e düşer elmasın içinde! Onun içinde elmas ışık kapatılınca ışımaya devam eder!
Işık Hızının Ölçülmesi
17. yüzyıla kadar ışığın sonsuz hızda ilerlediği varsayılıyordu. Buna dayanak olarak, ay tutulması sırasında dünyanın aya düşen gölgesinde gözlemlenen bir geçikme olmayışı gösteriliyordu. Şimdi biliyoruz ki ışık, bu geçikmeyi gözlemleyebilmek için çok hızlıdır.
Galileo ışık hızının sonsuz olduğundan şüphe duydu. Ve bir fenerin üzerini örtüp,açarak bir kaç mil öteden ışık hızını ölçmeyi tasarladı.Bunu deneyip denemediğini bilmiyoruz.Ama ilk başarılı deneme 1676 yılında Olaus Roemer tarafından gerçekleştirildi.Roemer, Jupiter'in uydularının tutulma zamanının dünyadan uzaklaştıkça arttığını fark etti.Bunu ışığın dünya ile jupiter arasındaki mesafenin artması sonucu ,ışığın katetmesi gereken yolun uzamasına bağladı.Sonuçta ışığın hızını 214,000 km/s olarak buldu.Bu çok yaklaşık bir sonuçtu.Çünkü o zamanlar gezegenler arası uzaklık tam olarak bilinmiyordu. 1718'de James Bradley dünyanın güneş etrafında dönmesi sonucu oluşan yıldız konumlarındaki sapmaları gözlemleyerek başka bir tahminde bulundu.Draconis yıldızını gözlemledi ve yıl boyunca yıldızın konumunun değiştiğini fark etti. Paralax methodunu kullanarak ışığın hızını 301,000 km/s olarak buldu.
Işık hızı ilk defa dünya dışı gözlem yapmadan 1849 yılında Armand Fizeau tarafından ölçülmüştür.. Fizeau, 8 km uzakta bir ayna kullanarak ışığı yansıttı. Işık demeti dönen bir dişli tekerleğin deliklerinin içinden geçerek gidiyordu.Tekerleğin hızını ışığın dönüşte bir sonraki delikten geçerek görünmesini sağlayacak şekilde arttırdı. Ve bu yolla ışığın hızını 315,000 km/s olarak buldu. Leon Foucault daha sonra aynı deneyi birden fazla ayna ile daha doğru olarak yaptı.O da ışık hızını 298,000 km/s olarak buldu.Bu teknik ayrıca ışık hızının suda havadan daha yavaş ilerlediğini gösteriyordu.
Maxwell elektromanyetik teoriyi açıkladığında, ışık hızı ilk defa, boşluktaki magnetik geçirgenlik (magnetic permeability) ve elektriksel geçirgenlik(electric permitivity) sayesinde, dolaylı yollardan tesbit edilme imkanı buldu.Bu ilk olarak 1857 yılında Weber ve Kohlrausch tarafından gerçekleştirildi. 1907'de Rosa ve Dorsey bu yolla ışığın hızını 299,788 km/s olarak buldu. Daha sonra birçok method uygulandı. 1958'de Froome microdalga interferometreyi kullanarak 299,792.5 km/s olarak ölçtü. 1970 de lazer teknolojisinin gelişmesiyle yüksek spektrum kararlılığı ve caesium sabiti sayesinde daha iyi sonuçlar elde edildi.Şimdi ışık hızı artı eksi 1 m/s hata sevyesinde ölçülebilmektedir. En son 1983 de 299,792.458 olarak ölçülmüştür.
Işığı yaptığı davranışlarla tanırız. Işık saydam ortamlarda yayılır. Işık foton denilen taneciklerden oluşur. Fotonların belirli bir dalga boyu vardır. Bazı fiziksel olaylarda tanecik, bazılarında dalga yapılı özelliği gösterir. Belirli enerjileri vardır.
Işık Kaynakları
Hangi ortamda olursa olsun, gece ve gündüz kendiliğinden ışık yayarak görülebilen cisimlere ışık kaynağı denir. Işık kaynakları, yapılarına göre, sıcak (akkor) ışık kaynakları ve soğuk (akkor olmayan) ışık kaynakları olmak üzere ikiye ayrılır.
Üzerine düşen ışığı geçirip geçirmemelerine göre, maddeler üç kısımda incelenir. Üzerlerine düşen ışığı tamamıyla geçirebilen, cam, su ve hava gibi maddelere saydam maddeler denir. Üzerlerine düşen ışığın bir kısmını geçiren maddelere yarı saydam maddeler hiç geçirmeyenlere ise saydam olmayan maddeler denir.
Işık Nasıl Yayılır?
Işık kaynaklarından yayılan ışınlar türdeş ortam içerisinde doğru boyunca ilerler. Işığın ilerlemesi için ortama ihtiyaç yoktur. Işık türdeş saydam ortam içerisinde sabit hızla yayılır ve ışık hızı ortama göre değişir.
Işık Hızı Ne Kadardır
Işık, görmemize olanak veren bir enerji biçimidir . Saniyede yaklaşık 300 bin kilometre hızla, dalgalar halinde yol alır . Güneş en önemli ışık kaynağıdır . Güneş ışığı olmadan dünyada hiçbir canlı yaşayamaz. Dünyayı ısıtan, besinlerin üretilmesini, solumamız için gerekli havayı sağlayan Güneş ışığıdır . Yakıtların oluşması da Güneş ışığına bağlıdır . Bundan milyonlarca yıl önce ölen bitkiler Güneş ışığının enerjisini depolamıştı. İnsanlar bugün petrol, kömür ve doğal gaz yaktığında bu depolanmış enerjiyi kullanmaktadırlar . Elektrik ışığı yapay bir ışık kaynağıdır . Ama doğal ya da yapay her türlü ışık atom denen parçacıklardan gelir . Atomlar enerji yüklüdür . Enerji parçacıklarına foton denir . Işık, elektromanyetik ışınım (radyasyon) üreten fotonlardan oluşur . Işık görülebilir . Oysa radyo dalgaları ve X ışınları gibi öteki elektromanyetik ışınım türleri gözle görülemez.
Işık Hızı Kaç Km
Işık hızı 299.793 km/saniye'dir... Yaklaşık 300.000 km/sn olan ışık hızı, 300.000 km/sn olarak kabul edilir...
Aslında ışığın hızı sabit değildir, ilerlediği ortamın kırılma indisine yani ortamın cinsine ve yoğunluğuna bağlıdır! 300.000 km/saat hız ışığın maksimum hızıdır! Suyun veya camın içinde ilerleyen ışığın hızı kırılma indisi oranında azalır! Mesela elmasın kırılma indisi 40'tır ve ışığın hızı 40'ta 1'e düşer elmasın içinde! Onun içinde elmas ışık kapatılınca ışımaya devam eder!
Işık Hızının Ölçülmesi
17. yüzyıla kadar ışığın sonsuz hızda ilerlediği varsayılıyordu. Buna dayanak olarak, ay tutulması sırasında dünyanın aya düşen gölgesinde gözlemlenen bir geçikme olmayışı gösteriliyordu. Şimdi biliyoruz ki ışık, bu geçikmeyi gözlemleyebilmek için çok hızlıdır.
Galileo ışık hızının sonsuz olduğundan şüphe duydu. Ve bir fenerin üzerini örtüp,açarak bir kaç mil öteden ışık hızını ölçmeyi tasarladı.Bunu deneyip denemediğini bilmiyoruz.Ama ilk başarılı deneme 1676 yılında Olaus Roemer tarafından gerçekleştirildi.Roemer, Jupiter'in uydularının tutulma zamanının dünyadan uzaklaştıkça arttığını fark etti.Bunu ışığın dünya ile jupiter arasındaki mesafenin artması sonucu ,ışığın katetmesi gereken yolun uzamasına bağladı.Sonuçta ışığın hızını 214,000 km/s olarak buldu.Bu çok yaklaşık bir sonuçtu.Çünkü o zamanlar gezegenler arası uzaklık tam olarak bilinmiyordu. 1718'de James Bradley dünyanın güneş etrafında dönmesi sonucu oluşan yıldız konumlarındaki sapmaları gözlemleyerek başka bir tahminde bulundu.Draconis yıldızını gözlemledi ve yıl boyunca yıldızın konumunun değiştiğini fark etti. Paralax methodunu kullanarak ışığın hızını 301,000 km/s olarak buldu.
Işık hızı ilk defa dünya dışı gözlem yapmadan 1849 yılında Armand Fizeau tarafından ölçülmüştür.. Fizeau, 8 km uzakta bir ayna kullanarak ışığı yansıttı. Işık demeti dönen bir dişli tekerleğin deliklerinin içinden geçerek gidiyordu.Tekerleğin hızını ışığın dönüşte bir sonraki delikten geçerek görünmesini sağlayacak şekilde arttırdı. Ve bu yolla ışığın hızını 315,000 km/s olarak buldu. Leon Foucault daha sonra aynı deneyi birden fazla ayna ile daha doğru olarak yaptı.O da ışık hızını 298,000 km/s olarak buldu.Bu teknik ayrıca ışık hızının suda havadan daha yavaş ilerlediğini gösteriyordu.
Maxwell elektromanyetik teoriyi açıkladığında, ışık hızı ilk defa, boşluktaki magnetik geçirgenlik (magnetic permeability) ve elektriksel geçirgenlik(electric permitivity) sayesinde, dolaylı yollardan tesbit edilme imkanı buldu.Bu ilk olarak 1857 yılında Weber ve Kohlrausch tarafından gerçekleştirildi. 1907'de Rosa ve Dorsey bu yolla ışığın hızını 299,788 km/s olarak buldu. Daha sonra birçok method uygulandı. 1958'de Froome microdalga interferometreyi kullanarak 299,792.5 km/s olarak ölçtü. 1970 de lazer teknolojisinin gelişmesiyle yüksek spektrum kararlılığı ve caesium sabiti sayesinde daha iyi sonuçlar elde edildi.Şimdi ışık hızı artı eksi 1 m/s hata sevyesinde ölçülebilmektedir. En son 1983 de 299,792.458 olarak ölçülmüştür.
