KOMÜNİTELERDE SİMBİYOTİK İLİŞKİLER
Komütelerdeki farklı türler birbirini olumlu ve olumsuz etkileyebilir ya da birbirinden etkilenmeyebilir. İki ya da daha fazla türün kurduğu ortak yaşama şekline simbiyoz (birlikte yaşam) denir.
1. Mutualizm: iki ya da daha fazla türün karşılıklı olarak yararlanması sonucu zorunlu olduğu bir ilişki şeklidir. Mantar ve su yosununun oluşturduğu liken birliği, geviş getiren otçullar arası ilişki mutualizme önektir.
Türler arasında zorunlu olmayan mutualizm de görülür. Buna gevşek mutualizm denir.
2. Kommensalizm: Birlikte yaşayan iki türden biri yarar sağlarken, diğeri bu ilişkiden ne yarar ne de zarar görür. Yarar sağlayan canlıya kommensal denir.
Deniz hıyarının içerisinde yaşayarak korunan bir balık türü ile ilişkisi, echeines balığı ile köpek balığı arasındaki ilişki kommensalizme örnektir.
3. Parazitizm: Bir arada bulunan iki canlıdan birinin diğerine zarar vererek yaşamasıdır. Zarar gören konak yararlanan ise parazitlerdir.
Bazı bakteriler, amipler, kamçılılar, plazmodyumlar bir hücreli parazitlerdir.
Komütelerdeki farklı türler birbirini olumlu ve olumsuz etkileyebilir ya da birbirinden etkilenmeyebilir. İki ya da daha fazla türün kurduğu ortak yaşama şekline simbiyoz (birlikte yaşam) denir.
1. Mutualizm: iki ya da daha fazla türün karşılıklı olarak yararlanması sonucu zorunlu olduğu bir ilişki şeklidir. Mantar ve su yosununun oluşturduğu liken birliği, geviş getiren otçullar arası ilişki mutualizme önektir.
Türler arasında zorunlu olmayan mutualizm de görülür. Buna gevşek mutualizm denir.
2. Kommensalizm: Birlikte yaşayan iki türden biri yarar sağlarken, diğeri bu ilişkiden ne yarar ne de zarar görür. Yarar sağlayan canlıya kommensal denir.
Deniz hıyarının içerisinde yaşayarak korunan bir balık türü ile ilişkisi, echeines balığı ile köpek balığı arasındaki ilişki kommensalizme örnektir.
3. Parazitizm: Bir arada bulunan iki canlıdan birinin diğerine zarar vererek yaşamasıdır. Zarar gören konak yararlanan ise parazitlerdir.
Bazı bakteriler, amipler, kamçılılar, plazmodyumlar bir hücreli parazitlerdir.
Bitkisel parazitleri: Üzerinde bulunduğu ağacın gövdesinden su ve mineralleri alarak beslenen ökse otu yarı parazit bitkidir. Emeçleri ile üzerinde yaşadığı bitkiden organik besin ve su ihtiyacını karşılayan canavar otu, küsküt otu tam parazit bitkilerdir.
Hayvansal parazitler: Tenya, bağırsak solucanı gibi iç parazitler enzim sistemleri gelişmediğinden konağın sindirim sisteminde yaşar. Üreme sistemleri çok gelişmiştir.
Bit, kene, pire gibi dış parazitler konağa tutunarak kanını emen, sindirim sistemi gelişmiş parazitlerdir.
Hayvansal parazitler: Tenya, bağırsak solucanı gibi iç parazitler enzim sistemleri gelişmediğinden konağın sindirim sisteminde yaşar. Üreme sistemleri çok gelişmiştir.
Bit, kene, pire gibi dış parazitler konağa tutunarak kanını emen, sindirim sistemi gelişmiş parazitlerdir.
