Kafkas Mutfağı
Kuzey Kafkas mutfağı büyük ölçüde tarım ve hayvansal ürünlere dayanır.
Genelde yemekler toplumların yaşadığı coğrafi bölgelere göre farklılıklar gösterir.
Kafkas boylarındaki çeşitlilik ve farklılık yöre mutfak kültürlerine geniş ölçüde yansımıştır.
Yemekler tarihi gelişim içerisinde sosyal yapıya göre de değişiklikler gösterir.
Toplulukların gelenek görenekleriyle, dini inançları mutfak kültürlerine yansımıştır.
Kuzey Kafkas mutfağı özel gün ve törenlere göre de değişiklikler gösterir.
Kuzey Kafkas asıllı toplulukların mutfak kültürleri göç olgusu ve zorunlu iskânlar nedeniyle yerleştikleri yöre kültürlerini etkilemiş, onlardaki bazı değerleri de içerisine almıştır.
Bu toplulukların köylülükten kentliliğe, tarım toplumundan kısmen de olsa sanayi toplumuna geçmesi mutfak kültürlerini etkilemiştir.
Eğitim, iletişim ve teknolojideki hızlı gelişme başka kültürlerin mutfaklarıyla tanışıklık sağlamıştır.
Kadın nüfusun çalışma hayatına girmesi, geleneksel beslenme kültürünü etkilemiştir.
Tahıl, süt ve sütün türevlerinden yapılan besinlerin tüketim oranları oldukça fazladır.
Adetler, İnanışlar:
Kafkas Yemekleri:
Kuzey Kafkas mutfağı büyük ölçüde tarım ve hayvansal ürünlere dayanır.
Genelde yemekler toplumların yaşadığı coğrafi bölgelere göre farklılıklar gösterir.
Kafkas boylarındaki çeşitlilik ve farklılık yöre mutfak kültürlerine geniş ölçüde yansımıştır.
Yemekler tarihi gelişim içerisinde sosyal yapıya göre de değişiklikler gösterir.
Toplulukların gelenek görenekleriyle, dini inançları mutfak kültürlerine yansımıştır.
Kuzey Kafkas mutfağı özel gün ve törenlere göre de değişiklikler gösterir.
Kuzey Kafkas asıllı toplulukların mutfak kültürleri göç olgusu ve zorunlu iskânlar nedeniyle yerleştikleri yöre kültürlerini etkilemiş, onlardaki bazı değerleri de içerisine almıştır.
Bu toplulukların köylülükten kentliliğe, tarım toplumundan kısmen de olsa sanayi toplumuna geçmesi mutfak kültürlerini etkilemiştir.
Eğitim, iletişim ve teknolojideki hızlı gelişme başka kültürlerin mutfaklarıyla tanışıklık sağlamıştır.
Kadın nüfusun çalışma hayatına girmesi, geleneksel beslenme kültürünü etkilemiştir.
Tahıl, süt ve sütün türevlerinden yapılan besinlerin tüketim oranları oldukça fazladır.
Adetler, İnanışlar:
- Erkekler, kadınlar, çocuklar ayrı ayrı otururlardı. Yemeğe büyükler başlamadan başlanmaz.
- Misafir gençse ev sahibi buyur demesiyle başlar.
- Yaş farkı pek yoksa temenni konuşmasını o yapar.
- Misafirin sofraya davetsiz oturması ve fazla nazlanması görgüsüzlüktü.
- Misafir yemeği bırakmadan ve sahipleri yemeği bırakmazdı.
Kafkas Yemekleri:
- Çorbalar: Un, darı, yarma, ayran, hıngal, mısır ve bulgurdan yapılan çorbalar.
- Ekmek Çeşitleri: Çüven ekmeği, sütlü ekmek, tandır ekmeği, galnış, hingel mejag, gibi ekmek türleri.
- Pasta Çeşitleri: Mısır pastası, darı, irmik, buğday unu, peynirli pasta, kak gibi.
- Hamur İşleri: Tüm Anadolu’da olduğu gibi, çok çeşitli hamur işleri yapılmaktadır. Fıdıgabın, fıtcan, velibah, haltımış, hınkal, mısır unundan içli köfte, hatık, metaz, psıhalıve, ethıçın, metaz, hak haluj, puf böreği, şelame gibi.
- Etli Yemekler: Haşlama et, lepsi, kuru et, tandır kebabı belli başlılarındandır.
- Süt ve Sütten Yapılan Yiyecekler: Abaza ve Çerkez peyniri, yoğurt, kundusu, tereyağı, ekşimik vb.
- Kümes Hayvanları: Tavuk Şıpsı paste, Çerkes tavuğu, pirinçli ve patatesli şıpsı, abaza tavuğu.
- Sebze Yemekleri: Soğan, ısırganotu, karalahana mancar, madımak, kabakçiçeği dolması gibi.
- Kuru Baklagiller: Bu bölümün en ünlü yemeği ezme fasulyedir. Ayrıca abaza usulü kızılcıklı barbunya püresi ve mercimekli epışıps de vardır.
- Salatalar: Karalâhana, turp ve erikten yapılan sızbal, gıntur diken ucu ve kazayağı salatası, Dağıstan salatası ile Çerkez salatası.
- Turşular: Çerkez turşusu ve yerelması turşusu en bilinenlerdir.
- Soslar: Acıka, cevizli biber vb.
- Tatlılar: Mısır unu helvası, gomil, abaza tatlısı, iron helva, kabışıps, bal kabağı reçeli vb.
- İçecekler: Boza, kalmuk çayı en bilinenleridir.
