Kırılan Tasarruflu Ampuller, Çok Tehlikeli Oluyorlar
Tasarruflu Ampullerin Aslında Ne Kadar Tehlikeli Olduğunu Gösteren İbretlik Olay
Son günlerde sıklıkla paylaşılan ‘bir öğretim görevlisinin başından geçenler’ başlıklı metindeki söylenenler, birçok kişinin evinde bulunan tasarruflu ampullerdeki tehlikeyi gözler önüne seriyor
Öncelikle yaklaşık 2 yıldır Facebook ve benzeri sosyal medya ağlarında paylaşılan, 10 bine yakın da paylaşım alan mesaja bir bakalım:
‼Bir öğretim görevlisinin başından geçenler‼
Eşim kazara enerji tasarruflu 8 ampulün bulunduğu kutuyu yere düşürünce tüm cam parçaları tuzla buz olup çevreye saçıldı. İlk iş, ayaklarına batmasın diye köpeklerimizi ortamdan uzaklaştırdık. Ben ise bütün düşüncesizliğimle alelacele büyük parçaları çıplak elle toplayarak çöpe attım ve hemen ardından elektrik süpürgesiyle küçük parçaları temizledim. Sorun çözülmüştü. Ya da ben öyle sandım… (Bilim insanı falan fark etmiyor, bazen boş bulunup olmadık yanlışlar yapabiliyor insan.)
Aradan birkaç saat geçtikten sonra nefes alma zorluğu başladı. Anaflaktik şok belirtileri yaşıyordum. Geç de olsa anlamıştım ki ampulde bulunan gaz halindeki cıva, solunum sistemimi felç etmek üzereydi.
Süratle en yakın hastanenin acil servisine attık kendimizi. Giriş işlemlerinin ardından acil doktoru belirdi. Eller cepte beni tepeden tırnağa süzdükten sonra, neler olduğunu anlatmama müsaade etmeden “Eşinizle kavga mı ettiniz?” diye sordu. Yükselen tansiyon, solunum bozukluğu, eşimdeki korkudan kaynaklanan gerginlik sayın doktorumuzda çok anlamlı bir teşhise ve tedavi kararına sebep olmuştu:
Anksiyete atağı geçiriyor, sakinleştirici verin! Ben iyice yavaşlayan solunumumla kendimi kaybetmeden eşimin bağırdığını duydum: “Zehirlendi, nefes alamıyor, dudakları ve tırnakları morardı; ölüyor, ne anksiyetesi? Ne biçim hekimsiniz?” Gerisini hatırlamıyorum.
Gözümü açtığımda etrafımda 5 hekim, 4 hemşire, yüzümde de oksijen maskesi vardı. Nihayet doğrular anlaşılmış, teşhis konulmuştu: Kırılan ampullerdeki zehirli gazı soluyarak zehirlenmiştim. En yaşlı olan hekim, elimi tutarak konuşmaya başladı: “Bakın çok ciddi bir sağlık problemiyle karşı karşıyasınız. Enerji tasarruflu ampuller aslında çok ciddi sağlık sorunu oluşturan baş belalarıdırlar.
2008 yılında bir sağlık dergisinde yayımlanan makaleye göre evlerde kullanılan tasarruflu ampullerde 3 ila 5 miligram arasında cıva bulunuyor. Bu sayı, 500 miligram cıva içeren eski tip termometrelerle kıyaslandığında oldukça düşük kalıyor. Fakat Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı’nın (EPA) aktardığı bilgilere göre tasarruflu ampuller, kırıldıktan sonra solunması halinde tehlikeli olabilecek cıva buharı ortaya çıkıyor. Dünya Sağlık Örgütü de (WHO) kendi resmi websitesinde, tasarruflu ampullerin içerdiği cıva nedeniyle kırıldığı zamanlarda tehlikeli olabileceği uyarısında bulunuyor.
Jackson State Üniversitesi araştırmacılarının 2011 yılında yaptıkları bir çalışmaya göre kırılan bir tasarruflu ampul, 24 saat boyunca dokunulmadan olduğu yerde bırakıldığında 0.04 ila 0.7 miligram arasında cıva salıyor.
Peki evinizdeki tasarruflu ampul kırıldığında ne yapmanız gerekiyor?
Tasarruflu Ampullerin Aslında Ne Kadar Tehlikeli Olduğunu Gösteren İbretlik Olay
Son günlerde sıklıkla paylaşılan ‘bir öğretim görevlisinin başından geçenler’ başlıklı metindeki söylenenler, birçok kişinin evinde bulunan tasarruflu ampullerdeki tehlikeyi gözler önüne seriyor
Öncelikle yaklaşık 2 yıldır Facebook ve benzeri sosyal medya ağlarında paylaşılan, 10 bine yakın da paylaşım alan mesaja bir bakalım:
‼Bir öğretim görevlisinin başından geçenler‼
Eşim kazara enerji tasarruflu 8 ampulün bulunduğu kutuyu yere düşürünce tüm cam parçaları tuzla buz olup çevreye saçıldı. İlk iş, ayaklarına batmasın diye köpeklerimizi ortamdan uzaklaştırdık. Ben ise bütün düşüncesizliğimle alelacele büyük parçaları çıplak elle toplayarak çöpe attım ve hemen ardından elektrik süpürgesiyle küçük parçaları temizledim. Sorun çözülmüştü. Ya da ben öyle sandım… (Bilim insanı falan fark etmiyor, bazen boş bulunup olmadık yanlışlar yapabiliyor insan.)
Aradan birkaç saat geçtikten sonra nefes alma zorluğu başladı. Anaflaktik şok belirtileri yaşıyordum. Geç de olsa anlamıştım ki ampulde bulunan gaz halindeki cıva, solunum sistemimi felç etmek üzereydi.
Süratle en yakın hastanenin acil servisine attık kendimizi. Giriş işlemlerinin ardından acil doktoru belirdi. Eller cepte beni tepeden tırnağa süzdükten sonra, neler olduğunu anlatmama müsaade etmeden “Eşinizle kavga mı ettiniz?” diye sordu. Yükselen tansiyon, solunum bozukluğu, eşimdeki korkudan kaynaklanan gerginlik sayın doktorumuzda çok anlamlı bir teşhise ve tedavi kararına sebep olmuştu:
Anksiyete atağı geçiriyor, sakinleştirici verin! Ben iyice yavaşlayan solunumumla kendimi kaybetmeden eşimin bağırdığını duydum: “Zehirlendi, nefes alamıyor, dudakları ve tırnakları morardı; ölüyor, ne anksiyetesi? Ne biçim hekimsiniz?” Gerisini hatırlamıyorum.
Gözümü açtığımda etrafımda 5 hekim, 4 hemşire, yüzümde de oksijen maskesi vardı. Nihayet doğrular anlaşılmış, teşhis konulmuştu: Kırılan ampullerdeki zehirli gazı soluyarak zehirlenmiştim. En yaşlı olan hekim, elimi tutarak konuşmaya başladı: “Bakın çok ciddi bir sağlık problemiyle karşı karşıyasınız. Enerji tasarruflu ampuller aslında çok ciddi sağlık sorunu oluşturan baş belalarıdırlar.
- Kırıldığında elinizle dokunmayacaksınız.
- Derhal pencereleri açarak havalandıracaksınız.
- Havalandırmanın ardından elektrik süpürgesi asla kullanmayacak, cam kırıklarını fırça ve faraşla toplayacaksınız…”
2008 yılında bir sağlık dergisinde yayımlanan makaleye göre evlerde kullanılan tasarruflu ampullerde 3 ila 5 miligram arasında cıva bulunuyor. Bu sayı, 500 miligram cıva içeren eski tip termometrelerle kıyaslandığında oldukça düşük kalıyor. Fakat Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı’nın (EPA) aktardığı bilgilere göre tasarruflu ampuller, kırıldıktan sonra solunması halinde tehlikeli olabilecek cıva buharı ortaya çıkıyor. Dünya Sağlık Örgütü de (WHO) kendi resmi websitesinde, tasarruflu ampullerin içerdiği cıva nedeniyle kırıldığı zamanlarda tehlikeli olabileceği uyarısında bulunuyor.
Jackson State Üniversitesi araştırmacılarının 2011 yılında yaptıkları bir çalışmaya göre kırılan bir tasarruflu ampul, 24 saat boyunca dokunulmadan olduğu yerde bırakıldığında 0.04 ila 0.7 miligram arasında cıva salıyor.
Peki evinizdeki tasarruflu ampul kırıldığında ne yapmanız gerekiyor?
- Önce odayı havalandırın, odadaki insanları ve hayvanları odadan çıkardıktan sonra içeriye kimsenin girmesine izin vermeyin (15 dakika boyunca)
- Elektrik süpürgesini asla kullanmayın
- Parçaları sert kağıt ya da kartonla, elinize değmeyecek şekilde toplayın
- Küçük parçaları ve tozları toplamak için muhakkak bir bant toplayın
- Temizlediğiniz parçaları evinizden ya da bulunduğunuz yerden dışarı çıkarın
- Tüm bu işlemlerden sonra ellerinizi yıkayın
