Myom
Myom, kadınların önemli bir kısmında rastlanmaktadır ve genelde iyi huylu oluşumlardır. Çoğu kişi de myomların farkında olmayan ömrünü geçirmektedir. Doktorunuzun önerileri doğrultusunda, kafanızda büyük bir sorun haline getirmeden hareket ettiğinizde, myomlar önemli bir problem oluşturmayacaktır. Myom, rahimin en sık rastlanan iyi huylu tümörüdür. Doğurganlık çağındaki kadınların yüzde 20-25inde görülür. 40 yaş ve üzerindeki kadınlarda bu oran yüzde 45 ile 50lere kadar çıkar. Rahim dokusunun düz kas hücrelerinden kaynaklanırlar.
Kadınlardaki östrojen hormonu sayesinde büyüyüp gelişirler. Myomların çapı 2-3 mmden 25-30 cmye kadar olacak şekilde değişik büyüklükte olabilirler. Tek bir tümör olabileceği gibi çok sayıda da olabilirler. Myomlar rahmin değişik yerlerinde yerleşebilirler. Rahmin içinde (adet görülen kısım), duvarında, dış yüzeyinde, ağzında veya rahme sapla tutunmuş şekilde karın içinde olabilirler. Çoğu bayan kendinde myom olduğunu fark etmeden ömrünü tamamlayabilir. Günümüzde, ultrasonografinin yaygın kullanımı ile, myomların da farkına varıldığından sıklığı artmış görünmektedir. Bir kısım kişide şikayetlere neden olmaz ve herhangi bir muayene esnasında fark edilebilir. Diğer taraftan, bazen de aşırı kanama, sancı, sık idrar ya da kabızlık gibi baskı hisleri, erken doğum, düşük yapma gibi şikayetlere neden olabilir. Şimdi sık rastlanılan sorularla myomu yakından tanıyalım.
Sebepleri
Myomların gerçek sebebi tam bilinmemektedir. Ailesinde, akrabalarında, anne, teyze, kız kardeş gibi myom öyküsü bulunanlarda rastlanma ihtimali artabilmektedir. Bu da kalıtsal bir yatkınlığın sebep olabileceğini desteklemektedir. Ayrıca, yumurtalıkların çalışması ile aratan östrojen hormonu myomların büyümesini kolaylaştırmaktadır. Dolayısıyla, gebelikte, adet gören hanımlarda myom büyüyebilirken, adetten kesilmiş menopoza girmiş hanımlarda ise küçülme meyli göstermektedir.
Belirtiler
# Genellikle belirti vermezler. Çok büyük olanlar bile bazen belirti vermeyebilirler. Myomların belirtileri yerleşme yerine büyüklüklerine ve gebelik durumuna göre değişiklik gösterebilir. En sık rastlanan şikayetler; Anormal kanama : Adet miktarında artma ve süresinde uzama yapabilir. Bununla birlikte kansızlık (demir eksikliği anemisi) görülebilir. Bunun yanında myomlarda adet öncesi lekelenme ara kanamalar ve uzamış adet görülebilir.
# Ağrı : Myomlarda ağrı genellikle degenerasyonlara (yapısının bozulmasına) bağlı ortaya çıkar. Yavaş yavaş artan kasık ağrısı olabileceği gibi akut bir ağrı olarak ortaya çıkabilir. Bazen de hastalar kramp tarzında ağrıdan yakınabilirler. Bel ve kasık ağrısı ve de kasıklarda dolgunluk hissi myomlarla birlikte rastlanan belirtilerdir.
# Bası belirtileri : İdrar kesesine bası yaparak sık sık idrara çıkma gibi üriner belirtiler, kalın bağırsağa bası yaparak kabızlık ve tenezm gibi yakınmalara neden olabilir.
# Karındaki belirtiler : Bazen hastayı doktora getiren neden karnın şişmesi veya büyümesi olabilir. Zayıf hastalar karnındaki şişliği farkedebilirler.
# Kısırlık : Myomlar bazen kısırlık nedeni olabilirler. Ancak diğer kısırlık nedenleri araştırılıp elendikten sonra myom kısırlıktan sorumlu tutulabilir. Kötü huylu mudur? Myomların kötü huylu yani kanser olma ihtimali çok düşük, on binde bir-iki civarındadır. Ancak, çok hızlı büyüme gösteren myomlarda bu ihtimali göz önünde bulundurmak gerekir. Teşhis Myomların teşhisi en iyi jinekolojik muayene ile konur. Bunun yanında ultrasonografi, laparoskopi, bilgisayarlı tomografi (BT), magnetik rezonans görüntüleme (MR), histerosalpingografi (rahim filmi), histeroskopi ve küretaj yardımcı tanı yöntemleridir.
Tedavi
Myomlarda tedavi myomun büyüklüğüne, belirtilere ve hastanın şikayetlerine bağlı olarak planlanır. Hiçbir şikayete neden olmayan 10 cme kadar olan myomlarda tedavi gerekmez. Ancak tedavi edilmeyen hastalar 6 ayda bir izlenerek myomdaki büyüme takip edilmelidir. Şu durumlarda myomlar ameliyatla alınmalıdır:
# Kontrol altına alınamayan kanama, ağrı
# Büyükse
# Menepozdan sonra büyümeye devam ediyorsa
# Kısırlık nedeni olarak görülüyorsa
# Myom hızlı büyürse Myomun ilaçla tedavisi mümkün değildir.
Ancak bazı ilaçlarla hastanın şikayetleri giderilebilir ve bir süre için myomun büyümesi engellenebilir. Myomun asıl tedavisi cerrahidir. Eğer hasta artık çocuk doğurmak istemiyorsa en kesin tedavi histerektomi yani rahmin alınmasıdır. Eğer hasta çocuk doğurmak istiyorsa sadece myom çıkarılır. Ancak sadece myomun çıkarılması her zaman mümkün olmaz. Myomun çıkarılıp çıkarılmayacağına ameliyat esnasında karar verilir. Myom ve gebelik Gebeliklerin yüzde 5inde rahimde myom bulunur. Bunların büyük çoğunluğu gebeliğin seyrini etkilemez. Ancak büyük çoğunluğunda istenmeyen sonuçlar olabilir:
# Düşük riski 2 misli artmıştır.
# Erken gebelik kanamalarına neden olabilirler.
# Myomların üçte biri gebelik sırasında büyür.
# Myomla birlikte olan gebeliklerde plasenta yerleşme anomalileri sık olur.Myomlar doğum yolunu tıkayarak doğumu engelleyebilir.
# Myomla rahimlerde erken doğum, suların erken boşalması, bebekte pozisyon anomalisi, plasentanın erken ayrılması ve doğum sonu kanamaları olasılığı artar.
# Myomla birlikte olan gebeliklerde sezeryan olma ihtimali fazladır.
Sonuç
Doktorunuz, sizde myom olduğunu söylediğinde hemen korkuya kapılmayın. Myom, kadınların önemli bir kısmında rastlanmaktadır ve genelde iyi huylu oluşumlardır. Çoğu kişi de myomların farkında olmayan ömrünü geçirmektedir. Doktorunuzun önerileri doğrultusunda, kafanızda büyük bir sorun haline getirmeden hareket ettiğinizde, myomlar önemli bir problem oluşturmayacaktır.
