Katma değer vergisinde indirim sistemi
Mükellefler vergiye tabi işlemler dolayısıyla hesapladıkları (tahsil ettikleri) katma değer vergisinden, bu kanunda aksine bir hüküm bulunmaması halinde faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla veya ithal olunan mal ve hizmetler dolayısıyla ödemiş bulundukları ve fatura veya benzeri belgelerde gösterilmiş bulunan katma değer vergilerini indirim konusu yaparlar.
İndirim neticesinde hesaplanan (tahsil edilen) verginin kalması durumunda arta kalan vergi, vergi dairesine ödenir. İndirim konusu yapılan verginin daha fazla olması durumunda ise fazla miktar bir sonraki döneme, indirilecek vergi olarak devreder.
Örneğin ticari faaliyetle uğraşan mükellefin Haziran vergilendirme döneminde 100 bin YTL tutarında satış yapmış olduğu ve bu satışlar karşılığında 18 bin YTL katma değer vergisi tahsil ettiği, mal alışları dolayısıyla da 12 bin YTL katma değer vergisi ödemiş bulunduğu kabul edildiğinde, mükellefin Haziran dönemi ile ilgili olarak vergi dairesine vereceği Katma Değer Vergisi Beyannamesinde;
Hesaplanan katma değer vergisi...............18.000 YTL
İndirilecek katma değer vergisi................12.000 YTL
Ödenecek katma değer vergisi...................6.000 YTL
beyan etmesi gerekmektedir.
Mükellefin mal ve hizmet alımları sırasında ödemiş bulunduğu katma değer vergisinin 20 bin YTL olduğu kabul edildiği takdirde ise
Hesaplanan katma değer vergisi................18.000 YTL
İndirilecek katma değer vergisi..................20.000 YTL
Ödenecek katma değer vergisi................... ---
Sonraki döneme Devir............................... 2.000 YTL
Beyan edilecektir.
Temmuz döneminde ise mükellefin satışları dolayısıyla tahsil etmiş olduğu katma değer vergisinin 10 bin YTL ve alışları dolayısıyla ödemiş bulunduğu ve yüklendiği katma değer vergisi tutarının 7 bin YTL olduğu kabul edildiğin dönem itibariyle beyan durumu aşağıdaki gibi olacaktır;
Hesaplanan katma değer vergisi.........................10.000 YTL
İndirilecek katma değer vergisi............................9.000 YTL
.....Bu dönem ile ilgili İndirim....................7.000
.....Önceki dönem ile ilgili İndirim..............2.000
Ödenecek katma değer vergisi.............................1.000 YTL
Sonraki Döneme Devir katma değer vergisi....... -----
Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamının hesaplanan katma değer vergisi toplamından daha fazla olması durumunda aradaki fark yukarıda belirtildiği gibi sonraki dönemlere devrolunur ve kural olarak iade edilmez.
Ancak kanunun 28’inci maddesinde belirtildiği gibi Bakanlar Kurulunca, genel vergi oranından daha düşük vergi oranı tespit edilmiş bulunan teslim ve hizmetlerle ilgili olarak yıl içinde indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca belirlenen sınırı aşan katma değer vergisi, bu mükelleflerin;
-Vergi ve sosyal sigorta prim borçlarına,
-Genel ve katma bütçeli idareler ile belediyelerine olan borçlarına,
-Döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin % 51’i veya daha fazlası kamuya ait bulunan veya özelleştirme kapsamında olan işletmeler ile organize sanayi bölgelerinden temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçlarına,
Mahsup edilir. Mahsup edilecek borç bulunmaması veya mahsup sonrası kalan bir vergi bulunması durumunda, yıl içinde mahsuben iade edilemeyen vergi mükellefe nakden iade edilir.(Md.29)
Maliye Bakanlığı bu uygulama ile ilgili usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Yurt içinden sağlanan veya ithal edilen mal veya hizmetlere ait katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için fatura veya benzeri belgeler üzerinde ayrıca gösterilmesi ve defter kayıtlarına intikal ettirilmesi şarttır.(Md.34)
Mükellefler vergiye tabi işlemler dolayısıyla hesapladıkları (tahsil ettikleri) katma değer vergisinden, bu kanunda aksine bir hüküm bulunmaması halinde faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla veya ithal olunan mal ve hizmetler dolayısıyla ödemiş bulundukları ve fatura veya benzeri belgelerde gösterilmiş bulunan katma değer vergilerini indirim konusu yaparlar.
İndirim neticesinde hesaplanan (tahsil edilen) verginin kalması durumunda arta kalan vergi, vergi dairesine ödenir. İndirim konusu yapılan verginin daha fazla olması durumunda ise fazla miktar bir sonraki döneme, indirilecek vergi olarak devreder.
Örneğin ticari faaliyetle uğraşan mükellefin Haziran vergilendirme döneminde 100 bin YTL tutarında satış yapmış olduğu ve bu satışlar karşılığında 18 bin YTL katma değer vergisi tahsil ettiği, mal alışları dolayısıyla da 12 bin YTL katma değer vergisi ödemiş bulunduğu kabul edildiğinde, mükellefin Haziran dönemi ile ilgili olarak vergi dairesine vereceği Katma Değer Vergisi Beyannamesinde;
Hesaplanan katma değer vergisi...............18.000 YTL
İndirilecek katma değer vergisi................12.000 YTL
Ödenecek katma değer vergisi...................6.000 YTL
beyan etmesi gerekmektedir.
Mükellefin mal ve hizmet alımları sırasında ödemiş bulunduğu katma değer vergisinin 20 bin YTL olduğu kabul edildiği takdirde ise
Hesaplanan katma değer vergisi................18.000 YTL
İndirilecek katma değer vergisi..................20.000 YTL
Ödenecek katma değer vergisi................... ---
Sonraki döneme Devir............................... 2.000 YTL
Beyan edilecektir.
Temmuz döneminde ise mükellefin satışları dolayısıyla tahsil etmiş olduğu katma değer vergisinin 10 bin YTL ve alışları dolayısıyla ödemiş bulunduğu ve yüklendiği katma değer vergisi tutarının 7 bin YTL olduğu kabul edildiğin dönem itibariyle beyan durumu aşağıdaki gibi olacaktır;
Hesaplanan katma değer vergisi.........................10.000 YTL
İndirilecek katma değer vergisi............................9.000 YTL
.....Bu dönem ile ilgili İndirim....................7.000
.....Önceki dönem ile ilgili İndirim..............2.000
Ödenecek katma değer vergisi.............................1.000 YTL
Sonraki Döneme Devir katma değer vergisi....... -----
Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamının hesaplanan katma değer vergisi toplamından daha fazla olması durumunda aradaki fark yukarıda belirtildiği gibi sonraki dönemlere devrolunur ve kural olarak iade edilmez.
Ancak kanunun 28’inci maddesinde belirtildiği gibi Bakanlar Kurulunca, genel vergi oranından daha düşük vergi oranı tespit edilmiş bulunan teslim ve hizmetlerle ilgili olarak yıl içinde indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca belirlenen sınırı aşan katma değer vergisi, bu mükelleflerin;
-Vergi ve sosyal sigorta prim borçlarına,
-Genel ve katma bütçeli idareler ile belediyelerine olan borçlarına,
-Döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin % 51’i veya daha fazlası kamuya ait bulunan veya özelleştirme kapsamında olan işletmeler ile organize sanayi bölgelerinden temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçlarına,
Mahsup edilir. Mahsup edilecek borç bulunmaması veya mahsup sonrası kalan bir vergi bulunması durumunda, yıl içinde mahsuben iade edilemeyen vergi mükellefe nakden iade edilir.(Md.29)
Maliye Bakanlığı bu uygulama ile ilgili usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Yurt içinden sağlanan veya ithal edilen mal veya hizmetlere ait katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için fatura veya benzeri belgeler üzerinde ayrıca gösterilmesi ve defter kayıtlarına intikal ettirilmesi şarttır.(Md.34)