Kuram veya teori nedir ?
Kuram veya teori; bilimden felsefeye kadar çok geniş bir kullanım alanı olan bir kavram. Gündelik konuşmada "bir durumu veya davranışı açıklamak için ileri sürülen fikir" anlamında kullanılır.Kavram bu anlamı nedeniyle, bilimsel bağlamda kullanıldığında sıklıkla yanlış anlaşılmıştır.
Türkçeye Fransızcadan geçen "teori" sözcüğü Yunanca theoros 'gözlemci, izleyici' kelimesinden türemiştir."Kuram" sözcüğü Türkçe 'kurmak' kökünden türetilmiştir.
Başlıca bilimsel teoriler
Astronomi: Büyük Patlama
Biyoloji: Hücre teorisi Evrim teorisi Hastalık yapıcı mikrop teorisi
Kimya: Atom teorisi Kinetik teori
İklim bilimi: Küresel ısınma
Ekonomi: Makroekonomi Mikroekonomi
Eğitim: Oluşturmacılık Eleştirel pedagoji kuramı Eğitim kuramı Çoklu zekâ kuramı İlerlemeci eğitim kuramı
Mühendislik: Devre teorisi Kontrol teorisi Sinyal kuramı Sistem kuramı Bilgi kuramı
Film: Film kuramı
Jeoloji: Plaka tektoniği
Sosyal bilimler: Eleştirel kuram
Edebiyat: Edebiyat teorisi
Matematik: Olasılık kuramı Arakelov kuramı Asimptotik teori Bifurcation teorisi Catastrophe teorisi Kategori kuramı Kaos kuramı Choquet teorisi Coding teorisi Deformasyon kuramı Boyut kuramı Ergodic teorisi Alan teorisi Galois teorisi Oyun kuramı Çizge Kuramı Grup kuramı Hodge teorisi Homoloji kuramı Homotopi kuramı İdeal teori Kesişim teorisi Invariant teorisi Iwasawa kuramı K-teorisi KK-kuramı Düğüm kuramı L-kuramı Lie teorisi LittlewoodPaley teorisi Matriks teorisi Ölçü kuramı Model kuramı Morse kuramı Nevanlinna teorisi Sayılar teorisi Obstruction teorisi Operator teorisi PCF kuramı Perturbation teorisi Potential teorisi Olasılık kuramı Ramsey kuramı Representation teorisi Ring teorisi Küme teorisi Shape teorisi Small cancellation teorisi Spectral teorisi Stability teorisi Stable teorisi SturmLiouville teorisi Twistor teorisi
Müzik: Müzik kuramı
Felsefe: Kanıt kuramı Spekülatif sebep Gerçek kuramı Tip kuramı Değer kuramı Virtue teorisi
Fizik: Akustik teorisi Anten kuramı BCS Kuramı Landau teorisi M teorisi Kuantum mekaniği Görelilik kuramı Kuantum alan kuramı Scattering teorisi Sicim kuramı
Gezegenbilim: Büyük patlama
Görsel sanatlar: Estetik Sanat eğitimi kuramı Mimari Kompozisyon Anatomi Renk kuramı Perspektivizm Görsel algılama Geometri Manifolds
Sosyoloji: Toplum bilimi kuramları Eleştirel kuram
Spor: Satranç kuramı
İstatistik : Ekstrem değer kuramı
Tiyatro : Tiyatral performansa ilişkin kuram.
Diğerleri: Eski bilimsel kuramlar Flojiston kuramı
Kuram veya teori; bilimden felsefeye kadar çok geniş bir kullanım alanı olan bir kavram. Gündelik konuşmada "bir durumu veya davranışı açıklamak için ileri sürülen fikir" anlamında kullanılır.Kavram bu anlamı nedeniyle, bilimsel bağlamda kullanıldığında sıklıkla yanlış anlaşılmıştır.
Türkçeye Fransızcadan geçen "teori" sözcüğü Yunanca theoros 'gözlemci, izleyici' kelimesinden türemiştir."Kuram" sözcüğü Türkçe 'kurmak' kökünden türetilmiştir.
Başlıca bilimsel teoriler
Astronomi: Büyük Patlama
Biyoloji: Hücre teorisi Evrim teorisi Hastalık yapıcı mikrop teorisi
Kimya: Atom teorisi Kinetik teori
İklim bilimi: Küresel ısınma
Ekonomi: Makroekonomi Mikroekonomi
Eğitim: Oluşturmacılık Eleştirel pedagoji kuramı Eğitim kuramı Çoklu zekâ kuramı İlerlemeci eğitim kuramı
Mühendislik: Devre teorisi Kontrol teorisi Sinyal kuramı Sistem kuramı Bilgi kuramı
Film: Film kuramı
Jeoloji: Plaka tektoniği
Sosyal bilimler: Eleştirel kuram
Edebiyat: Edebiyat teorisi
Matematik: Olasılık kuramı Arakelov kuramı Asimptotik teori Bifurcation teorisi Catastrophe teorisi Kategori kuramı Kaos kuramı Choquet teorisi Coding teorisi Deformasyon kuramı Boyut kuramı Ergodic teorisi Alan teorisi Galois teorisi Oyun kuramı Çizge Kuramı Grup kuramı Hodge teorisi Homoloji kuramı Homotopi kuramı İdeal teori Kesişim teorisi Invariant teorisi Iwasawa kuramı K-teorisi KK-kuramı Düğüm kuramı L-kuramı Lie teorisi LittlewoodPaley teorisi Matriks teorisi Ölçü kuramı Model kuramı Morse kuramı Nevanlinna teorisi Sayılar teorisi Obstruction teorisi Operator teorisi PCF kuramı Perturbation teorisi Potential teorisi Olasılık kuramı Ramsey kuramı Representation teorisi Ring teorisi Küme teorisi Shape teorisi Small cancellation teorisi Spectral teorisi Stability teorisi Stable teorisi SturmLiouville teorisi Twistor teorisi
Müzik: Müzik kuramı
Felsefe: Kanıt kuramı Spekülatif sebep Gerçek kuramı Tip kuramı Değer kuramı Virtue teorisi
Fizik: Akustik teorisi Anten kuramı BCS Kuramı Landau teorisi M teorisi Kuantum mekaniği Görelilik kuramı Kuantum alan kuramı Scattering teorisi Sicim kuramı
Gezegenbilim: Büyük patlama
Görsel sanatlar: Estetik Sanat eğitimi kuramı Mimari Kompozisyon Anatomi Renk kuramı Perspektivizm Görsel algılama Geometri Manifolds
Sosyoloji: Toplum bilimi kuramları Eleştirel kuram
Spor: Satranç kuramı
İstatistik : Ekstrem değer kuramı
Tiyatro : Tiyatral performansa ilişkin kuram.
Diğerleri: Eski bilimsel kuramlar Flojiston kuramı
