Makine Yağları ve Yağlama Teknikeri
TANIM Her türlü makine ve motorun düzenli çalışmasının sağlanması ve yıpranmasının asgariye indirilebilmesi için gerekli olan yağlama işlemini ve yağlama sistemlerinin bakım ve onarımını yapan kişidir.
GÖREVLER Makine Yağları ve Yağlama Teknikerinin görevleri işyerine göre değişiklik göstermektedir. İşyerinin faaliyet alanına göre var ise makine veya kimya mühendislerinin yönetimi ve denetimi altında yok ise yönergeler çerçevesinde; - Makine veya motorun yapısına göre gerekli araç-gereçleri hazırlar, yağ ve yağlama sisteminin seçimini yapar, - Makine veya motorların eksilen yağını ilave eder, kullanılmış (özelliğini yitirmiş) yağı değiştirir, yağlama sistemleri ile ilgili bozukluk varsa giderir, - Gerektiğinde makinelerin ve motor parçalarının bakım, onarımını yapar, - İş güvenliği ve işçi sağlığı bakımından gerekli tedbirleri alır. Makine yağlarının üretildiği sektörde, yağ üretim teknolojisinin gerektirdiği koşullarda üretim, kalite kontrol ve pazarlama bölümlerinde de çalışabilirler.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER - Isıtıcılı Manyetik Karıştırıcı, - Analitik Terazi, - Yoğunluk Ölçerler, - Santrifüj, - Etüv, - Parlama Noktası Tayin Cihazı, - PH-Metre, - Refraktometre (Yağın kırılma indisini ölçer), - Viskozimetre, - Yağ pompaları ve filtreleri, - Makine ve motor bakım- onarımında kullanılan diğer araç-gereçler.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER Makina Yağları ve Yağlama Teknikeri olmak isteyenlerin; - Fen bilimlerine özellikle kimyaya ilgili, - El ve gözü eşgüdümle kullanabilen, - Renkleri ayırdedebilen, - Bedence sağlam, - Yağ teknolojisinde kullanılan kimyasal maddelere karşı allerjisi olmayan kimseler olması gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI Makine Yağları ve Yağlama Teknikerinin çalışma ortamları yapılan işin niteliğine göre değişmektedir. Makine yağlarının üretimiyle ilgili fabrikalarda veya bakım-onarım işlerinin yapıldığı atölyelerde çalışılıyorsa çalışma ortamı genellikle kapalı mekanlar olmakla beraber kirli, gürültülü, kokulu yerlerdir. Koruyucu güvenlik tedbirlerinin alınmadığı durumlarda kullanılmış yağların cilde temas etmesi allerjiye neden olabileceği gibi, havaya yaydığı kokular solunum yolları rahatsızlıklarına da yol açabilmektedir. Kalite kontrol, çeşitli testler vb.işlerin yapıldığı laboratuvarlar ise daha az gürültülü ve temizdir. Meslek mensupları işlerini çoğunlukla ayakta ancak bazen eğilerek, gerektiğinde aracın altına girerek yürütür. Satış elemanlığı dışında birinci derecede makinelerle uğraşarak yürütürler. Çalışırken mühendisler, teknisyenler, işçiler ve müşterilerle iletişim halindedirler.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI Makine yağları ve yağlama teknikerleri kamu sektörüne ait petrokimya tesislerinde, Karayolları, DSİ, Köy Hizmetleri, TCDD, Devlet Hava Meydanları ve Liman İşletmeleri...vb. kurumlarında üretim veya bakım onarım ünitelerinde tekniker olarak çalışabilirler. Özel sektöre ait fabrikaların bakım-onarım birimlerinde, oto motor tamir bakım servislerinde de çalışabilirler. Makine yağlarının satışı ve pazarlamasıyla ilgili işletmelerde iş bulabilirler. Benzer işlerle ilgili kendi adlarına işyeri açabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER Mesleğin eğitimi, üniversitelere bağlı meslek yüksekokulların “Makine Yağları ve Yağlama Teknolojisi” bölümünde verilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI Meslek liselerinin Bilgisayarlı Nümerik Kontrol (CNC), Endüstriyel Mekanik, Gemi Makineleri, Hidrolik ve Pnömatik, Hidrolik ve Pnömatik Teknolojisi, İş Makineleri, İş Makineleri Bakım ve Onarım, İş Makineleri Operatörlüğü, Endüstriyel Otomasyon Teknolojisi(Mekanik), Kalıp, Kalıpçılık, Konfeksiyon Makineleri Bakım ve Onarım, Makine, Metal İşleri, Metalurji, Metaluji (Demir-Çelik Metalurjisi), Mikroteknik, Nümerik Kontrollü Makineler (CNC), Tesviye bölümlerinden mezun olanlar “Makine Yağları ve Yağlama Teknolojisi” ön lisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Gereken koşullara sahip oldukları takdirde yerleştirilebilirler. Meslek liselerinin sınavsız geçiş için belirlenen bölümleri dışındaki bölümlerden ya da liselerden mezun olanlar/olacaklar ise sınavsız yerleştirme sonunda kontenjan kalırsa ek yerleştirme ile açık olan programlara isteklerine ve ÖSS puanlarına göre yerleştirilebileceklerdir. Bunun için bu kişilerin ÖSYM Başkanlığınca yapılan Öğrenci Seçme Sınavına (ÖSS) girmeleri ve yeterli Sayısal (SAY) puanı almaları gerekir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ Eğitimin süresi 2 yıldır. Eğitim süresince; Matematik, fizik, kimya, teknik resim, otomotiv teknolojisine giriş, işletmelerde davranış, petrokimya teknolojisi,fren sistemleri, proses ölçme tekniği, güç aktarım elemanları, motor sistemleri, akışkanlar mekaniği, makine yağ teknoljisi, yağlamanın temel prensipleri, kalite kontrol, motor yağları, ekonomi ve iş aidersine giriş, bilgisayar, hidrolik, dişli yağlama ve gresler, enstrümantal analiz, müşteri ilişkileri, sanayida makine yağı kullanımı, korozyon önleme teknikleri, atık giderme yöntemleri, hata belirleme yöntemleri, çevre ve insan sağlığı... gibi mesleki dersler okutulmaktadır. 2.yılda 40 gün işletmelerde yaz stajı uygulanmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME Makine Yağları ve Yağlama Teknikerleri başarılı olduğu takdirde işyerinin büyüklüğüne göre ustabaşı, atelye şefi ..vb. düzeyde sorumluluklar alabilirler. Ayrıca, ÖSYM tarafından yapılan Dikey Geçiş Sınavı'nda başarılı oldukları takdirde; - Döküm Öğretmenliği, - Endüstriyel Teknoloji Öğretmenliği, - Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği, - Gemi İnşaatı Mühendisliği, - Kalıpçılık Öğretmenliği, - Makine Mühendisliği, - Makine Resmi ve Konstrüksiyonu Öğretmenliği, - Metal Öğretmenliği, - Metalurji ve Malzeme Mühendisliği, - Otomotiv Öğretmenliği, - Talaşlı Üretim Öğretmenliği, - Tasarım ve Konstrüksiyon Öğretmenliği lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU Mesleki eğitim süresince isteyen öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu öğrenim kredisi ve yurt hizmetlerinden faydalanırlar. Vakıfların, kamu ve özel kurum ve kuruluşlarının sağladığı burslardan yararlanabilirler. Ayrıca eğitim döneminde işletmelerde staj yaparken işletmenin durumuna göre, az da olsa bir gelir olanağı bulunmaktadır. Meslek mensuplarının kazancı çalıştıkları kurumların personel politikasına göre değişiklik göstermektedir. Özel şirketlerde çalışıldığında ücretler anlaşmalara göre belirlenmektedir. Kendi işyerinde çalışanların kazançları sektördeki gelişmelere ve kişinin başarısına bağlıdır.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER - İlgili Eğitim Kurumları, - Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi, - Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.