Manş denizi
Manş deniz uydu görüntüsü
Manş Denizi (İngilizce English Channel; Fransızca La Manche).
Büyük Britanya Adası'nı Fransa'dan ayırır, Atlas Okyanusu ile Kuzey Buz Denizi'ni birleştirir.
Uzunluğu 563 km (350 mil), en geniş yeri ise 240 km'dir (150 mil).
Deniz oldukça sığdır.
Ortalama derinlik 120 metre kadardır.
Dover boğazı (Strait of Dover) kanalın en dar kısmıdır. Dover'den Cap Griz Neze sadece 34 km (21 mil) dir. İngiliz kanalı'nın doğu ucunda yer alır ve Kuzey deniziyle karşılaşır. Antik Roma hegemonyası döneminde kanal Latince Oceanus Britanucus olarak biliniyordu. Daha sonra British Sea İngiliz Denizi olarak adlandırıldı. Victoria zamanında kanal ayrıca Gümüş hat olarak da biliniyordu. William Camden, Britannica (1586) da İngiliz Denizi olarak isimlendirildiğini fakat ayrıca İngiliz denizciler tarafından kanal olarak adlandırıldığını söyler. Yaklaşık 1450'deki haritada kanal, İngiliz Kanalı Canalites Anglie olarak adlandırılır.
Manş deniz uydu görüntüsü
Kanal derinliği Dover ve Calais arasında 45 m dir. Buradan doğu tarafına doğru deniz sığlaşmaya devam eder. Broad Fourteens de yaklaşık 26 metredir. Kanalda, Fransa'ya yakın olan kısımda adalar yer alır. Scilly Adaları, Birleşik Krallık ve Ushant Fransa'da kanalın sonunun batı ucunda yer alır.
Geçmiş
Kanal Britanya için doğal bir savunma açkısı, anahtarıdır. Araya girerek ve nadiren tehlikeli bir şekilde göz dağı vererek (Avrupa savaşlarında). Savaşlarda dikkate değer en önemli olaylar; Napolyon'a karşı Napolyonik Savaşları süresinde ve Nazi Almanyası'na karşı II. Dünya Savaşı'nda. Buna rağmen kanal bir çok istilaya sahne olmuş ve istila akınları denenmiştir. Britanya'nın Roma'lılarca fethi, Norman'larca fethi 1066'da , İspanyol Armada'sı 1588 , Normandiya Çıkarması 1944'de olaylar yaşamıştır. Kanal pekçok deniz savaşına da sahne olmuştur. Goodwin Sands savaşı (1652), Portland Savaşı (1653), Hougo savaşı (1692). Bu zamanda kanal kültür ve politik yapı bağlantısına ortaklık etti. Ön-Roma Kelt toplumu, Roma Kültürü ve Brittany ( Fransa'da bağımsız krallık ve düklük) den Norman devletine kadar.
Kıyılarındaki en büyük şehirler
Aşağıdaki liste kanal boyunca yer alan şehir ve kasabalarda yaşayan 20.000 den daha fazla nüfuslu yerlerin azalan bir şekilde sırasını vermektedir. (Fransa nüfus sayımı 1999 yılını,İngiliz nüfus sayımı 2001 verilerini içerir)
İngiliz tarafı:
Brighton-Worthing-Littlehampton :461.181 (ikamet eden kimse)
Portsmouth :442.252
Bournemouth:383.713
Southampton:304.400
Plymouth:243.795
Totbay:129.702
Dover:39.076
Seaford:21.851
Fransız tarafı:
Le Havre:248.547 (ikamet eden kimse)
Calais:104.852
Saint Brieuc:85.849
Dieppe:42.202
Marlaix:35.996
Dinard:25.006
Kanal adaları:
Saint Helier :48.997 (ikamet eden kimse)
Tünel
Şimdiye kadar pekçok seyahet eden kimse Manş denizini tüneli kullanarak geçmektedir.Tünel,ilk defa 19.yüzyılda önerildi ve neticede 1994 yılında gerçekleşti.İngiltere ve Fransa'yı demir yolu ile birbirine bağlar. Şimdi Paris,Brüksel ve Londra arasında düzenli bir şekilde Eurostar treniyle seyehat gerçekleşmektedir.
